Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1

    vros

    kikker

    vrösj: (anim.) kikker, kikvors, pad. du: frosch. (heemennatuurvoeren.be)

    Er zit weer ene vros in de wijer bij de geburen, hoort ge ’m?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Pie pie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Apr 2025 21:36)

    👍
    1

    #2

    studie
    (zn. v.; ~s)

    studiezaal

    vnw: studiezaal

    opm: studie als het studeren in de studiezaal is SN

    Je kind heeft zijn / haar bril gisteren vergeten in de studie (arts.kuleuven.be)

    Is er iets vervelenders dan uren in de studie zitten? (standaard.be)

    Op aanvraag kunnen kinderen uit het 1ste leerjaar, die maar na 17.30 uur worden afgehaald, ook naar de studie gaan. (vbs-bijenkorf.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 Apr 2025 13:23)

    👍
    1

    #3

    stroppen
    (ww. stropte; gestropt)

    vastlopen, blijven hangen, blijven steken
    (ook fig.)

    vnw: blijven steken, vastlopen
    -de zaken stroppen, de zaken lopen vast

    gwnt: (Zuidn.) opeenschuiven, zich samenpakken, blijven steken: de draad stropte bij het naaien; het vuil stropt hier in de goot

    Woordenboek van populair taalgebruik (Marc De Coster 2020-2025): (1950) (Vlaanderen) vastlopen; niet vlotten.

    Opm: Inmiddels toch ook (in bepaalde contexten?) in .NL in gebruik. onzetaal.nl: “Is de zin ‘Het verkeer stropte’ juist als je bedoelt dat er een file ontstaat? Ja, het werkwoord stroppen kan deze betekenis hebben. De woordenboeken vermelden bij het werkwoord stroppen onder andere de betekenis ‘op elkaar schuiven, blijven steken’, ‘zich samenpakken’. Ook onderhandelingen kunnen stroppen: dan lopen ze vast.”

    Uitlevering Italiaanse kinderontvoerder stropt. (nieuwsblad.be)

    Als de ontwikkeling van een leerling stropt, kunnen we het schoolse traject even vertragen. (klasse.be)

    “Het stropte bij de begeleiding van en communicatie met de jongere roeiers”, klinkt het. (sporza.be)

    Dit keer stropte het verkeer door een aanrijding op de Kempische Steenweg. (hbvl.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (29 Apr 2025 05:42)

    👍
    2

    #4

    stroppen
    (ww. stropte; gestropt)

    door middel van een koord dichttrekken

    vnw: dichtsnoeren, met touw dichthalen, strikken

    znwb: (Iets) door middel van een snoer of een strik toehalen; (dicht)snoeren, strikken

    wnt: (Zuidn.)

    vgl. toestroppen

    Vul de zak met een dekentje, strop de zak toe en je hebt de schattigste zitzak ooit! (hiphoi.be)

    Mijn grootvader zaliger stropte zijn das wanneer hij in de tuin ging werken. (doorbraak.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Apr 2025 11:29)

    👍
    4

    #5

    stropen, iemand ~
    (uitdr.)

    iemand afzetten

    vnw: in België ook: afzetten, te veel doen betalen

    “jamaar GDF heeft ons gestroopt met die goedkope aankoop van die windmolens en gaat daar nu veel winst mee maken als we de wind-uitstap ongedaan maken – we moeten dus zo snel mogelijk af van wind energie om GDF de kans niet te gunnen om daar veel munt uit te slaan”. (ecobouwers.be)

    Niet omdat onze koopkracht werd gestroopt, onze pensioenen onder vuur lagen, jongeren in laag betaalde jobs werden geduwd, de kinderarmoede de pan uit rees of het klimaat naar de vaantjes wordt geholpen. (nl.socialisme.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Apr 2025 07:52)

    👍
    4

    #6

    konijnenstrop

    strop om konijnen te vangen

    gwnt: (Zuidn.)

    “Ik heb hem uiteraard onmiddellijk bevrijd. Of het nu een bewuste actie was van een kattenhater of pech bij een konijnenstrop, ik weet het niet.” (gva.be)

    Op de spijskaart verscheen wel ‘Varken aan ’t spit’ maar in werkelijkheid had de plaatselijke stroper zijn twaalf konijnenstroppen leeggehaald. (dilbeek.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Apr 2025 07:39)

    👍
    4

    #7

    strop zitten

    zie stropzitten

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 Apr 2025 07:36)

    👍
    4

    #8

    stresseren
    (ww. stresseerde; gestresseerd)

    gespannen of zenuwachtig worden van iets; stressen

    vnw: stressen

    Typisch Vlaams: stressen: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 4

    Mensen kennen vaak niet de juiste woorden of zinnen, of hebben geen idee wat hen stresseert of kalmeert. (pm.be)

    Veel verandering, aldus Easterbrook, leidt tot verbetering, maar verandering zelf stresseert mensen en werkt ze op hun zenuwen (vrt.be)

    En mijn vader was een agressieve man, constant gestresseerd door zijn werk, waardoor hij ook zijn gezin stresseerde. (hln.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Apr 2025 06:37)

    👍
    5

    #9

    col buitencategorie, ~ worden of zijn
    (uitdrukking)

    iets dat zeer moeilijk is, een zware opgave

    Weg naar 2024 dreigt col buiten categorie te worden. Het regent onheilsberichten over de toekomst van de regering-De Croo. (DS)

    Met de gedwongen verkoop van Centea door KBC volgt nu de grote stap voorwaarts, de col buiten categorie. (Kanaal Z)

    De extra kosten voor voor defensie worden buiten de begroting gehouden, daarmee is ze een col van de buitencategorie aan het worden. Schulden zijn schulden. (Bron: de krantencommentaren)

    “Alles wordt duurder, ook het geven van een startschot. Nergens anders weten ze dat beter dan in Brugge. Amper 7.500 euro betaalde burgemeester Patrick Moenaert in 1998 om de Ronde van Vlaanderen op gang te schieten. Die prijs heeft sindsdien een serieuze versnelling genomen: de West-Vlaamse hoofdstad betaalt dit jaar liefst 500.000 euro voor het pistool in de handen van Dirk de fauw. De Ronde mag dan een monument zijn, het prijskaartje is stilaan een col buiten categorie geworden. (KW)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (26 Apr 2025 12:27)

    👍
    4

    #10

    taal, straffe ~

    zie straffe taal

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Apr 2025 08:21)

    👍
    7

    #11

    straffe taal
    (uitdr.)

    krasse taal; sterke uitspraken

    vnw: straffe taal: stoere taal, krasse taal

    Thibau Nys spreekt straffe taal over zijn ambities voor de Waalse Pijl (redactie24.be)

    De vakbond schuwt de straffe taal niet. Ze heeft het over een “ethische en bestuurlijke crisis” aan de top van de federale politie (hln.be)

    De Wever hoedde zich voor al te straffe taal over een staatshervorming (hbvl.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Apr 2025 08:21)

    👍
    7

    #12

    strafste, het ~ is
    (uitdr.)

    het ergste is, het sterkste is

    vnw: het strafste is: het ergste is

    “Het strafste is toch dat ik een mail kreeg van de ploeg met de vraag om mijn bank- en tankkaarten binnen te brengen." (nieuwsblad.be)

    “Het strafste is dat ik de week ervoor een attest van mijn hoofdverblijfplaats moest gaan halen bij het Italiaanse Consulaat" (hln.be)

    Het strafste is dat Jef Cleymans als priester naar dezelfde plaatsen werd gezonden als zijn naamgenoot. (gva.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Apr 2025 08:16)

    👍
    7

    #13

    straf, dat is ~
    (uitdr.)

    dat is sterk! Dat is knap!

    vnw: dat is straf: dat is sterk

    zie straf

    Werken bij de Politiezone VLAS, dat is straf! (pzvlas.be)

    Union heeft kwaliteitsverlies na vorig jaar, wat logisch is, maar dat vangen ze collectief op. En dat is straf. (sporza.be)

    Vandaag bereikt VRT op weekbasis 90% van de Vlamingen. Dat is straf. (vrt.be)

    Dat is straf, want gemiddeld krijgen we op dit moment van het jaar +1 graad voorgeschoteld in Ukkel. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Apr 2025 08:12)

    👍
    6

    #14

    stootwagen
    (zn. m.; ~s)

    stootkar; kar of wagen die geduwd wordt

    vnw: handwagen, handkar die geduwd wordt

    znwb: Handkar, handwagen (die geduwd wordt)

    De trucker reed in de richting van Frankrijk en botste plots op een opgestelde stootwagen. (hln.be)

    alu plateau voor visbak + stootwagen voor visgerief (2dehands.be)

    Groenten en fruit werden gelost op de Wissel en van daaruit trok Nelis door het dorp met een hondenkar. Hij had geen bel of geen toeter, dus klonk door de straten een langgerekte roep ‘groenteeeee’. Daarna werd een stootwagen aangeschaft en wat later een kleine camion. (nieuwsblad.be)

    Kleinschalig hout ophalen met krui- of stootwagen gebeurt nog bij uitzondering. (zevenneten.be)

    Daarnaast had ook iemand met een stootwagen allerhande voorwerpen opgehaald. (vrt.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 Apr 2025 15:39)

    👍
    5

    #15

    stokmeter
    (zn. m.; ~s)

    een grote stok of lineaal om iets te meten

    vnw: maatstok, duimstok, stokmaat

    De kleuters van de derde kleuterklas krijgen de kans om te meten ( wiskunde ) … een lintmeter, een rolmeter, een stokmeter, een vouwmeter, een meetlat van dertig centimeter, een meetlat van 1 meter, … allerlei materialen worden gebruikt om te meten (vbsdesterrenboom.be)

    ‘Hij moest toegeven dat het inderdaad wel erg was’, vertelt Rita ons, terwijl ze met een stokmeter de diepte van een put meet, en opmerkt dat er nog een grote steen los op het wegdek ligt. (nieuwsblad.be)

    Glycine, alanine, valine, leucine, serine, threonine, vasiline, insuline, tyrosine, methionine, kerosine, aubergine, praline, lawine, heroïne, cafeïne, cocaïne, strychnine, sardine, blondine, kantine, vitrine, paraffine, aspirine, gelatine, serpentine, nicotine, guillotine, limousine, naaimachine, mandoline, catherine, caroline… je ziet zo hoe de oude schoolmeester in zijn grijze stofjas het met een houten stokmeter in de domme koppen van de schooljongens ramt. Tot het er in zit: ‘Gly-cine! Alanine! Va-line! Leu-cine! Se-rine!’ Enzovoortine. (knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Apr 2025 10:29)

    👍
    5

    #16

    kluwen, verloren lopen in het ~ van
    (uitdrukking)

    een materie niet meer begrijpen door de ingewikkeldheid ervan
    NL: door de bomen het bos niet meer zien

    De consument loopt verloren in het kluwen van de kleine lettertjes van de contracten van de energieaanbieder. (De Krantencommentaren)

    Kwestie van niet verloren te lopen in het kluwen van mogelijkheden en todo’s. En het natuurlijk ook nog te kunnen bolwerken. (Caoline Claeys)

    Begin met duidelijke taakinformatie. Veel medewerkers lopen verloren in het kluwen van regels, procedures, documenten, handleidingen en zorg. (contentmakers.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (25 Apr 2025 09:36)

    👍
    6

    #17

    stokdood
    (bw.)

    morsdood

    vnw: stok(ke)dood: morsdood

    gwnt: Zuidn.

    znwb: Morsdood

    een giftige zwam opgepeuzeld ? ze lag er in ieder geval stokdood bij… (seniorennet.be)

    Denk dat die eerst stokdood moet vallen alvorens dat te overwegen.. :lol: (iendracht.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Apr 2025 22:43)

    👍
    5

    #18

    ik vind het maar niks!

    De uitdrukking “Ik vind het maar niks”
    zal wel verwarrend zijn voor buitenlanders
    die onze taal leren.

    Want niks is hier niet niks maar wel juist veel.
    Ik ontdekte dit toen ikzelf in een discussie spontaan en eigenlijk omgekeerd fout reageerde met
    “Pacifisten vinden dat Russische staatsterrorisme maar niks”.

    “Pacifisten vinden dat Russische staatsterrorisme maar niks”.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Meneer Dick en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Apr 2025 08:30)

    👍
    1

    #19

    densiteit
    (z.n. de ~ (v.) ~en))

    (>Fr: densité )het aantal mensen gemeten op een oppervlak, bevolkingsdichtheid

    Enige positieve noot wat België betreft, is het feit dat ons land samen met Nederland en Duitsland het hoogst scoort op het vlak van densiteit. (flows.be)

    Een eerste opvallende trend is de daling van het aantal winkelpanden en van de densiteit en concentratie van winkels (commerciële dichtheid). NVA- Antwerpen)

    We zijn sterk omdat we het grootste volksfeest van Vlaanderen zijn met een sterke densiteit op een niet al te grote oppervlakte. Dat maakt ons tegelijk kwetsbaar. Het onmogelijke kan je niet uitsluiten, maar we staan op scherp." (VRTNWS)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (21 Apr 2025 14:09)

    👍
    6

    #20

    frietwinkel
    (z.n. de ~ (m.) ~s)

    winkel of bedrijf waar frieten gebakken en verkocht worden zie: frituur
    NL: patatzaak

    andere termen (of namen) zijn o.a. friethuis, frietsalon en jawel: haute friture

    Het ligt op loopafstand van Portrane Beach, de lokale winkel, het openbare huis en de vis- en frietwinkel. (airbnb.be)

    De frietwinkel van het dorp is al meer dan 40 jaar gevestigd op het gemeenschappelijke plein van Frasnes-Lez-Gosselies. Makkelijke locatie. Trouwe klanten. (2ehands.be)

    Heerlijke frietjes, snacks, verse spaghetti, burgers en diverse salades. Alles bereid met de beste zorgen. Een glimlach krijgt u er alvast bij. (tfrietwinkelken.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (21 Apr 2025 13:57)

    👍
    4

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.