Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente reacties

    De onderstaande reacties zijn de laatst toegevoegde reacties op termen in ons woordenboek.

    #81 tefrente

    Ik ben akkoord met Kastanjeoog. In de gehele regio Kortrijk – Izegem – Roeselare – Tielt is “tefrente” meerdere, verschillende. Ik denk ergens gelezen te hebben dat de oorsprong het Franse différente of Engelse different is.
    Tefète is zometeen, straks.

    Toegevoegd door Vasch op 07 Jan 2024 15:06

    #82 moraal

    Momenteel eigenlijk SN maar van VL oorsprong.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 06 Jan 2024 12:26

    #83 Witvoet

    witzak

    Dat deze term geen aanbeveling is had ik al begrepen, maar wat betekent het woord precies? Kan iemand daar een lemma van maken (weinig treffers, niet in VD).
    :
    Het zal misschien aan mijn slecht karakter liggen, maar ik ga morgenvroeg al een klacht neerleggen bij die witzak van het comité van gediscrimineerden. (seniorennet)

    Toegevoegd door Gene Zever op 05 Jan 2024 11:46

    #84 kattenpastoor

    Welkom Christobald.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 04 Jan 2024 11:56

    #85 grond, op Belgische ~

    ‘Op … grond’ googlet een barrage aan treffers voor zowel grondgebied als agrarische producten. Het lag niet voor de hand hier een algemeen lemma van te maken zonder in de groenten en de bloembollen terecht te komen. Vandaar dat ‘op Belgische grond’ het meest voor de hand liggende voorbeeld is om het verschil met het standaardtalige ‘op Belgische bodem’ mee aan te geven. Iedereen kan dit desgewenst aanpassen.

    Toegevoegd door Gene Zever op 03 Jan 2024 13:40

    #86 loeten

    Welkom schuideleet. Loeten stond er eigenlijk al in, zij het onder de enkelvoudsvorm loet en de uitdrukking loeten, zijn ~ hebben. Daarom heb ik er hier een verwijslemma van gemaakt en heb uw voorbeelden bij loet ondergebracht. Zo is alles schoon op 1 plaats terug te vinden.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 03 Jan 2024 06:56

    #87 grond, op Belgische ~

    Dat kan, maar dan willen de patatten en de ajuinen ook meedoen ;-)

    Toegevoegd door Gene Zever op 02 Jan 2024 22:40

    #88 grond, op Belgische ~

    Het lemma zou veralgemeend kunnen worden tot ‘grond’ (grondgebied, bodem) want ook ‘Vlaamse grond’, ‘Brusselse grond’, ‘Nederlandse grond’, … kan op die manier benoemd worden.

    Donna Tartt zet voet op Vlaamse grond. (demorgen.be)

    Zodra hij voet op Brusselse grond zette, werd hij ontvangen door de minister-president Rudi Vervoort (PS). (bruzz.be)

    Toen hij vorige week weer voet op Nederlandse grond zette, was het zover. (nieuwsblad.be)

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 02 Jan 2024 20:53

    #89 monkellachen

    Het voltooid deelwoord van lachen is gelachen, dus zoudt ge kunnen verwachten dat dat van monkellachen gemonkellachen is. Niet dus.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 02 Jan 2024 07:59

    #90 Zuid-Nederlands

    Trop is teveel

    Nederlands-Nederlands is wel wat veel van het goede omdat het suggereert dat dit het correcte Nederlands zou zijn. Dat gaat alvast niet op voor de NL-media, daar wordt meestens Goois-Nederlands of Randstad-Nederlands gesproken. Qua invloed te vergelijken met het Antwerps in Vlaanderen.
    De taal van TV en Radio wordt in Nederland in de gebieden die verder van de Randstad afliggen ook wel ‘Hollands’ genoemd. Misschien is dit wel een betere term omdat ook de Vlaming die begrijpt.
    Het is alweer enige tijd geleden dat de standaardtaal het best in Haarlem gesproken werd. Het beste Nederlands van dit moment (dictie, correcte uitspraak van klinkers en medeklinkers) wordt ironisch genoeg bij de Vlaamse media gesproken.

    Toegevoegd door Gene Zever op 30 Dec 2023 13:32

    #91 elentriekendraad

    Betekenis 3 heeft misschien een apart lemma nodig, want het is van meer dan honderd jaar geleden toen er algemeen nog geen elentriekendraden waren, en dan zou het kunnen dat het wel als twee aparte woorden uitgesproken werd.

    Toegevoegd door nthn op 28 Dec 2023 19:20

    #92 prettige feesten

    In NL googelt “prettige feestdagen” of korter “prettige dagen” meer (ong. drie miljoen vs 75000) “Prettige feesten” lijkt een leenvertaling van “Bonnes Fêtes.

    Toegevoegd door Gene Zever op 28 Dec 2023 11:04

    #93 dat mag

    Schoontjen! Ik zeg het zelf ook, naar mijn gevoel is het iets bescheidener (maar niet noodzakelijk minder enthousiast) dan ‘graag’.

    Dat mag! (Maar ik ga niet klagen moest ge het toch niet geven.)

    Toegevoegd door nthn op 27 Dec 2023 19:50

    #94 kerstpiemel

    Alvast dank.

    Toegevoegd door Gene Zever op 27 Dec 2023 08:12

    #95 kerstpiemel

    Ik heb het geprobeerd, maar laat het over aan de echte specialisten.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 26 Dec 2023 21:23

    #96 kerstpiemel

    Mag ik de Goden verzoeken bij dit lemma een afbeelding van een kerstpiemel by night te plaatsen?

    Toegevoegd door Gene Zever op 26 Dec 2023 14:35

    #97 keevendrager

    Welkom, Loumar.

    kevendrager stond er al in. De spelling met dubbele ee is eerder verrouder denk ik, ik vind er nog 1 voorbeeld van:
    “Lijst met afbeelding van kevendrager en opschrift
    Gediplomeerden Keevendrager TH. DeWolf.
    Ch. De Clercq, Antwerpen 13-06-1909” (mas.be)

    Ik zal een verwijzing naar het oorspronkelijk lemma in uw artikeltje zetten.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 26 Dec 2023 14:22

    #98 mislezen

    Heb toevallig na bovenstaande commentaar ook misrijden ingevoerd. Daar is het VD misreden, maar ik zie toch meer voorbeelden van misgereden. Of miskijk ik mij hierop?

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 16 Dec 2023 08:39

    #99 mislezen

    Dank. Een duidelijke uitleg van de regel, alleen hebt ge u bij míslezen misgeschr… euh… misschreven ;)

    Dat het een regel is die vooral in VL gebruikt wordt, is des te interessanter. Mijn punt bij o.a. mislezen, en ook bij doorprikken bv., is dat blijkens de voorbeelden de VL zijn eigen VD-regels soms aan zijn botten lapt.

    Toegevoegd door Georges Grootjans op 16 Dec 2023 08:09

    #100 mislezen

    Dat van de pastoor was maar e mopke, ze. Maar om het principe toch nog te verduidelijken: als de klemtoon in een voorzetselwerkwoord op het voorzetsel ligt, dan wordt dat voorzetsel praktisch losstaand gebruikt, waardoor alle werkwoordsvormen gevormd worden alsof het gewoon om het oorspronkelijk werkwoord ging¹. Als de klemtoon niet op het voorzetsel ligt, dan is dat voorzetsel integraal deel van het werkwoord en beïnvloedt het alle werkwoordsvormen. Als er van een voorzetselwerkwoord twee vormen met een andere klemtoon bestaan, betekenen die ook iets anders. Er bestaan niet noodzakelijk altijd twee vormen, maar bij de werkwoorden die maar één vorm hebben kunt ge u wel de andere vorm voorstellen en zelfs onmiddellijk inschatten dat die een iets andere betekenis zou hebben.

    óverschrijven (bv. geld overschrijven, of een notitie overschrijven)
    schrijf óver – schreef óver – óvergeschreven

    overschríjven (bv. een nieuwe tekst schrijven waar al een andere tekst stond)
    overschríjf – overschrééf – overschréven

    Ge leest allicht liever dat alle belangrijke gegevens op uw computer succesvol zijn óvergeschreven (naar een nieuwe schijf), dan dat ze allemaal succesvol zijn overschréven.

    dóórprikken (bv. aan een stuk door prikken, continu prikken)
    prik dóór – prikte dóór – dóórgeprikt

    doorpríkken (bv. een gatje in iets prikken)
    doorprík – doorpríkte – doorpríkt

    Het verschil in betekenis is soms klein, zoals bij (alle) mis-werkwoorden:

    míslezen (iets niet op de correcte manier lezen)
    lees mis – las mís – mísgelezen

    mislézen (zich vergissen bij het lezen, de boodschap verkeerd interpreteren)
    misléés – mislás – mislézen

    mísdoen (iets niet op de correcte manier doen)
    doe mís – deed mís – mísgedaan

    misdóén (iets onwenselijk doen)
    misdóé – misdééd – misdáán

    míspeuteren (niet op de correcte manier peuteren)
    peuter mís – peuterde mís – mísgepeuterd

    mispéúteren (kattekwaad uithalen)
    mispéúter – mispéúterde – mispéúterd

    Enzovoort enzoverder. Het is een verschil dat het Hollands amper of niet kent.

    ¹ De reden dat er geen spatie staat in de infinitief en het VD is eigenlijk gewoon omdat een taalpaus dat ooit beslist heeft, samen met andere zottigheden als ‘pianóspələn’ en ‘gitáárspələn’.

    Toegevoegd door nthn op 16 Dec 2023 00:33

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.