peerd

peerd

(het ~, (o.), ~en)

paard

uitspraak met zware e

Woordenboek der Nederlandsche Taal: Middelnederlands: perert
De huidige Nederlandse vorm ontstond door de klankontwikkeling – e- > – aa- voor – r- + dentaal, zoals in haard

ook peird, pjeit, pjeid, pojeid, puij, peid,pèjed
dim. pjetje, perdje, pjekke, pjeireke, puijke (ook voor pony)

295

paard-peerd-peird-pjeit-pjeet-peid-peet-paat (we gaan van een paard nog een peut maken)
waard-weerd-weird
haard-heerd-heird
kaars-keers-keirs
…
Soms is het heel moeilijk, maar we zitten hier weer op het randje van de uitspraakvarianten te dansen.
We gaan een heel dik uitspraakwoordenboek krijgen.

Goh, jaa amai. Dat is nu zo omdat verschei regio’s vlak aan mekaar palen en omda ons Belgiëlandje ook zo klein is geschapen. Rien à faire, mon cher.

Heeft die ‘ee’ eigenlijk ne naam? Ge hebt in het Vlaams de doffe e (nen), de scherpe e (bed), de zachtlange e (beek) en de scherplange e (scheef), maar hoe noemt (ge) de dees, de ‘e’ van de ‘kerel’ of de ‘wereld’? ‘Antwerps schrijven’ geeft er gene specifieke naam aan (1), en in andere werken wordt ze meestal niet eens besproken, of verkeerdelijk tot de zachtlange e gerekend (2), en anders hooguit in een voetnoot als fait divers beschouwd. Zo ziet ge maar in wat voor staat de ‘Nederlandse’ taalkunde zich bevindt.

Ik denk dat de meeste Vlamingen ze uitspreken gelijk /?/ (eventueel met een lichte naslag), aan de kust echter /æ/ (/?/ wordt daar immers al gebruikt voor de scherplange e). De uitspraak geeft zo meestal de spelling ‘ei’, maar ik denk dat iets gelijk ‘èè’ misschien beter is aangezien er toch redelijk veel dialecten een andere uitspraak voor ‘ei’ en ‘pèèrd’ hebben (om nog te zwijgen over ‘schijn’). Nu, tot daar aan toe, want voor de zacht- en scherplange e’s hebben we ook geen aparte spelling.

Bij deze stel ik dan ook voor dat we het kind een naam geven. Suggesties?

(1) http://www.antwerps.be/artikel/1586
(2) Zie bv. Magda Devos’ Taal in stad en land: West-Vlaams, blz. 57. Let wel, het is niet compleet verkeerd aangezien de ‘e’ in kwestie deels daaruit is ontstaan (met name als ze gevolgd wierd door een r en daarna een d, n, s, t of z), maar lang niet alle woorden met deze e-klank gaan terug op de combinatie ‘zachtlange e + r + d/n/s/t/z’ (zoals ook te zien op de bovenstaande link van antwerps.be), en zoals gezegd is het nu en al zeer lang een klank op zich. Devos gebruikt bovendien dezelfde Hollands-fonetische notatie voor de scherplange e en de naamloze e in kwestie, maar dat dan ook weer niet op consistente wijze, waardoor het geheel zo verwarrend wordt gemaakt als het maar kan. Op de onduidelijke spellingskeuzes en een aantal kemels na is deze TiSL wel van onmetelijk hogere kwaliteit dan de ‘Oost-Vlaamse’ klucht van Johan charlaTaeldeman. Dien boek is zodanig slecht dat ge door hem te lezen minder weet dan voordien.