Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
veter, rijgkoord
uitspraak: riengkoord
zie ook: nestel, rijkoord, schoelint; verzamellemma kledij
Bindt je ringkoorden toe anders val je er over.
roestvrij staal (rvs)
< Frans: acier inoxydable
Van Dale 2018: inox: BE; stofnaam roestvrij staal, m.n. als materiaal waarvan huishoudelijke artikelen zijn gemaakt
inox is Belgisch-Nederlands zowel voor zn. als bn.
zie ook inoxen; inoxstaal; inoxidabel
Klik op de afbeelding
Astral, een sculptuur uit inox, van Cristina Pizarro
Een inox kom is een kom gemaakt van eh … inox!
De prijs van inox fluctueert nogal sterk.
De inoxen platen liggen per dikte en per afmeting gesorteerd in het magazijn.
- Wat kosten die metalen platen?
- De inoxen kosten 2.12€/kg en de stalen komen op 1.50€/kg.
pakken, nemen
- vastscharen, vb een persoon of een dier
- opscharen bv een ziekte, een persoon
- bijeenscharen: bijeenpakken, grabbelen
- uitscharen: bv. door krabben de laatste restjes uit een pot halen
- meescharen
Van Dale 1995: scharren (gewestelijk) krabbelen, scharrelen, grissen, graaien, grappen
Schaart dien hond vast of die loopt naar die fietser!
Ge moet mij zo niet vastscharen, ik weet wel waar dat ik loop zenne!
Knoop uw sjaal dicht, of ge schaart nog iets op!
Waar heeft hij dat farm mokske (mokke) opgeschaard?
Schaart uwe boel bijeen en vertrekt; onder mijn ogen onderuit!
dezelfde, hetzelfde
Mo we willen allemo wel ’t aaigeste zegge: nen uup gekloesjte dee probeire tegelaaikertaaid et aaigeste te zinge. Un choeur, quoi …
Vè den aaigeste praais.
gesticuleren, overdreven gebruik van lichaamstaal
afl.: perrewettenmaker, ~maakster
vgl. paretten, van zijn ~ geven, perette geven
Maakt zoveel perrewetten niet, ge maakt u belachelijk.
Italianen kunnen veel perrewetten maken als ze spreken.
ook: geen aarde aan de dijk brengen
geen nut hebben, geen zoden aan de dijk zetten
zie ook aarde aan de dijk brengen of zetten
Ik geef het op, het brengt toch allemaal geen aarde aan de dijk!
van alles en nog wat
zie ook: dees en `t geen
Op de vergadering werd er gepraat over van dit en dees en ’t geen, maar eigenlijk kwam er geen verbetering uit de bus.
vti.be: Nederlandstalige nieuwsbrief met nieuwtjes over van dit en dees en ’t geen.
poetsvrouw, poetshulp, schoonmaakster
man.: kuisman
We betalen ons kuisvrouw met dienstencheques.
demorgen.be: Twee derde van de dienstenchequebedrijven stuurt ‘een Vlaamse’ kuisvrouw als de klant dat vraagt.
speelbox voor kinderen
vnw: (baby)box
< Frans parc à bébé
Laat Karel nog maar even in het park zitten, hij is braaf aan het spelen.
gohh… ik heb 4 katten, maar die moeten vannuafaan buiten, ze sprongen aaneen int park van de baby, en haren overall (baby.be)
slechte betaler, hongerlijder, sukkel
=> gezegde: ‘krotte en compagnie’, gezegd van een arm huisgezin: “’t Is daar al krotte en compagnie.” (zie krot en compagnie)
In deze wijk wonen enkel krotters.
Brom, broem, broes, broesem, broemsel.
Dik, vuil schuim.
Term die gebruikt werd bij het bierbrouwen en bij het maken van een bouillon.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: oudtijds ook BREM en, gewestelijk nog,
BROEM, znw. m.; zonder mv.
Een woord voor: Schuim, welks afkomst onbekend is.
“Den broem van de soep afscheppen”. Cornelissen (1899)
< In de prov. Antwerpen is broem, brom ook, als vr. woord, bekend voor: bekaamsel, laag schimmel op bier, wijn enz. (Cornelissen)
Als ge ne goeie bouillon wilt maken, dan gebruikt ge best soepvlees, boullie of mergpijpen. Na een tijdje koken verschijnt er echter brom of een vies witgrijs schuim bovenaan in de pot. Die moet ge dan afscheppen met een schuimspaan, want anders ziet uw soep er gekabbeld (kabbelen) uit. Vies !
zie seskes
“de floereseskes van iets krijgen”: het ervan op de heupen krijgen
zie ook: floeren, er ne ~ van krijgen
Die kinderen luisteren voor geen zier, dat is toch om de floereseskes van te krijgen!
(eet)vork
< Frans fourchette
zie varianten in andere regio’s bij verket
Haad z’n versjèt èn z’n lènkerhand ên ‘t mês èn z’n raechter!
(Hou je vork in je linkerhand en het mes in je rechter.)
- lekstok, lolly
- saxofoon
Klik op de afbeelding
.jpg)
De acteur Telly Savalas scoorde, in de jaren 70, eeuwige roem als politieinspecteur Kojak; een opvallende figuur, hij heeft een kletskop en steekt regelmatig een zabberstok in zijn mond.
Met een zabberstok zijn de klein mannen blij, zelfs grote mensen.
“Mijn ogen zijn alleszins opengegaan sinds ik weet dat een zabberstok dialect is voor saxofoon.” (evalia.skynetblogs.be 270704)
eig. afwerking d.m.v. betimmering, inwerking in een kast; (±) lambrisering (bij uitbreiding ook met ander materiaal dan hout)
synoniem: omkasting
vgl. afkasten
Massief eiken binnendeur met afkasting €150,00.
Koop geen deuren met de afkasting in MDF, dat slorpt teveel water op!
Tussen de afkasting en de muur dient een luchtdichte isolatie aangebracht te worden.
geavanceerd, (technisch) verfijnd
weinig gebruikt in NL, geavanceerd is daar meer de norm
Naar wat ik hierover vond, lijkt ‘gesofisticeerd’ in NL meer het Engelse ‘sophisticated’, verfijnd maar ook elegant te volgen.
Alleen het voltooid deelwoord als bvnw. kon ik vinden zowel in NL als in VL.
In Vlaanderen altijd uitgesproken, en meestal geschreven als gesofistikeerd.
Dankzij hun gesophisticeerde uitrusting konden de rebellen in korte tijd naar de hoofdstad oprukken.
wpt: (1984) (Vlaanderen, vnl. Antwerpen) Je kunt iedereen belazeren maar niet mij. Ik trap daar niet in. Vaak wordt alleen het eerste deel uitgesproken (met alle chinezen). De rest wordt in gedachten aangevuld. Variant: Met heel Antwerpen, maar niet met mij.
Wat? Is dat van u? Met alle Chinezen, maar niet met den dezen, he.
Eerst mij zo bedriegen en dan verwachten dat ik hem zomaar geld geef. Met alle Chinezen, maar niet met den deze.
De kopman waagde zich zelfs aan een typisch Antwerpse spreuk: “Met alle Chinezen maar niet met ‘den deze’”. (hln.be)
bliksem, weerlicht
Er is hemellicht en ik hoor het ook donderen.
uitdrukking :
Hij is zo rap als nen hemellicht.
(Hij is bliksemsnel)
vervuiling i.h.b.: luchtbezoedeling, waterbezoedeling
Volgens vrttaal.net mag bezoedeling alleen nog in figuurlijke zin gebruikt worden: bv. iemands naam bezoedelen.
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 1
Van Dale 2015 online: BE; verouderd
vnw: vervuiling, verontreiniging
vgl. luchtbezoedeling, waterbezoedeling, lichtbezoedeling, horizonbezoedeling
Amai, ziet die zwarte smoor uit zijn chaspijp! Dat is pas luchtbezoedeling.
Het gaat onder meer over de bezoedeling van grondwater en bijvoorbeeld het voorzien van waterzuiveringsstations. (demorgen.be)
Zo moest Shell 70 miljoen euro schadevergoeding betalen voor de bezoedeling van het drinkwater in Bodo. (vrt.be)
Door deze installatie wordt meteen ook het afvalwater van het regenwater gescheiden zodat de bezoedeling van de plaatselijke beken en grachten en bijgevolg ook … (standaard.be)
iets wat de vorm van een wig heeft, bijvoorbeeld waar twee straten in een scherpe hoek bijeen komen.
Een spie kaas
Voor wie de laatste spie smurfentaart?
Nog een spieke brie?
Spie Rijstvlaai – Bakkerij Bella – Bakkersonline
> zie andere betekenis van spie
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
