Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1 19 March 2024: lijfreuk

    lijfreuk
    (zn. m.; ~en)

    lijfgeur

    iedereen heeft ne lijfreuk, iedereen stikt nor drek
    den enen uit z’n darremen en den andere uit zijnen bek
    (Heel de wereld stinkt – Katastroof)

    Herken ik niet de lijfreuk van de tollenaar. Hoera, hoera, hoera. (Belastingscontroleur – Urbanus)

    Nochtans speelt de lijfreuk een belangrijke rol in de voortplanting. (azertyfactor.be)

    De wind zou bepalend zijn voor de lijfreuk dat de mol riekt. (tuinadvies.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 Oct 2022 11:46)

    👍
    3

    #2 18 March 2024: stuk, voor een ~

    stuk, voor een ~
    (idioom )

    voor een gedeelte van
    NL: voor een deel

    Het gaat voor een groot stuk om geld dat de overheid subsidieerde, maar toch bij de privébedrijven belandde. (nieuws)

    Dat is voor een stuk een beleidsfalen en daarom is het goed dat de nieuwe regering ernstige nieuwe maatregelen heeft genomen. (De Tijd)

    De Neerveldstraat in Opwijk wordt vanaf morgen, dinsdag voor een stuk autovrij. (HLN)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (11 Jul 2021 05:47)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Mar 2024

    👍
    17

    #3 17 March 2024: in beschuldiging stellen

    in beschuldiging stellen
    (uitdr.)

    vnw: iemand in beschuldiging stellen: iemand in staat van beschuldiging stellen

    zie ook inbeschuldigingsstelling

    BNP Paribas in beschuldiging gesteld in witwasonderzoek tegen familie oud-president Gabon. (hln.be)

    De samenvatting wordt overgemaakt aan de onderzoeksrechter. Die kan de man in beschuldiging stellen of bijkomende onderzoeksdaden vragen. (hbvl.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Sep 2021 06:06)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Mar 2024

    👍
    4

    #4 16 March 2024: jamais

    jamais

    zie zjamè

    “Voor mij is dit nooit een dossier geweest om mij op te profileren. Jamais." (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Apr 2023 16:12)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Mar 2024

    👍
    224

    #5 15 March 2024: fysische inspanning

    fysische inspanning
    (uitdr.)

    vnw: fysieke inspanning;

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 2

    zie ook fysisch

    opm: Het is opmerkelijk dat ‘fysische inspanning’ volgens google2022 voornamelijk en veelvuldig in de medische sector gebezigd wordt

    Veralgemeende, potentieel gevaarlijke, allergische reactie op voeding die alleen optreedt na een fysische inspanning binnen de 4u na de voedselinname. (uzleuven.be)

    Zware fysische inspanningen, heffen van zware gewichten en persen worden best vermeden tot 2 weken na de ingreep. (oogartsknokke.be)

    …je kan gerust stellen dat om deze olympische disciplines ernstig te beoefenen heel veel fysische inspanning van de schutter is vereist. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (03 Oct 2022 11:47)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Mar 2024

    👍
    7

    #6 14 March 2024: nagelen

    nagelen
    (ww. nagelde, genageld)

    SN/NL: spijkeren

    vnw: (vast)spijkeren, timmeren

    zie ook nagel (+ commentaren), toenagelen

    Nu vroeg ik me af hoe ik de planken het beste zou nagelen. (bouwinfo.be)

    Filipijnen laten zich aan het kruis nagelen op Goede Vrijdag (hln.be)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Feb 2024 12:19)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Mar 2024

    👍
    32

    #7 13 March 2024: nagel, de ~ op de kop slagen

    nagel, de ~ op de kop slagen
    (uitdr.)

    het juist hebben, to-the-point zijn

    vnw: de spijker op de kop slaan

    DS2015: de nagel op de kop slaan: standaardtaal

    zie ook nagels met koppen slaan, slagen

    in Nederland: de spijker op de kop slaan

    Deze mevrouw slaagt de nagel op de kop. Het artikel sluit perfect aan bij mijn laatste blogartikel ‘Open brief aan alle Flinke Meiden’ (facebook)

    Je slaagt de nagel op de kop! Dat hij Waldek niet meer aaneemt oké, maar dat hij Kris dan toch een beetje papierwerk laat doen … (thuisformum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Feb 2024 06:50)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Mar 2024

    👍
    249

    #8 12 March 2024: enveloppefinanciering

    enveloppefinanciering
    (zn. v.; ~en)

    financiering op basis van een vast budget

    Typisch Vlaams: financiering met een vooraf vastgesteld bedrag (formeel); Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    vnw

    zie: enveloppe

    vgl. financieringsenveloppe

    Enveloppefinanciering kan niet voldoen aan nieuwe noden. Hogescholen vragen meer geld. (veto.be)

    Alle Vlaamse gemeenten tekenden eind 2018 in op deze enveloppefinanciering met het ondertekenen van de ‘Asbestovereenkomst’. (vvsg.be)

    Onze minister werkt aan een systeem van enveloppefinanciering. Elke rechtbank krijgt
    een afgesproken bedrag of enveloppe, en mag zelf beslissen wat daarmee gebeurt. (vlaamspleitgenootschap.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jul 2022 09:39)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Mar 2024

    👍
    5

    #9 11 March 2024: Sinte Katriena zingen

    Sinte Katriena zingen
    (vaste woordgroep)

    Volksgebruik in Arendonk. Kinderen gaan op 25 november van deur tot deur om Sint Katharina te zingen. Ze nemen hierbij een lampionnetje mee en hopen zo op die avond zakken vol met snoepgoed bijeen te zingen.

    zie Sinte Mette, zingen, nieuwjaarszingen

    Sinte Katriena…fille fille mina
    Een kjeske vur ne cent en al wie daer nie over kan
    over dè kjeske, over dè kjeske
    en al wie daar nie over kan
    over dè kjeske veur ne cent
    laat ons, laat ons
    ne goeien avond onder ons

    demorgen.be: “Vanavond tussen 18.00u en 20.00u is het in Arendonk Sinte Katriena, een waar kinderfeest waarbij de Arendonkse kinderen van huis naar huis stappen. En daarbij ’sintekatriena, fille fille mina, kjeske vur ne cent, … ’ zingen”, schrijft burgemeester Kristof Hendrickx in de uitgelekte e-mail.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 16:20)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Mar 2024

    👍
    190

    #10 10 March 2024: politierechtbank

    politierechtbank
    (zn. v.; ~en)

    rechtbank die zich vooral met verkeersaangelegenheden bezighoudt

    zie ook politierechter

    demorgen.be: In de politierechtbank van Dendermonde maakte politierechter Peter D’Hondt gisteren korte metten met een hardleerse bestuurster. Caroline P. moest er zich verantwoorden omdat ze aan 168 kilometer per uur over de autostrade racete.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 17:21)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Mar 2024

    👍
    149

    #11 09 March 2024: nadien

    nadien
    (bijw.)

    daarna

    vnw: nadien: in België niet beperkt tot het verleden: in de toekomst, daaropvolgend, later, daarna: we gaan tennissen en nadien zwemmen

    Van Dale: na·dien (bijwoord)
    1 (formeel) daarna

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 4

    Voor onze trouw gaan we om 2 uur naar het stadhuis. Nadien gaan we naar de zaal voor de receptie.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Feb 2024 15:51)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Mar 2024

    👍
    416

    #12 08 March 2024: nadarafsluiting

    nadarafsluiting
    (de ~ (v.), ~en)

    dranghek, nadar

    vnw: nadar (de, -s), nadarafsluiting (de, -en), nadarhek (het, -ken): dranghek

    Van Dale 2017 online: BE

    Belgisch-Frans: barrière Nadar

    Klik op de afbeelding
    20110721 bruxelles27

    De ontgoochelde voetbalfans wierpen straatstenen en vuilnisbakken naar de politie en gooiden de nadarafsluitingen omver.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Feb 2024 15:49)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Mar 2024

    👍
    311

    #13 07 March 2024: naaste

    naaste
    (bn.)

    volgend, eerstkomend
    zie ook: naarste, teneustejoar, neuste, noste

    bij tijdsaanduidingen

    vnw: naast: in België ook als bijvoeglijk naamwoord: volgend, eerstkomend
    -naaste week, volgende week
    -tot de naaste keer, tot de volgende keer

    Van Dale 2016: niet algemeen

    zie ook: passeerde > passeerde jare

    Jef zit in ’t zesde studiejaar. Hij mag ’t naaste jare naar ’t middelbaar.

    Te naaste week is ’t vakantie.

    De naaste keer moete beter uw best doen op d’school he manneken!

    Het is dus te vreezen, dat ook in de naaste October-verkiezingen, progressisten en doctrinairen in de vier groote steden des lands elkander zullen bestrijden. (August Gittée, De nieuwe Kieswet en de naaste verkiezingen in België, dbnl.org)

    8 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LimoWreck en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Feb 2024 06:53)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Mar 2024

    👍
    350

    #14 06 March 2024: praatbarak

    praatbarak
    (de ~, (v.), ~ken)

    (spottend) vergadering of overleg waar veel gepraat maar weinig gerealiseerd wordt

    in Nederland: praathuis (plat: ouwehoerclub)

    Van Dale: (Belgisch-Nederlands, ongunstig) bestuurlijk overlegorgaan waarin veel gepraat maar weinig besloten wordt; met name het parlement wordt dikwijls “de praatbarak” genoemd

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6

    Er is weinig concreets uit de vergadering gekomen. Er komt een groep wijze mensen die een nieuw relanceplan voor Limburg moet uitwerken, maar ik vrees dat het een praatbarak wordt. (deredactie.be)

    “Kamer bevestigt beeld van praatbarak” (DS 14 april 2007)

    “Het Europees Parlement, praatbarak of wetgever? Ook in de toekomst?” (Michèle Coninsx, voorzitter Eurojust)

    Er is geen behoefte aan beloftes op lange termijn, op werkgroepen die achteraf niets meer dan praatbarakken lijken te zijn (vrt.be)

    De vraag die meteen opduikt: hoe gaat Schauvliege (CD&V) ervoor zorgen dat deze klimaattop geen praatbarak wordt? (demorgen.be 16/2/2016)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Gene Zever (06 Mar 2024 20:08)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Mar 2024

    👍
    314

    #15 05 March 2024: naargelang

    naargelang
    (voorz.)

    afhankelijk van

    vnw: in België ook als bijwoord en voorzetsel:
    •naar verhouding, navenant: het werk kostte veel tijd en had naargelang weinig succes
    •afhankelijk van

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal, Gangbaarheid: 7, Vlaamsheid: 6

    Loon is naargelang ervaring aangevuld met maaltijdcheques en verzekeringen. (vdab.be)

    Een succesvolle behandeling is, naargelang de ritmestoornis, te verwachten bij 80-99% van de patiënten. (mariamiddelares.be)

    Bijpassend bevestigingsmateriaal is naargelang de toepassing afzonderlijk verkrijgbaar. (muepro.be)

    Hoe dat em gaat reageren? ’t Is naargelang hoe dat zijn klak staat.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Feb 2024 04:41)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Mar 2024

    👍
    21

    #16 04 March 2024: verschieten, niet te ~

    verschieten, niet te ~
    (uitdrukking)

    het zal niemand verbazen

    zie ook verschieten, niet van te ~
    verschiet niet dat

    “De lonen van de top van de NMBS: niet te verschieten dat de machinist staakt.” (forum.politics.be)

    “… als een pijl, bleek dat hij speciale handschoenen aan had in de vorm van een zwemvin, niet te verschieten dat die snel vooruitging, ne waterfoefelaar dus.” (decel.be)

    " Niet te verschieten dat sommigen er onderdoor gaan. Kom maar eens een week les geven en je ogen zullen wel opengaan." (klasse.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Feb 2024 12:02)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Mar 2024

    👍
    256

    #17 03 March 2024: voyageren

    voyageren
    (~de, ~d zwak werkwoord)

    van her naar der reizen
    zie ook voyage, op ~ gaan

    Ik ben ook in een rusthuis in Evergem geweest, ik voyageerde rond.
    (jongoldtimers.be/assets/over-gezelligheid-interviewsheiveld.pdf)

    > andere betekenis van voyageren

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 19:06)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Mar 2024

    👍
    150

    #18 02 March 2024: begankenis

    begankenis
    (zn. v.; ~sen)

    vnw: (veroud.) bedevaart

    Van Dale 2017 online: BE; ver­ou­derd: pro­ces­sie, be­de­vaart

    zie ook andere betekenis van begankenis

    Begankenis naar Hagelberg – De Standaard

    … september begint in het landelijke Eksaarde een eeuwenoude activiteit die negen dagen duurt: de begankenis naar de Wonderbare Kruisen. (kerknet.be)

    Jaarlijks is er op de drie eerste vrijdagen van de maand maart de begankenis naar het Heilig Kruis. (hakendover.be)

    Vroeger was er jaarlijks een begankenis naar de kapel van Westdoorn op 1 mei en 7 november. (gva.be)

    Men hield begankenissen naar de kerk en naar de Sint-Rochuskapel en beloofde jaarlijks op kermis- dinsdag een mis in de parochiekerk te laten doen (hetlandvanaalst.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Sep 2021 07:24)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Mar 2024

    👍
    3

    #19 01 March 2024: hagewinde

    hagewinde
    (de ~ (v.), mv. ongebruikelijk)

    klimplant die in Nederland haagwinde of klokwinde (Calystegia sepium) wordt genoemd.

    zie ook klimop

    Calystegia sepium sepium (aka)

    Een courante volksbenaming voor het onkruid ‘hagewinde’ is ‘pispotjes’.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door nthn (10 Aug 2021 22:23)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Mar 2024

    👍
    100

    #20 29 February 2024: weddesprong

    weddesprong
    (de ~m mv ~en)

    een forse/subtantiële verbetering van het loon bvb een loonachterstand tov andere sectoren in te halen

    Een opeenvolging van positieve evaluaties kan tot een overgang naar een hogere weddeschaal leiden en aldus een weddesprong vormen.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (07 Aug 2021 12:23)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Feb 2024

    👍
    259

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.