Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #391 10 June 2024: luchtpollutie

    luchtpollutie
    (zn. v.)

    luchtbezoedeling, luchtverontreiniging, pollutie van de lucht

    Ouderen vrezen luchtpollutie, jongeren vooral global warming . (demorgen.be)

    Luchtpollutie weerspiegeld in magnetische eigenschappen van bodem en vegetatie: een studie in het Gentse havengebied (ugent.be)

    “Inwoners maken zich zorgen over de wateroverlast die dreigt door de betonnering van de open ruimte. Verder zal ook de luchtpollutie door de komst van de kazerne alleen maar toenemen.” (vrt.be)

    Stanhill noemde het global dimming, de wereldwijde verduistering van het zonlicht en de oorzaak is luchtpollutie. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (14 Aug 2022 10:28)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jun 2024

    👍
    4

    #392 09 June 2024: gehad hebben

    gehad hebben
    (grammatica)

    hulpwerkwoord hebben

    zie ook geweest, west, gezegd gehad

    Hij heeft verleden week met al zijn spaarcenten een huis gekocht gehad. Gezien zijn financiële situatie had hij dat volgens mij beter niet gedaan gehad. Door wat dat hij nu gedaan gehad heeft, gaat hij rap in de problemen geraken.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 03:02)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Jun 2024

    👍
    149

    #393 08 June 2024: fricandon

    fricandon
    (zn. m. -s)

    vleesbrood, ge­hakt­brood

    zie ook frikadellenkoek, vlees­koek, kalfskoek

    Gehaktbrood of fricandon
    Gehaktbrood is een klassieker. Eenvoudig om te maken en superlekker. Serveer het met kriekjes, champignonsaus of gewoon een lepel mosterd. (https://koken.vtm.be/)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (19 Jul 2021 12:46)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Jun 2024

    👍
    172

    #394 07 June 2024: kajotster

    kajotster
    (de ~, (v.), ~s)

    vrouwelijk lid van de kaj

    zie ook kajotter

    vnw

    Een schoolvriendin is ooit nog kajotster geweest.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Feb 2023 15:26)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Jun 2024

    👍
    199

    #395 06 June 2024: konsoorten

    konsoorten

    Standaardtaal in België. Algemeen Nederlands is: consorten.” vrttaal.net

    vnw: consorten, soortgelijken

    DS2015 standaardtaal

    zie ook konsoorten, en ~

    Het experiment van De Mensentuin doet vrij snel aan real life-soap denken zoals we het bij Big Brother en konsoorten te zien krijgen. (demorgen.be)

    Maar doodslaan zal men hem toch niet, als er genoeg van zijn konsoorten rondstaan, die hem bijtijds uit de handen van Jan de Lichte kunnen halen. (De bende van Jan de Lichte – Louis Paul Boon)

    Het Vaticaan gaat zo’n brol niet sponsoren en bisschop Bonny en zijn konsoorten hebben er naar alle waarschijnlijkheid de centen niet voor. (nageltjes.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 May 2023 12:22)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Jun 2024

    👍
    94

    #396 05 June 2024: peterschap

    peterschap
    (zn. o. ; ~pen)

    het peter zijn van een initiatief
    ook: iets sponsoren zodat uw naam eraan verbonden wordt

    zie ook meterschap

    knackvolley.be: Kris Wauters aanvaardde er officieel het ‘peterschap’ over alle nationale volleyploegen, van jeugd tot senior,

    youtube.be: Koen Wauters en Nathalie Meskens over hun peterschap van hun goede doelen.

    roeselare.be: U kunt individueel of in groep het peterschap over een grafmonument verwerven. In ruil restaureert en onderhoudt u het grafmonument. U wordt geen eigenaar van het monument.

    helpanimales.be: Wenst u persoonlijk in te staan voor de behoeften van uw lievelingshond of kat? Wij hebben voor u een leuke en praktische formule van “aangepast peter of meterschap” uitgewerkt. Door uw troeteldier te “sponseren” getuigt u niet alleen van uw steun naar de betrokken hond of kat maar wordt u vooral zijn “bewaarengel” en is de kans groter dat het sneller geadopteerd wordt.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (05 Aug 2021 16:14)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Jun 2024

    👍
    197

    #397 04 June 2024: toppenbiljart

    toppenbiljart
    (zn. m.; ~s)

    tapbiljart, soort biljart met toppen

    Van Dale “golfbiljart” (gespeeld op een biljart met twaalf rubberen doppen en aan beide korte zijden een gat waarin de spelers hun vijf ballen moeten stoten)

    niet in Van Dale 2014 online

    variant: topbiljart

    Bumper pool table

    zie ook bos

    In café De Kroon staat een toppenbiljart.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jul 2021 19:38)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Jun 2024

    👍
    256

    #398 03 June 2024: nachtkleed

    nachtkleed
    (zn. o.; ~kleren)

    nachtjapon, slaapkleed

    vnw

    Van Dale 2016 online: BE

    Ecru Nachtkleed – Pyjama Eskimo: ontdek onze collectie nachtkleedjes en pyjama’s in het Wit online en bestel meteen. (e5mode.be)

    Veertien of vijftien jaar, slank, lang, kleine borstjes onder haar nachtkleed. .. Mijn god, mijn god, dit was Het Meisje! (Het einde van de mensen in 1967 – Herman Brusselmans)

    Verbeeld je daarna hoe je je tanden poetst en je nachtkleed of pyjama aandoet. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Feb 2024 12:01)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Jun 2024

    👍
    223

    #399 02 June 2024: onder de vorm van

    onder de vorm van
    (uitdr.)

    in de vorm van (SN)

    Frans: sous la forme de

    vnw: onder (de) vorm van: in de vorm van

    Taaladvies.net: standaardtaal in België: status onduidelijk

    De rode, groene en gele paprika’s worden regelmatig samen verkocht en zijn in de handel onder deze vorm bekend als “stoplichten”.

    De regering heeft steun toegezegd onder de vorm van goedkope leningen. (Taaladvies.net: in België, status onduidelijk)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 May 2024 10:28)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Jun 2024

    👍
    276

    #400 01 June 2024: holebigemeenschap

    holebigemeenschap
    (zn. v.; ~pen)

    de holebi’s als groep, als gemeenschap

    ook holibigemeenschap, zie voorbeelden

    Algemeen Nederlands Woordenboek: Het woord holebi kwam in de jaren negentig in Vlaanderen op, en wordt nu ook in Nederland veel gebruikt.

    Victoria Beckham ontwerpt T-shirt voor holebigemeenschap (gva.be)

    De holebigemeenschap heeft in ons land een lange, moeizame emancipatieweg afgelegd. (sampol.be)

    Regenboogzebrapad om holebigemeenschap te steunen duikt nu al op in Oudenburg (hln.be)

    Als lokaal bestuur van Lendelede tonen we ons hiermee solidair met de holibigemeenschap, transgenders en intersekse personen (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 May 2024 07:35)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Jun 2024

    👍
    20

    #401 31 May 2024: geen vodje papier zijn

    geen vodje papier zijn
    (uitdr.)

    een afspraak of regeling die niet zomaar genegeerd of met de voeten getreden kan worden

    Van Dale 2015 online: ‘vodje papier’: stukje papier zonder enige waarde, maar volgens google wordt dit nauwelijks gebruikt in Nederland

    google2015: ‘geen vodje papier’: .BE (>2.000) ; .NL (45) meestal mbt BE

    Tindemans kondigde daarop op 11 oktober 1978 in de Kamer onverwacht en met gevoel voor dramatiek het ontslag van de regering aan met de legendarische woorden: “Voor mij is de grondwet geen vodje papier. (…) Ik ga van deze tribune weg, ik ga naar de koning en ik bied het ontslag van de regering aan.”

    demorgen.be: Kamervoorzitter Bracke wil niet op de zaken vooruitlopen, maar benadrukt dat het reglement geen vodje papier is.

    deredactie.be: “De VRT-beheersovereenkomst is geen vodje papier”

    Premier Michel: ‘Grondwet is geen vodje papier’ | De Tijd

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (15 Jul 2021 09:52)
    Dit woord was woord van de dag op 31 May 2024

    👍
    256

    #402 30 May 2024: onbeschofterik

    onbeschofterik
    (znw. de~, m., ~ken)

    onbeleefd persoon, pummel

    vnw: onbeschoft persoon

    VD: BE, spreek­taal on­be­schoft mens

    zie ook gestampte boer, gestampt

    Castricum heeft op Van den Bogaert een onuitwisbare indruk nagelaten. ‘Ik werk al 25 jaar voor televisie. Die Hollander is de grootste onbeschofterik die ik ooit tegenkwam’, zegt hij. ‘Hij gebruikte zijn camera als een wapen en liep rond met een air alsof hij de waarheid in pacht had.’
    http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=G0H3NAFOU, 11 maart 2012 (ANW)

    Onbeschofterik! Ge kunt een goeiendag zeggen tegen de mensen als ge binnenkomt!

    demorgen.be: De grootste onbeschofteriken trekken aan het langste eind. De brave dutskes – ik reken ons daar voor de makkelijkheid even bij – zien na een uur wachten pas aangekomen passagiers de hele rij voorbijsteken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 May 2024 08:35)
    Dit woord was woord van de dag op 30 May 2024

    👍
    248

    #403 29 May 2024: omwille van

    omwille van
    (vz.)

    om, voor; door, wegens, ten gevolge van, vanwege

    vnw: in België ook: wegens, om reden van

    taal.vrt.be: “omwille van” drukt in het Nederlands een doel uit, geen reden; het is synoniem met “ten behoeve van, ter wille van”

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal
    standaardtaal in België status onduidelijk

    Die schilder is vooral gekend omwille van zijn abstracte werk.

    Omwille van het slechte weer kan de barbecue niet doorgaan.

    VIER vervangt laatavondfilm omwille van ‘ongepaste inhoud’”
    (Titel HLN 21.11.15)
    Omwille van de smeer likt de kat de kandeleer

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Marc Van de Vijver (02 Jun 2024 11:44)
    Dit woord was woord van de dag op 29 May 2024

    👍
    484

    #404 28 May 2024: kapitein ter lange omvaart

    kapitein ter lange omvaart
    (begrip)

    gezagvoerder (van een zeeschip) die lange reizen maakt
    zie ook lange omvaart

    vnw: vnw: kapitein ter/op de lange omvaart: op de grote vaart

    NL: kapitein op de grote vaart

    Van Dale:
    (Belgisch-Nederlands, scheepvaart) kapitein ter lange omvaart
    (leenvertaling van Fr. navigation au long cours),
    op de grote vaart

    Nadat hij daar was afgestudeerd, werd hij kapitein ter lange omvaart en voerde het bevel over tankschepen. (vandaag.be)

    De loodsen zijn allen kapitein ter lange omvaart en hebben een lange maritieme carrière achter de rug. (Wikipedia)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 May 2024 08:23)
    Dit woord was woord van de dag op 28 May 2024

    👍
    278

    #405 27 May 2024: omnipracticus

    omnipracticus
    (zn. m.; ~practici)

    huisarts, arts zonder specialisatie

    vnw: arts die algemene geneeskunde beoefent, huisarts

    vrttaal.net: Ambtelijk Belgisch-Nederlands.

    “Het vaak gebruikte woord omnipracticus werd vroeger in algemene zin begrepen als een synoniem voor huisarts. Nochtans betekent het een “beoefenaar van de algemene geneeskunde”, hetgeen een ruimer veld bestrijkt. Een omnipracticus is niet noodzakelijk een huisarts. Hij kan ook, naast de specialisten en chirurgen, werkzaam zijn in ziekenhuizen en andere medische instellingen. Het woord wordt in die zin in België algemeen gebruikt door de Orde van geneesheren, de universitaire medische faculteiten, de overheid (ministerie van Volksgezondheid), de ziekenkassen en ziekenhuizen. " (Wikipedia)

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Tevens vraagt verzoeker de titel van ‘huisarts’ af te schaffen en te vervangen door een correcte titel als ‘omnipracticus’ of ‘algemeen geneesheer’. (vlex.be)

    De huisarts, van oorsprong opgeleid als omnipracticus, gedraagt zich meer en meer als toegang- en selectiepoort en de apotheker vreest dat zijn beroep morgen niet meer bestaat.(antwerpmanagementschool.be)

    …zowel specialisten als omnipractici. (domusmedica.be)

    Oudenaardse Vereniging van Omnipractici | De sociale kaart

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 May 2024 10:32)
    Dit woord was woord van de dag op 27 May 2024

    👍
    15

    #406 26 May 2024: omliggend(e)

    omliggend(e)
    (zn. o., ~en)

    grond(gebied) in de buurt, aanpalend

    vnw: •omgeving, omstreken
    -Antwerpen en omliggende: Antwerpen en omgeving
    -in het omliggende: in de omtrek

    NL: ommeland(en)

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    Smisdom: wel algemeen

    De combinatie en omliggende is geen standaardtaal. Correct is en omstreken. (Team Taaladvies)

    Kallo en omliggende is helemaal ingepalmd door de haven.

    Aangeboden door de Koninklijke Bond der Brood en Banketbakkersbazen van St-Niklaas en omliggende (streekproduct.be)

    Postzegelvrienden Oostende en omliggende (oostende.be)

    Er zijn geen gewonden, maar omwonenden moeten ramen en deuren dicht houden en de straten in het omliggende zijn afgesloten. (vrt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 May 2024 07:30)
    Dit woord was woord van de dag op 26 May 2024

    👍
    270

    #407 25 May 2024: omklinken

    omklinken
    (klonk om, omgeklonken st.ww.)

    omvallen, omkappen, omkippen, kappen

    vnw:
    •omkantelen, omkieperen

    zie ook andere betekenis van omklinken

    Ik heb een kruiwagen met chape omgeklonken en nu moet ik het gaan opscheppen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 May 2024 09:37)
    Dit woord was woord van de dag op 25 May 2024

    👍
    275

    #408 24 May 2024: omklappen

    omklappen
    (ww., klapte om, omgeklapt)

    ompraten

    vnw: ompraten, overhalen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Omklappen (Vlaams-België) tot een andere meening overhalen, ompraten.
    ‘Pastoor Bonnefooie laat zich omklappen om Nelleke opnieuw te doopen’ Claes, Kobeke (1933)

    vergelijk uitklappen

    Met enkele woorden had Charlotte haar nonkel omgeklapt.

    Ge moet niet proberen om mij om te klappen, ik blijf bij mijn beslissing!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 May 2024 09:34)
    Dit woord was woord van de dag op 24 May 2024

    👍
    276

    #409 23 May 2024: omgekeerd schaap

    omgekeerd schaap
    (uitdr.)

    vnw: omgekeerd lam, omgekeerd schaap: jas van gelooide lams- of schapenhuiden, met de wol aan de binnenkant als voering, Afghaanse jas, lammycoat

    02019 Die Pelze, Hauptmarkt (Krakau)

    Mouton retourné of omgekeerd schaap word vooral gebruikt voor kleding. (leerhandel.be)

    Deze handschoenen van Stetson zijn super warm door de samenstelling van omgekeerd schaap (hoedenenpatten.be)

    Een andere winterklassieker is de mantel in omgekeerd schaap waarvan sommige modellen aan beide zijden gedragen kunnen worden (dezondag.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Oct 2024 14:02)
    Dit woord was woord van de dag op 23 May 2024

    👍
    5

    #410 22 May 2024: de bladzijde omdraaien

    de bladzijde omdraaien
    (uitdr.)

    iets afsluiten, iets als beëindigd beschouwen, het hoofdstuk afsluiten

    vnw: een blad(zijde) omdraaien: een blad(zijde) omslaan of (fig.) met een schone lei beginnen

    Van Dale 2018 online: BE, af­slui­ten wat voor­af­gaat en op een nieu­we ba­sis be­gin­nen = met een scho­ne lei be­gin­nen

    SN: de bladzijde omslaan

    ook: het blad omdraaien

    Laetitia Delhez wil vooral “de bladzijde omdraaien” (hln.be)

    Nicolas Lombaerts wil de bladzijde omdraaien bij KV Oostende (voetbalkrant.com)

    We moeten het blad omdraaien, we zijn lang genoeg met onszelf bezig geweest. (deredactie.be )

    En dat het blad omdraaien niet betekende dat ik ook de feiten van tafel veegde (blog.uptozest.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 May 2024 09:25)
    Dit woord was woord van de dag op 22 May 2024

    👍
    201

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.