Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #21

    toegeven, er geld aan ~
    (uitdr.)

    er geld bij of bovenop moeten leggen of betalen

    vnw: er (geld) aan toegeven: erop toeleggen, er geld bijleggen

    gwnt: (gew.) er op toe leggen, er geld bij leggen

    zie ook: toesteken, eraan ~

    “Zelfs al moest ik er geld aan toegeven, dan nog zou ik de zalen en festivals blijven afdweilen.” (nieuwsblad.be)

    “Een medaille, dat is alles, want je moet er nog geld aan toegeven”, lacht haar man Dominique Maes, die de vaste piloot is van de raceboot. (gva.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Jun 2025 07:55)

    👍
    6

    #22

    toefeling
    (zn. v.; ~en)

    pak slaag, rammeling

    vnw: pak slaag, afranseling

    znwb: (Pak) slaag, afranseling; vooral in de verb. iem. een toefeling geven, een toefeling krijgen.

    zie ook toeflinge

    Ik dacht dat politici na de toefeling op Zwarte Zondag eindelijk begrepen hadden dat ze zich niet straffeloos in een ivoren toren konden ophouden. (tijd.be)

    Krijgt Open Vld een toefeling? Wat gebeurt er dan? Een nieuw leiderschap, waardoor eindelijk de bereidheid komt om te praten over andere … (demorgen.be)

    Want een toefeling van de. Janssens was genoeg om zelf in uw broek te doen, en dan hadt ge twee keer werk met vegen (erfgoedcelkapelleopdenbos.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door staUnKOftu (30 May 2025 21:11)

    👍
    5

    #23

    mazoutstoof
    (zn. de ~ (v.) ~stoven)

    bijnaam voor een dieselwagen

    zie ook andere betekenis van mazoutstoof

    Zo’n oude mazoutstoof spuwt nog torenhoge ladingen NOx (stikstofoxide) uit – veel meer dan moderne diesels met sjoemelsoftware – waar we met z n allen mottig van worden. (Juridisch Forum)

    Ik weet zelfs niet of er in mijn mazoutstoof een turbo zit , maar afgelopen zomer heb ik de auto toch telkens 5 minuten laten nadraaien alvorens deze af te zetten. (Autoforum)

    In de jaren negentig werden dieselwagens door zogenaamd ‘sportieve rijders’ weggezet als ‘mazoutstoven’: ze accelereerden als een lamme marathonloper en stonken als de pest. Toch werd de diesel een succesverhaal met een lagere brandstofkost en meer kilometers op de teller. Maar het liedje van de mazoutstoof raakt stilaan uitgezongen. (HLN)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (31 May 2025 18:55)

    👍
    5

    #24

    organigram

    In Nederland is organogram gebruikelijker

    .

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Joli Garcon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Jun 2025 12:44)

    👍
    2

    #25

    titelvoerder
    (zn. m.; ~s)

    titelhouder, titelverdediger

    vnw: titelhouder

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 3

    Gastland Frankrijk en titelvoerder Brazilië brachten misschien niet het meest verfijnde voetbal dat ze in huis hadden, spannend was het wel. (demorgen.be)

    “Ik wil een waardige titelvoerder zijn. Ik weet dat er dagen volgen dat ik compleet door het ijs zak. Ik ben geen supercoureur , maar als ik straks kan …” (standaard.be)

    Gisteren stond het BK Omnium op de agenda, een belangrijke wedstrijd want de titelvoerder mag met de driekleur deelnemen aan meetings in binnen- en buitenland. (cyclingsite.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 May 2025 09:13)

    👍
    5

    #26

    titeldebat
    (zn. o.; ~ten)

    sport: titelstrijd

    vnw: titelwedstrijd

    znwb: Wedstrijd om de kampioenstitel: titelstrijd, titelwedstrijd.

    Tandem Badibanga-Lukaku brengt Anderlecht weer in titeldebat (demorgen.be)

    Club Brugge mept Anderlecht uit titeldebat, ook Genk wint meteen overtuigend. (standaard.be)

    Ook Leipzig moet de rol lossen in het Duitse titeldebat (sporza.be)

    Beresterk Ladies Volley Limburg geplaatst voor titeldebat na zege in Oostende (hbvl.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (28 May 2025 07:56)

    👍
    5

    #27

    titel, ten bezwarende ~
    (uitdr.)

    onder bezwarende voorwaarden of omstandigheden

    vnw: ten bezwarenden titel: onder bezwarende voorwaarden

    zie ook titel

    Aldus is een lening op interest een contract ten bezwarende titel zonder evenwel een wederkerig contract te zijn. (elfri.be)

    Het Hof herhaalt in de eerste plaats de algemene regel dat iedere dienst ten bezwarende titel aan btw is onderworpen (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 May 2025 17:47)

    👍
    7

    #28

    naftje
    (z.n. het ~ (o.) ~s)

    bijnaam voor een benzineauto

    Hallo, mijn broer heeft hem onlangs een E30 320 naftje bijgekocht. Batterij plat, gestart met kabels en gaan rijden, maar batterij is dood. (bimmerandmore)

    Is een naftje en enorm tevreden van. Wat ik vooral wil zeggen is dat je volgens mij vooral ‘geluk’ moet hebben met auto’s. (bouwinfo.be)

    Maw, een klein naftje van toen met een zelfde verbruik als een klein naftje van nu, ik zou daar wel eens cijfers van willen zien. (AutoMinded.be)

    Ik ben vandaag, na 8 maand alleen te rijden, nogmaals gaan oefenen met de rijschool. Gewoon voor bijkomende verbeteringen. Ik rijd met een kleine wagen, naftje. In de rijschool is het een dieselke. Het parkeren met de wagen van rijschool lukte compleet niet! Met mijn wagen daarentegen loopt dat zo vlot en soepel. (rijbewijsonline.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (27 May 2025 16:04)

    👍
    5

    #29

    aanhebben
    (ww. had aan; aangehad)

    dragen van kleding, in het Vlaams ook voor een hoed, een bril, een klak/pet, een hoorapparaat, …

    zie ook bril, zijn ~ aan hebben

    de heks draagt een jurk en heeft een hoed aan (inmijnklas.be)

    Op het moment van zijn verdwijning droeg Valentin een grijze trui, een grijze trainingsbroek, en grijze sneakers van het merk Nike. Waarschijnlijk had hij zijn bril niet aan. (redactie24.be)

    Hij had zijn klak aan. Hij had die diep aangetrokken en zijn haar zag grijs rond die klak. (volksverhalenbank.be)

    Die Tornado, ik hoop dat de piloten een dikke sjaal aanhebben, want die lijkt me erg tochtig ;-). (Vlaamse bijdrage op modelbrouwers.nl)

    “Hij heeft voor corona nog één show van me gezien. Hij vond het ‘heel, heel goed’, zei hij, maar ik zag wel dat hij zijn hoorapparaat niet aan had die dag (schaterlach).” (hln.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 May 2025 08:49)

    👍
    5

    #30

    tiep
    (zn. m; ~en)

    manspersoon waar meestal een bepaalde karakteristiek aan gekoppeld wordt

    ook gespeld als: typ

    zie ook sjieke tiep

    Een levenlustige kerel werd vroeger ne zjoeïssante tiep genoemd en een uitblinker bij de examens ne gekaleerde tiep, naar het Frans calé. (plutonica.be)

    “Kijk naar dien tiep van Ecolo (Bernard Wesphael, red). Als die beroepsrechters had gekregen, was hij veroordeeld. Zo simpel is het.” (hln.be)

    “‘Nen tiep’ die al zijn halve leven in de gevangenis zit”, noemde u de man. (standaard.be)

    “Zo’n tiep die mij iets wil aandoen kan dan achter de hoek staan wachten tot de politie weer weg is.” (humo.be)

    “Al die tiepen komen hier -samen, pinten drinken. Ik vind dat schoon. Hun verhalen, hun frustraties.” (standaard.be)

    ‘Wij willen niet naast ’nen typ’ lopen die honderden onderwijsbanen wil schrappen’, luidt het bij de socialistische onderwijsbond ACOD. (demorgen.be)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door ice cuppy (03 Jun 2025 15:42)

    👍
    7

    #31

    tiep, sjieke(n) ~

    zie sjieke tiep

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (27 May 2025 07:24)

    👍
    5

    #32

    sjieke tiep
    (uitdr.)

    een goed voorkomend manspersoon

    ook: sjieken tiep (zie voorbeelden)

    Jargon & Slang van Studenten (Marc De Coster – 2017): Sjieke tiep: (Vlaams) student die zijn collegas dikwijls helpt.

    zie ook tiep, sjiek

    Terwijl we stonden te wachten bij het loket, tikte hij op mijn schouder. Hij wees naar een bediende die in een mooi kostuum aan een bureau zat. ‘Zo’n sjieke tiep moet jij ook worden’, zei hij. (demorgen.be)

    “Om vijf voor vijf belde een sjieke tiep aan, mooi in het pak gestoken en met de haren netjes gekamd." (nieuwsblad.be)

    Een sjieke tiep in elk geval. Hij had zijn handen gewassen en wilde zo’n papieren handdoekje nemen, maar het bakje was leeg (humo.be)

    “Een sjieke tiep”, zo omschrijft Maes de gewezen Anderlecht-manager. (hbvl.be)

    Van een ‘sjieke tiep’ tot een gewone werkman: iedereen is hier koning! (nieuwsblad.be)

    Wat we vooral van de documentaire onthouden,is dat Guy Verhofstadt een “sjieken tiep” is. (hbvl.be)

    Streng en rechtvaardig, aimabel en geëngageerd, ne sjieken tiep met een mening. Zo omschrijven mensen uit zijn entourage Paul Kumpen (69). (hbvl.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2025 11:03)

    👍
    3

    #33

    bril, zijn ~ aan hebben
    (idioom)

    van een bril gebruik maken
    NL: zijn bril op hebben

    zie ook aanhebben

    Ik heb dit ook laten doen, en heb zelfs een speciale stempel dat ik alleen in orde ben als ik mijn bril aan heb als ik een collega vervoer. (bouwinfo.be)

    De straal is immers gevaarlijk voor de ogen. De lasser zal wel zijn bril aan hebben, maar ook iedereen die errond aan het werk is, loopt gevaar. (metaalvak.be)

    Lap, ik had hier al iets gezet en floep het is weg, waardoor, door op een verkeerde toets te drukken zeker, ik heb mijn bril niet aan wanneer ik hier zit en dat zou ik beter maar doen ook. (seniorennet.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 May 2025 08:49)

    👍
    6

    #34

    familiekrediet
    (zn. het (o.) ~en)

    neologisme: verlofstelsel waarbij per kind een pakket aan zorgverlof toegekend wordt dat door ouders of grootouders opgebruikt kan worden, dit ter vervanging van het huidige geboorteverlof en andere opvoedingsverloven

    NL-vertaling zou ‘familiehypotheek’ zijn, maar daar zit geen garantie op

    Ieder toekomstig kind zal een rugzakje met een ‘familiekrediet’ aan verlofrechten krijgen, op te nemen door ouders, pleegouders of grootouders. (DS)

    Eén van die opties wordt het zogenaamde ‘familiekrediet’, waarbij de bestaande verlofrechten worden vereenvoudigd voor wie bijdraagt aan de zorg. (BDW, parlement)

    Het familiekrediet komt in de plaats van de wirwar aan bestaande verlofstelsels, zoals geboorteverlof, ouderschapsverlof of tijdskrediet. (DM)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 May 2025 14:13)

    👍
    4

    #35

    tijdslopend
    (bn.)

    tijdrovend

    vnw: tijdrovend

    Procedure 2 (tijdslopend en duurder): U ondertekent een “akte van behoudsverklaring van de Belgische nationaliteit” op het Consulaat. (israel.diplomatie.belgium.be)

    Grootste rem blijft de tijdslopende vergunningsprocedure, maar er is beterschap op komst. (trends.knack.be)

    Toeristen waren er wel, in dikke drommen. Maar die toonden maar matige interesse voor de lange, tijdslopende eedaflegging. (nieuwsblad.be)

    Maar advies gevraagd, maar is een tijdslopende en dure onderneming en ik denk ook niet dat u garage dat gaat inspannen waarvoor die geen concrete bewijzen heeft (autoforum.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 May 2025 06:47)

    👍
    5

    #36

    bewaringsmethode
    (zn. de ~ (v.) ~s)

    methode om voedsel of andere belangrijke dingen te bewaren
    NL: conserveringsmethode

    Door moderne bewaringsmethoden zijn appels en peren tegenwoordig het jaar rond verkrijgbaar zonder kwaliteitsverlies. (lekkerbijons.be)

    De bijzondere smaak van de gerechten in Calabrië is ontstaan door de bewaringsmethoden van deze streek. (Jeroen Meeus)

    De aanbevolen bewaringsmethode is gecontroleerde koeling bij 2 °C tot 8 °C in de gesloten oorspronkelijke doos ter bescherming tegen licht. (e-compendium.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (25 May 2025 21:20)

    👍
    5

    #37

    tijd, in één ~
    (uitdr.)

    zonder onderbreking, in één beweging

    vnw: in één tijd: in één keer, zonder onderbreken

    Ik zie Thijs ballen controleren die hij normaal in één tijd speelt, omdat hij weet: anders belanden ze in de tribune. (knack.be)

    Braut Brunes legt prima af tot bij Maertens, die in één tijd trapt. (hln.be)

    Tzolis haalde de achterlijn en legde terug op De Cuyper, die in één tijd de Spaanse spits vond. (standaard.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (25 May 2025 08:09)

    👍
    6

    #38

    tiest

    zie tist

    -

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Reddy (25 May 2025 12:01)

    👍
    6

    #39

    rare tiest
    (uitdr.)

    een raar manspersoon

    ook: rare tist

    vgl. rare kwiet

    NL: rare fiep

    Hij was een rare tiest, stond altijd in de deuropening te kijken naar kinderen die van school kwamen, stelde ook rare handelingen. (standaard.be)

    ‘Enerzijds wilde ik kunstenaar worden, in de meest totale en meest romantische zin van het woord: een rare tiest, een potsenmaker.’ (nieuwsblad.be)

    In de zomer van 1972 sprak de directeur van het Arcatheater haar aan: ‘Griet, ik heb een rare tist ontmoet, maar hij heeft wel heerlijke teksten’ (knack.be)

    Vroeger een alcoholist. En volgens velen nog steeds een rare tist. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Gene Zever (25 May 2025 21:22)

    👍
    7

    #40

    organogram

    organisatieschema, afbeelding van een organisatiestructuur

    Het synoniem organigram wordt in Vlaanderen meer gebruikt. Zie reactie.

    een organogram in verschillende kleuren

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Hsj en laatst gewijzigd door de Bon (10 Jun 2025 16:38)

    👍
    2

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.