Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
geroosterde boterhammen met kaas en hesp tussen
zie ook: croque
Van Dale 2016 online: BE
NL: tosti
soorten:
croque-monsieur: (basis) met kaas en hesp
croque uit het vuistje
croque-madame: met een paardenoog
croque Hawaï: met een schijf ananas
croque janet: twee croques op elkaar
croque boem boem: met bolognaise
croque bolognese: met spaghettisaus
vegetarische croque: zonder hesp, bv. met mozzarella en gedroogde tomaten
zie ook croque-monsieurmachine
Ik heb niet veel honger, ik bestel wel een croque-monsieur.
vreetkick, een vreetaanval
van het werkwoord boefen
Van te veel te paffen krijgde altijd zo’nen boefkick.
sukkeltje
zie ook duts
Ocharme, zie dat dutske daar
Intergalactic Lovers: de wraak van de dutskes (demorgen.be)
1. onbestemde kleur
in de prov. Antwerpen was appelblauwzeegroen een ondefinieerbare kleur
2. nu ook: blauwgroen, turkoois (misschien heeft de volksetymologie aan appelblauwzeegroen een “echte” kleur willen geven?)
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij appel: appelblauw-zeegroen, schertsend gezegd als men de kleur van iets niet kan of wil noemen (De Bo (1873); Joos (1900-1904)).
1. Ze hebben die gevel in ’t appelblauwtzeegreung gezet
2. Haar nieuw rokske is appelblauwzeegroen.
vals
herkomst: zou een vervorming zijn van het oude woord aes-sack. Dit was een zak met aas (voedsel) die men meenam op reis.
Daarnaast kreeg aaszak ook de betekenis van goocheltas. Het “bedrog” van de goochelaar ging in het Zuid-Nederlands over in bedrog tijdens het spel.
Van Dale: haarzak
de (m.); g.mv.
1. (gewestelijk) aaszak
zie ook: haarzakkerij
haarzakken
haarzakker
vnw: aaszak, aaszak doen = valsspelen
Jij speelt haarzak!
stekelbes,
zie kruisbes voor overzicht
Doet uw ouwe jas maar aan als ge kroeselen gaat plukken!
Zo vol als een kroesel.
Pas op voor de doorns as ge kroeselen gaat plukken!
Rooj kroeselen. Zuur kroeselen.
aan het voorhoofd recht geknipte haarlijn
SN: pony
zie ook: froe
Van Dale online: BE, informeel
Meisje met een froufrou
Mijne froufrou hangt bekan in mijn ogen, ik moet dringend eens naar de coiffeur.
“Die froufrou? Dat is gewoon omdat ik in mijn midlifecrisis zit”, zegt de vrouw van de Amerikaanse president. (vrt.be)
later, straks
uitspraak in Antwerpen: sèvves, seves
Kempen: sèwwes, seuwes > met korte eu
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Thans alleen in Zuid-Nederland, vroeger ook in Holland.
“Kom, doe liever voort … ’t moet hier nog al verricht worden en seffens komen de gasten!” Stijn Streuvels, Minnehandel (1903).
Van Dale online: BE: spreektaal: dadelijk, aanstonds
Ik zal dat seffens wel even doen, als ik hier gedaan heb.
verdeelstekker die in stopcontact zelf past
Van Dale 2018: BE; spreektaal verdeelstekker
zie ook dominostekker
Ik heb een stopcontact te weinig om de toestellen aan te sluiten. Hebben we nog ergens een kattenkop?
ieder zitmeubel voor meerdere personen met een hard oppervlak
NL bank heeft ruimere betekenis, Van Dale: “als deel van een ameublement dwarse sofa met dikke, verende bekleding” wordt in Vlaanderen “zetel” genoemd
Bank op de dijk van Oostende
We hebben een tijdje zitten babbelen op een bank in ’t park.
spoelbak, wastafel, gootsteen, afwasbak
zie ook poembak
uitspraak: pombak
Van Dale: niet algemeen gootsteen
Zet de vuile glazen maar in de pompbak.
De pombak loopt over.
En de pombak, de pombak, de pombak is kapot.. (liedje)
trots op iets zijn
zo fier als een pauw
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
vgl. fier
Fonske heeft zich een nieuwe auto gekocht, ge moet hem ermee zien rondrijden! Zo fier als ne gieter zit hij in zijne auto.
“Ik ben zo fier als een gieter” zei prinses Astrid, in een interview, nadat ze de marathon had uitgelopen.
Thiam zo fier als een gieter (demorgen.be)
Iemand die ineens van houding verandert en totaal het tegenovergestelde doet van wat hij vroeger zei. Wordt bijvoorbeeld gezegd van iemand die van politieke partij verandert.
ook kazakkenkeerder
ook: kazakdraaier, zijn kazak keren, kazak
< Frans: tourner casaque.
Van Dale 2016 online: BE
vgl. windhaan
Dië Guido is nen echte kazakkendraaier! Wie weet wat hij morgen weer gaat vertellen.
bevallig en pront dametje
Streek van Aalst (O-Vl): misteinget (zoals het Franse woord)
oorsprong: artiestennaam van Jeanne Bourgeois, een Franse zangeres. Het pseudoniem Mistinguett, was een verbastering van Miss Tinguette, mogelijk afgeleid van adjectief “dingue” wat zoveel betekent als “gek”
De Joeben loopt weeral te stoefen met zijn mistanget aan de arm.
Zij kon zwiere, meh maniere
en ik zag da’ z’eur vermake kon
Mistanget, we gon noh ’t buffet
ik zing da’ ge dörst ed
Zölle, Mistanget, we gon noh ’t buffet
ik zing da’ ge dörst ed
Zölle, Mistanget, we gon noh ’t buffet
ik zing da’ ge dörst ed
(http://www.vlaamseliedjes.com/axl_peleman-mistanget.html)
merknaam Cracottes
luchtige toast, krakkertje, knäckebrödje
Kempen: mv = cracotters
zie ook verzamellemma verwaterde merknamen
Als ge wilt afvallen moette veel cracotten eten!
zeuren, zagen
m.: ne krefter of ne kreft
v.: een kreft
zie http://gerdernissen.wordpress.com/2007/08/18/kreften-over-hoeken-af-en-iemand-opeten/
ook in de Antwerpse Kempen en de Denderstreek
’t Is niet omdat ge vies gezind zijt, dat ge tegen ons moet beginnen kreften!
een gapende wonde (meestal hoofdwonde)
ook in Oost-Vlaanderen
Engels: “gap”, opening, snee en “gob” (vulgair) voor mond
verwant met gapen
Koentje viel en bezeerde zich; de gabbe dient genaaid te worden door de dokter.
steekwagentje
< Frans: brouette, zie berrewet
zie ook pirrewitje, duvelke
We zullen de frigo verhuizen met een pierewiet.
> andere betekenis van pierewiet
gebakje
Woordenboek der Nederlandsche Taal: 3. In Zuid-Nederland, in navolging van het Frans Gebakje, taartje, pasteitje.
Van Dale 2017: pateeke
1. BE; spreektaal gebakje, taartje
Klik op de afbeelding
Verschillende pateekes
We hadden lekkere pateekes voor bij de koffie.
> andere betekenis van pateeke
wreef = bovendeel van een voet
ook in de prov. Antw.
Woordenboek der Nederlandsche Taal, bij wrijf:
znw. m. Wreef van den voet, jongere vorm in de plaats gekomen van wrijch.
Kiliaan: wrijf des voets, suprema pars pedis. In Zuidnederland nog gewoon.
Er is een steen op zijne vrijf gevallen.
“Lederen lap in rijgschoenen, die de wrijf bedekt”, Cornelissen-Vervliet (1906).
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
