Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #381 02 September 2024: verzaveling

    verzaveling
    (z. nw. de ~ (v.) ~en)

    gentrificatie, vermiddenklassing, in België ook wel verzaveling genoemd naar de Zavelwijk in Brussel (Fr: sablonage), is een proces van opwaardering van een buurt of stadsdeel op sociaal, cultureel en economisch gebied dat met het aantrekken van kapitaalkrachtige nieuwe bewoners/gebruikers gepaard gaat en daarmee de verdrijving van de lagere klassen uit het stadsdeel bevordert

    NL: o.a. yuppieficatie

    De verzaveling van de Marollen, het Dansaert-effect – ook in Brussel kent men het fenomeen van de gentrification. Oude woonwijken worden opgewaardeerd, maar de heropleving heeft als gevolg dat de rijkere nieuwkomers de armere inwoners verdringen. (bruzz.be)

    Vandaag heeft de Blaesstraat een ambigu karakter: in het deel tussen de Kapellemarkt en het Vossenplein overheersen antiek- en (design)meubelzaken. Deze trend noemt men verzaveling naar de wijk bij de Zavelkerk vlakbij. (wikizero)

    In de volksmond noemt de komst van antiquairs en tavernen de verzaveling of la sablonisation. De bewoners protesteerden en organiseerden rond 1990 acties zoals ‘slapen op straat’. (forum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door koarebleumke (11 Aug 2021 06:52)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Sep 2024

    👍
    50

    #382 01 September 2024: overlaatst

    overlaatst
    (bw.)

    onlangs, niet zo lang geleden, onderlaatst, recent

    zie ook overlest, overtijd

    vnw: laatst, onlangs

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands,spreektaal

    Overlaatst heb ik hem nog gesproken, toen was hij nog niet ziek.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door leenportugal en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 Aug 2024 06:31)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Sep 2024

    👍
    298

    #383 31 August 2024: overkopen

    overkopen

    (kaartterm) hoger kopen dan je voorganger, nl. door een hogere troefkaart te spelen

    Per chance kon ik met mijn klein troef nog juste die slag overkopen.

    > andere betekenis van overkopen

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (24 Jul 2021 13:13)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Aug 2024

    👍
    338

    #384 30 August 2024: overeenkomen met iemand

    overeenkomen met iemand
    (uitdr.)

    het met iemand kunnen vinden

    vnw: goed met elkaar overeenkomen: goed opschieten met elkaar

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    >< niet mee omkunnen

    Alhoewel wij totaal verschillende karakters zijn, kom ik goed overeen met de Jean.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (13 Aug 2024 07:30)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Aug 2024

    👍
    302

    #385 29 August 2024: overdragen

    overdragen
    (ww. droeg over, overgedragen)

    klikken

    vnw: in België ook verklikken: zij dragen alles aan de chef over

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 1

    Wat men klikken noemt was voor ons kinderen ‘overdragen’
    Lena was een echte overdraagster, eerst luisterde ze iedereen af en liep dan naar de Zuster om te vertellen wat ze gehoord had.

    Gepakt door de RVA voor zwartwerk. Dat is overdragen werk geweest. Maar van wie?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2024 07:56)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Aug 2024

    👍
    311

    #386 28 August 2024: kasseiklim

    kasseiklim
    ( z.n. de ~ (m.) m.v. onbekend )

    traject bij het koersen dat over kasseien omhoog leidt

    De Oude Kwaremont is met zijn 2200 meter de langste kasseiklim in Vlaanderen en overbrugt een hoogteverschil van 92 meter. (Monte Marcella)

    Gladde Koppenberg zorgde (opnieuw) voor commotie: hoort deze steile kasseiklim nog thuis in de Ronde van Vlaanderen? (Bram Vandecapelle)

    De Côte de Stockeu wordt door wegenwerken geschrapt, maar met de Côte de la Rue Naniot is er een nieuwe beklimming in de finale. De “nijdige klim met kasseien” volgt na de Côte de Saint-Nicolas, op slechts drie kilometer van de aankomst in Ans. (Sporza)

    Van der Poel plaatste twee verschroeiende aanvallen op de kasseiklim in Montmartre, maar kreeg eeuwige rivaal Wout van Aert niet uit zijn wiel. Toen diens landgenoot Evenepoel wegsloop, wist hij al hoe laat het was. (Koersnieuws)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Gene Zever (10 Aug 2024 08:14)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Aug 2024

    👍
    5

    #387 27 August 2024: kasseiwegel

    kasseiwegel
    (zn. m.; ~s)

    een (oude) wegel (wegje, pad) meestal door bos of land, aangelegd met kasseien of bezaaid met kasseien

    De hoeve is gelegen ten noorden van de Roterijstraat en toegankelijk via kasseiwegel met bol wegdek. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    In een bocht van de weg en toegankelijk via een kasseiwegel bevindt zich de 17de-eeuwse Kapel van Luipegem. (routeyou.com)

    Zonnebos verstrekt tussen Moerstraat, Kerkstraat en de oude kasseiwegel Ijzermaalsteenweg buitengewoon onderwijs voor leerlingen van 3 tot 23 jaar. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Mar 2023 07:30)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Aug 2024

    👍
    4

    #388 26 August 2024: smijten, zich ~

    smijten, zich ~
    (ww., smeet, gesmeten)

    zich ten volle inzetten, het volle pond geven
    zich helemaal uitleven, zijn best doen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    West-Vlaanderen: sjette geven, pulle geven,
    Nederland: ’m van Jetje geven

    De spelers hadden na vorige week iets recht te zetten en … ze hebben zich gesmeten!

    “Ik mocht 4 jaar lang uw volksvertegenwoordiger zijn. En ik heb me ‘gesmeten’. Keihard gewerkt, dag en nacht.” (https://theotuurt.wordpress.com/page/2/30.05.14)

    We hebben ons gesmeten en met volle teugen genoten.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jul 2021 10:20)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Aug 2024

    👍
    326

    #389 25 August 2024: ouderling

    ouderling
    (de ~ (m.), ~en)

    bejaarde, grijsaard

    vnw: in België meestal: bejaarde, oude man of vrouw

    DS2015: geen standaardtaal

    Heden namiddag groot feest voor de ouderlingen in de parochiezaal!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2024 07:40)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Aug 2024

    👍
    287

    #390 24 August 2024: ouderdom

    ouderdom
    (zn. m., ~men)

    leeftijd

    vnw: in Belgie ook: leeftijd
    -dezelfde ouderdom hebben, dezelfde leeftijd hebben

    vrt-TaalNet: Ouderdom impliceert bij personen altijd een hoge leeftijd.

    zie ook: ouwerdom; ouderdomsdeken

    Heemkunde: ‘Met een gloeiende naald werd in deze “tutter” een gaatje gebrand dat klein of groot was, al naargelang de ouderdom van de baby.’

    Wat is uwen ouderdom, manneke?

    Op de ouderdom van 12 jaar deden de kinderen hun Plechtige Communie.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2024 07:39)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Aug 2024

    👍
    326

    #391 23 August 2024: organisme

    organisme
    (het ~, ~n, ~s)

    (overheids)instelling, orgaan, organisatie

    vnw: in België ook: organisatie, instelling, orgaan

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    zie ook staatsorganisme

    Organisme voor de Financiering van de Pensioenen.

    Vooraleer zich bij de gemeente aan te melden als werkzoekende, moeten de betreffende personen zich eerst inschrijven bij een betalingsorganisme (syndicaat of de HVW) en bij het BGDA.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Aug 2024 06:40)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Aug 2024

    👍
    333

    #392 22 August 2024: verluchten

    verluchten
    (ww. verluchtte, verlucht)

    ramen en deuren tegen elkaar openzetten om frisse lucht te bekomen
    NL: doorluchten

    vnw: luchten, ventileren: de kamer verluchten

    Typisch Vlaams: ventileren: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 5; Wordt beschouwd als een purisme

    vgl. verluchting

    Verluchten doet men door ramen of deuren tijdelijk open te zetten en is een aanvulling op ventileren. (vlaanderen.be)

    Dju toch, wat was het warm vandaag, nu het wat koeler wordt gaan we de living eens verluchten.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Jul 2025 09:18)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Aug 2024

    👍
    5

    #393 21 August 2024: elentrieken

    elentrieken
    (bnw,)

    bijvoeglijk naamwoord van elentriek

    SN/NL: elektrisch(e)

    veel uitspraak- en schrijfvarianten: elektrieken, ellentrieken, eletrieken, …

    zie ook elentriekendraad

    Fijn stof is er tegen dan ook niet meer, want de elektrieken auto lost dat op. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door nthn (28 Dec 2023 17:33)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Aug 2024

    👍
    4

    #394 20 August 2024: nest, heel de ~

    nest, heel de ~
    (uitdrukking )

    het hele gezin, het hele huishouden, de hele boel
    NL: de hele bende

    Maar om halfzeven hoorden wij een sleutel in ’t slot gaan en moeder zei: “Urkt, voader es daar, schuun Vlaams klappen” en heel de nest zette hem proper recht aan tafel en dat sprak een ABN waar dat Martine Tanghe fier zou op geweest zijn. (De Goestendoender)

    Neen voor CV en heel de nest zijn dat toch wel dure installaties. Bovendien moet je inderdaad over goede pellets beschikken en is de prijs hiervan ook lang niet zo laag meer. (bouwinfo.be)

    Dat snap ik niet goed, je gaat een goede seal doorsnijden om te monteren en de eerste keer dat je diep door het water gaat dan loopt uwe bol vol prul en kan je heel de nest uit elkaar halen. (xrover.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koarebleumke en laatst gewijzigd door nthn (27 Dec 2022 20:01)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Aug 2024

    👍
    8

    #395 19 August 2024: plancher

    plancher
    (de ~ (m.), ~s)

    houten vloer, houten planken in verband gelegd met groef en uitsteeksel (tong)

    < Frans: le plancher > picardisch, oud-Frans > latijn planca

    vnw:
    •houten vloer, plankenvloer
    •vloerplank

    zie ook plankier

    Met de balken bloot kunt ge duidelijk de plancher van de zolder zien.

    De leefruimte (20m²), op plancher, komt uit in de open keuken (5m²). (immopoint.be)

    De plancher is om en bij de 15 m2 groot en werd in 1993 uit de vloer van een boerderij in de Béarne, in het zuidwesten van Frankrijk, gebroken. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (13 Jun 2025 11:42)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Aug 2024

    👍
    299

    #396 18 August 2024: opvoeder, opvoedster

    opvoeder, opvoedster
    (zn. )

    professioneel begeleider van jongeren in de zorgsector

    vnw: (bnl.) surveillant of groepsbegeleider in een internaat of jeugdinstelling

    Van Dale 2016 online: BE

    kuleuven.be: Martin Duym is opvoeder in een leefgroep met twaalf jongens tussen negen en dertien jaar met een karakterstoornis of mentale handicap.

    jobat.be: Ik ben opvoedster en werk samen met kinderen en hun gezin de context uit van een problematische opvoedingssituatie.

    mountainbike.be: En mijn kameraad is opvoeder in een internaat en trok vandaag met zijn leefgroep naar ginder.

    Joeri, de zoon van Gerda en de Jean heeft voor opvoeder gestudeerd maar werkt nu als schappenvuller in de Colruyt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Jul 2024 07:48)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Aug 2024

    👍
    210

    #397 17 August 2024: opstoven

    opstoven
    (ww. meestal infinitief)

    laten verdwijnen, elimineren

    vnw: je mag je geld opstoven: stik maar in je geld, barst

    Ik wil met die smeerbos niks ni meer te maken hebben. Ze mogen hem voor mijn paart opstoven.

    “Alleen jammer dat je hier niet mag zwemmen. Dat verbod kunnen ze wat ons betreft opstoven.” (bron: internet)

    “Hete zomer? Nee, voor mij mogen ze dat seizoen opstoven.” (uit een forum)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Jul 2024 07:18)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Aug 2024

    👍
    298

    #398 16 August 2024: opstappen

    opstappen
    (ww stapte op, opgestapt)

    betogen, demonstreren

    vnw: in België ook: meelopen met een betoging of een optocht

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    DS2015: geen standaardtaal

    Er stapten geen politici van de meerderheidspartijen mee op in Brussel.

    Een tiental sympathisanten van de Anonymous- en Occupy-bewegingen wilden mee opstappen met Guy Fawkes-maskers maar dat werd hen door de politie verboden. (standaard.be)

    Jongeren die morgen mee opstappen in de betoging tegen het regeringsbeleid brengen vannacht de nacht door in Brussel. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (26 Jul 2024 08:15)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Aug 2024

    👍
    350

    #399 15 August 2024: opsolferen

    opsolferen
    (ww. solferde op, opgesolferd)

    (met) iets of iemand opsolferen: iets opdringen, iets aansmeren, …

    vnw: iemand iets opsolferen: iemand iets opdringen, aansmeren of iemand iets wijsmaken

    Van Dale online 2015:
    opsolferen
    (1727) van op + solfer, sulfer (zwavel)
    (Belgisch-Nederlands, informeel)
    iemand iets opsolferen
    hem iets bedrieglijk of tegen zijn zin opdringen

    Al die gsm operatoren proberen ons vanalles op te solferen dat we niet nodig hebben.

    Nu zit ik hier opgesolferd met een abonnement dat ik niet vandoen heb.

    Tears for Fears timmert al even aan een comeback, maar werd gehinderd door managers die hen met jonge hitparade-schrijvers wilden opsolferen. (demorgen.be)

    Aan de andere kant heb je de tegenstanders, die het een schande vinden dat de farmaceutische industrie vrouwen een sekspil wil opsolferen. (standaard.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Jul 2024 06:44)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Aug 2024

    👍
    345

    #400 14 August 2024: koffietafel

    koffietafel
    (de ~, vrouw. zelfst. nw. geen mv.)

    rouwmaaltijd, meestal bestaande uit pistolets met hesp of kaas, waarbij koffie gedronken wordt

    ook in Zuid-Nederland
    Van Dale 2016 • een Bra­bant­se kof­fie­ta­fel
    klei­ne maal­tijd, met brood­jes, ge­nut­tigd na een be­gra­fe­nis

    “Gelieve de familie te volgen. Koffietafels in Vlaanderen” is de titel van een boek over rouwmaaltijden in België. (uitgave Davidsfonds)

    Koffietafel voor gekapte eeuweling “Jef den Eik” in Eisden (vrt.be)

    “Communiefeesten, huwelijken, maar ook koffietafels werden er georganiseerd. Mochten de muren kunnen spreken….”, mijmert Lowie. (vrt.be)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Jul 2024 12:05)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Aug 2024

    👍
    235

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.