Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #21 27 March 2024: jasmijn

    jasmijn
    (zn. m; ~en)

    vnw: witte of paarse sering

    vgl. jozemien

    in belgie wordt ook dikwijls jasmijn voor sering gebruikt de enige boerenjasmijn is echter philadelphus (bv “belle etoile”). (tuinadvies.be)

    Syringa Vulgaris – gewone witte sering wordt in de volksmond meestal verkeerdelijk jasmijn genoemd. (tuinhier-oudenburg.be)

    Over bijna heel Vlaanderen zou meibloemen wel een begrip zijn voor ‘sering’. De andere benamingen zoals ‘Jossemien’ komt van het woord Jasmijn. (nuus.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (21 Jan 2023 21:09)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Mar 2024

    👍
    4

    #22 26 March 2024: voorhuwelijkssparen

    voorhuwelijkssparen
    (zn. o.; geen mv)

    Voorhuwelijkssparen was in Vlaanderen een belangrijke manier van sparen, voor jongeren in de twintigste eeuw. Vanaf zijn 14de jaar kon iedereen een zeker bedrag sparen. Dit gebeurde meestal via de mutualiteit. Op het moment van het huwelijk of op zijn 30e jaar kon dat geld dan opgenomen worden. De regeling was zo dat indien men inderdaad huwde voor zijn 30e jaar het een zeer voordelige manier van sparen was. Later is het dan ook uitgebreid naar het samenwonen. Vanaf 2011 besloten de meeste mutualiteiten dit systeem te laten uitdoven. (Wikipedia)

    Van Dale 2016 online: BE

    Voorhuwelijkssparen heeft de Jean nooit gedaan, voorhuwelijksparen wel want hij is getrouwd van de moetens.

    Sinds 2011 is het niet meer mogelijk om in te schrijven bij het voorhuwelijkssparen. Wie voordien reeds spaarde, kan dit evenwel verder blijven doen. (CM.be)

    Op het moment dat je trouwt of 30 jaar wordt, dient de uitbetaling van je voorhuwelijkssparen te gebeuren. (nzvl.be)

    Het gemeentebestuur kent een premie voor het voorhuwelijkssparen toe aan zowel huwenden als samenwonenden. (koksijde.be)

    Uit heel goede bron vernomen dat Fortis in moeilijkheden geraakt is na het huwelijk van Wilfried Martens met Miet Smet en Miet Smet daarna haar voorhuwelijkssparen heeft opgenomen. (userbase.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 02:43)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Mar 2024

    👍
    226

    #23 25 March 2024: navorser

    navorser
    (de ~ (m.), ~s)

    een onderzoeker van onbekende zaken, een wetenschapper, vorser

    vnw: (wetenschappelijk) onderzoeker

    Na 1950 ontleend aan Duits Forscher of van vorsen.

    Ernest Solvay was navorser in de fysica en chemie, specialiteit: radioactiviteit en kwantummechanica.

    Het beroep van navorser werd pas in de 19e eeuw gespecialiseerder. De praktische gerichtheid van het vorsen werd belangrijker en de wetenschapsbeoefening kreeg een beroepsmatiger karakter.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Mar 2024 07:35)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Mar 2024

    👍
    303

    #24 24 March 2024: sukkeltoer, op de ~ zijn

    sukkeltoer, op de ~ zijn
    (uitdr.)

    op een sukkelachtige manier, op een gebrekkige manier, met veer horten en stoten, op een ziekachtige manier
    NL/SN: aan de sukkel zijn

    zie ook: sukkel, op de ~ zijn, sukkelstraatje, sukkeltoer

    Ons vader is op de sukkeltoer na zijn laatste operatie.

    Mijn ottoke is op de sukkeltoer voor het moment. Hij heeft een ondehoud nodig denk ik.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (22 Jul 2021 00:30)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Mar 2024

    👍
    277

    #25 23 March 2024: liefhebberstoneel

    liefhebberstoneel
    (zn. o.; geen mv.)

    amateurtoneel

    vnw: amateurtoneel

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen

    zie ook liefhebber

    Moest vanaf vandaag op morgen het liefhebberstoneel verdwijnen, er zou een enorme leegte ontstaan in onze kulturele wereld. (deschalmei.be)

    Bovendien groeide Lanoye zelf op in het liefhebberstoneel en die passie liet hem nooit meer los. (degrotepost.be)

    Dit bleek in 1980 uit de retrospectieve tentoonstelling waar men de evolutie van het liefhebberstoneel nauwkeurig kon volgen: van de creatie van De Wonderdokter van Jos Jansen tot het moderne internationale repertoire met Alles voor de Tuin van Albee. (kvgotoneel.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Aug 2023 10:40)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Mar 2024

    👍
    173

    #26 22 March 2024: stiel, een ~ leren

    stiel, een ~ leren
    (uitdr.)

    een vak leren (het gaat meestal om handenarbeid)
    Alg. ivm de school: naar een beroepsschool gaan, als leerjongen/meisje ergens in dienst gaan, …

    zie stiel

    Thijs, ga naar Brussel een stiel leren, begin zelf een affaire, dan trouwen we. (Een mens van goede wil – Gerard Walschap)

    Als Fonny niet naar school wil, moet hij maar een stiel leren, hebben mijn ouders bedacht. (Terug naar Neerpelt – Lieve Joris)

    De twee 17-jarigen die in Sint-Amandsberg een 92-jarige vrouw overvielen en voor dood achterlieten, zijn gisteren veroordeeld tot negen jaar cel.( …) “Een te strenge straf. Die gasten zouden beter een stiel leren”, zegt het slachtoffer. (nieuwsblad.be)

    “Ik was beter op mijn 18 begonnen te werken, of had beter een stiel geleerd.” (standaard.be)

    Zelf heb ik nooit een stiel geleerd. Maar ik stond wel elke zondag achter de toog in het café van mijn tante in Gruitrode. (hbvl.be)

    Het zogenaamde watervalsysteem was vroeger heel klassiek in het onderwijs: beginnen in de latijnse, omdat dat te moeilijk was overschakelen naar de moderne om dan uiteindelijk te eindigen met een stiel te leren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Nov 2021 09:25)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Mar 2024

    👍
    4

    #27 21 March 2024: mazoutketel

    mazoutketel
    (zn. m.; ~s)

    brander voor de verwarming op basis van mazout

    En waarom moet ik, die een groene verwarmingsbron kiest op elektriciteit (warmtepomp), nog altijd de volle pot betalen voor het elektriciteitsverbruik ervan terwijl je voor een mazoutketel een speciale mazoutprijs krijgt? (tommelein.com)

    Het kan door je mazoutketel te combineren met hernieuwbare energiebronnen. (hln.be)

    EL-Technics BVBA te Melle (Gent, Oost-Vlaanderen) is een gecertificeerd technicus verwarmingstechnieken, gespecialiseerd in het onderhoud en herstellen van gasketel of mazoutketel voor centrale verwarming, warmtepompen, WKK installaties of warmtekrachtkoppelingen en ventilatiesystemen. (el-technics.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (21 Mar 2024 22:12)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Mar 2024

    👍
    115

    #28 20 March 2024: velokot

    velokot
    (het ~, ~ten, onz. zelfst. nw.)

    ruimte waar fietsen gestald worden

    zie alg.: kot

    En als ’t slecht weer was, bracht de overgebuur, die commerce deed in bonen, zakken bonen en die moesten we pellen in ’t velokot.
    (https://www.west-vlaanderen.be/overdegrens/gebiedenbeleid/…/ruiselede.aspx)

    vertrek tegenwoordig 7u30 om er 8u te zijn, zwaar opt gemak dus. mijne prob is, alsk rij zwetek nie, vanaf dak int schole int velokot kom zwetek. (9lives.be – iemand van Brugge)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 15:23)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Mar 2024

    👍
    151

    #29 19 March 2024: lijfreuk

    lijfreuk
    (zn. m.; ~en)

    lijfgeur

    iedereen heeft ne lijfreuk, iedereen stikt nor drek
    den enen uit z’n darremen en den andere uit zijnen bek
    (Heel de wereld stinkt – Katastroof)

    Herken ik niet de lijfreuk van de tollenaar. Hoera, hoera, hoera. (Belastingscontroleur – Urbanus)

    Nochtans speelt de lijfreuk een belangrijke rol in de voortplanting. (azertyfactor.be)

    De wind zou bepalend zijn voor de lijfreuk dat de mol riekt. (tuinadvies.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (02 Oct 2022 11:46)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Mar 2024

    👍
    4

    #30 18 March 2024: stuk, voor een ~

    stuk, voor een ~
    (idioom )

    voor een gedeelte van
    NL: voor een deel

    Het gaat voor een groot stuk om geld dat de overheid subsidieerde, maar toch bij de privébedrijven belandde. (nieuws)

    Dat is voor een stuk een beleidsfalen en daarom is het goed dat de nieuwe regering ernstige nieuwe maatregelen heeft genomen. (De Tijd)

    De Neerveldstraat in Opwijk wordt vanaf morgen, dinsdag voor een stuk autovrij. (HLN)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door koarebleumke (11 Jul 2021 05:47)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Mar 2024

    👍
    17

    #31 17 March 2024: in beschuldiging stellen

    in beschuldiging stellen
    (uitdr.)

    vnw: iemand in beschuldiging stellen: iemand in staat van beschuldiging stellen

    zie ook inbeschuldigingsstelling

    BNP Paribas in beschuldiging gesteld in witwasonderzoek tegen familie oud-president Gabon. (hln.be)

    De samenvatting wordt overgemaakt aan de onderzoeksrechter. Die kan de man in beschuldiging stellen of bijkomende onderzoeksdaden vragen. (hbvl.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (26 Sep 2021 06:06)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Mar 2024

    👍
    4

    #32 16 March 2024: jamais

    jamais

    zie zjamè

    “Voor mij is dit nooit een dossier geweest om mij op te profileren. Jamais." (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Apr 2023 16:12)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Mar 2024

    👍
    224

    #33 15 March 2024: fysische inspanning

    fysische inspanning
    (uitdr.)

    vnw: fysieke inspanning;

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 2

    zie ook fysisch

    opm: Het is opmerkelijk dat ‘fysische inspanning’ volgens google2022 voornamelijk en veelvuldig in de medische sector gebezigd wordt

    Veralgemeende, potentieel gevaarlijke, allergische reactie op voeding die alleen optreedt na een fysische inspanning binnen de 4u na de voedselinname. (uzleuven.be)

    Zware fysische inspanningen, heffen van zware gewichten en persen worden best vermeden tot 2 weken na de ingreep. (oogartsknokke.be)

    …je kan gerust stellen dat om deze olympische disciplines ernstig te beoefenen heel veel fysische inspanning van de schutter is vereist. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (03 Oct 2022 11:47)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Mar 2024

    👍
    7

    #34 14 March 2024: nagelen

    nagelen
    (ww. nagelde, genageld)

    SN/NL: spijkeren

    vnw: (vast)spijkeren, timmeren

    zie ook nagel (+ commentaren), toenagelen

    Nu vroeg ik me af hoe ik de planken het beste zou nagelen. (bouwinfo.be)

    Filipijnen laten zich aan het kruis nagelen op Goede Vrijdag (hln.be)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Feb 2024 12:19)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Mar 2024

    👍
    32

    #35 13 March 2024: nagel, de ~ op de kop slagen

    nagel, de ~ op de kop slagen
    (uitdr.)

    het juist hebben, to-the-point zijn

    vnw: de spijker op de kop slaan

    DS2015: de nagel op de kop slaan: standaardtaal

    zie ook nagels met koppen slaan, slagen

    in Nederland: de spijker op de kop slaan

    Deze mevrouw slaagt de nagel op de kop. Het artikel sluit perfect aan bij mijn laatste blogartikel ‘Open brief aan alle Flinke Meiden’ (facebook)

    Je slaagt de nagel op de kop! Dat hij Waldek niet meer aaneemt oké, maar dat hij Kris dan toch een beetje papierwerk laat doen … (thuisformum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Feb 2024 06:50)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Mar 2024

    👍
    249

    #36 12 March 2024: enveloppefinanciering

    enveloppefinanciering
    (zn. v.; ~en)

    financiering op basis van een vast budget

    Typisch Vlaams: financiering met een vooraf vastgesteld bedrag (formeel); Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5

    vnw

    zie: enveloppe

    vgl. financieringsenveloppe

    Enveloppefinanciering kan niet voldoen aan nieuwe noden. Hogescholen vragen meer geld. (veto.be)

    Alle Vlaamse gemeenten tekenden eind 2018 in op deze enveloppefinanciering met het ondertekenen van de ‘Asbestovereenkomst’. (vvsg.be)

    Onze minister werkt aan een systeem van enveloppefinanciering. Elke rechtbank krijgt
    een afgesproken bedrag of enveloppe, en mag zelf beslissen wat daarmee gebeurt. (vlaamspleitgenootschap.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jul 2022 09:39)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Mar 2024

    👍
    5

    #37 11 March 2024: Sinte Katriena zingen

    Sinte Katriena zingen
    (vaste woordgroep)

    Volksgebruik in Arendonk. Kinderen gaan op 25 november van deur tot deur om Sint Katharina te zingen. Ze nemen hierbij een lampionnetje mee en hopen zo op die avond zakken vol met snoepgoed bijeen te zingen.

    zie Sinte Mette, zingen, nieuwjaarszingen

    Sinte Katriena…fille fille mina
    Een kjeske vur ne cent en al wie daer nie over kan
    over dè kjeske, over dè kjeske
    en al wie daar nie over kan
    over dè kjeske veur ne cent
    laat ons, laat ons
    ne goeien avond onder ons

    demorgen.be: “Vanavond tussen 18.00u en 20.00u is het in Arendonk Sinte Katriena, een waar kinderfeest waarbij de Arendonkse kinderen van huis naar huis stappen. En daarbij ’sintekatriena, fille fille mina, kjeske vur ne cent, … ’ zingen”, schrijft burgemeester Kristof Hendrickx in de uitgelekte e-mail.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Jul 2021 16:20)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Mar 2024

    👍
    190

    #38 10 March 2024: politierechtbank

    politierechtbank
    (zn. v.; ~en)

    rechtbank die zich vooral met verkeersaangelegenheden bezighoudt

    zie ook politierechter

    demorgen.be: In de politierechtbank van Dendermonde maakte politierechter Peter D’Hondt gisteren korte metten met een hardleerse bestuurster. Caroline P. moest er zich verantwoorden omdat ze aan 168 kilometer per uur over de autostrade racete.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 17:21)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Mar 2024

    👍
    149

    #39 09 March 2024: nadien

    nadien
    (bijw.)

    daarna

    vnw: nadien: in België niet beperkt tot het verleden: in de toekomst, daaropvolgend, later, daarna: we gaan tennissen en nadien zwemmen

    Van Dale: na·dien (bijwoord)
    1 (formeel) daarna

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 4

    Voor onze trouw gaan we om 2 uur naar het stadhuis. Nadien gaan we naar de zaal voor de receptie.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Feb 2024 15:51)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Mar 2024

    👍
    417

    #40 08 March 2024: nadarafsluiting

    nadarafsluiting
    (de ~ (v.), ~en)

    dranghek, nadar

    vnw: nadar (de, -s), nadarafsluiting (de, -en), nadarhek (het, -ken): dranghek

    Van Dale 2017 online: BE

    Belgisch-Frans: barrière Nadar

    Klik op de afbeelding
    20110721 bruxelles27

    De ontgoochelde voetbalfans wierpen straatstenen en vuilnisbakken naar de politie en gooiden de nadarafsluitingen omver.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (20 Feb 2024 15:49)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Mar 2024

    👍
    311

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.