te

te

(bw.)

in: aangevuld met een plaatsnaam

enigszins verouderd

bestaat ook in Nederland, maar is daar veel sterker verouderd, en beperkt tot de schrijftaal

359

Franse tegenhanger zou zijn..?

à
‘te’ betekent volgens mij oorspronkelijk ‘naar’, je vais à la maison, maar int Fraaans ist oek J’habite à Anvers

Ah. Dat moet dan iets heel ouds zijn, aangezien te/ten/ter eens zevende naamval (locatief) werden genoemd :)

Ha, mais oui mon cher: gelijk Diederik zegt: à Anvers, à Gand, à Ostende…
Er zit behoorlijk wat Frans in onze Vlaamse dialecten, vergeet dat niet.

Het is mij wel nogal absurd om hierbij een Franse oorsprong te veronderstellen. Hoe kunnen die boerkes en boerinnekes nu ooit geweten hebben dat de Franse vertaling voor ‘à’ ‘te’ was? De Fransen zeggen trouwens ook “Je vais en Belgique” als ze om een of andere reden naar Belgiek op verlof gaan. Als ge dan die ‘en’ vertaalt als archaïsch ‘te’ moet ge, als ge per se wilt beweren dat de ene taal iets van de andere heeft gepikt, feitelijk zeggen dat het de Fransen zijn die ons gebruik van ‘te’ hebben gepikt.

Ik heb ondertussen al zodanig veel keren ‘te Amsterdam’, ‘te Leiden’, ‘te Groningen’ enz. gelezen in Nederlandse bronnen, dat ik vermoed dat dit eigenlijk niet Vlaams is, of toch al héél lang niet meer, want die bronnen overspannen een tijd van eind 16e eeuw tot nu (voordien weet ik het niet, maar waarschijnlijk is het nog een stuk ouder). Ge moet in uw zoekmachien maar eender welke Hollandse stadsnaam intikken met ‘te’ dervoor, en hupla, miljoenen resultaten.

Het enige dat ik mij wel kan voorstellen is dat ze dat in Holland enkel als schrijftalig woord gebruiken, maar gesproken altijd ‘in’ zeggen, terwijl dat ‘te’ hier nog door velen in de mond wordt genomen – hoewel dat het hier toch ook zijn pluimen begint te verliezen. (De reden lijkt mij enerzijds dat het iet of wat overbodig is, en anderzijds zal de eeuwige regelnichterij van de taalverbeteraars ook wel haren invloed hebben uitgeoefend.)

Ik denk dat ge gelijk hebt, nthn. Zie ook deez:

https://onzetaal.nl/taaladvies/te-amsterdam-in-amsterdam

Hmm, die laatste zin daar:

“Te is overigens niet altijd te vervangen door in; zo is op het best in ‘We komen nu aan op (station) Den Haag Centraal.’”

1) Ze zeggen dat ‘te’ niet altijd te vervangen is door ‘in’, maar als voorbeeld geven ze dan iets waarvan ze zeggen dat ‘op’ in die situatie “het best” is, wat suggereert dat ‘in’ daar, hoewel ongewoon, toch mogelijk is.
2) Ik denk dat dat voorbeeld hoe dan ook niet klopt in het Vlaams: met de trein komt ge aan ‘in’ Den Haag, niet ‘bovenop’ Den Haag.