Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit is een willekeurige selectie woorden van wat het Vlaams woordenboek zoal te bieden heeft. Herlaad voor meer.
slaapgelegenheid, slaping
Bv. Een (eenvoudig) bed voor de nacht voor een persoon. Of eventueel een luchtmatras of zetel. Voornamelijk onder jongeren.
Als je ergens naar toe gaat en je hebt een bed nodig voor de nacht: “Hebde gij slapinge?”
Je nodigt een aantal mensen uit voor een feestje en je zegt erbij: “Ik heb slapinge.”
Vader Pééj had een peerd in z’n buik en ‘dat makt’, zouden ze te Bambeke zeggen, dat hij hem daar vastmiek als karton, aan zovele te weke, kost en slapinge. (dekroniekenvandewesthoek.be)
.. per autocar gedaan worden voor 200 fr., kost en slapingen inbegrepen.(De Poperinghenaar 18 juni 1933)
Die leurders hadden slapinge bij de boeren in ’t strooi. (http://heemkundesintkruis.brugseverenigingen.be/)
d’r zijn kamers en gangen met trappen en treden
d’r is slapinge boven en keukens beneden
(Willem Vermandere – De ark)
op grote voet leven, veel uitgeven
SN: het breed laten hangen
“Seg Bea, ge laat het nogal hangen: ge staat elke week in het nief!” (reclamespotje op radio Minerva)
“Naar Amerika, madam laat het nogal hangen en zeker op onze kosten?" (Freddy Van Schil, Het Lesbosincident books.google.be 2018)
“Ik had je niet herkend man, per taxi nog wel.” Ze schudden elkaar hartelijk de handen. “Je laat het nogal hangen man.” (Freddy Van Schil, Voor een witte steen 2018)
praline van fondant (pure chocolade)
De witte pralines zijn gevuld met Yucatan honing, de melkchocolade praline met Kastanjehoning en de fondantpraline met Woudhoning. (weynshoning.be)
De fondantpraline heeft binnenin advocaatcrème, de melkchocoladepraline een pralinévulling. (standaard.be)
Het nieuwe ontwerp is een fondantpraline geworden met een zachte karamelvulling waarop het logo van de badstad staat. (chocolatier-m.be)
De strijdkreet “Vlaendren ende Leeu”, ook wel “Vlaenderen die Leu” of in modern Nederlands “Vlaanderen de leeuw”, werd al op het slagveld van de Guldensporenslag aangeheven. (Wikipedia)
Vandaag ook in het taalgebruik om, soms pejoratief, naar het strijdvaardige of voortvarende Vlaanderen te verwijzen
Vlaanderen de leeuw, amai mijn kloten, tamme katten ja (zwartedoos.be)
Maar toch, diep in het Vlaamse binnenste leeft nog altijd dat gevoel van trots: “Wij hebben de Fransen verslagen. Vlaanderen de Leeuw!” (nieuws.kuleuven.be)
Met elk een vlaggetje van de Vlaamse Leeuw in de hand en ‘Vlaanderen De Leeuw’ op de achtergrond begonnen we aan de bergrit. (lindeboom.be)
De regio Oost-Vlaanderen is actief onder de naam “Vlaanderen de Leeuw”. (vlaamseschuttersgilden.be)
Chokri Ben Chikha die met Vlaanderen de leeuw aan de haal gaat of Tom Lanoye zijn interpretatie laten geven van de liefdesgedichten van Guido Gezelle – hoe eenvoudig kan het zijn om onze klassiekers op te frissen. (kantl.be)
Vlaanderen De leeuw!!! Met een vriendelijke klauw, Soldaat Kurt. (blueboyscyclingteam.be)
In gans Vlaanderen is dit de 2e persoon enkelvoud (én meervoud) van het werkwoord ‘zijn’. Men hoort (voornamelijk Antwerpse) jongeren ook wel eens (of meermaals) ‘bent’ gebruiken in combinatie met ge/gij, maar op enkele minuscule exotische dialectale uitzonderingen na is dit gebruik volledig verkeerd.
In Nederlands Brabant wordt ‘ge bent’ wel dialectaal gebruikt, maar het Brabants wordt daar (net als de lokale talen in alle andere delen van Nederland) in ijltempo weggevaagd (vagen) door het Poldernederlands, waar ‘je bent’ de norm is, en Noord-Brabant maakt dan ook geen deel uit van Vlaanderen.
Betreffende de 2e persoon meervoud hoort men in Vlaanderen ook zeer velen ‘jullie zijn’ (evenals ‘jullie’ + andere werkwoorden) gebruiken, maar dit is eveneens fout. Vermoedelijk gebeurt dit omdat men er zich niet van bewust is dat álle Vlaamse dialecten een meervoudsvorm hanteren die identiek is aan de enkelvoudsvorm (historisch gezien was ‘ge/gij’ zelf de meervoudsvorm, tegenover ‘du’ in het enkelvoud), en men zodoende opteert voor het Nederlandse ‘jullie’ in plaats van ge/gulder/gijle (of uitspraakvarianten), uit een onterechte (onbewuste) angst onbeschaafd voor te komen.
Zijde daar nu weer me uw ge-ge-bent? ’t Is “ge zijt”! Onnozelaar dat ge zijt.
Zy je doa nu were me je ge-je-bent? ’t Is “je zyt”! Onnozelaar da je zyt.
ochtendshift bijv. van verpleegkundigen, bewakers, fabrieksarbeiders e.d.
ook de vroege(s)
zie ook laten
binnendoor
zie ook tegriest, iemand ~ rijden
We reden tegriest door de bos, i.p.v. door ’t dorp, want zo waren we rapper thuis.
“Tegriest is het dialectwoord voor de kortste weg nemen.” (HLN 040614)
brievenbus
< Frans: boite aux lettres
Ik zal het in de boite steken.
> andere betekenis van boite
zich onwennig voelen in een nieuwe situatie
vnw: in België ook: vreemd, onwennig voorkomen, slecht bevallen
tegenovergestelde handen
Dat vaart, die nieuwe zetel, hij zit niet zo goed als de vorige.
Dat vaart, dat mijne collega weg is.
In het begin vaarde dat, als Pauline op kot was.
> andere betekenis van varen
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
