Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2031 15 April 2020: GAS-boete

    GAS-boete
    (zn. v., ~s)

    GAS staat voor Gemeentelijke Administratieve Sanctie, wat sancties zijn die de lokale overheid bij zogenaamde kleine misdrijven kan opleggen. Meestal is dat een boete, een GAS-boete.

    alternatieve spelling: gasboete

    zie ook: gas-vaststeller, taks, overlasttaks

    Vandaag.be: ‘Concreet zullen de GAS-boetes nu ook gelden voor gewone diefstallen zoals winkeldiefstallen, bedreigingen, beledigingen en slagen en verwondingen.’

    MAASEIK – Een jongeman heeft vrijdagochtend een gasboete gekregen toen de politie hem betrapte toen hij tegen de kerkmuur en de beplanting aan het plassen was.” (HBVL 0080416)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Oct 2021 20:30)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Apr 2020

    👍
    385

    #2032 14 April 2020: kruipkot

    kruipkot
    (het ~ , en)

    kleine, benepen plaats of woning

    zie ook verzamellemma koterij

    Van de straat af gezien lijkt het een degelijke woning, maar het is een echt kruipkot.

    Locatie is alles in de immowereld, maar zou jij bereid zijn om in een kruipkot te wonen als dat in het Londense Westminster gelegen is? (newsmonkey.be)

    De Rode Duivels zijn wel wat anders gewoon, dít ‘kruipkot’ doet in Bosnië dienst als kleedkamer. (voetbalkrant.com)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jul 2021 12:04)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Apr 2020

    👍
    354

    #2033 13 April 2020: Paasfoor

    Paasfoor
    (de ~, vrouw. zelfst. nw. geen mv.)

    foor ter gelegenheid van Pasen

    “Op de Paasfoor in Kortrijk zijn gisterenavond twee kermisbezoekers gewond geraakt toen een wagentje van een attractie losbrak.” (HLN 28/03/2016)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (15 Jun 2025 22:42)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Apr 2020

    👍
    217

    #2034 12 April 2020: verniet

    verniet
    (bnw./bw.)

    gratis

    “niets” is oorpronkelijk de genitiefvorm van “niet”; het is dus eigenlijk
    “voor/veur niet” met verdoffing tot doffe e
    Middelnederlandsch Woordenboek: Vore niet (14de E.)

    variant: voorniet

    zie ook de uitdrukkingen: van de verniet, steendood of Verniet, steendood, verniet, van de ~ zijn

    In den Bazar kunt ge nen tweede koffie verniet krijgen.

    “Gij krijgt het boek voor niet, als het gedrukt is”, Conscience (ed. 1867)

    En donderdag = verniete inkom! (9lives.be)

    > andere betekenis van verniet

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 15:37)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Apr 2020

    👍
    391

    #2035 11 April 2020: familiekunde

    familiekunde
    (de ~ (v.), geen mv.)

    genealogie

    Van Dale 2015 online: BE
    vnw

    zie ook verzamellemma mensen

    vgl. familiekundige; familiekundig

    De heemkring is tegenwoordig vooral gespecialiseerd in familiekunde: stambomen, doodsprentjes, parochieregisters …

    Welkom bij Familiekunde Vlaanderen, het kennisknooppunt voor familiegeschiedenis in Vlaanderen en Brussel. (familiekunde-vlaanderen.be)

    Tijdens de cursus krijg je de kans om de wereld van de familiekunde (genealogie) stap voor stap te ontdekken. (uitinvlaanderen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Jul 2022 05:42)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Apr 2020

    👍
    333

    #2036 10 April 2020: zusterpartij

    zusterpartij
    (de ~, ~en v znw)

    (Belgische politiek) politieke partij die de ideologische tegenhanger is van een bepaalde partij in het andere landsgedeelte

    Van Dale 2016 online: BE

    De Vlaamse ecologistische partij “Groen” is de zusterpartij van het Waalse “Ecolo”.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (06 Aug 2021 22:24)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Apr 2020

    👍
    292

    #2037 09 April 2020: bouwpromotor

    bouwpromotor
    (de ~ (m.), ~en, ~s)

    projectontwikkelaar

    ook verkort: promotor

    Van Dale 2015 online: BE
    DS2015 standaardtaal

    vgl. bouwpromotie

    De bouwpromotor heeft het huis 3 meter verkeerd gezet.

    Bouwpromotoren hebben hun oog laten vallen op de Oosteroeversite en hebben grootse plannen met hun nieuwe stad aan zee. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Jan 2025 09:46)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Apr 2020

    👍
    481

    #2038 08 April 2020: botermelk

    botermelk
    (de ~ (v.))

    zuur gemaakte magere melk
    NL: karnemelk

    Van Dale 2018 online: BE, spreektaal
    DS2015 geen standaardtaal
    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3

    zie ook botermelkpap

    Havermout met botermelk.

    Aardappelpuree met botermelk op Vlaamse wijze – mijnverstand.be

    Kindje verdrinkt in emmer met botermelk in Turkije – De Standaard

    De kinderen kunnen elke dag iets proeven uit vroegere tijden, zoals botermelk met pruimen en spekvet met bruine suiker. (standaard.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door vros (27 May 2025 19:08)
    Dit woord was woord van de dag op 08 Apr 2020

    👍
    467

    #2039 07 April 2020: borstbol

    borstbol
    (zn. m. -len)

    hard, donker snoepje op basis van suiker. Het zou een heilzame werking hebben op de keel en de luchtwegen. Wordt verkocht onder de merknaam Wycam’s. Wycam’s borstbollen zijn erkend als Antwerps streekproduct.

    Klik op de afbeelding
    Wycam's-borstbollen

    Borstbollen zijn verpakt in een blekke doos. (In West-Vlaanderen is dat een blekne doze).

    Wycam's Borstbollen®

    Deprez bouwt zijn nieuwste, “Bloemen, bijen en borstbollen” rond haar. Rond de vuile ziekte. Rond zijn gezin. Rond zichzelf ook. (vrt.be)

    Bomma zwaaide ons in werkplunje uit als we naar school vertrokken – maar niet voordat ze ons elk een borstbol had gegeven.(hildeneven.be)

    Enfin, er zijn mensen die dat graag mogen, zo’n borstbol, ik zal ze ook niet afslaan . Maar ik zou wel diegene wantrouwen die ze verkoopt voor likeurpralines.(politics.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (17 May 2025 21:20)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Apr 2020

    👍
    365

    #2040 06 April 2020: Merckxist

    Merckxist
    (zn. m.; ~en)

    aanhanger van Eddy Merckx

    Wellicht naar analogie met Marxist. Met andere namen lukt zo’n woordcreatie niet: Boonenist? Van Looyist?

    demorgen.be: ‘Merckxist’ en dat ben ik nog steeds en dat zal ik altijd blijven

    uitgeverijkannibaal.be: In Mannen tegen Merckx beschrijft voormalig anti-Merckxist De Vlaeminck hoe hij uiteindelijk een vriend van Eddy is geworden.

    humo.be: ’Ik ben altijd een onvoorwaardelijke Merckxist geweest. Vroeger, als kind, hing mijn geluk geheel van zijn prestaties af.

    boek.be: Jan Maes is al van kindsbeen af een gepassioneerd ‘Merckxist’.

    nieuwsblad.be: ,,Ik ben een Merckxist’’ … in alle betekenissen van het woord.’’

    wielerarchieven.be: Toch werd ik toen – amper 13 jaar oud – eensklaps een anti-Merckxist!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Jul 2021 11:29)
    Dit woord was woord van de dag op 06 Apr 2020

    👍
    208

    #2041 05 April 2020: beurt, om ~

    beurt, om ~
    (uitdr.)

    om de beurt, om beurten

    taaladvies.net 2012:standaardtaal in België? status onduidelijk
    taaladvies.net 2018: De combinaties om de beurt en om beurten zijn standaardtaal in het hele taalgebied. Om beurt is standaardtaal in België.

    zie ook om ter beurt

    Mijn man en ik gaan om beurt de kinderen afhalen aan de crèche, maar de afwas doen we samen.

    “Zij zijn bereid om ’s nachts om beurt de wacht te houden. (in België, status onduidelijk)” Taaladies.net 2012

    “Zij zijn bereid om ’s nachts om beurt de wacht te houden. (standaardtaal in België)” taaladvies.net 2018

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (14 Jul 2021 23:08)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Apr 2020

    👍
    373

    #2042 04 April 2020: tussenkomst

    tussenkomst
    (zn. v., -en)

    ingrijpen, interventie

    < Frans: intervention

    vnw: ingrijpen, optreden

    Van Dale 2017 online: BE

    zie ook: tussenkomen en de andere definities van tussenkomst

    Door tussenkomst van de politie werden verdere vechtpartijen voorkomen in het stadion.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jun 2025 19:37)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Apr 2020

    👍
    318

    #2043 03 April 2020: ontlenen

    ontlenen
    (ww. ontleende, ontleend)

    te leen krijgen, lenen (van)

    vnw:
    •van iemand lenen
    •uitlenen

    Taaladvies zegt dat ge geld niet kunt ontlenen maar dat ontlenen van boeken, video’s, … wel standaardtaal in België is.

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen als het over boeken e.d. gaat, niet algemeen als het over geld gaat
    DS2015 standaardtaal (boeken)

    zie ook ontlener

    Volgens de Taalunie: ‘Ontlenen is wel standaardtaal in België als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna weer teruggebracht worden.’
    Is het volgende ook waar? Ontlenen is wel standaardtaal in Nederland als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna NIET teruggebracht worden.

    Als de bank failliet gaat, moeten we het geld dat we ontleend hebben dan nog terugbetalen? (Zijt maar zeker!)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (19 Jun 2024 09:38)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Apr 2020

    👍
    347

    #2044 02 April 2020: garagepoort

    garagepoort
    (zn. v. -en)

    brede poort in de garage waardoor de auto binnen en buiten kan
    In Nederland: garagedeur

    vnw

    zie ook kantelpoort; sectionaalpoort

    In de garage is een sectionale garagepoort en een deur naar den hof.

    Bestuurster rijdt in op garagepoort in Ranst – De Morgen

    Elektrische garagepoorten niet altijd even veilig | VRT NWS

    Man zet ambtenaren hak met inventieve garagepoort (standaard.be)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Mar 2025 17:56)
    Dit woord was woord van de dag op 02 Apr 2020

    👍
    402

    #2045 01 April 2020: een eind aan het leven stellen

    een eind aan het leven stellen
    (uitdr.)

    sterven, doodgaan

    kan ook betekenen: zich zelfmoorden

    Van Dale 2014: Belgisch-Nederlands, niet algemeen: aan zijn leven werd plots een eind gesteld

    zei ook : stellen

    Op deze allerheiligendag delen wij u in droefheid mede dat er plotseling en onverwacht een einde werd gesteld aan zijn leven.

    dbln.org: In een vlaag van zinsverbijstering had de nieuwe molenaar, in den molen zelf, een einde aan zijn leven gesteld.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 16:23)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Apr 2020

    👍
    368

    #2046 31 March 2020: Leuvense stoof

    Leuvense stoof
    (de ~ (v.), stoven)

    ook: Mechelse stoof, plattebuiskachel
    in West-Vlaanderen daarnaast ook buzestove, jachtstove

    Bijna iedereen had vroeger een Leuvense stoof. Op de buis naar de schouw werden de potten en pannen warm gehouden. Onderaan die buis plaatsten ze meestal hun pantoffels, en op zijkanten van de pot werden de voeten gewarmd.

    vnw: Leuvense stoof: plattebuiskachel

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd (bij stoof)

    zie ook Mechelse stoof

    Klik op de afbeelding
    Leuvense stoof

    Te koop Leuvense stoof nog in elkaar te zetten en op te knappen. De pot is nog in goede staat. Zelf af te halen in Roeselare. € 300,00.
    (advertentie)

    Een plattebuiskachel, soms ook Brabantse kachel of Leuvense stoof of ook wel Mechelse stoof genoemd, is een kachel waarbij de rookgassen, alvorens naar de schoorsteen gevoerd te worden, eerst door een kast worden gevoerd, waarop zich enkele kookgaten bevinden.(Wikipedia)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door janwitloof en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Apr 2025 13:44)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Mar 2020

    👍
    445

    #2047 30 March 2020: Wetstraat

    Wetstraat
    (de ~ ; begrip)

    het Belgische politieke zenuwcentrum, het parlement, de regering, de Belgische politiek in het algemeen

    vnw:
    •straat in Brussel met de gebouwen van een aantal ministeries
    •(fig.) de Belgische regering
    -Wetstraat 16: ambtswoning van de premier

    Van Dale 2005:
    Wetstraat de
    straat in Brussel waaraan o.m. het parlement en enkele ministeriegebouwen liggen
    (metonymisch) de Belgische regering

    NL: het Binnenhof

    samenstelling: wetstraatjournalist, Wetstraatjournalistiek, wetstraatwatcher, wetstraatbubbel

    zie ook: Wetstratees; Wetstraat, de ~ en de Dorpsstraat
    vergelijk: Dorpsstraat, de ~, Lambermont, de ~; de coulissen van de Wetstraat; Wetstraat 16

    Ook in de Wetstraat is het krokusverlof. Twee leden van de regering zijn gaan skiën en de eerste minister zit op het vliegtuig, op weg naar zijn familie.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Oct 2025 06:54)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Mar 2020

    👍
    387

    #2048 29 March 2020: praeses

    praeses
    (de ~, ~ man. zelfst. nw.)

    klassieke spelling voor preses; voorzitter van een studentenclub of faculteitskring
    (Van Dale: Belgisch-Nederlands, studententaal)
    zie ook commilito, praesidium

    “De praeses is de woordvoerder en eindverantwoordelijke van WiNA. Hij/zij is, zoals men weleens zegt, de baas. Hij/zij zit de vergaderingen voor en leidt (met korte ei) de cantussen. Hij/zij is het gezicht van WiNA.” (website WiNA, faculteitskring wis- en natuurkunde van de Rijksuniversiteit Gent)

    Ook de preses van ons jaar was een overzitter. (dewereldmorgen.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 05:14)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Mar 2020

    👍
    318

    #2049 28 March 2020: onrustwekkend

    onrustwekkend
    (bn.)

    onrustbarend, zorgwekkend

    vnw

    DS2015 standaardtaal
    Taaladvies.net: Standaardtaal in België
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    vgl. onrustwekbarend

    De armoedecijfers blijven onrustwekkend.

    Child Focus houdt zijn eigen bezig met onrustwekkende verdwijningen van kinderen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Jun 2024 07:55)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Mar 2020

    👍
    330

    #2050 27 March 2020: hoe vettiger, hoe prettiger

    hoe vettiger, hoe prettiger
    (uitdr.)

    zowel in de letterlijke als overdrachtelijke zin, een uitgesproken voorkeur hebben voor:
    - iets dat vet aanvoelt of er vet uitziet,
    - vet voedsel
    - als obsceen of weerzinwekkend ervaren taal of gedrag

    zie vettig

    Gemeenteraadslid Luc Ponsaerts (Open Vld) is niet te spreken over de doopactiviteiten die zich zopas afspeelden aan het Pauscollege. “Ik kan best iets verdragen, maar blijkbaar is het motto de laatste jaren ‘hoe vettiger hoe prettiger’ geworden.” (hln.be)

    Lekker aanmodderen: hoe vettiger hoe prettiger! – Woudapen

    Hoe vettiger hoe prettiger: de waarheid over uw frietgewoontes (standaard.be)

    Ik weet het, welvoeglijkaards vinden het een schunnige mop, stijl “hoe vettiger, hoe prettiger” en ik beken, dat is de allervettigste en allerschunnigste mop die ik ooit gehoord heb en voorzeker ooit zal te horen krijgen. (re-act.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Marcus (19 Jul 2021 23:52)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Mar 2020

    👍
    188

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.