Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
exploot van de rechtbank om te verschijnen voor de rechter
Ik heb een dagvaardiging ontvangen omdat ik mijn boetes nooit betaal.
meisjesstudent, studente
vnw: studente, meisjesstudent
Onze studentin gaat in oktober op kot in Leuven.
waterketel, fluitketel
vnw: waterketel, fluitketel
< moor, moer waterketel (Zuid-Nederland, Gelderland). Beeldspraak voor moor ‘iemand met donkere huid’, < latijn maurus ‘oorspronkelijk bewoner van Mauritanië, later ook elders wonend iemand.’. De ketel werd zwart van op het vuur te staan. (A. Weijnen)
zie ook moeër, moer en de andere definitie van moor
De moor staat nog op de stoof.
Het moorke kookt.
Even besparend is de elektrische waterkoker, die is veel efficiënter dan een moor op het gas, nu gaat alle water om te koken eerst daarin. (bruzz.be)
Koffie word gezet op de oude wijze, met een moor op’t gasvuur. (forum.politics.be)
arbeidscontractant, tijdelijk ambtenaar
verkorting van contractueel ambtenaar
antoniem statutair
Van Dale 2016 online:BE
< Frans contractuel
In uitvoering van de wet van 20 februari 1990 betreffende het personeel van de overheidsdiensten en van sommige instellingen van openbaar nut en de wet van 10 april 1995 betreffende de herverdeling van de arbeid in de openbare sector, zijn er ook op het ministerie van Financiën meerdere contractuelen in dienst.
naaien met een machine
zie ook stikmachine, naaimachine
Stikken gaat veel sneller dan naaien met de hand.
tarief van een medische behandeling dat niet hoger is dan het bedrag dat door het ziekenfonds wordt terugbetaald
vnw: (bnl.) tarief dat de ziekteverzekering terugbetaalt voor geneesmiddelen, consultaties enz.
Het terugbetalingstarief wordt door het ministerie bepaald.
spuugzat
Van Dale 2013 online: algemeen Belgisch-Nederlands
Van Dale 2020 online: BE, informeel
iet of iemand kotsbeu zijn: iets of iemand (spuug)zat zijn
zie ook: kotsmoe, kotsmuug, spugende moe, brakende moe
De autostrade zit weer vol met camions. Ik ben da kotsbeu!
gegarandeerd, zeker en vast
uitspraak:
- ook garantie
- de nadruk op de gá en de tí: gá-ran-tí
- ‘t’ wordt uitgesproken als ‘t’ en niet als ‘s’
Garanti zeker dat ik kosten aan m’n huis doe als ik de lotto moest winnen!
Ge kunt er garanti van op aan dat ik er morgen om 6u zal staan.
Het is helemaal gene garanti dat het morgen schoon weer wordt hé. Deboosere spreekt van kans op onweer.
motor, motorfiets
Taaladvies: “Standaardtaal is motor of motorfiets. Moto is geen standaardtaal.”
VRT Taal: “Franse verkorting. Algemeen Nederlands zijn: motor, motorfiets”
zie ook wegcode; motorijder; motoclub; motocross; motobende; motoparking; motopiloot
Met de moto geraakt ge veel sneller door het drukke fileverkeer.
Brussel met de moto (mobilite-mobiliteit.brussels)
Moto’s parkeren (stad.gent)
Terwingen rijdt zelf met de moto en benadrukt dat hij niet tegen motorrijders is (vrt.be)
De schoten zouden van een gemaskerde bende komen die zich met de auto of met de moto verplaatste. (vrt.be)
Sportcommentator Carl Berteele volgt de file live vanop de moto en brengt verslag uit. (vrt.be)
Genoeg van rijtaksen? Rij met de moto (tijd.be)
Meisje van 4 racet met de moto (standaard.be)
weg gemaakt met kasseien
vnw: straatweg
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
zie ook kasseistraat, kasseibaan
vgl heirbaan
zie ook wegcode
Als het regent liggen de kasseiwegen er voor wielertoeristen gevaarlijk bij.
suède, hertsleer
vnw: (peau de) suède
Grote Van Dale 2005; Van Dale 2017 online: BE
1.hertsleer
2.(algemeen Belgisch-Nederlands) suède
ook: daimleer
Ik hou niet van leer, maar schoenen in daim uitgevoerd, vind ik wel mooi.
slenteren, zich schuifelend voortbewegen, sloffen
Ook in het 3 provinciënpunt Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en Antwerpen
Hij stesselde naar de pompbak.
Wie komt daar aangestesseld?
> andere betekenis van stesselen
zich aan iets “mispakken”
zich vergissen, niet de juiste beslissing nemen
uitspraak Hageland: zich troemperen
Antwerpen: zich tromperen
→ Fr. se tromper (zich vergissen)
zie ook trumperen, zich ~
Ik had mij gekleed voor een warme, zonnige dag, maar daar heb ik mij serieus aan getroempeerd, ik bibber hier zowat uit m’n vel.
dat zal niet doorgaan
zie ook kloten gerard
Gaan wandelen met zo’n strontweer? Dag Jan! Gij zijt niet goed, ofwa?
vulpotlood
< Frans ‘portemine’
zie ook: minneke
Jan moet nooit zijn potlood scherpen, want hij schrijft altijd met een portemine.
Is dit verouderd of wordt dit nu nog gebruikt in W.Vl. ?
“De spade die daar nog altijd als een vergauweloosd stuk alm in ’t land stak, bracht hem een naar gevoel van treurigheid’ (Langs Wegen, 66)” (https://dbnl.org/tekst/leme001taal01_01/leme001taal01_01_0026.php)
vals
herkomst: zou een vervorming zijn van het oude woord aes-sack. Dit was een zak met aas (voedsel) die men meenam op reis.
Daarnaast kreeg aaszak ook de betekenis van goocheltas. Het “bedrog” van de goochelaar ging in het Zuid-Nederlands over in bedrog tijdens het spel.
Van Dale: haarzak
de (m.); g.mv.
1. (gewestelijk) aaszak
zie ook: haarzakkerij
haarzakken
haarzakker
vnw: aaszak, aaszak doen = valsspelen
Jij speelt haarzak!
sigaret
Ik zit zonder saffen; ik moet naar de nachtwinkel.
humoristisch eufemisme dat in het algemeen aangeeft dat een vrouw of meisje een uitgesproken vrouwelijk figuur heeft; specifiek betekent het dat ze een grote boezem heeft
Zie ook oren en poten, goed voorzien van ~
Amai seg, ’t is weral een poar joar lejje dak Elise nog hem gezien, mor die is seegewerrigs persies goe verzien van poëten en oëre.
(Amai zeg, ’t is weeral een paar jaar geleden dat ik Elise nog heb gezien, maar die is tegenwoordig precies goed voorzien van poten en oren.)
< ook de geassimileerde vorm “aflassen” komt herhaaldelijk voor
zie ook aflasting
Ze zeggen dat ze volgend jaar de winterstop gaan aflasten in het voetbal!
Door het slechte weer zullen we de BBQ (barbecue) moeten aflasten.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
