Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1461

    poepeke, een ~ doen
    (uitdrukking )

    zie poepke doen

    -

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Feb 2024 15:22)

    👍
    6

    #1462

    drugscommissariaat
    (z.n. het ~ (o.) ~en)

    zie voorbeeldzin

    Drugscommissariaat, een nieuw orgaan dat in 2023 van start ging, kreeg daarom de vraag om het verwerkingsproces van drugs efficiënter te maken en zo de veiligheidsrisico’s drastisch naar beneden te brengen. “Wij zijn dan met het idee gekomen om een procedé te laten ontwikkelen waarbij cocaïne meteen onklaar wordt gemaakt zodra de drugs in beslag genomen zijn”, aldus drugscommissaris Van Wymersch. (VRTNWS)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (09 Feb 2024 13:24)

    👍
    4

    #1463

    uitspanningsuur
    (z.n. het ~ (o.) ~en)

    het vrije uur, de pauze
    verouderd?

    Nog was het uitspanningsuur niet verstreken, toen Grounod het volgeschreven blad bij den onderwijzer bracht. „Zoo, is uw taak af?” vroeg deze. (Atlas van Stolk)

    Het waren acht van de tien aldaar verblijvende leerlingen-vroed-vrouwen in uitspanningsuur. Die zottinnen! zei, nijdig van uit de eetzaal toekijkend, een meisje, een magere, bleeke, zwartharige fabriekwerkster. (DBNL)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (09 Feb 2024 13:20)

    👍
    4

    #1464

    naakte eigenaar
    (uitdr.)

    eigenaar van een onroerend goed in vruchtgebruik

    taaladvies: “Naakte eigendom is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied is blote eigendom.(…) Hetzelfde geldt voor naakte eigenaar en blote eigenaar.”

    Een naakte eigenaar is de eigenaar van een huis of pand dat bewoond wordt door een vruchtgebruiker (oximo.be)

    Wordt Mintjes heel binnenkort toch eigenaar, dan is ze alleen naakte eigenaar. (demorgen.be)

    Uw partner was op 31 december 2016 al (naakte) eigenaar van een appartement verkregen via schenking. De fiscus beschouwt dat appartement als … (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Feb 2024 10:25)

    👍
    5

    #1465

    naad, uit de naad zijn

    zie uit de naad zijn

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Feb 2024 09:55)

    👍
    4

    #1466

    uit de naad zijn
    (uitdr.)

    letterlijk: een naad die los is
    fig.: van slag zijn, niet meer in orde zijn

    vnw: dat hemd is uit de naad: de naad van dat hemd is los

    Antw. Idiot. 1911: Iets is of gaat uit den naad, wanneer de draad waarmede het genaaid is, losgaat; evenzoo in Waasch Idiot. 451; Schuermans, Bijv. 204. Dit is evenwel in Noord-Nederland onbekend (dbnl.org)

    Ze hebben me met een ziekenwagen naar de spoed gereden, alles deed pijn, mijn linker dikke teen was uit de naad. (jongouderworden.com)

    De schouder van mijn T-shirt is helemaal uit de naad. Ik weet niet of ik dat nog kan naaien.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Feb 2024 09:54)

    👍
    4

    #1467

    naad, snit en ~

    zie snit en naad

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Feb 2024 09:42)

    👍
    4

    #1468

    na
    (bw.)

    voor

    zie een na een; stuk na stuk

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (07 Feb 2024 12:26)

    👍
    5

    #1469

    stuk na stuk
    (uitdr.)

    SN-NL: stuk voor stuk

    vnw

    zie ook na

    Kempische hoeves verdwijnen stuk na stuk (standaard.be)

    De werkzone wordt immers stuk na stuk telkens zo beperkt mogelijk gehouden. (vrt.be)

    Beleggers die zelf hun portefeuille stuk na stuk samenstellen en opvolgen, vormen hooguit 10% van de beleggersmarkt. (knack.be)

    Het gevolg was dat de volledige inboedel, stuk na stuk, opnieuw moest worden gecontroleerd, ingeklaard en betaald. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Feb 2024 12:26)

    👍
    4

    #1470

    een na een
    (uitdr.)

    een voor een

    vnw

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal

    zie ook na

    Een na een bevestigen ze wat een sterke, goede en vooral behulpzame persoon Uyttersprot was. (vrt.be)

    Familieleden namen een na een afscheid (demorgen.be)

    Geen wonder dat ze vertrekken: op dat moment sluiten de cafés een na een al de deuren. (standaard.be)

    Een na een unieke verhalen, maar met een rode draad: moed en mensenliefde. (gva.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Feb 2024 12:26)

    👍
    3

    #1471

    muziekske
    (zn. o.; ~s)

    mondmuziekske; mondharmonica

    vnw

    Chromatika seydel

    Rony speelt vaak op de baritonsaxofoon en treedt vaak op met dit instrument; tijdens dit concert bleef de bariton echter thuis in het foedraal en speelde hij alleen op zijn accordeon ( met uitzondering van één nummer, waar hij op zijn “muziekske” speelde, zoals gran maestro Toots Thielemans zijn mondharmonica liefkozend placht te noemen.) (blogspot.com)

    ‘Wat heeft Eric? Een trompet! Yvonne een pop, Firmin een schupke, André een muziekske, Annie een bal, Polleken een kruiwagen, Juleken een automobiel.’ (Adelaïde – Gerard Walschap)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Feb 2024 13:58)

    👍
    5

    #1472

    mutsaard
    (zn. m.; ~en)

    takkenbos, brandhout

    vnw: takkenbos

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 4

    zie ook mutserd, mutsaad

    Campus Mutsaard is de thuishaven van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen. (ap.be)

    Een boer die in het bos een mutsaard was gaan halen, kwam bij schemerdonker terug. (volksverhalenbank.be)

    Je kan ook oefenen om op het bindpaard zelf een mutsaard te maken: dat is een takkenbos waarmee we de oven warm stoken. (grobbendonk.be)

    De stugge filosoof Nietzsche die zijn intiemste emoties verborgen hield achter een snor als een mutsaard, schreef ooit dat slapen geen kleine opgave is (knack.be)

    “Wat is een kip bouillon keteltje?”, vroeg ik moeder. Ik dacht al gelijk aan een ouderwets soepketeltje boven het houtsvuur van een mutsaard, met de heerlijke houtsgeuren van Bokrijk (onskookboek.be)

    Hierbij hebben we ook voor het eerst een mutsaard aangestoken in de oven en hebben we genoten van het zicht van een rokende schouw. (debrakken.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (04 Feb 2024 11:10)

    👍
    3

    #1473

    lasagne
    (zn. m.; ~s)

    overdrachtelijk: een opeenstapeling

    zie ook lasagne, een ~ aan

    En ja, de bestaande lasagne van taksen heeft ontegensprekelijk een impact op de prijs van onze voeding en dranken. (fevia.be)

    We hebben vandaag gepleit voor de aanstelling van een nationale coronacommissaris, die het geheel kan overzien en die ervoor kan zorgen dat we door de institutionele lasagne raken. (vlaamsparlement.be)

    Het akkoord is ‘een lasagne met vier lagen’, zo zei D’Hooghe (standaard.be)

    FEBIAC ‘De fiscale lasagne wordt dikker en dikker’ (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Feb 2024 11:19)

    👍
    4

    #1474

    ge zijt van ~ als ~
    (uitdr.)

    zie ge zijt van … als …

    -

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Feb 2024 10:52)

    👍
    3

    #1475

    lasagne, een ~ aan
    (uitdr.)

    neologisme waarbij verwezen wordt naar een opeenstapeling of een gelaagdheid van bv. regelgeving

    zie ook lasagne

    In het België van versnipperde bevoegdheden en een lasagne aan bestuurslagen wordt de hete aardappel flink doorgeschoven. (knack.be)

    De bezorgdheden van de landbouwers zijn legitiem! “Ze worden geconfronteerd met een lasagne aan regels.” (Alexander de Croo)

    Voedingssector verwacht ook dit jaar omzetdaling: “Een lasagne aan taksen in dit land”. (hln.be)

    De premier had het over “een lasagne aan maatregelen” uit de Europese koker. (standaard.be)

    Je omschrijft de voorstelling als ‘een lasagne aan thema’s? (schouwburgnoord.be)

    Wel is er een lasagne aan wet- en regelgevingen (federaal, regionaal, provinciaal, lokaal) die zelden rekening houden met de complexiteit van … (event-confederation.be)

    “Het ongenoegen is ontstaan door de Europese lasagne aan regelgeving die constant verandert. Boeren zijn niet meer mee. Daarom staan we hier”, zegt het bestuurslid van de Boerenbond. (Bruzz)

    We hebben al een lasagna aan belastingen voor de voedingssector. (facebook)

    “Een gelaagde oplossing, een lasagne aan criteria”, klinkt het op een van de kabinetten. (bendevannijvel.com)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Feb 2024 15:26)

    👍
    4

    #1476

    schaatsbelg
    (z.n. de ~ (m.) ~en)

    Nederlandse schaatser die voor België uitkomt

    “Ik heb het gevoel dat ik mijn plafond nog niet heb bereikt en wil graag schaatsen op de Olympische Spelen”, zegt Den Dulk, die nog iets wil verduidelijken. “Ik wil echt Belgische worden, geen ‘schaatsbelg’.” (Sportza)

    Ex-schaatser Bart Veldkamp (44) is niet langer trainer bij het Nederlandse topteam TVM, dat kleppers als Sven Kramer en Ireen Wüst onder dak heeft. De zogenaamde schaatsbelg maakte na twee jaar zelf een einde aan de samenwerking. (DM)

    Bij Volt in België wilden ze haar wél. De leden, zo’n 250, kozen haar tot lijsttrekker voor het Nederlandstalige deel van België en dus stapte ze over. Zoals ‘schaatsbelg’ Bart Veldkamp in de jaren negentig, die in België meer kansen kreeg. (NRC)

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (02 Feb 2024 19:00)

    👍
    2

    #1477

    onnozel, om ~ van te worden
    (uitdrukking)

    om gek van te worden

    Jaja.” Om onnozel van te worden. Dat er in de hele VRT niemand is om die rekel een halt toe te roepen, begrijp ik niet.’(Knack)

    Als in het laatste bedrijf de stroom beelden even vermindert, gooit hij er stroboscopen tegen… om onnozel van te worden. (kanevas.be)

    Om onnozel van te worden. Voor het magere liefdesverhaal dat er doorheen geweven zit, moet je het ook niet doen. (forum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gene Zever en laatst gewijzigd door Gene Zever (11 May 2025 17:35)

    👍
    2

    #1478

    graaipensioen
    (z.n. het ~ (o.) ~en)

    woord bedacht door de PVDA om de door politici onderling geregelde extra pensioentoelages
    aan de kaak te stellen

    Het begon allemaal in 2023, met de onthulling dat er graaipensioenen werden betaald aan de voormalige Kamervoorzitters Herman De Croo en Siegfried Bracke. We gingen dieper graven en brachten nog een schandaal aan het licht: de traditionele partijen hadden onder elkaar geregeld dat álle parlementsleden een pensioen konden opstrijken van ver boven het wettelijke maximum. (PVDA)

    In september kondigde ex-kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) aan dat hij naar de rechtbank stapte tegen de uiterst-linkse partij PVDA en het kopstuk Raoul Hedebouw. Hij beschuldigde beide partijen van laster en eerroof omdat die een petitie over “graaipensioenen” had gepubliceerd. Bracke eiste dat de petitie onmiddellijk offline gehaald zou worden. (VRTNWS)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (02 Feb 2024 17:44)

    👍
    3

    #1479

    sier, met grote ~
    (uitdrukking )

    met veel vertoon, opzichtig

    Zijn lichaam werd woensdag met grote sier gerepatrieerd naar de hoofdstad voor een reeks huldigingen. (VRT)

    Acid verscheen met grote sier voor de rechter, maar moet wachten op een uitspraak. De zaak word in januari gepleit. (DS)

    De opbrengsten en de winsten werden door de verdachten, met grote sier, verkwist in het nachtleven, aldus het parket. (DS)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (02 Feb 2024 17:39)

    👍
    2

    #1480

    distributienetbeheerder
    (zn. m.; ~s)

    De distributienetbeheerder (DNB) staat in voor de exploitatie, het onderhoud en de ontwikkeling van het distributienet voor elektriciteit en aardgas. (creg.be)

    De term distributienetbeheerder komt in Nederland niet voor. In België wordt de distributienetbeheerder door de Gewesten, naar het evenbeeld van de federale transmissienetbeheerder, belast met de goede werking van het distributienet. (Lexicon Energiemarkt – Jean-Paul Pinon – 2003)

    De FOD Economie merkt op dat sommige distributienetbeheerders nog andere activiteiten hebben, zoals riolering of televisiedistributie. Maar de distributie van elektriciteit en aardgas vertegenwoordigt het grootste deel van de bedrijfsopbrengsten, klinkt het. (demorgen.be)

    Dit zijn onder meer kosten die uw distributienetbeheerder u aanrekent voor het vervoer van elektriciteit tot aan uw huis. (vrt.be)

    De distributienetbeheerder is volop bezig met een systematische vervanging van de klassieke analoge meter door digitale exemplaren. (standaard.be)

    Ondertussen ben ik tot het besef gekomen dat ik ben vergeten mijn meterstanden door te geven aan mijn distributienetbeheerder. (juridischforum.be)

    De elektriciteitsdistributienetbeheerder stelt hiervoor een typeovereenkomst (klant – projectbegeleider) ter beschikking. (eandis.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Feb 2024 17:26)

    👍
    3

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.