Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
beetje
zie ook bekke
ook in sommige regio’s in de Antw. Kempen
- Nog iets drinken?
- Allee dan, nog e klein bikke cola
gewaardeerd
geapprecieerd is SN, maar waarschijnlijk meer gebruikt in Vlaanderen dan in Nederland
Uw inbreng wordt geweldig geapprecieerd!
gratis
“niets” is oorpronkelijk de genitiefvorm van “niet”; het is dus eigenlijk
“voor/veur niet” met verdoffing tot doffe e
Middelnederlandsch Woordenboek: Vore niet (14de E.)
variant: voorniet
zie ook de uitdrukkingen: van de verniet, steendood of Verniet, steendood, verniet, van de ~ zijn
In den Bazar kunt ge nen tweede koffie verniet krijgen.
“Gij krijgt het boek voor niet, als het gedrukt is”, Conscience (ed. 1867)
En donderdag = verniete inkom! (9lives.be)
> andere betekenis van verniet
brutaal, pittig, kras (uitingen)
DS2015 standaardtaal
Hij deinst er niet voor terug om straffe uitspraken te doen.
> andere betekenis van straf
inboedel, en al wat er bij hoort, een hoop onbeduidende zaken
< Frans: bataclan
Antwerpen, Lier, West-Vlaanderen: battaklang
Kempen + Boom ook: batteklank
zie ook heel de bataklang
Ze hebben heel de bataklan opgeladen.
er niet meer over spreken, geen gewag meer van maken, kunnen vergeten
vnw: een kruis over iets maken: het opgeven, er geen verwachtingen meer van hebben
Van Dale online2022: België: een kruis over iets maken: er een punt achter zetten
Hij kan een kruis maken over zijn bevordering, nu bekend is gemaakt dat er valsheid in geschrifte in het spel is.
De ruzies van vroeger, kruis erover. We moeten verder…
greppel
zie ook loopgracht; wegcode
De auto raakte achtereenvolgens een boom en een verkeersbord, en belandde uiteindelijk in de gracht.
> andere betekenis van gracht
warmwaterkruik, heetwaterblaas
→ boejote, warmwaterblaas, stoopke
< Frans bouillotte < bouillir = koken (rubberen recipiënt dat kokend water kan bevatten)
De boejot heeft een dubbele functie: ’s avonds lakens en voeten opwarmen, ’s morgens wekker als de blaas ijskoud geworden is. Ge moet dan wel in een niet-verwarmde kamer slapen met open venster. Wie heeft er nog een?
dankbetuiging, dankwoord, dank, …
wnt: In Noord-Nederland niet meer in gebruik.
Van Dale 2015 online: BE, niet algemeen
vnw: dankbetuiging, bedankje
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
SN-NL: betekenis bedanking: ontslag, weigering
samenstellingen: bedankingsmail, bedankingskaart, bedankingsbrief, bedankingscadeau, bedankingsgeschenk; bedankingswoord
Op het kaartje stond een bedanking voor alle medewerkers en een schone groepsfoto.
standaard.be: Jaenen doet dat uit spirituele overtuiging en als bedanking voor zijn genezing na een zware operatie.
deredactie.be: Uytterhoeven, die overigens een staande ovatie kreeg, liet bij zijn bedanking vooral foto’s van zijn kleinkind Arthur zien.
demorgen.be: Zoveel mensen doen veel voor anderen en krijgen nooit de bedanking die ze verdienen.
in zeer hoge mate lomp, aartsdom
Van Dale 2016 online: BE
vnw: te dom/lelijk/stom om te helpen donderen: uitermate dom/lelijk/stom
Zo ook in uitdrukkingen met: te dom, te stom, te lui, te dwaas, te zot, te lelijk, …
alg.: donderen, te ___ om te helpen donderen
zie ook: donderen, te ___ om te helpen ~
Neen, hij is te lui om te helpen donderen! Hij laat al het werk door zijn personeel uitvoeren en strijkt dan zelf de vette pré op.
Het is namelijk een vaststaand feit dat ik te goed ben om te helpen donderen. Zo dat al een uitdrukking is.
Hij is te lomp om te helpen donderen, en die wilt dokter worden? Ene patiënt heeft hij al niet!
brillenetui
ook brillekas
Steek je leesbril in je brillekasse! Da’s veel beter!
schurk, schelm
maar ook meer algemeen ne pipo, ne rare, …
Flurk was een figuur in de stripreeks "de Lustige Kapoentjes (vanaf 1950).
Flurk: de slechterik. (zie ook bij reacties)
Een al wat oudere jongen die voortdurend de Kapoentjes en de champetter pest. Hij is een leegloper en doet blijkbaar niets anders dan stelen, treiteren en streken uithalen. De Kapoentjes zorgen er via listen en het “poets wederom poets”-principe voor, dat hij continu in handen van de Champetter terecht komt.
> een neologisme door Marc Sleen uitgevonden naar analogie met “schurk”.
“Hé, Flurk, kom ’ns hier”, riep mijn vader indertijd. Hij bedoelde daarmee: pestkop, vervelend ventje; dat was dus gewoon plagend bedoeld.
Er is ook een geval bekend van een politieagent die men “Flurk” noemde omdat hij de mensen nogal durfde treiteren met zijn optreden. De man is gelukkig met pensioen…
demorgen.be: (Mensbrugghe op Gents Oscarfeest: poepchic ontgoocheling) Ik ben slechts een flurk die wel een zin kan schrijven, maar voor de rest geen beginselvaste principes heeft.
> zie andere betekenis van flurk
stoefer, pocher
in Gent: ne blaas
in prov. Antw., nen blazer, een blas, bloas
Die daar, da’s een echte blaze!
Ge zijt ne blaas jong!
> andere betekenis van blaze
koelbox, frigobox
Morgen trekken we naar zee. We nemen de frigobusse mee.
alle anderen, de anderen
Kinderen mogen gratis binnen, alleman anders moet 3 euro inkom betalen.
Het is er echt gezellig, iedereen zegt alleman anders goeiendag.
alles overhoop zetten, een chaos creëren
zie ook veirdig, iets ~ maken
Ik had vroeger een hond en die kon niet alleen thuis zijn. Dan kwam je thuis en dan waren je planten uitgegraven en half opgegeten, kranten verscheurd, aan pantoffels geknaagd, in huis geplast en gepoept… Menslief, die hond kon iets bruin maken.
verhaaltje
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Daar kwam een verken en een kalf, Mijn vertelselken is half; Daar kwam een verken met nen langen snuit, En mijn vertelselken is uit, De Cock en Teirlinck, Kindersp. (1908).
En toen kwam er een varken(tje) met een lange snuit en het vertelselke(n) is uit.
de gezondheid of hygiene betreffende
taaladvies.net: Als bijvoeglijk naamwoord is sanitair in de standaardtaal in het hele taalgebied slechts gangbaar in een beperkt aantal woordcombinaties, bijvoorbeeld in: een sanitaire stop (‘plaspauze’), sanitaire artikelen (‘artikelen voor de badkamer of de wc’), sanitaire voorzieningen (‘wasgelegenheid en wc’).
In België wordt sanitair soms gebruikt als bijvoeglijk naamwoord in de betekenis ‘wat de gezondheid betreft’. Het woord is in die betekenis echter geen standaardtaal.
zie ook verzamellemma geneeskunde
zie ook sanitaire hulp
Uit de website van een rustoord: Indien noodzakelijk gebeurt de dagelijkse zorgverlening door een thuisverpleegkundige of een gezins- en sanitair helpster naar keuze.
Uit de site van de overheid fgov.be: 3° Bijzondere functies : Sociaal werker,Gegradueerde verpleegkundige, Gebrevetteerde verpleegkundige, Kinderverzorgster,Ziekenhuisoppasser,Gezinshulp en sanitair werkster.
frietkot
zo’n barakske langs de weg of op de markt waar je friet kunt kopen
ook in de prov. Antwerpen
Weet gij hier ergens een frutkot zijn? Ik heb goesting voor ne goeie frut special (NL patatje oorlog) met een curryworst.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
