Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
pion in spel, poppetje
zie andere definities van manneke
Als uw manneke via start passeert krijgt ge geld.
versterkende uitroep van verrassing, verwondering, verzuchting, …. te vertalen met woorden als ‘zowaar’, ‘verdorie’, ‘het is me wat’ en dergelijke.
Wordt soms ook afgekort naar ‘Jade’ ..
zie ook amai, haha, joh, hallo kroket, ook ne goeiemorgen, hallokes,
zie ook watte, wadde, datte, dadde
Er zaten jawadde drie vliegen in mijn soep!
- En toen zaten er ineens zes hollanders in onze tent!
- Jawadde!
- Jade … da’s straf …
Jawadde man, dat was heet vandaag, en morgen nog heter!
pinten pakken, bier drinken, boemelen
vnw: pintjes pakken, (veel) bier drinken, zuipen
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
DS2015: geen standaardtaal
zie ook: bier, met de lip in het ~ hangen,
boemel, op den ~ gaan
De studenten zijn weer niet aan het studeren, gaan pintelieren is natuurlijk veel plezanter.
U kent het vast, het knagende hongergevoel dat zich tijdens een nacht pintelieren plots manifesteert ter hoogte van het derde knoopsgat.(standaard.be)
Op 18 augustus 1682 ging François Van Beneden in Merchtem pintelieren. Nadien vertrok hij met zijn koets richting Stoofstraat, waar hij door een onbekende … (standaard.be)
Valentijn
Ik hoor het Jeroen Meus zojuist zeggen op Dagelijkse kost dat het Vallentijn is…
forum.libelle.be: vallentijn vieren doe dat goed: wink
afkeuren, aan de kaak stellen, hekelen, veroordelen, laken
taal.vrt.be: Personen worden aangeklaagd (beschuldigd).
“De Amerikaanse justitie heeft de rapper aangeklaagd wegens drugsbezit.”
Toestanden, misbruiken en dergelijke worden aan de kaak gesteld, afgekeurd, gelaakt. In België wordt in deze betekenis ook aanklagen gebruikt.
Belgisch-Nederlands: Dierenmishandeling wordt terecht aangeklaagd.
AN: Dierenmishandeling wordt terecht aan de kaak gesteld.
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Van Dale 2015 online: BE (algemeen)
Van Dale 2018 online:BE; mbt. zaken aan de kaak stellen
= laken, afkeuren
-wantoestanden aanklagen
DS2015 standaardtaal; DS2010 afgewezen
Taaladvies.net: Klaagde en klaagden is standaardtaal in het hele taalgebied, ook voor beklagen en aanklagen. In België wordt nog vaak kloeg(en), bekloeg(en) en aankloeg(en) gebruikt, ook door standaardtaalsprekers. Zeker in gesproken taal is dat gebruik heel gewoon. Het is onduidelijk of kloeg tot de standaardtaal in België gerekend kan worden.
Gelukkig zijn er vrouwen uit de allochtone gemeenschap zelf die dit onrecht durven aan te klagen.
De oppositie klaagde het wanbeleid van het gemeentebestuur aan.
De Argentijnse procureur die onlangs de overheid aankloeg, is dood aangetroffen. (Taaladvies.net: in België, status onduidelijk)
hoogtepunt
vnw: hoogtepunt, climax
Van Dale 2018 online: BE
Het optreden van de illusionist was het orgelpunt van een overigens zeer gesmaakte avond.
hoogtepunt
vnw: hoogtepunt, climax
Van Dale 2018 online: BE
Het optreden van de illusionist was het orgelpunt van een overigens zeer gesmaakte avond.
schuim(pje), meringue
uitspraak: schuum van scheten
.jpg)
Bie de bakkere è je den dag van vandage schuum van scheten ter grootte van je vuuste.
kachelpijp
ook kortweg: buis
vnw: kachelpijp
wnt: Stoofbuis, kachelpijp. Inzonderheid de platte buis waarop gekookt wordt.
zie andere definities van stoofbuis
In de kazerne reikten de stoofbuizen tot tegen het plafond met de kolenstoof in het midden van de kamer.
Chrysostomos, op 27 januari
ook 100-dagen-viering, honderd-dagen-viering
Het is een Vlaams gebruik bij de laatstejaarsstudenten van het middelbaar, waarbij ze vieren dat ze nog maar honderd dagen naar school moeten gaan.
zie ook: honderddagenshow
Prov.Limburg, prov. Antwerpen, Leuven: chrysostomos
Rest van Vlaanderen: Honderd Dagen
Kust: hoedjesdag
Begin jaren 80 vierden we de Honderd Dagen op een vrijdag rond de 27ste januari en sloten het feest af met een knalfuif.
Aanvankelijk kwam het er bij een 100 dagen-viering namelijk op neer dat er grappige toespraken of redes gehouden werden over de school, de directie en de leerkrachten. (lecavzw.be)
Avondvullende voorstelling waarbij elkeen, weliswaar voorbereid, iets te berde kan brengen: dans, muziek, voordracht, … Meestal georganiseerd door jeugdbewegingen, jeugdclubs, …
Haar allereerste publieke optreden was op een vrij podium van de scouts in Zichem, later is zij een professionele zangeres geworden.
(schrijftaal)
doodgraag, heel graag
SN-NL: dolgraag
varianten: doodgeire, doodgeern, doodgeerne, doodgeren
vnw: iemand doodgaarne zien: iemand dolgraag zien
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Doodgaarne:
alleen in Z.-Ndl. en voornamelijk in de verbinding: iemand doodgaarne zien.
Ze ziet haar kindjes en haar ventje doodgaarne.
Het meisje en die jongen zien mekaar doodgaarne.
letterwoord voor Bekende Vlaming
zie ook BV-korting
De Story staat vol met BV’s.
> andere betekenis van bv
nijptang om nagels uit te trekken
< Middelnederlands trectange
Middelnederlandsch Woordenboek: Een smet die met zijne hamers, beertels (beitels) ende trectanghen foortselinghe die sloten van der poorte open brack, Despars Vlaanderen/Brabant, (1562-1592).
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Thans nog in Zuid-Nederland voor: nijptang, als gereedschap voor het uittrekken van nagels en spijkers.
Van Dale 2017 online: BE
Klik op de afbeelding
Pak de trektang en trek die nagel uit de plank.
> andere betekenis van trektang
de periode voor de examens waarin de studenten blokken; bloktijd
Van Dale 2018 online: BE, informeel
> zie andere betekenis van blokperiode
vrt nieuws: “Januari, de scholieren gaan weer naar school, maar voor de studenten is het blokperiode.”
hln.be: Zo vullen Vlaamse studenten hun blokperiode in.
voorgoed verleden tijd zijn
<Frans: passé composé = voltooid verleden tijd
esseveeforum.be: Lepoint, dat is passé composé!! Dat is 5de keus mijn gedacht. N’diaye, SKulason, Aneke, en ook Charni zijn toch gewoon beter al 6.
facebook.com: Maar sinds deze week geen drank meer voor mij, dat is passe compose.
esseveeforum.be: Dat is passé composé zou Balthazar Boma zeggen! Een 10 zie ik ze niet halen in eigen competitie, eerder uit Frankrijk, ofwel ergens huren.
1 januari, middernacht, het oude jaar is passé composé.
kraamafdeling, moederhuis
< Frans maternité
Van Dale 2017 online: BE
zie ook verzamellemma geneeskunde
Voor de materniteit in Sint-Augustinus zoeken we een vroedvrouw met eventueel kans op verlenging mits positieve evaluatie.
Van Dale: in België: tussendoortje rond vier uur ’s middags
< Frans: quatre heures
vgl.: tienuurtje
Elke dag nemen de kinderen een vieruurtje. Naar men zegt, is dat zeer gezond.
van verantwoordelijkheid ontheffen, decharge verlenen, dechargeren (v. penningmeester of bestuur gezegd)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
de uitdrukking is naar verluidt niet zeer courant in Nederland
De jaarlijks door de gewone algemene vergadering te verlenen kwijting.
Flitspalen ontwijken door uit te wijken naar het rijvak in de andere rijrichting
zie ook: flitspaalspookrijder; verzamellemma wegcode
Flitspaalspookrijden is uit den boze omdat de huidige flitspalen beide rijstroken controleren.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
