Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
iemand serieus nemen
iemand ernstig nemen is standaardtaal in België
Typisch Vlaams: au serieux nemen; In het Frans: ‘prendre au sérieux’. Opmerkelijk dat in Nederland het Franse element ‘au serieux’ (op het accent na) in tact gebleven is. Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
Opnieuw voelen veel Russen zich niet ernstig genomen.
“Een bedrijf dat zichzelf ernstig neemt, zou in crisistijd moeten bezuinigen op zakenreizen. (standaardtaal in België”) Taaladvies.net
gummi laarzen
Antw.: katsjoewe botten
Neem uw rubberen botten maar mee als ge door het slijk gaat ploeteren.
kwaad
Antwerpse Kempen: /kao/, kaod
Ik zal mij weer eens koad moet maken voor ze hier iets aan het huishouden doen.
Zedder nog koad oep mich? (Ben je nog kwaad op mij?)
fier, trots
uitspraak: oevi-erg
prov. Antw.: hoveerdig
Hij is heel oevierg over zijn punten.
heimelijk of ongemerkt binnenkomen, binnenslippen
dien apsjaar was er in gelukt in de feestzaal binnen te slibberen, zonder stempeltje op zijn hand.
gebakjes van de banketbakker
weinig gebruikt in Nederland
Van Dale
zelfstandig naamwoord; de (v); meervoud: patisserieën
(1847) ontleend aan Frans pâtisserie
1. pastei-, banketbakkerij
2. gebakjes
Elke zondag brengt Jos patisserie mee van bij den bakker.
stakerspost
znwb: Post die bij werkstakingen wordt uitgezet om werkwilligen te beletten het werk voort te zetten: stakerspost, poster.
< Frans: piquet de grève
Van Dale online: BE, spreektaal
Stakerspiket in Charleroi in 2015
vgl. stakerspiket; stakingspiket; vakbondspiket; piket staan
De stakers hebben een piket opgeworpen voor de ingang van de fabriek.
De stakers keren nu allemaal huiswaarts en hebben beslist het piket op te heffen. (vrt.be)
Charles Michel verontwaardigd over piket op snelweg: “Ook stakers moeten de regels respecteren”. (standaard.be)
> andere betekenis van piket
figuurlijk: aan dezelfde kwaal lijden, dezelfde euvels vertonen, dezelfde nadelen hebben
Van Dale: uitdrukking; BE in hetzelfde bedje ziek zijn
Alle politiekers zijn in hetzelfde bedje ziek als het op cumuleren van mandaten en functies gaat.
ongeloofwaardig
Dat is straf, zeg. Van Burcht naar de Groenplaats op 10 minuten.
> andere betekenis van straf
zenuwen
in de uitdr. erm zin krijgen (van iets): het op de heupen krijgen, last van de zenuwen krijgen
= “arme zinnen”?
zie ook zin, krom ~ hebben
vgl. seskes, systeem, weubbes, de ~ krijgen van
‘t Ès vér erm zin te krijgen aste zies wi minse h’n vaulighèts zau mêr op stroët gojje! (ik krijg het ervan als ik zie hoe de mensen hun afval zo maar op straat gooien)
aarde, zand, grond
verzamelnaam, stofnaam
uitspraak: /jèr/
Antwerpen: jaard
Wat zit gij daar in ’t jeir te spelen; ge zijt zo smerig als wat.
standaard van een fiets, brommer, moto, …
zie ook: pekkel en andere definities van pikkel;
verzamellemma wegcode
Hebde gene pikkel of waarom ligt uwe fiets altijd zo op de grond?
Zijn mountainbike stond even verderop geparkeerd, op de pikkel. (standaard.be)
In de buurt stond er een fiets op een pikkel.(vrt.be)
1. huis, woonplaats, erf
2. manier van doen, gedraging, gezichtsuitdrukking
3. in goeie doeninge zijn
in stukken uit elkaar
Letterlijk ‘in frennen vaneen’.
Zijn iPod lag in frennen vaneen toen hij hem van ’t derde naar beneden liet vallen.
het rustiger aandoen, langzaam afbouwen
vnw: (fig.) zijn werk afronden en tot rust komen, het aan het einde van je carrière rustig aan doen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen afbouwen
DS2015 standaardtaal
zie ook uitbolscenario
Als ik 64 jaar word, zei hij, ga ik uitbollen. Dan heb ik nog één jaartje te gaan. Een uitboljob zou welkom zijn.
Onze huidige/vorige huisarts is een man en ik ben daar heel content van. (…) Hij is aan het uitbollen en sinds een klein jaar zijn 2 familieleden van mij huisarts geworden. (beyondgaming.be)
driepikkel: drie takken, aan één zijde samengebonden, aan de andere zijde, uit elkaar op de grond gezet
gebruik:
1. om hooi of andere gewassen op te drogen
2. om een kookpot boven een kampvuur aan te hangen
zie andere definities van pikkel
Me zullen is ne pikkel sjorre. (we zullen eens een driepikkel sjorren)
appelmoes
< (Fr.) la compote
ook in Antw.
Ik eet graag saucissen met compot.
kruiwagen
Waals: berwete
< Frans brouette (vr.), diminutief van een Oudfrans woord berou(e), uit het Volkslatijn birota, voertuig met twee wielen
den berrewet = de kruiwagen
“Dan hebben we ze verdiend! We sloegen de moteur helemaal stuk want daar zat veel aluminium aan en ik moest dat dan met den ‘berrewet’ in ’t geheim wegvoeren en begraven tussen de stenen, want de gendarmen waren steeds achter zo’n mannen op zoek.” (Erfgoedtijdschrift van Borchtlombeek …)
Het feest valt op 11 juli als herdenking aan de Guldensporenslag in 1302. Die slag is van groot belang geweest omdat vanaf de 19de E. de Vlaamse bewustwording en de groei van de Vlaamse Beweging tot stand is gekomen. In de 20ste E. werd de Guldensporenslag omgedoopt tot het feest van de Vlaamse Gemeenschap.
vgl.: feest van de koning, 11 juliviering, 11 juli 1302, Vlaamse feestdag
Vlaamse ambtenaren krijgen op 11 juli, de dag van het feest van de Vlaamse Gemeenschap, een dag verlof. Niet-ambtenaren worden benadeeld omdat ze die dag moeten werken.
Wegafsluiting na een periode van vorst. Met name van toepassing op kasseiwegen.
Tijdens de dooi, nadat het een tijdlang gevroren heeft, smelt het ijs onder de kasseien en loopt weg. Op dat ogenblik mag er niet over de kasseiwegen gereden worden om verzakkingen te vermijden. Daarom worden op kasseiwegen soms barelen geplaatst om de weg af te sluiten tijdens de dooi. Dit zijn zogenaamde dooibarelen.
vnw: (veroud. de dooibarelen sluiten, openen: bij dooiweer bepaalde wegen afsluiten of de afsluiting opheffen
Stad Lommel plaatst dooibarelen
Naar aanleiding van de slechte weersomstandigheden die dit weekend voorspeld worden, namelijk het intreden van de dooi en bijhorend zware regenval, is de kans groot dat er bij gebruik van de wegenis door gemotoriseerd verkeer zware schade aan de weg kan ontstaan. De stad ziet zich daarom genoodzaakt om dooibarelen te plaatsen op de wegen waar mozaïekstenen liggen. Hierdoor zullen de Kerkstraat, het Dorp en aanliggende straten waarschijnlijk het hele weekend afgesloten worden voor het verkeer.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
