Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
altijd
opm: eeuwig en immer zijn geen synoniemen voor alzeleven want kunnen in de voorbeeldzinnen niet gesubstitueerd worden zonder de betekenis grondig te veranderen
verwante woorden bij vanzelevens niet!
Ik heb het alzeleven zo gekend.
Hij woont alzeleven in hetzelfde dorp, in hetzelfde huis, en het enige dat veranderde is dat hij jaren geleden een grote schuur bouwde, dat … (portugalportal.nl 3 juni 2025)
(vaak ontrond tot “in”)
ui
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: ui ( …)
Middelnederlands uyen (uden, ugen). De aangetroffen spelling (1515) oyen is mogelijk te verklaren uit invloed van frans oignon. De etymologie is onzeker: ui is waarschijnlijk een reïnterpretatie, uit het als meervoud gevoelde uien, welke vorm óf is ontstaan uit ajuin , óf rechtstreeks uit lat. unio (zooals limburgs un)
zie ook reacties
Om uw eieren met Pasen schoon bruin te verven, moet ge schalen van unnen in het kookwater doen.
de eerste e uitspreken met de ee van nee
Volgens de middelen die je hebt zorgen dat alles mooi verdeeld geraakt (geld, tijd,…) zonder iets of iemand te benadelen.
Kheb nie vele geld meer over van de maand, kga moeten schavelen om alle dagen nog iets te kunnen eten.
gerecht bestaande uit een boulet gevuld met een hardgekookt ei
NL: gehaktbal kiekeboe
Vogelnestjes worden traditioneel geserveerd met tomatensaus.
Mijn moeder paneerde de vogelnestjes altijd, dan hadden ze een krokante korst als ze uit het fritvet kwamen.
Tot voor kort kregen we nog schattige vogelnestjes in bomen te zien wanneer we deze zoekopdracht intikten in Google. Inmiddels zitten we in de Belgische filterbubbel en krijgen we plaatjes van gehaktbal met een hardgekookt ei erin te zien. (gidsvoorhetzuiden.nl)
stoefer, pocher
in Gent: ne blaas
in prov. Antw., nen blazer, een blas, bloas
Die daar, da’s een echte blaze!
Ge zijt ne blaas jong!
> andere betekenis van blaze
gewaardeerd
geapprecieerd is SN, maar waarschijnlijk meer gebruikt in Vlaanderen dan in Nederland
Uw inbreng wordt geweldig geapprecieerd!
zich weten te redden
vnw: zich uit de slag trekken: zich weten te redden, zich uit de moeilijkheden redden
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
“Bulgaars
Je zal er de taal niet uit leren, maar met dit boekje op zak kan men zich uit de slag trekken.” (heusden-zolder.bibliotheek.be)
“Crèche zit zes uur zonder stroom
Toch kon de crèche zich wonderwel uit de slag trekken. “Met dank aan de ouders, die onder meer heet water in thermossen brachten”, vertelt …" (m.hln.be 27 jan. 2018)
Ze had het niet zo moeilijk om zich uit de slag te trekken. Ze zou hem wel kunnen chanteren met het geld dat hij haar nog moest.
brutaal, pittig, kras (uitingen)
DS2015 standaardtaal
Hij deinst er niet voor terug om straffe uitspraken te doen.
> andere betekenis van straf
verborgen gebreken in bv een oud huis
in Nederland: ‘een lijk in de kast’
Nadat het jonge koppel een oud huis had gekocht werd algemeen gereageerd met ‘daar zullen nog lijken uit de kast komen!’.
alle anderen, de anderen
Kinderen mogen gratis binnen, alleman anders moet 3 euro inkom betalen.
Het is er echt gezellig, iedereen zegt alleman anders goeiendag.
zever, onzin
/daai/ uitgesproken
Dat is dikke dei
zie ook wegcode
Hier, pakt mijne vlo maar, ik kom wel met den tram.
“ik heb nog maar 15km mee menne nieuwe vlo gebold en er zit al ne slag in da achterwiel, das toch nie normaal denk e, ofwel??” (forum.mountainbike.be)
“N-VA Leuven heeft het fietsdeelsysteem ‘Vlo’ gelanceerd dat, in tegenstelling tot de systemen van commerciële bedrijven in Antwerpen, Brussel, Gent en Namen, minder duur is.” (hln.be 20.01.2017)
gratis
“niets” is oorpronkelijk de genitiefvorm van “niet”; het is dus eigenlijk
“voor/veur niet” met verdoffing tot doffe e
Middelnederlandsch Woordenboek: Vore niet (14de E.)
variant: voorniet
zie ook de uitdrukkingen: van de verniet, steendood of Verniet, steendood, verniet, van de ~ zijn
In den Bazar kunt ge nen tweede koffie verniet krijgen.
“Gij krijgt het boek voor niet, als het gedrukt is”, Conscience (ed. 1867)
En donderdag = verniete inkom! (9lives.be)
> andere betekenis van verniet
varkens(vlees)
Haol mich wat verkes- ên kaasgemaole vèr èn de spaghettisaas (haal mij wat varkens- en kalfsgehakt voor in de spaghettisaus)
schaamhaar bijknippen of afscheren
Antwerpen
’t Is een tof wijf mor ze moet heur gazonneke is laten afrijen.
(Het is een leuke meid maar ze zou haar schaamhaar wat moeten laten bijknippen.)
1. klein, meestal afgerond eindstuk.
2. kleine plakkende, of loskomende, of uitstekende oneffenheid.
3. allerlei onderdeeltjes en verbindingsstukjes waar men de naam niet van kent.
vergelijk tjoepke
Ik heb het tsjoepke van die kabel teruggevonden.
Het tsjoepke van zijn pink was er bijna af.
“Toen ik mijn stuur demonteerde heb ik per ongeluk het witte plastic tsjoepke van de km-teller afgebroken,nu ga ik een nieuw kopen maar kvraag me af hoe je “tsjoepke” terug mooi in het gaatje van je km-teller steekt?" (vespaforum.be)
aardig, lief, deugdzaam, netjes
tegengestelde van droef
uitspraak: froai
regio: Waregem, Westhoek
Haar ouders ware content: het was een fraaie jongen waarmee ze vrijde.
Sint Niklaoi goa allene komm’n oa’ j’ froai zij geweest, zulle!
(‘Sinterklaas zal alleen komen als je braaf bent geweest, hoor!’) (gavergids.be / Waregem)
koelbox, frigobox
Morgen trekken we naar zee. We nemen de frigobusse mee.
alles overhoop zetten, een chaos creëren
zie ook veirdig, iets ~ maken
Ik had vroeger een hond en die kon niet alleen thuis zijn. Dan kwam je thuis en dan waren je planten uitgegraven en half opgegeten, kranten verscheurd, aan pantoffels geknaagd, in huis geplast en gepoept… Menslief, die hond kon iets bruin maken.
dankbetuiging, dankwoord, dank, …
wnt: In Noord-Nederland niet meer in gebruik.
Van Dale 2015 online: BE, niet algemeen
vnw: dankbetuiging, bedankje
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
SN-NL: betekenis bedanking: ontslag, weigering
samenstellingen: bedankingsmail, bedankingskaart, bedankingsbrief, bedankingscadeau, bedankingsgeschenk; bedankingswoord
Op het kaartje stond een bedanking voor alle medewerkers en een schone groepsfoto.
standaard.be: Jaenen doet dat uit spirituele overtuiging en als bedanking voor zijn genezing na een zware operatie.
deredactie.be: Uytterhoeven, die overigens een staande ovatie kreeg, liet bij zijn bedanking vooral foto’s van zijn kleinkind Arthur zien.
demorgen.be: Zoveel mensen doen veel voor anderen en krijgen nooit de bedanking die ze verdienen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
