Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
spit: acute lage rugpijn, die vaak ontstaat na het optillen van een zware last
vnw: spit, lumbago
Typisch Vlaams: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): (Vl.-België) Plotseling optredende pijn met gedeeltelijke machteloosheid in de lendespieren, spit; (med.) lumbago.
— Ik heb e verschot in mijnen rug, Cornelissen-Vervliet (1903).
Van Dale BE; spreektaal spit
Mijne man heeft mee helpen verhuizen en nu zit hij met het verschot.
een kleine portie friet
Een kleintje met mayonaise en een curryworst, alstublieft.
kampeerwagen, motorhome, camper
uitspraak’/mobiloom/ of ook mobbiloom
in Ned.: camper
vnw: camper, motorhome, kampeerbus
mobilhome is standaardtaal in België (VRT-Taalnet)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook wegcode
Tijdens de zomervakantie rijdt er een grote troep Hollanders met hun caravan of mobilhome door België heen.
demorgen.be: Zwaar ongeval met mobilhome en twee trucks op E19 richting Frankrijk
weer om iets te nuttigen op een terras
Het was echt terrasjesweer vandaag, de terrassen op de Grote Markt zaten vol.
winkelcentrum, winkelpromenade
vaak ook kortweg “shopping” (dan mannelijk)
De oudere generatie in de buurt van het shopping center van Wijnegem spreekt ook van het shoppingcentrum.
Klik op de afbeelding
Wijnegem Shopping Center
Het shopping center in Genk, zeker de Shopping 1, moet wel een van de oudste van het land zijn (opgericht eind jaren 60).
zetpil, ook suppo, suppositoire, gatkaramel, poepraket
Als we ons kindje een poepsnoepke geven, zal zijn koorts wel voorbij gaan.
Pantoffel die van achteren open is, slipper
zie ook: sleffers, slets; verzamellemma kledij
Van Dale 2015 online: BE, niet algemeen
Ik was bang dat ik de hele vakantie op mijn aanstekers had moeten lopen.
Pantoffel die van achteren open is, slipper
zie ook: sleffers, slets; verzamellemma kledij
Van Dale 2015 online: BE, niet algemeen
Ik was bang dat ik de hele vakantie op mijn aanstekers had moeten lopen.
(onoverg.) goochelen, toeren uithalen; (overg.) doen verdwijnen
Frans escamoter
zie ook schamateren
Eén of ander onguur individu heeft het nodig gevonden om ons zaterdag van het internet te halen en ons bescheiden blogje weg te schamoteren.
De prins heeft zijn poppeke zaterdag laten schamoteren en nu zoekt het wanhopig het handje (…)
En moet ik niet gaan schamoteren (ofte goochelen) in mijn beheerpagina?
’s morgens, voor de middag
Periode van de dag tussen de ochtend en de middag, ongeveer tussen 9u en 12u.
In Nederland wordt dit woord gebruikt voor de periode van de vroege namiddag, dus tussen 12u-14u.
vnw: ochtend, morgen, periode vóór de middag, ongeveer van 9 tot 12
anw: In Nederland het gedeelte van de dag dat ongeveer duurt van 12.00 tot 16.00 uur, maar in België gebruikt voor de periode tussen ongeveer 9.00 en 12.00 uur.
DS2015 standaardtaal (geeft als betekenis ochtend!)
ook in samenstellingen: maandagvoormiddag, dinsdagvoormiddag, woensdagvoormiddag, donderdagvoormiddag, vrijdagvoormiddag, zaterdagvoormiddag, zondagvoormiddag, gisterenvoormiddag, eergisterenvoormiddag
klemtoon op de tweede lettergreep (zie Vlaamse uitspraak)
We zijn deze voormiddag al naar de winkel geweest.
In de voormiddag zijn we gaan wandelen, dan hebben we ’s middags gegeten in een taverneke aan de baan, en in de namiddag hebben we dan op de camping wat gevoetbald.
Op de E40 tussen Aalter en Nevele gebeurden gisterenvoormiddag vier verkeersongevallen: drie in Nevele en één in Aalter. (standaard.be)
Zondagvoormiddag zorgde een onwel geworden toeschouwer even voor opschudding bij ‘De Zevende Dag’.(hln.be)
opeten
vnw: naar binnen slaan, opeten of opdrinken
SN: naar binnen werken: hij heeft ze in een mum naar binnen gewerkt.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
Hij had wel zes boterhammen bij maar heeft ze op geen tijd binnengespeeld.
heel hard regenen, regenen dat het giet
zie ook: geit, klein ~en regenen; het weer
Frank Raes bij het begin van de voetbalwedstrijd: “Het regent hier oude wijven in het stadion…”
en dit en dat;
veel woorden en uitleg zonder inhoud, eventueel met chichi;
kan ook enz., enz. vervangen
vnw: klanknabootsing ter aanduiding van geklets: bla bla bla
Van Dale 2016 online: BE
< Frans: et patati et patata
Ze hebben geantwoord voor zich te verontschuldigen en patati en patata.
" … ja, ge doet ondertussen ook nog si en la en patati en patata …" La bamba door De Strangers.
helemaal bezet, volgeboekt, vol, uitverkocht
Volgens taaladvies.net Standaardtaal in België maar afgeraden door de VRT
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
antoniem: onvolzet
Fedasil was drie dagen dicht omdat alle opvangcentra volzet waren.
“Zaterdagavond was de zaal al volzet een half uur voor de film begon. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
nu komt de aap uit de mouw
vergelijk kat, de ~ komt op de koord
Na een hele dag poeslief tegen mij geweest te zijn, kwam de kat op de koord: allemaal fijn trucjes om met een slecht rapport af te komen!
met de ogen knipperen, reageren
Van Dale 2020 online: BE
uitdrukking: zonder (te) verpinken: zonder blikken of blozen
Durft gij zonder verpinken, zeggen da ge nog nooit iet gepikt hebt?
taalkundig verbasteren, verfransen, …
vnw:
•(overgankelijk) zijn taal verbasteren, een
•(onovergankelijk) half verfransen, een Nederlands-Frans mengtaaltje spreken
Van Dale 1995 (Belg)
uit wikipedia:
Verbeulemansing betekent het taalkundig verpesten of verbasteren van bepaalde woorden of uitdrukkingen door deze te vervangen door woorden van de heersende elite. De term wordt veel gebruikt in relatie met Brussel maar kan ook algemeen gebruikt worden.
Het woord is ontstaan naar aanleiding van het populaire en verfilmde Franstalige toneelstuk Le Mariage de Mademoiselle Beulemans (Nederlands: Het Trouwfeest van Juffrouw Beulemans of Brussels: De Traaifiest van Mademoiselle Beulemans), geschreven door Frantz Fonson en Fernand Wicheler in 1910, dat een portret schetst van de Brusselse Franstalige burgerijbevolking met haar eigen taaltje.
In 1917 gebruikte de schrijfster Virginie Loveling het woord reeds in haar dagboek, waar ze de verbeulemansing van de stad Gent aanklaagt.
zie ook verbeulemansing; Beulemans en Kakebroek
Tegenwoordig hoort ge vaak Ça va? in plaats van Hoe is’t?
- En, ça va? (ça va)
- Jaja. Çavakkes.
Moeten we dat als een verbeulemansing van het Vlaams beschouwen?
‘Verbeulemansing’ is de term die Vlamingen meestal associëren met de verspreiding van een taal ten koste van een andere. Zoals in Brussel gebeurde met het Frans ten koste van het Nederlands.
(http://home.scarlet.be/~camaja/Recensies/wereldtaal.pdf)
zonderling, aardig of raar iemand
Gisteren stond een aardigaard in de lochting.
bouwwerf, bouwplaats, bouwterrein
Van Dale online: BE plaats waar gebouwd wordt.
Leenvertaling van het Frans chantier.
Taaladvies.net: In de standaardtaal in België zijn ook bouwwerf en werf in gebruik. Deze woorden worden gebruikt voor een terrein waarop momenteel gebouwd wordt inclusief het gebouw dat in aanbouw is.
vgl. werfaansluiting; werfcabine; werfinrichting; werfkeet; werfkot; werfkraan; werfleider, werfput; werfterrein; werfvergadering, werfverslag; werfverkeer; werfzone; snelwegwerf
Verboden op de werf te komen.
“De burgemeester bezocht gisteren de werf van de nieuwe supermarkt.” (Taaladvies.net)
> andere betekenis van werf
in Nederland: zomertijd
Van Dale 2017 online: BE
vergelijk winteruur
Wanneer moeten we onze klok verzetten naar het zomeruur?
“Bent u voorstander van het zomeruur? (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
