Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
affiche, aanplakbiljet, plakkaat
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 5
verkort plakbrief
De aanplakbrief vermeldt dat de beslissing in werking treedt 15 dagen na publicatie van het goedkeuringsbesluit van de Vlaamse regering in het Belgisch Staatsblad. (Johan Rutgeers)
Er verschenen plakkaten (aanplakbrieven) met o.a. de tekst “Nederlanders blyft nu bijeen, wy moeten standvastich wezen!” (Boerenkrijg, Wikipedia)
een verhouding hebben buiten het huwelijk
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook aanhouder, te doen hebben met
Hij houdt aan met de vrouw van zijn beste vriend.
het behoren tot een partij of groepering
Van Dale 2016 BE
opm: de SN-NL betekenis van aanhorigheid zijn de zaken die bij een huis of gebouw horen (garage, koterij, bijgebouw, hof, …)
Minister Bert Anciaux : Wat dus de AB betreft, hebben de meeste leden geen politieke kleur of partijpolitieke aanhorigheid. (https://docs.vlaamsparlement.be)
koelkast, ijskast, koelruimte
< Frans: frigo
vnw: koelkast
Van Dale 2017 online: BE spreektaal
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook frigovak, frigotemperatuur, frigorist
vgl. frigobox
Als ge choco in de frigo zet, wordt hij helemaal hard.
Dan rijdt u ’s avonds de oprit op, gaat de garagepoort open, springen de lichten aan, rolt er een pintje uit de frigo, en springt Netflix aan terwijl u naar de zetel wandelt. (vrt.be)
Het project “In uwen frigo” van vzw FoodWIN krijgt geld van stad Gent om voedselverspilling tegen te gaan.(vrt.be)
Zet alle EK-matchen met 1 klik in je agenda of hang ze aan de frigo (sporza.be)
Buffet uit eigen frigo – De Standaard
Overvallers dumpen slachtoffers in frigo – De Standaard
De man werd met samen met de verkoopster in de frigo opgesloten, maar kon zich snel bevrijden en de politie alarmeren. (standaard.be)
enz.
taaladvies.net: “In België wordt in de figuurlijke betekenis ‘enerzijds, anderzijds’ ook langs de ene kant, langs de andere kant gebruikt, ook door veel standaardtaalsprekers. Toch is er een niet te verwaarlozen groep taalgebruikers die langs in dat gebruik afkeurt. Het is daarom vooralsnog niet duidelijk of langs de ene kant, langs de andere kant in die betekenis tot de standaardtaal in België gerekend kan worden.”
vnw: langs de ene kant … langs de andere kant: enerzijds … anderzijds
schrijf- en uitspraakvariant: langst den ene kant, langst den andere kant
zie ook kant, langs de ene ~; kant, langs de andere ~; langst
Langs de ene kant is Le Mystique authentiek, ouderwets bijna en heel luxueus qua interieur, maar langs de andere kant is onze stijl van koken heel modern. (visitflanders.com)
Met langs de ene kant grote vluchtelingenstromen, en langs de andere kant een nomadische elite. (Klara.be)
Langs de ene kant is ze dol op Parijs, ze heeft er een appartement, maar langs de andere kant kwam ze er al vaak in conflict met het publiek. (standaard.be)
Langst den ene kant moete content zen dat der nief volk bakomt. Ze brenge sengs en ideeje in ons wijek. Mor langst den andere kant weure.(stuurgroepsintandries.be)
naast elkaar, tegen elkaar, aan elkaar
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5 ;Vlaamsheid: 1
zie ook ringaaneen
zie ook andere betekenis van aaneen
zie ook samenstellingen: aaneen-
We zaten dicht aaneen, opeengepakt in een keldertje, te wachten op wat ging komen.
benoeming, aanstelling
Van Dale 2017 online: BE
vnw
•aanstelling, benoeming van personen
•selectie, advies in de sport
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1
< Frans: désignation
In lid 3 van artikel 7 worden de kandidaten door de gouverneur aangeduid. Deze aanduidingen gebeuren op de meest willekeurige wijze. (…) Op deze wijze wordt het systeem D’Hondt voor de openbare sector, een lacheding omdat de vertegenwoordiging van de privé-sector eerder politieke aanduidingen betreffen. (sic, V&A Vlaamse Raad 1987)
is standaardtaal in België
komen aanzetten met, afkomen met
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2017 online: BE
Fred Bekky wou een opvallende intro geven en kwam aandraven met de idee van een stel op hol geslagen paarden!
opgelet, attentie
Van Dale 2016 online: BE
opm: de aandacht als zn. is SN
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1; ‘Aandacht’ wordt hier beschouwd als een purisme voor ‘attentie!’.
ook verdubbeling: aandacht, aandacht
libelle.be: Aandacht aandacht, jij wordt op de Libelle Winterfair verwacht!
standaard.be: Aandacht, aandacht voor de kilometerheffing.
newsmonkey.be: Aandacht, aandacht coffeelovers: vanaf nu kan je koffie in kratjes kopen.
hln.be: Aandacht aub! Twee op vijf vrouwen geeft toe iemand anders te hebben gekust bij het uitgaan.
voor niets moeite gedaan hebben, in dit geval: voor niets gekomen zijn
vnw: hij is eraan voor de moeite: al zijn moeite is voor niets
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook: eraan zijn, gereie zijn
Gisteravond stond er al een lange rij wachtenden aan de Botanique, in de hoop dat de Amerikaanse zanger er een verrassingsconcert zou spelen. De menigte was eraan voor de moeite, want Prince was nergens te bespeuren.. (Bron: deredactie.be)
technicus
vnw: technicus, monteur
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
zie ook: tandtechnieker
Voor een bedrijf in de regio van Aalst zijn wij op zoek naar een technieker.
Technieker op de baan.
Technieker ontdekt kinderporno op defecte gsm (standaard.be)
Van Eddy Berckmans is bekend dat hij als bekwame technieker voortdurend voertuigen of materiaal restaureert. (standaard.be)
diameter, doorsnede
Van Dale 2016 online: BE
Te koop: ronde tafel in kerselaar, doormeter 1,20 m.
huisvestingsmaatschappij die zich bezighoudt met sociale woningen
Van Dale 2016 online: BE
zie ook sociale huisvesting
oggpa.be: De huurwaarborg kan worden voorgeschoten door de sociale huisvestingsmaatschappij met een terugbetalingstermijn van 18 maanden.
hemiksem.be: In Hemiksem is de sociale huisvestingsmaatschappij ‘De Ideale Woning’ actief.
vooraf, anticiperend
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Op uw 60ste verjaardag heft de fiscus als eindtaxatie een zogenaamde “anticipatieve heffing” op uw pensioenspaarpot.
ontspanning in de marge van een evenement
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7
zie ook rand~
DeMorgen.be: "Op een tiental plaatsen langs het parcours zijn optredens en randanimatie voorzien. "
badplaats
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
DS2015: standaardtaal
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7
Blankenberge en Koksijde zijn badsteden.
Oostende is de koningin der badsteden.
1) grootschalig en georganiseerd verwijderen van rommel en vuil
synoniem: kuisactie
2) fig.: zuivering
1) SCHOTEN – De leden van Hoogenboom Diving Education verzamelden zondagmiddag aan de jachthaven in het centrum van Schoten om een opkuisactie in het kanaal uit te voeren. (GVA110416)
1) Civiele bescherming en leger houden opkuisactie op het strand. (Krant van West-Vlaanderen 090608)
2) Het re-integratieplan dreigt uit te draaien op een opkuisactie waarbij werkgevers zich gemakkelijk van langdurig zieken kunnen ontdoen. (acv-limburg.acv-online.be)
2) “Ik vraag me af hoeveel oud-rijkswachters er nu op het onderzoek zitten. Is dit een opkuisactie? ” (bendevannijvel.com)
2) De moord gaf ook aanleiding tot een grootschalige “opkuisactie” in de Italiaanse politiek, waarbij de banden tussen politici en de maffia werden aangepakt. (vrt.be)
deel, onderdeel;
gedeelte van een overeenkomst, van een wet, van een programma, van een boek, enz.
strook van een formulier
< leenvertaling van Frans ‘volet’
vnw:
•strook, vak van een formulier
•onderdeel, deel
standaardtaal in België
DS2015 standaardtaal
Nederland kent alleen: luik als deel van een schilderij, of aflevering van bvb een documentaire. En natuurlijk het fysieke luik om iets af te sluiten.
ook in samenstellingen zoals: muziekluik, theaterluik, …
Wat nu concreet het tweede luik van de tariefvereenvoudiging betreft, is het duidelijk dat (…)
“De onderhandelingen over het communautaire luik van het regeerakkoord lopen steeds vast. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
De VLD-kandidaat gaat zich inzetten voor het sociale luik in haar gemeente.
Een handelsovereenkomst kan uit verschillende luiken bestaan.
Het eerste luik van de overeenkomst is al uitgevoerd.
Vandaag behandelen we het eerste luik van het boek.
In het laatste luik van het verslag vind je onze bevindingen en conclusies.
In het derde luik van het toneelstuk kwam er een verrassende wending.
De chirurg kon eindelijk het laatste luik van de operatie uitvoeren: alles terug op zijn plaats steken en dichtnaaien.
hardop, luid, goed hoorbaar
vnw: luid, hardop
Van Dale 2015 online: BE
DS2015 standaardtaal
De leraar vroeg de leerling de opgave luidop voor te lezen.
Sommigen dromen luidop over dingen waar ik zelfs niet over durf te dagdromen.
Wij zeggen luidop wat de grote meerderheid van de Vlaamsgezinden denken en zeggen onder elkaar. (filipdepillecyn.be)
de bereidheid om te willen luisteren naar de ander
Van Dale 2016 online: BE
zie ook luisterbereid
Volgens minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht (Open VLD) gaf Clinton blijk van een grote dossierkennis en luisterbereidheid. (deredactie.be)
Beschikbaar materiaal bij het doel ‘Kinderen ontdekken hoe verbondenheid, nabijheid en luisterbereidheid helpen bij verdriet’. (kuleuven.be)
Dan is er geen luisterbereidheid naar anderen. Dan wordt een vergelijk bij voorbaat vies en ruikt het naar verraad of het nemen van een bocht. (knack.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
