Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #3351 18 September 2008: naft

    naft
    (de ~ (m.), geen mv.)

    benzine

    vnw:
    •benzine, nafta
    •(fig.) brandstof, kracht
    Veldrijden is sowieso een veel minder tactische sport dan wegwielrennen. Het is vrij simpel: als de naft op is, word je gelost. – DS, 02-02-2002

    Van Dale online 2018: naft
    niet al­ge­meen
    1. pe­tro­le­um
    2. ben­zi­ne

    etymologie: > Latijn naphtha > Oud-Grieks νάφθα / náphtha > (Oud-)Perzisch نفت / 𐎴𐎳𐎫 / naft (‘aardpek’) > (vermoedelijk geleend van) Akkadisch/Assyrisch napṭu

    West-Vlaanderen: ‘nafte’ (v.)

    zie ook wegcode; naftbak

    ’k Heb nog een halve tank naft in mijnen auto.

    Auto, met naft en betaalde parking bij, 40Euro die je kan delen onder de 10 man. (userbase.be)

    naft in diesel getankt !!! … ik ben gisteren zeer stom geweest ! (autoforum.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Feb 2024 06:46)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Sep 2008

    👍
    475

    #3352 17 September 2008: springtuig

    springtuig
    (het ~, ~en)

    bom, explosief

    vnw: explosief, bom of granaat

    Van Dale 2018 online: BE

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7; Wordt beschouwd als een purisme voor ‘explosief’.

    Er werd een springtuig gevonden in de auto van de terrorist.

    Op drie plaatsen in de Westhoek zijn vandaag enkele duizenden obussen en andere springtuigen uit de Eerste Wereldoorlog in beslag genomen. De eigenaars riskeren vervolging. (deredactie.be)

    Springtuig ontploft aan voordeur in Sint-Niklaas: 8 woningen met glasschade (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Apr 2025 22:09)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Sep 2008

    👍
    328

    #3353 15 September 2008: pree

    pree
    (de ~ (v./m.), ~s)

    zakgeld

    vnw: zakgeld

    zie ook zondag

    Van Dale: zelfstandig naamwoord • de v/m • g.mv.
    < 1791 < Frans prêt (le­ning, sol­dij)
    BE; spreek­taal
    4. zak­geld

    Karel krijgt al 2 euro pree per week.

    “Ik geef mijnen zoon alle Zondagen een frank voor zijne pree” Rutten (1890) (Woordenboek der Nederlandsche Taal)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Dec 2024 22:26)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Sep 2008

    👍
    382

    #3354 14 September 2008: morgend

    morgend
    (de ~ (m.), ~en)

    ochtend, morgen, vroege voormiddag

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: morgen: In zuidelijke dialecten (Brabants) komt een vorm morgend ‘ochtend’ voor, waarvan de -d evenals die in ochtend naar analogie van avond is gevormd. Het Engelse morning is op soortgelijke wijze gevormd naar het voorbeeld van evening. (M. Philippa e.a.)

    zie ook vanmorgend; morgendstond

    Morgen morgend kom ik langs !

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door herman en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Mar 2024 07:42)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Sep 2008

    👍
    482

    #3355 13 September 2008: sandwich

    sandwich
    (de ~ (m.), ~en, ~es)

    zacht langwerpig broodje

    vnw: zacht, meestal zoet puntbroodje

    Van Dale online: BE: zacht puntbroodje

    NL: puntje

    Vlaamse uitspraak: santwisj, sandwisj (scherpe i)

    Antwerpse Kempen: zandviske, zandwiske

    zie ook Engelse leenwoorden met korte a

    Sandwich (zachte)

    Wat eet gij liever, pistolets of sandwichen?

    Hierbij het recept om sandwiches te maken:
    http://www.njam.tv/recepten/extra-zachte-sandwiches

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Feb 2025 14:03)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Sep 2008

    👍
    435

    #3356 12 September 2008: alleszins

    alleszins
    (bw.)

    zeker, in elk geval, hoe dan ook

    standaardtaal in België
    DS2015en standaartaal
    Van Dale 2015 online: BE niet algemeen

    Typisch Vlaams: in elk geval, hoe dan ook (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 4; met de opmerking: “In Nederland betekent ‘alleszins’: volkomen, zoals in ‘het is alleszins begrijpelijk dat ze liever niet wilde blijven’.”

    vnw: in België vaak voor: in elk geval, toch zeker, zeker

    Ik zal alleszins het voorschot reeds overschrijven.

    “Hij is alleszins ziek geweest, hij ziet er veel te slecht uit. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Jan 2023 07:02)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Sep 2008

    👍
    423

    #3357 11 September 2008: lavabo

    lavabo
    (de ~ (m.), ~'s)

    wastafel

    vnw: wastafel, wasbak, fonteintje

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5t; Vlaamsheid: 6

    < Frans lavabo < Latijn

    Vlaamse uitspraak: la·va·boo

    Klik op de afbeelding
    78-208P

    zie ook lavoir; lavabokraan, lavabotafel, lavabomeubel; lavabospiegel

    In onze badkamer is een bad, een WC en twee lavabo’s.

    “Toen hij op een keer dronken thuiskwam, heeft hij in de lavabo geplast. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net

    Voor een dubbele lavabo moet een werkblad minstens 140 cm breed zijn. (standaard.be)

    Er is bijvoorbeeld geen bad of douche, geen wastafel of geen lavabo met een mengkraan voor warm en koud water (zie grafiek). (standaard.be)

    De ene doucht zeven keer per week, de andere zweert bij een kattenwasje aan de lavabo. (standaard.be)

    Elke kamer krijgt een sanitaire cel met toilet, lavabo en douche. (standaard.be)

    In Nederland wordt het klein lavabootje in de wc fonteintje genoemd. In België is fonteintje in deze betekenis weinig of niet bekend.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door nthn (21 Aug 2023 17:53)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Sep 2008
    Dit woord was woord van de dag op 21 Aug 2023

    👍
    381

    #3358 10 September 2008: oppakken

    oppakken
    (ww. pakte op / oppakte, heeft opgepakt)

    opnemen (van bijv. films)

    “Vergeet dieje film straks niet op te pakken.”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Lrvacker en laatst gewijzigd door de Bon (19 Jul 2021 22:15)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Sep 2008

    👍
    363

    #3359 09 September 2008: appelaar

    appelaar
    (de ~ (m.), ~s)

    appelboom

    Van Dale 2013 online: somt bij -aar (niet algemeen) een reeks op: appelaar, kerselaar, mispelaar, perelaar, pruimelaar, rozelaar, notelaar, vijgelaar

    Malus domestica a2
    Appelaar in bloei

    zie ook verzamellemma groenten en fruit

    Een zonnige standplaats tot halfschaduw is goed voor de appelaar.

    De appelaar laat zich momenteel van zijn mooiste zijde zien, als de appelen zo groot worden als de bloesems, belooft het een mooie oogst te worden.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Mar 2023 07:42)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Sep 2008

    👍
    374

    #3360 08 September 2008: pijken

    pijken
    (de ~ (mv.))

    schoppen in het kaartspel

    West-Vlaanderen: pieken

    < Frans: ‘pique’

    vnw: pijken(s) (mv.): schoppen in het kaartspel
    -pijkenzot: schoppenboer

    SuitSpades

    Wie heeft de pijkenaas dan in zijn hand?

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door forever (20 May 2025 19:41)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Sep 2008

    👍
    869

    #3361 06 September 2008: klappen

    klappen
    (ww. klapte, geklapt)

    praten, spreken

    vnw: praten, kletsen, babbelen

    vergelijk met achterklap: klappei

    zie ook: klap, beklappen, goe klappen, klappen, schoon ~ hebben, kallen, overklappen

    Nen Hollander kan geen Vlaams klappen.

    > andere betekenis van klappen

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Apr 2023 17:39)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Sep 2008

    👍
    530

    #3362 04 September 2008: broebelen

    broebelen
    (ww., broebelde, gebroebeld)

    iets onverstaanbaars, verward of krom zeggen
    mompelen, binnensmonds klappen

    vnw: brabbelen, wartaal uitslaan

    Hij broebelde wat tussen zijn tanden, maar ik kon er geen woord van verstaan.

    > andere betekenis van broebelen

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Dec 2021 06:14)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Sep 2008

    👍
    464

    #3363 03 September 2008: minet

    minet
    (een ~ (v.), ~ten)

    lesbienne

    “Ziet die 2 minetten daar smossen met mekander”.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dirk_diggler en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 22:17)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Sep 2008

    👍
    413

    #3364 02 September 2008: buitenwipper

    buitenwipper
    (de ~ (m.), ~s )

    iemand die instaat voor de veiligheid in een café, club of disco, buitensmijter
    meestal zijn dat getrainde veiligheidsagenten
    in Nederland: uitsmijter, portier

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    vgl. buitenwippen

    Den buitenwipper greep hem bij zijn kraag en zette hem op de straat.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door yonas (13 Jun 2025 16:11)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Sep 2008

    👍
    478

    #3365 01 September 2008: frut

    frut
    (de ~ (m.), ~ten)

    friet

    verkorting van patat frut

    < frut is hier een uitspraakvariant van frit, zoals in ‘hij wult’ (hij wilt)

    Voor mij een grote zak frut.

    > zie andere betekenissen van frut

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door frans en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 16:33)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Sep 2008

    👍
    502

    #3366 31 August 2008: tutjespap

    tutjespap
    (de ~ (v.), geen mv.)

    aardappelpuree met botermelk (nogal slap van consistentie) met lichtgekookte eieren

    De puree werd op een bord geschept en in het midden een kuiltje gemaakt en daarin het ei gezet.

    In ’t Westvlaams: kadul (Zie “Westvlaamsch Idioticon”-1892 van E.H. L.-L. De Bo en “Kortrijks Woordenboek”-1999 van Dr. Frans Debrandere) recept met toevoeging van gebruinde boter.

    In ’t Zuidoost-westvlaams (o.a. Waregems): stampies (Zie “Kortrijks Woordenboek”-1999 van Dr Frans Debrandere).

    In ’t “Meetjeslands”: Totjespap (Zie “Kortrijks Woordenboek”-1999 van Dr Frans Debrandere)

    Zie ook: stampie, taatjespap, tootjespap, taantjespap, kadul

    Als ons mémé tutjespap maakte, dan was dit om uw vingers van af te likken.

    Tutjespap met gepocheerd ei en grijze garnalen, een klassieker uit grootmoeders tijd, staat nu nog op de menukaarten.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door claire en laatst gewijzigd door de Bon (28 Jul 2021 06:22)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Aug 2008

    👍
    793

    #3367 29 August 2008: vermassacreren

    vermassacreren
    (vermassacreerde, heeft vermassacreerd)

    (minder frequent: vermassakreren)

    Naar de duivel helpen, kapot maken
    zie ook: verenneweren

    → Fr. massacre (=puinhoop, slagveld) massacrer (ww.) = vermoorden, kopje kleiner maken, stukslaan

    Hij zou mijn fiets maken, maar hij heeft hem helemaal vermassakreerd….

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Canteclaer en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 01:24)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Aug 2008

    👍
    362

    #3368 28 August 2008: kriekenlambiek

    kriekenlambiek
    (de ~ (m.))

    lambiek waaraan sap van zure kersen is toegevoegd

    in Antw.: kriek

    Dat smaakt, ne goeie kriekenlambiek als het warm is.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 06:46)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Aug 2008

    👍
    386

    #3369 27 August 2008: kepelder

    kepelder
    (de ~ (m.), ~s)

    boekentas (verouderd)

    /ke’pêlder/

    De kinderen huppelden met hun kepelderkes op de rug de schoolpoort door de koer op.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (14 Jul 2021 16:36)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Aug 2008

    👍
    337

    #3370 26 August 2008: tegensteker

    tegensteker
    (de ~ (m.), ~s)

    - iemand die aardig de sfeer kan verpesten door onaangenaam gedrag: zich aanstellen, constant in de belangstelling willen staan enz.
    - een ambetant iemand!

    Onze buurman, mijn collega, de postbode (voorbeeld): dat zijn pas tegenstekers.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door fansy (02 Aug 2021 19:31)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Aug 2008

    👍
    370

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.