Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #8681

    faciliteiten
    (zn. enkel mv.)

    Van Dale online:(Belg) wettelijke voorzieningen inzake het taalgebruik ten behoeve ve taalminderheid in tweetalige gemeenten

    vnw

    Dit woord is geen SN, maar zou het moeten zijn. Als het NOS-nieuws over dit Belgisch onderwerp spreekt, welk woord gebruiken ze dan? Toch hetzelfde. Evengoed zullen wij in VL over bv. het poldermodel spreken, een NL fenomeen maar aangeduid met een SN woord. Van Dale online beschouwt het trouwens als SN: het; o benaming voor het Ned. economische bestel waarin overleg tussen sociale partners en een gematigde loonontwikkeling centraal staan.
    Hier staat geen Ned. bij zoals de Belg. bij faciliteiten.

    zie ook: taalfaciliteiten; faciliteitengemeente

    De faciliteiten in de Brusselse rand bepalen al decennia de politieke agenda in Belgie.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jul 2022 09:25)

    👍
    338

    #8682

    uitgommen
    (ww. gomde uit , uitgegomd)

    met een gom een geschreven woord uitvegen.

    zie ook: gommen, weggommen, opgommen

    Standaardtaal in België

    NL: uitvlakken, uitgummen, weggummen

    Gum met potlood

    Het foute woordje in haar eigen geschreven gedichtje gomde ze uit en verbeterde het.

    8 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 05:11)

    👍
    338

    #8683

    kuisen, ruiten ~
    (uitdr.)

    ruiten lappen

    zie ook ruitenwasser

    In volle zon moogt ge geen ruiten kuisen, dat trekt strepen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 14:56)

    👍
    338

    #8684

    broche
    (de ~ (v.), ~s/n)

    ronde opsteekspeld die in de jaren 70-80 zeer populair was bij de jongeren;
    button

    Van Dale: broche de; -s
    (1718) Fr. (braadspit, pin, breinaald, doekspeld)
    1. sierspeld die door vrouwen op de borst gedragen wordt

    Ak joenk woaren ak ik e loisvestje mé oenderden brochetjes drip.
    Toen ik jong was had ik een loisvestje (jeansjas) met wel honderden opsteekspeldjes op.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bart en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 18:51)

    👍
    338

    #8685

    sèwwes
    (bijwoord)

    subiet, straks, even geduld
    seffens

    AN: zo dadelijk, zo meteen

    Pas oep, sewwes komt em binnen.

    Ik zal u sewwes is een peer tegen ewen appel geven.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Nicoke en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 17:56)

    👍
    338

    #8686

    uitgangsverbod
    (zn. o. ; ~en)

    in noodsituaties e.d.: het verbod om zich op de straat te begeven

    SN: uitgaansverbod

    standaard.be: Jeffrey G. (19) en Jonas F. (20), beiden uit Geel, zijn onder voorwaarden vrijgelaten. Ze kregen onder meer een uitgangsverbod opgelegd van 20 tot 5uur.

    knack.be: Bij huiszoekingen tijdens een drie dagen lang uitgangsverbod in Sierra Leone, zijn meer dan 350 extra gevallen van ebola ontdekt

    hln.be: Ondanks het instellen van een nachtelijk uitgangsverbod zijn bij politieke onlusten na de presidentsverkiezingen in Ivoorkust minstens twee doden – een militair en een burger- gevallen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jun 2021 00:05)

    👍
    338

    #8687

    blote, het ~

    - vlakke en onbebouwde streek rond Diksmuide
    - bloot

    In het Blote grazen koeien en schapen zich het buikje vol aan het voedzame gras, ze laten zich niet storen door de (eerder zeldzame) wandelaars.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 14:15)

    👍
    338

    #8688

    leer, met de ~ uitgaan
    (uitdr.)

    gaan stelen

    De dieven gingen ’s nachts met het leerke uit.

    20 reactie(s)
    Toegevoegd door de Bon (19 Jul 2021 15:23)

    👍
    338

    #8689

    ouw kneuten
    (vaste woordgroep)

    (pejoratief) bejaarden als groep
    zie ook kneut, kneuten, kneutebollen

    Die ouw kneuten denken dat ze hunne hemel kunnen afkopen door veel geld aan de kerk te geven.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door Marcus (02 Aug 2021 12:32)

    👍
    338

    #8690

    bordel maken

    - zich op een luidruchtige, lichtelijk aanstellerige manier gedragen
    - ruziën

    Zie ook bordel.

    - Gans bordel aan ’t maken oppe cité, vies kletse.
    - Ma en pa zijn toen geschieden, te veel bordel gemaak, weet ge.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Citees (20 Jul 2021 22:06)

    👍
    338

    #8691

    platen kot
    (vaste woordgroep)

    gebouw opgetrokken uit betonnen platen, meestal met een dak van golfplaten

    zie ook verzamellemma koterij

    “Onderwerp:
    Slopen van 3 loodsen, een platen kot en het verwijderen van betonverharding in het ANB domein Sterschotsbos (voormalige Britse basis) te Tongerlo.”(http://www.govex.be/) zie voor ANB Agentschap Natuur en Bos

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door nthn (05 Aug 2021 06:14)

    👍
    338

    #8692

    presseert ni, ’t ~
    (uitdr.)

    er is geen haast bij, het is niet dringend

    zie ook: presseren, gepresseerd

    Seg, as ge tijd en goesting hét, wil der mich dan es heulepe mè e klein computerproblèmke, mo ’t presseert ni./
    Zeg, als je tijd en zin hebt, wil je mij dan eens helpen met een klein computerprobleempje, maar er is geen haast bij.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 03:46)

    👍
    338

    #8693

    spel
    (zn. o.)

    - ding, toestand, bedoening
    - het mannelijk geslachtsdeel

    vnw: in België ook:
    •last, moeite
    •drukte, kabaal
    het was daar een heel spel: er was daar veel kabaal

    zie ook spellement

    04/10/10 in Man Bijt Hond een vrouw over een buil op het hoofd van haar man: “Dat spel op zijne kop…”

    Hij hee(ft) veel haar op z’n spel.

    Dat is een gans spel om ne pc in een netwerk te koppelen zenne.

    > andere betekenis van spel

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Apr 2025 12:01)

    👍
    338

    #8694

    bietengrens, de ~
    (uitdrukking)

    de taalgrens

    zie ook bieten, de grote ~

    Langs deze kant van de bietengrens zijn er ook veel burgers die politieke veranderingen wensen. Niet alleen voor hun eigen volk maar voor alle Belgen, of die nu Frans, Nederlands, Duits of om het even welke taal spreken…
    (Christian Laporte. La Libre).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door de Bon (31 Jul 2021 10:19)

    👍
    338

    #8695

    oren gelijk talloren maar nog niet horen
    (uitdr.)

    Wordt gezegd als iemand niet kan/wil luisteren.

    tegen mevrouw die met de hond wandelt:
    - Hij luistert percies ni?
    antwoord:
    - Ôre gelak tallôre mor nog ni hôre!

    8 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 06:04)

    👍
    338

    #8696

    staan
    (ww. stond, gestaan)

    kosten

    … staat op: de prijs van … is

    Hoeveel staan de tomaten tegenwoordig?

    Den diesel staat bijna op anderhalven euro.

    Hoeveel staat de koperkoers?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (21 Jul 2021 20:28)

    👍
    338

    #8697

    doorjager
    (de ~ (m.), ~s)

    Iemand die zijn eten snel verteert: van tafel komen en vlak daarna al moeten “kakken” (zonder diarree weliswaar!)
    iemand die veel kan eten en toch mager blijft.

    Van Dale 2017:
    BE iemand die veel eet en toch ma­ger blijft

    vnw: persoon die goed eet en drinkt en toch mager blijft, veelvraat

    zie ook deurejager, boogvulder

    We spreken het uit als deurjaoger
    uitspraak Kempen; nen deujeger, deujager, deurjeger (korte eu), deurjager

    Fons da’s nen echte deurjager, die komt van tafel, moet direct naar de wc en daarna kan hij weer eten én blijven eten.

    Iemand met een ectomorf lichaamstype wordt vaak ook wel een doorjager genoemd. Hij of zij is vrij lang en smal, en heeft het moeilijk om spiermassa op te bouwen, wat allemaal te danken is aan een snel metabolisme. (hln.be)

    Blijkbaar ben ik een doorjager en heb ik die stoffen nodig voor een optimale vertering. (ginodevriendt.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 May 2022 07:13)

    👍
    338

    #8698

    koninerijder
    (zn. m., ~s)

    rammelaar, konijnebuk, mannetjeskonijn

    Mijne koninerijder is ip.
    Mijne rammelaar is aan het eind van zijn latijn.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Parmenk en laatst gewijzigd door Parmenk (02 Aug 2021 08:53)

    👍
    338

    #8699

    alcoholieker
    (de ~ (m.), ~s)

    alcoholist; alkolieker

    vnw: alcoholist

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 2

    “Ik, een alcoholieker? Ik dacht daarbij aan iemand die bij het station in de goot ligt, met een goedkope pils in de hand." (standaard.be)

    “Ik ben geen grote drinker maar voor dit initiatief wil ik wel een tijdje alcoholieker zijn”, lacht ze. (vrt.be)

    Sommige alcoholiekers durven wel eens van de ene in de andere verslaving duikelen (stoppen.be)

    Als de alcoholiekers echt niet willen luisteren en ze met flessen beginnen gooien, kun je beroep doen op de blauwe lijn. (gva.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Nov 2025 09:06)

    👍
    338

    #8700

    baan, de ~ ruimen
    (uitdr.)

    plaatsmaken, het veld ruimen

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    DS2015 standaardtaal

    Hopelijk gaan appelsienen nooit de baan moeten ruimen voor sinaasappelen in het dagelijkse taalgebruik.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Matt86 en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jul 2021 23:43)

    👍
    338

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.