Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
essentieel, levensbelangrijk, voornaamste
vnw: in België ook: cruciaal, doorslaggevend, essentieel
Van Dale 1995: …3. (Belg.) voornaamste
volgens vrttaal.net mag het enkel in betekenis van ‘in oorsprong’
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 7
Wederzijds vertrouwen is primordiaal in de politieke onderhandelingen voor een regeringsvorming.
De primordiale oorzaak van het accident was te rap rijden, maar dat de weg er glad bij lag zal ook wel een rol gespeeld hebben.
errezekes betekent eventjes
zie ook: reskes
Ik ga errezekes stoppen.
winst maken, voordeel hebben
ook in de uitdr. ervoor niet aan uit kunnen
Voor die prijs kan ik er niet voor aan uit.
Akkoord. Ik kan ervoor aan uit om voor 30 euro de man een 3 gangen menu te koken.
zeef, teems
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Zijbaar, vergiet; zij.
Bij Weyns, Volkshuisraad in Vlaanderen (1733).
— Aan de Maaskant is zijbaar inderdaad het gewone vergiet: ”een coperen zijdebaer”
zie ook: zijg, zoajgboar
synoniemen: trizee
.jpg)
De soep doordoen met de zijbaar. (lokaal zegt men: zaajbaor)
West Vlaams. Weeuw = weduwe. Vrouw die ongehuwd een kind heeft. Wordt reeds vermeld in het West Vlaamsch woordenboek van De Bo. Ook haagweeuw genoemd.
Het is een stoppelweeuwe. Ze is een ongehuwde moeder.
belangrijke mensen, beroemde mensen, BV’s, …
soms ook letterlijk mooie mensen
kan ook ironisch bedoeld zijn
zie ook: hoe later op de avond, hoe schoner volk
Er was veel schoon volk op de première van de film.
“Een diner op een ambassade in Brussel, met schoon volk uit politiek en diplomatie, verliep gezellig geanimeerd met pittige commentaar over terreurdreiging en immigratiedruk, over Donald Trump en Hillary Clinton, over Rusland en Oekraïne, en over onze moeilijke Belgische toestanden.” (Knack 041016)
struikelen, strunkelen
uitspraak: /tsjooboo-oon/
Hij is over een steen getsjobbeld.
zelfgemaakt, zelfbereid
De egesgemakde kroeasjelevlaai van ôs mam woar ’t lekkesjt.
De zelfgemaakte kruisbessenvlaai van ons moeder was het lekkerst.
plaatsmaken, het veld ruimen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
Hopelijk gaan appelsienen nooit de baan moeten ruimen voor sinaasappelen in het dagelijkse taalgebruik.
ruiten lappen
zie ook ruitenwasser
In volle zon moogt ge geen ruiten kuisen, dat trekt strepen.
regen over heel het land, en speciaal op de nationale feestdag op 21 juli
ook: drache nationale
Volgens Frank de Boosere krijgen we op 21 juli ek. een drasj national. 21 graden maar regen over het hele land.
Dinsdag 21 juli 2015. ACA Denderstreek vzw stelt voor: Geen Drasj National voor ons maar. Dwars door de Zwalmstreek Rit van 110 km (oldtimerweb.be)
Den ‘drasj national’ is nen dag mis :-) Morgen, 21 juli, droog en lekker fietsweer voor de 12de etappe van Corsa Campagnolo ! (facebook)
De Nationale Feestdag staat bekend om zijn hevige buien, in de volksmond beter bekend als ‘drasj national’.(gva.be)
Hoe typisch is een “drache nationale” op 21 juli? (vrt.be)
Koninklijke familie wordt getrakteerd op ‘drache nationale’ en Mathilde is zichtbaar trots: volg de festiviteiten rond de Nationale Feestdag live mee (hln.be)
de taalgrens
zie ook bieten, de grote ~
Langs deze kant van de bietengrens zijn er ook veel burgers die politieke veranderingen wensen. Niet alleen voor hun eigen volk maar voor alle Belgen, of die nu Frans, Nederlands, Duits of om het even welke taal spreken…
(Christian Laporte. La Libre).
naar het zottekot brengen (meestal fig. gebruikt of als uitdrukking)
zie ook geel
< Verwijzend naar ziekenwagen waarmee geestesgestoorden werden afgevoerd.
ook varianten: met de witte paardjes rijden/halen/afvoeren/etc…
ook in de Kempen
Onze bende doet gaarne onnozel; subiet komen ze ons nog halen met de witte paardjes.
zie bescheed zijn, ~ geven, ~ weten
-
er is geen haast bij, het is niet dringend
zie ook: presseren, gepresseerd
Seg, as ge tijd en goesting hét, wil der mich dan es heulepe mè e klein computerproblèmke, mo ’t presseert ni./
Zeg, als je tijd en zin hebt, wil je mij dan eens helpen met een klein computerprobleempje, maar er is geen haast bij.
kamerbreed tapijt
Belgisch-Frans: tapis-plain of tapis plein
zie ook tapijt
Ons buren hebben hun voltapijt kunnen uitbreken, ze hadden een vlooienplaag.
Iemand die zijn eten snel verteert: van tafel komen en vlak daarna al moeten “kakken” (zonder diarree weliswaar!)
iemand die veel kan eten en toch mager blijft.
Van Dale 2017:
BE iemand die veel eet en toch mager blijft
vnw: persoon die goed eet en drinkt en toch mager blijft, veelvraat
zie ook deurejager, boogvulder
We spreken het uit als deurjaoger
uitspraak Kempen; nen deujeger, deujager, deurjeger (korte eu), deurjager
Fons da’s nen echte deurjager, die komt van tafel, moet direct naar de wc en daarna kan hij weer eten én blijven eten.
Iemand met een ectomorf lichaamstype wordt vaak ook wel een doorjager genoemd. Hij of zij is vrij lang en smal, en heeft het moeilijk om spiermassa op te bouwen, wat allemaal te danken is aan een snel metabolisme. (hln.be)
Blijkbaar ben ik een doorjager en heb ik die stoffen nodig voor een optimale vertering. (ginodevriendt.be)
ronde opsteekspeld die in de jaren 70-80 zeer populair was bij de jongeren;
button
Van Dale: broche de; -s
(1718) Fr. (braadspit, pin, breinaald, doekspeld)
1. sierspeld die door vrouwen op de borst gedragen wordt
Ak joenk woaren ak ik e loisvestje mé oenderden brochetjes drip.
Toen ik jong was had ik een loisvestje (jeansjas) met wel honderden opsteekspeldjes op.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
