Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
vanaf (tijdsbep.)
vnw: van bij/in het begin enz.: vanaf het begin enz., sedert
Ze brachten samen het duet ‘Van Bij Het Begin’. Met dat liedje komen ze ook nog op donderdag 18 én maandag 22 juli naar ‘Tien om te Zien’. (kw.be)
De Vlaamse regering heeft nochtans van bij het begin gesteld dat de besparingen daar niet mochten aan raken. (vrt.be)
Marlène de Wouters d’Oplinter was van bij de start van VTM in 1989 tot aan haar vertrek in 2002 een leading lady die er tal van … (demorgen.be)
Het is het heimwee al van bij het vertrek zo groot mogelijk maken om ze zo snel mogelijk huiswaarts te doen vliegen. (standaard.be)
vervlaamsing; de vermeende Vlaamse invloed op bestuurlijk, politiek of cultureel niveau in België of Brussel
“Je ziet dat bij de Franstaligen de vrees voor een flamandisation erin blijft zitten,” zegt Vanmechelen. (bruzz.be)
Ze waarschuwen voor een ‘flamandisation’ van België: een Vlaamse machtsgreep die het zuiden des lands verweesd achterlaat. (demorgen.be)
Zij wezen expliciet op een `flamandisation’ van het federale overheidspersoneel, op alle niveaus en in alle geledingen. (senate.be)
De ‘flamandisation’ van het Belgisch voetbal (doorbraak.be)
Kolonel Luc Gennart, die eerder geklaagd had over de “flamandisation” van het leger, eist dat de Raad van State zijn overplaatsing vernietigt.(vrt.be)
Hij ergert zich aan de ,,flamandisation’’ van de openbare diensten in Brussel. (standaard.be)
de naam van WOI in de oude spelling van voor 1954, in Vlaanderen nog vaak gebezigd
Als 11 en 21 juli tegenpolen zijn, dan vooral in een politiek debat waar Vlaanderen en België al sinds de Groote Oorlog concurrerende projecten vormen, zeker voor Vlaams-nationalisten. (demorgen.be)
Het is op 11 november 2018 precies honderd jaar geleden dat er een einde kwam aan de Groote Oorlog. (vrt.be)
Wat heeft de Generaal Lemanstraat met de Groote Oorlog te maken? (standaard.be)
In 2014 is het precies honderd jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. In België liet die ‘Groote Oorlog’ enorm veel sporen en littekens achter. (weekend.knack.be)
werkloos worden
vnw: werkeloos vallen: werkeloos worden
zie vallen
Ziek of werkloos gevallen? Minder pensioen (standaard.be)
Als je door de coronacrisis tijdelijk werkloos gevallen bent in 2021, het referentiejaar, telt die periode bovendien niet mee in de berekening. (demorgen.be)
Als een werknemer een opzegtermijn presteert en tijdelijk werkloos valt wegens economische redenen, wordt de opzeg geschorst. (tijd.be)
ruzie maken, in ruzie komen
vnw: in ruzie vallen: ruzie maken
zie vallen
vgl. ruzie, in ~ met
Twee boeren die op 17 november 2015 in ruzie gevallen waren met een passant nadat die laatste niet uit de weg wou gaan met zijn wagen, worden niet gestraft. (nieuwsblad.be)
De Duitse ontwerpster Jil Sander werd door Prada in huis gehaald, maar viel in ruzie met CEO Patrizio Bertelli (demorgen.be)
buiten strijd zijn
zie vallen
Ik viel buiten strijd in de derby tegen Bierbeek met een beenletsel en moest normaal gezien drie maanden langs de kant blijven. (nieuwsblad.be)
Vorig jaar ben ik buiten strijd gevallen ten gevolge van een burnout. (juridischforum.be)
alleen komen te staan
vnw: alleen vallen: alleen komen te staan
zie vallen
Voor een mama die alleen gevallen is met 4 kleine kindjes. Na 15 jaar te vechten voor een relatie die geen toekomst heeft en alleen maar miserie heeft … (steunactie.be)
Ik heb een nieuwe auto moeten kopen, mijn huis moet worden afbetaald en ik ben alleen gevallen. Maar in het verleden is het altijd gelukt (hln.be)
in bepaalde verbindingen: worden, in een bepaalde toestand of situatie komen, …
voorbeelden: alleen vallen; buiten strijd vallen; in ruzie vallen; werkloos vallen; ziek vallen; …
vnw:
-werkeloos vallen: werkeloos worden
-ziek vallen: ziek worden
-goed vallen: gelegen komen
-in ruzie vallen: ruzie maken
-zonder brood/benzine/geld/werk enz. vallen: geen brood/benzine/geld/werk enz. meer hebben
-alleen vallen: alleen komen te staan
Vorig jaar ben ik buiten strijd gevallen ten gevolge van een burnout. (juridischforum.be)
Liefst 116.000 werknemers zijn in de eerste drie maanden van dit jaar meerdere dagen tijdelijk werkloos gevallen als gevolg van het strenge winterweer. (standaard.be)
in het onderwijs: de verplichte doelen/opdrachten/taken (moetjes) en de optionele doelen/opdrachten/taken (magjes)
Zo moeten ze bepaalde (kleine) taken verplicht uitvoeren. Bij andere hebben ze de keuze. In ons jargon heet dat ‘moetjes’ en ‘magjes’. (droomballon.be)
Sommigen leerden het misschien al in de lagere school, ‘moetjes’ en ‘magjes’: de oefeningen die je noodgedwongen moest maken en de oefeningen die je mocht maken als je daar zin in had.(obesitas-behandeling.be)
Thuiswerk combineren met de kinderen in de buurt? Deze video geeft tips over moetjes- en magjes-taken. En hoe geef je dat weer in de planning? (klascement.net)
Problemen werden opgespaard voor de juffrouw: “Zet er maar een kruisje bij, zodat je het straks niet vergeet te vragen, schat!” Niet dus. Wij krijgen nu zélf mails met zinnen als ‘Wij hopen op ieders inzet’, er vallen ‘bundeltjes’ in onze brievenbus, ‘moetjes en magjes’. (hln.be)Moetjes en magjes: ook tijdens de schoolvakantie zullen ouders met kinderen op lagereschoolleeftijd de terminologie wel herkennen. ‘Moetjes’ zijn taken die leerlingen verplicht moeten uitvoeren, ‘magjes’ is het werk dat ze erbovenop mogen doen om zichzelf uit te dagen of te belonen.(demorgen.be)
meikever
Witte meikever, Melolontha albida. (P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1899-1906), Idioticon van het Antwerpsch Dialect (Stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen))
Synoniemen bij mulder
De natuur heeft een maand voorsprong genomen. Getuige de vondst van Jean Keppens uit de Kloosterstraat. Hij vond afgelopen weekend een ‘bakker’, dat is een meikever wiens dekschilden veel witte strepen vertonen. (nieuwsblad.be)
De in Vlaanderen en Brabant veel voorkomende naam voor de kever, molenaar (of een dialectvariant), heeft overigens niets met dit spel te maken, maar met het feit dat de dekschilden van veel meikevers met een soort poeder of meel bestoven lijken. Heel poederige kevers werden bakker genoemd. (degenoten.blogspot.com)
De titel verwijst naar de meikever, die vroeger bakker werd genoemd en door kinderen meet een touwtje aan zijn poot de lucht werd ingestuurd. (schrijversgewijs.be)
in het zak zetten, bedriegen, oplichten
vnw: iemand in de valies zetten: iemand in het ootje nemen, iemand om de tuin leiden
zie ook valies
Wie Knack leest voor Het forum, is deze week weer voor honderd twintig frank in de valies gezet. (knack.be)
Wij voelen ons duidelijk ‘in de valies gezet’ door de beslissingvan de Vlaamse regering eerder dit jaar, waarbij de ondertunneling vande Krijgsbaan is … (standaard.be)
Hoe men hem in de valies zette om hem toch maar op het thuisfront te houden. (pallieterke.advn.be)
goedkeuren, naar waarde schatten, geldig verklaren
vnw: een doelpunt toekennen, goedkeuren
vgl. validatie
In Brussel moeten metroreizigers hun ticket vanaf dit najaar ook valideren als ze de stations verlaten. (vrt.be)
Dit vonnis is choquerend want het valideert de directe inmenging van een politieke partij in het culturele gebeuren. (demorgen.be)
In Syrië heeft het Hoog Grondwettelijk Hof maandag de kandidatuur gevalideerd van president Bashar al-Assad voor een vierde mandaat. (knack.be)
‘Valideer dat wereldrecord, in het belang van de atleet.’ (standaard.be)
lijken op, gelijken aan
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt), bij slachten: Gelijken op, overeenkomen met, aarden naar. Thans nog slechts gewestelijk.
Je slacht van zijn vader
Hij lijkt op zijn vader
borstel
vnw:
•bezem
•borstel
•stoffer
vgl. bordvager
Ik zal die glasscherven met een vager en een blik wel opkuisen.
vadsig iemand
vnw: vadsig mens, luiaard, lammeling
gwnt: Zuidn.: vadsig mens
znwb: Vadsig persoon; luiaard, lammeling
Rebel, godheid, vadsigaard. Marlon Brando bracht zijn laatste dagen vereenzaamd en arm door in een duistere bungalow aan Mulholland Drive in Los … (standaard.be)
Als man zal je niet scoren door de luie vadsigaard uit te hangen, dus past men zich aan om zich toch te kunnen voortplanten. (demorgen.be)
Corpulente vadsigaards, vreemde Jeroen Boschachtige schepsels, dronkaards, vechtersbazen, foefelaars… Ze voelen zich thuis op het Schepenhuis (mechelenblogt.be)
pluspapa van wie de relatie/huwelijk met de biologische ouder (of de adoptieouder) is geëindigd
Wat als je samengesteld gezin uit elkaar valt? Ex-pluspapa en -dochter Francky en Stéphanie vertellen, gezinstherapeut geeft tips (Krantenkoppen, Het Laatste Nieuws 28/01/2022 )
plusvader van wie de relatie met de biologische ouder (of de adoptieouder) is geëindigd
Getuigenis van een ex-plusvader: de pijnlijk breuk met je pluskind als je relatie stopt … Toen Willem een nieuwe liefde ontmoette, kwam daar een pluskind bij. (VRT radio1.be)
plusouder van wie de relatie/huwelijk met de biologische ouder (of de adoptieouder) is geëindigd
Kan er met hen open gecommuniceerd worden over het onderhouden van de band tussen ex-plusouder en kind, of was er destijds sprake van een … (hln.be 28 jan 2022)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.