Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
contaminatie van snipper en knipsel
zie ook: snutter
Onze Kobe amuseert zijn eigen (eigen, zijn ~) met papier te scheuren. Alle snipsels vliegen de grond op.
weg zijn, er van onder muizen
zie schampavie
Het jongentje was hier aan het spelen, maar al met ne keer was hij schampevie.
stopverf
Van Dale: mastiek
< 1250 ‘hars van de mastiekboom’ < Frans mastic < middeleeuws Latijn masticum (hars) < Grieks mastichè (mastiek(hars))
BE; niet algemeen stopverf
Je moet de mastiek goed kneden alvorens je er het glas mee vastzet.
neerslachtigheid, moedeloosheid, verdriet
zie ook mismood
De mismoed in hebben. (zich down voelen)
(ook) uitstappen in Schaarbeek
(in Limb. ook) uitstappen in Schulen: afstappen net voor het eindstation, voor het zingen de kerk uitgaan, (eufemisme voor) coïtus interruptus
Ook wel in beleggerskringen gebezigd voor vroegtijdig verkopen van zijn aandelen.
vgl. statie van Schaarbeek, Berchem, in ~ afstappen
Twee weken geleden heb ik u hier aangeraden om af te stappen in Schaarbeek. Of – voor wie die Vlaamse uitdrukking niet kent – om vóór het zingen de kerk te verlaten. Want wie tot het einde wil meedoen met de nieuwe beursintroducties, zou wel eens met een pakske kunnen blijven zitten. (belegger.nl)
winkelcomplex, winkelgalerij
zie shopping center
Klik op de afbeelding
Shopping 1 in Genk
De nieuwe shopping is veel gezelliger dan de oude.
De Shopping 1 in Genk was het eerste shopping center in België.
Komen hier eigenlijk bijna iedere keer als we naar het shopping in wijnegem gaan. lekker, vers eten.(tripadvisor.be)
aantijging, valse beschuldiging
een veel voorkomende taalfout (maar zo ontstaat evolutie, door fouten, ook in de taal)
Philippe Geubels; “Dat zijn valse aantijgeningen …”
Er waren verschillende aantijgeningen tegen hem over gesjoemel, maar die bleken achteraf allemaal valselijk te zijn.
kersenpit
in de Antwerpse Kempen: /kjénneke/
Ik heb een stukje van mijn tand afgebeten op een kriekenkenke.
Een klap tegen de oren, rechts en links.
Omdat de beweging de vorm van een driehoekje of een kapje heeft zoals het Franse accent op een klinker.
zie synoniemen bij safflet
Het kind stampte tegen opa zijn benen en het kreeg sito presto een accent circonflexe tegen zijn oren.
“Voor de liefhebbers: dichter bij huis, met name in Gent, kan je overigens nog altijd een accent circonflexe krijgen als je heel stout bent. Het betekent er een ‘oorveeg’ en duidt de beweging aan van een dubbele oorveeg, een keer links en een keer rechts.” (DS 040216)
sperma
ejaculeren: poepvet schieten
uitspraak: de /oe/ wordt kort uitgesproken
zie ook poepen
Nen Amerikaan, ne Rus en nen Belg waren aan het stoefen over om ter verst hun poepvet te schieten…
boodschap, inkoop
zie commissie
Ik ga kommisches doen.
economisch in staat om voort te leven, rendabel genoeg om in stand gehouden te worden, levensvatbaar
vnw: in België ook: levensvatbaar, levenskrachtig, rendabel
-leefbaar bedrijf: rendabel bedrijf
standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Dat is een prachtige en leefbare onderneming.
“De concurrentie van grootwarenhuizen deed veel kleine kruidenierszaken de das om. Dergelijke kleinschalige familiebedrijfjes zijn tegenwoordig niet meer leefbaar. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
Ondanks de prachtige reclame bleek het wijnbedrijfje van de heer Daems niet leefbaar.
“Reclame doorspoelen verbieden is niet genoeg om de Vlaamse tv leefbaar te houden.” (focus.knack.be 23 mrt. 2018)
vnw: keelontsteking, angina
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2
< Frans: angine
Ik denk da’k een angine heb opgeschaard…
Een angine of keelontsteking wordt veroorzaakt door een virus of bacterie. In de meeste gevallen is een virus de oorzaak. (benu.be)
“Als ik keelpijn heb, zal ik weleens kijken: Is het een angine of niet?” (nieuwsblad.be)
‘Voor de slechte verstaanders: Stijn zit met een angine.’ (humo.be)
blootje, NL nakie
![]()
Studie van een naakte man door Jacob Jordaens tussen 1635 en 1640
ook regio Waas en Dender (weliswaar met uitgesproken eind-n: puren)
zie ook: blekke, in uwe ~,
flikker, in zijne ~ staan
Ik dee de deur ope en hij stond daar in zijne pure.
naakt, in uwe blote, in uwe pure,
in geboortekostuum
Na de match staan de voetballers in hunne blekke onder de douche.
geen meer
(dubbele ontkenning)
uitspraak Antwerpen: – gin nie mier (voor meervoudige zaken of een vrouwelijk of onzijdig woord) – ginne nie meer (voor een mannelijk woord)
uitspraak Kempen: génnemieje
Hij kocht vandaag een kistje sigaren want hij had er geen niet meer.
De moderne velomaker plakt geen banden niet meer met rustinnekes.
afkorting van kop of letter
= kruis of munt, tossen;
de letter is de zijde van de munt die de waarde aangeeft
ook: kop of letter
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Kop of letter, in Zuid-Nederland bij het omhoog gooien van centen voor: kruis of munt. Ook letters en letteren, blijkbaar de meervoudsvormen, komen in dit verband voor; die woorden worden in sommig verband als bijw. gevoeld, en door analogie wordt in plaats van kop wel eens koppen of kopperen (koppelen) gezegd.
- Ze zijn betraapt, bezig zijnde met kop of letter te spelen, Loquela (1893).
- Het is letters, De Bo (1873).
- De cent valt letter, Joos (1900-1904).
- Koppen of letteren spelen, Cornelissen-Vervliet (1899)
Van Dale 2016 online: kop of letter: BE
Etymologiebank: Kruis of munt: Synonieme uitdrukkingen zijn kop of letters (of let),…
Wie begint er? Zullen we kop of let doen?
Kop of let gebruikt men in het voetbal en in sommige andere sporten, voor het bepalen van de speelrichting in de eerste helft en wie met het spel mag beginnen.
billen, achterwerk, zitvlak
Van Dale 2014 online: gewestelijk
zie andere definities van prot
Ook in Vlaams-Brabant: regio Londerzeel en Merchtem
Jantje wou niet luisteren. Hij kreeg (meppen) op zijn prot.
“Menne vent es nogal vermagerd, ij èè giën prot nemie.”
Betekenis: “Mijn man is de laatste tijd zo vermagerd, dat hij geen (tastbare) billen meer heeft.”
flauwvallen
ook in de Antwerpse Kempen
zie ook: sus, van zijne ~ vallen,
sies, van zijne ~ vallen,
sus, van zijne ~ draaien,
vallen, van zijnzelve ~
zie ook verzamellemma geneeskunde
Vroeger had ik lage bloeddruk en dan kon het gebeuren dat ik van mijne klot viel.
wikipedia: Het hof van assisen, ook wel assisenhof of volksrechtbank genoemd, werd in 1791 in Frankrijk ingesteld en werd in België en Nederland gedurende de Franse overheersing ingevoerd. Het werd in 1816 door Nederland afgeschaft, maar in België, na de onafhankelijkheid, opnieuw ingesteld in 1831.
Het is een rechtscollege dat belast is met het vonnissen van misdaden, politieke delicten en drukpersdelicten (uitgezonderd diegene in verband met xenofobie en racisme). Tegen de uitspraak of het arrest van een assisenhof kan men niet in beroep gaan. Wel kan men in geval van procedurefouten in cassatie gaan bij het Hof van Cassatie
Van Dale 1995: (in Belg.)
ook samenstellingen: assisenhof, assisenjury, assisenrechter, assisenzaak, assisenproces, assisenadvocaat…
zie ook assisen, hof van ~
Moord en doodslag dat komt normaal voor assisen, tenzij ge minderjarig zijt.
Advocaat Vermassen is BV geworden dankzij een paar ophefmakende assisenzaken.
Bij de hervorming van het gerecht is er sprake om de jury bij het assisenproces af te schaffen.
Beschuldigde sta op was destijds een fameus tv-programma waarin ophefmakende assisenprocessen nagespeeld werden. Om het levensecht te houden mocht er ook al wat Vlaams geklapt worden: Nee, mijnheer de juge, ik heb zijne kop niet ingeslagen met een schup. ’t Was met de pollepel.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
