Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2141 14 November 2019: wittekop

    wittekop
    (zn. m. -pen)

    wit tot opvallend blondharige persoon

    zie ook witte

    Van Dale 2018: witkop

    Als wittekop is hij de énige in zijn school, met zo’n speciale blond-witte haartjes.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door fansy (10 Aug 2021 18:11)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Nov 2019

    👍
    363

    #2142 13 November 2019: aard, van ~ zijn om

    aard, van ~ zijn om
    (uitdr.)

    geschikt, in staat zijn om

    < Frans: être de nature à

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    AN: van dien aard dat, van zodanige aard dat (VRT-taal)

    Soms is het noodzakelijk compromissen te sluiten, soms zijn deze niet van aard om er fier over te zijn.

    De banale straatnaam BOZAR is zeker niet van aard om bij te dragen tot de internationale uitstraling van een instelling als “het Paleis voor Schone Kunsten”.

    Het publieke debat is de afgelopen week inderdaad flink ontspoord en dat is niet echt van aard om een oplossing dichterbij te brengen. (standaard.be)

    Hoe dan ook is het nieuws over hoge vergoedingen niet van aard om het vertrouwen in de politiek te doen terugkeren. (vrt.be)

    Wat vrijdag is gebeurd, is niet van aard om de hoop te vergroten dat stabiliteit en veiligheid in het geteisterde Irak op komst zijn. (demorgen.be)

    Dergelijke omstandigheden zijn volgens professor Stefan Duchateau van aard om de goudprijs verder te ondersteunen. (knack.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (18 Jul 2021 02:53)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Nov 2019

    👍
    438

    #2143 11 November 2019: steken, een tandje bij~

    steken, een tandje bij~
    (uitdr.)

    een tandje hoger schakelen, zich harder inspannen
    wielersport: schakelen naar een hogere versnelling

    vnw: een tandje bijsteken, een extra inspanning doen

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    DS2015 standaardtaal

    Soms is het zwaar, op de heuveltjes rond Diest moet ik al eens een tandje bij steken, maar alles is beter dan in de file staan.

    België moet tandje bijsteken om Grieks scenario te vermijden.

    Om op schema te blijven, moest de tandarts een tandje bij steken.

    Komaan he, we zullen een tandje moeten bijsteken willen we voor de noen die job gedaan krijgen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 May 2025 07:23)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Nov 2019

    👍
    438

    #2144 10 November 2019: zone

    zone
    (de ~, (v.), ~s)

    verouderd: gebied voor telefoonverkeer waarbij de nummers eenzelfde kengetal hebben

    De zonenummers voor vaste lijnen bestaan nog wel: 02 voor Brussel, 09 Gent, 03 Antwerpen, 014 voor de Kempen,…

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    zonenummers zie hier

    ook: telefoonzone

    zie ook zonaal, interzonaal

    Onze telefoonrekening is de laatste tijd ferm opgelopen.
    Mijn vrouw belt de laatste tijd veel interzonaal.

    De Nederlandstalige versie van het gratis stadsmagazine Zone 02/ verschijnt … magazine dat bedoeld is voor expats die in Brussel wonen. (bruzz.be)

    Paul Covent had niet door dat het nummer dat hij intoetste geen gewoon nummer was binnen de zone 09, maar een nummer van de duurste 0909-lijn. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 May 2025 07:41)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Nov 2019

    👍
    324

    #2145 08 November 2019: veer, de ~ is gebroken

    veer, de ~ is gebroken
    (uitdrukking)

    de fut/veerkracht is eruit, de voortgang is gestopt

    Van Dale 2017 online: BE

    googel2013:.BE (>50.000), .NL (>9.000)

    “Al maanden liep ik op de toppen van mijn tenen”, vertelde de sporter aan de pers. De veer is gebroken.

    Het was een burnout, de veer was gebroken. Vreemde aandoening, veelal een combinatie van te hard werken én erg gemotiveerd te zijn.

    De groei van de partij is nu wel over, de veer is gebroken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (03 Aug 2021 20:44)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Nov 2019

    👍
    280

    #2146 07 November 2019: aan de pluimen kent men de vogel

    aan de pluimen kent men de vogel
    (uitdr.)

    men kent een mens aan zijn doen en laten

    Van Dale 2016 online: BE
    SN-NL: men kent de vogel aan zijn veren

    Eerst vol euforie naar Spanje gaan wonen, met alles erop en eraan en na 14 dagen hals over kop daar gaan vluchten en nu terug naar België komen wonen. We wisten het, het nief is er af en tja, aan de pluimen kent men de vogel he.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (29 Apr 2025 21:20)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Nov 2019

    👍
    336

    #2147 06 November 2019: samenwoonst

    samenwoonst
    (de ~, (v.), ~en)

    het samenwonen van een koppel dat niet getrouwd is en al dan niet een verklaring van wettelijke samenwoning afgelegd heeft

    Sinds de strengere wetgeving op schijnhuwelijken en schijnrelaties van oktober vorig jaar is het aantal geweigerde samenwoonsten in ons land sterk gestegen, blijkt uit nieuwe cijfers.

    In 2000 werden nog maar 5.100 wettelijke samenwoonsten gesloten, in 2014 waren dat er al 78.000. (hln.be)

    In het kader van het plan gender mainstreaming liet het Instituut voor gelijkheid van vrouwen en mannen een studie uitvoeren over de financiële gevolgen van relatiebreuken, met een vergelijking van huwelijk en samenwoonsten vanuit genderperspectief. (lexalert.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (01 Aug 2021 18:12)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Nov 2019

    👍
    135

    #2148 05 November 2019: cel

    cel
    (de zn. vr. mv. ~len)

    zelfstandig en gespecialiseerd werkend onderdeel van een organisatie (dikwijls overheid)

    Van Dale 2016 online: BE
    In Nederland: unit.
    Overige SN-betekenissen: zie Van Dale.

    cel vermiste personen, cel Interne Milieuzorg, Cel Algemene Beleidscoördinatie, cel wetenschapscommunicatie, antiwitwascel, antiterreurcel, evenementencel, crisiscel, cel vermiste personen, …
    Maar ook bv. erfgoedcel, plaatselijke organisatie die het erfgoed ter plaatse bewaakt.

    N.B.‘Cel’ heeft in NL vaak een geheimzinnige en/of negatieve betekenis: een cel van de geheime dienst, een terroristische cel.

    De autoriteiten hebben de hulp ingeschakeld van de Cel Vermiste Personen in ons land, ze werken samen met een internationaal team van experts.

    Erfgoedcel Mechelen laat iedereen die erfgoed koestert samenwerken zodat er een netwerk van erfgoedzorgers ontstaat in onze regio.

    standaard.be: Op het niveau van de kabinetten Binnenlandse Zaken en Justitie wordt een cel opgericht rond de aanpak van antisemitisme.

    minfin.fgov.be: Bevoegdheid van de Cel verrekenprijzen…

    DeMorgen.be: Topman antiwitwascel: “Politiek laat fraudeurs hun gang gaan”

    7 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 23:04)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Nov 2019

    👍
    348

    #2149 04 November 2019: internetgazet

    internetgazet
    (zn. v.; ~ten)

    digitale gazet, nieuwssites op het internet

    De verkiezing van onze eigen prins en prinses carnaval schopte het zelfs tot in de internetgazet. (sjberchmans.rusthuizenza.be)

    Gisteravond las mske in de internetgazet: “NSZ dient klacht in tegen Bedrijvengids.” (wizzewasjes.be)

    In de “Internetgazet”, een plaatselijke online krant voor de gemeenten Beringen, Bocholt, Hamont-Achel, Hechtel-Eksel, Houthalen-Helchteren, Lommel, Meeuwen-Gruitrode, Neerpelt, Overpelt, Peer, Tongeren, verscheen een mooi artikel over “Radioamateurs van heinde en verre”. (on4mlb.be)

    Internetgazet: de snelste gazet van de streek!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (31 Jul 2021 10:31)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Nov 2019

    👍
    126

    #2150 02 November 2019: zwijgen als vermoord

    zwijgen als vermoord
    (uitdr.)

    helemaal niets zeggen, de kaken stijf op elkaar houden

    Van Dale 2013 online: algemeen Belgisch-Nederlands

    Hij zweeg als vermoord en liet onverstoord alle beledigingen over zich heen gaan.

    Ik weigerde. Ik zweeg. Zweeg en dronk. Zweeg als vermoord. (Jeuk – Saskia De Coster)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 01:37)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Nov 2019

    👍
    331

    #2151 31 October 2019: prijze, te allen ~

    prijze, te allen ~
    (idioom)

    koste wat kost

    vnw: te(n) allen prijze: tot elke prijs, wat het ook moge kosten

    zie ook ten alle kosten; kost wat kost; ten prijze van

    Van Dale:
    tot elke prijs, (Belgisch-Nederlands) te allen prijze
    leenvertaling van Frans à tout prix

    “Dat is de stoel die ik, als ik het terras van Faits Divers bezoek, te allen prijze wil vermijden.” Herman Brusselmans, Ik ben rijk en beroemd en ik heb nekpijn.

    “Standaardtaal is belangrijk in het onderwijs, maar leerkrachten moeten er niet te allen prijze of in elke situatie aan vasthouden. Dat zegt assistent Taalkunde Steven Delarue (UGent) na een onderzoek over de manier waarop Vlaamse leerkrachten omgaan met de taalnorm.” (hln.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Dec 2024 16:45)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Oct 2019

    👍
    254

    #2152 29 October 2019: brandglasraam

    brandglasraam
    (het ~, ~ramen)

    een raam in brandglas of in glas-in-lood
    zie ook brandraam, brandvenster, glasraam

    brandglasraam is standaardtaal in België voor gebrandschilderd raam (VRT-Taalnet)

    Klik op de afbeelding
    Bruxels April 2012-11a
    Brandglasramen in de kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele in Brussel

    De iconografie van Andreas Vesalius op brandglasramen te Brugge, Leuven en wereldwijd. (montanusbrugge.be)

    In de traphal van het ziekenhuis in Duffel zijn op elk verdiep brandglasramen in de muren geplaatst.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door nthn (22 May 2023 20:26)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Oct 2019

    👍
    364

    #2153 27 October 2019: lap

    lap
    (interjectie)

    Uitroep van ontsteltenis, teleurstelling, pech; arrè
    Vergelijkbaar met “verdorie”.

    vnw: •pats
    -lap zeg!: verdorie!, het is weer zover!

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Uitroep ter nabootsing van het geluid door een klap veroorzaakt. In een deel van Zuid-Nederland.
    “Als de driehonderd man toeschoten, en hem langs alle kanten te gelijk aanvielen. ”Lap! Tien vliegen in éenen slag!” zei Fernand, en … met een enkelen slag van zijn zwaard had hij er tien in ’t zand doen bijten”, De Mont en De Cock, Vlaamsche Wondersprookjes.

    Van Dale online: BE, in­for­meel: uit­roep ter na­boot­sing van het ge­luid door een klap ver­oor­zaakt

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 2

    “Een pintje kost hier 1,80€.”
    Ja, lap, ik heb niet meer dan 1,50€.”

    Ja lap, het is weer van dat: nieuwe spoorstakingen (newsmonkey.be)

    Wanneer Gert iets vervelends meemaakt spreekt hij steevast de catchphrases Ja, lap zeg! en ’t Is niet waar hè?! uit. (Wikipedia)

    Arre lap, dat er ook nog eens bij, dubbel genieten dus ! (happymama.be )

    arre lap, zit ik vollenbak op procenten bezig .(hondenvrienden.be)

    > andere betekenissen van lap

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Plaas en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Jul 2023 08:39)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Oct 2019

    👍
    425

    #2154 26 October 2019: ruziestoker

    ruziestoker
    (zn. m.; ~s)

    iemand die opzettelijk ruzie maakt; ruziemaker

    NL: stokebrand

    Van Dale 2018 online: BE

    vgl. oorlogstoker

    ‘Ik ben een ruziestoker en een klootzak’ – De Standaard

    Held maar ook ruziestoker – Het Nieuwsblad

    De juf probeert dit een beetje in de hand te houden door die ruziestoker te laten knutselen op andere momenten dan mijn zoontje (.libelle.be )

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Redaa (29 Jun 2025 16:08)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Oct 2019

    👍
    194

    #2155 24 October 2019: poppoll

    poppoll
    (zn. m.; ~s)

    populariteitsmeting

    Van Dale online: BE

    hln.be: De resultaten voor het partijbestuur worden beschouwd als een poppoll. Als die oefening wordt gemaakt, is Turtelboom de grote verliezer.

    nieuwsblad: er een poppoll die alle vrijwilligers in de bloempjes zet en zo iedereen bedankt voor de hulp van het afgelopen jaar.

    standaard.be: De poppoll: De Block nestelt zich naast Peeters aan de top

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 17:04)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Oct 2019

    👍
    183

    #2156 18 October 2019: discuteren

    discuteren
    (ww. discuteerde, heeft gediscuteerd)

    discussiëren

    < Frans: discuter

    - vrt.taal.be: discussiëren / discuteren
    Beide vormen zijn correct. Voorkeur: discussiëren
    - Belgisch-Nederlands volgens het Instituut voor Nederlandse Lexicologie

    zie ook: discutie; bediscuteren

    We hebben op café (café, op ~) de hele avond over de politiek gediscuteerd.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Jul 2021 04:14)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Oct 2019

    👍
    502

    #2157 11 October 2019: lits

    lits
    (de ~ (v.), -en)

    lus, bijvoorbeeld in de kraag van een kledingstuk of aan een handdoek

    lus, lits om een jas aan een kapstok te hangen
    Lits in de col van een frak

    stukje stof om een handdoek aan een haakje te hangen
    Lits van een handdoek

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij lus:
    Middelnederlands litse, letse; de vorm met t is lang in schrijftaal in gebruik gebleven (list, luts) en gewestelijk nog wel bekend (gronings lits, zuid-limburgs litsj, brabants lits, west-vlaams lets(e)); evenzoo fries luts.
    < Uit Oudfrans lice.

    Van Dale 1995: gewestelijk

    > verzamellemma kledij

    Wilt ge de lits van mijn jas eens maken? Ik kan hem niet meer deftig aan de kapstok hangen.

    Aan washandjes zit er soms ook een litske.

    > andere definitie van lits

    10 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door de Bon (09 Sep 2025 20:36)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Oct 2019

    👍
    604

    #2158 07 October 2019: trekken, het lang, kort ~

    trekken, het lang, kort ~
    (uitdr.)

    er lang/kort over doen; (ook) lang/kort leven
    ook: blijven

    vnw: het kort trekken: het kort maken, zich haasten

    vnw: het kort/lang trekken: er (niet) lang over doen

    vnw: hij trekt het niet lang meer: hij maakt het niet lang meer, hij zal niet lang meer leven

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    vgl. kort zijn

    Gaat ge het hier nog lang trekken, of hoe zit dat?

    Bompa trekt het niet lang meer, hij is percies zijn pakskes aan het maken. (pakske, zijn ~s maken)

    Ik ga het niet te lang trekken want ik moet nog langs de Jean.

    Als ge gaat speechen, trek het niet te lang dan he.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (17 Jun 2025 07:12)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Oct 2019

    👍
    433

    #2159 03 October 2019: driepikkel

    driepikkel
    (de ~ (m.), ~s)

    stoeltje op drie poten, statief

    eigenlijk: drijpikkel

    vnw: drievoet, driepoot, statief

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands

    M0354 1951-69-049 1

    vgl. pikkel

    De koeien werden vroeger gemolken, gezeten op een driepikkel.

    19 nov. 2018 – 3 driepikkels (krukken) (melkstoeltjes) + 1 gesculpteerde bijzettafel Bijzettafel of stoeltje in Zwarte Woudstijl. € 50,00. 0 bieding(en).

    De politie Denderleeuw/Haaltert wou de camera op een driepikkel zetten maar moest die weer in de auto installeren door de hevige regen. (nieuwsblad.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door nthn (30 Oct 2024 20:03)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Oct 2019

    👍
    456

    #2160 20 September 2019: bowlingen

    bowlingen
    (ww., bowlingde; gebowlingd )

    bowlen

    We zijn gisteren gaan bowlingen.
    En hoe was het? Hedde goe gebowlingd? Ge hebt u moeten inhouden of ge had alles gewonnen wat er te winnen viel zeker? ;)

    Zij bowlingt al van haar 7 jaar en oefent 4 à 5 maal per week.(Zandhoven)

    Hij bowlingt al meer dan tien jaar en heeft zelfs een speciale rolstoel. (nieuwsblad.be)

    We gaan Bowlingen in Kinsport te Kinrooi.(bocholt-kaulille.landelijkegilden.be)

    Vorig jaar had “Crescendo” de fanfare uitgenodigd om samen te gaan bowlingen.(www.ceciliakeerbergen.be)

    Ik weet niet hoe dat het in hasselt zit maar hier in oostende is zondag nammidag toch alles open hoor en als … lol, eerste date gaan bowlingen! (9lives.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 10:08)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Sep 2019

    👍
    499

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.