Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #1361 30 December 2021: vetzak

    vetzak

    iemand die vuile dingen doet, vies eet, vuil is
    ook: iemand die vettige taal (o.a. moppen) gebruikt

    vgl. vetlap, vetjaar

    Typisch vlaams: viespeuk; Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 1; In Nederland wordt ‘vetzak’ vrijwel uitsluitend gebruikt als scheldwoord voor zwaarlijvige personen.

    Van Dale online: vetzak
    zelfstandig naamwoord; de (m)
    1. schimpnaam voor een dik persoon
    2. Belgisch-Nederlands schimpnaam voor een persoon die vuile taal uitslaat

    Eet gij thuis ook zo? Vetzak!

    “De Vetzakken” was een rubriek in het Peulengaleis. Dat ging van:
    - ‘Vetzak!’
    - ‘Gij zijt zelf ne vetzak!’

    Hey vetzak, wat vetzakkerij laat gij hier achter seg?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door lukaske99 en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (23 Nov 2024 16:07)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Dec 2021

    👍
    380

    #1362 29 December 2021: regent

    regent
    (de ~, ~ en, m zst nw)

    afgestudeerde van het regentaat
    zie regentes
    leerkracht in het lager middelbaar onderwijs

    vnw: (bnl.) leraar die lesgeeft aan de lagere klassen van de middelbare school, tweedegraadsleraar (nl.)

    vgl. subregent

    Mijn broer is regent Nederlands en geschiedenis. Hij geeft les in de plaatselijke middelbare school.

    Jo Lernout, een 39-jarige regent wiskunde, verdient de kost als verkoper voor het computerbedrijf Wang. (standaard.be)

    Deze leerkracht was, om het in termen van toen te zeggen, regent Latijn-Nederlands. Het was een uiterst intelligente man (nieuwsblad.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 May 2025 16:43)
    Dit woord was woord van de dag op 29 Dec 2021

    👍
    268

    #1363 28 December 2021: schepencollege

    schepencollege
    (het ~ , ~s)

    college van burgemeester en schepenen

    vnw: (bnl.) dagelijks bestuur van een gemeente bestaande uit burgemeester en schepenen

    Van Dale 2015 online: BE

    NL: B en W (burgemeester en wethouders)

    zie ook college van burgemeester en schepenen; schepenkamer

    Het schepencollege heeft vorige vrijdag beslist dat er in die straat eenrichtingsverkeer moet komen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Feb 2025 16:24)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Dec 2021

    👍
    317

    #1364 27 December 2021: dondervlaag

    dondervlaag
    (zn. v.; ~vlagen)

    donderbui

    Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen

    twitter: Just completed a 14.03 km run – Op ’t gemakje ondanks de dreigende dondervlaag

    dewaalbeekvissers.be: De onderhoudsman had de wegeltjes en de zijkanten besproeid. ’s Nachts een dondervlaag en alles in het water. Resultaat : een massa vis dood.

    reisannuleren.be: Bagage kwijt? U stapt uit het vliegtuig, de zon schijnt heerlijk en dan komt er een dondervlaag. U bent uw bagage kwijt! Wat nu?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (27 Jun 2021 22:39)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Dec 2021

    👍
    307

    #1365 26 December 2021: monitor

    monitor
    (zn. m. ~s; monitrice, ~n, ~s)

    jeugdbegeleider (in vrije schooluren)

    vnw: in België ook: persoon die leiding geeft aan jongeren, jeugdleider, sportleider of studiebegeleider

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    vr.: monitrice

    zie ook jeugdmonitor, moni, sportmonitor

    Het tofste van heel het kamp was volgens haar de knappe monitor.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (31 Dec 2023 09:42)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Dec 2021

    👍
    329

    #1366 25 December 2021: muzische vorming

    muzische vorming
    (begrip)

    taalunieversum: Vlaanderen: “Een van de vijf leergebieden in het basisonderwijs. De andere vier zijn lichamelijke opvoeding, Nederlands, wereldoriëntatie en wiskundige initiatie. Muzische vorming beslaat vijf domeinen: beweging, drama, muziek, beeld en media.”

    Binnen de provincie Antwerpen organiseren de academies van Hemiksem, Lier en Schoten al ruim 19 jaar het navormingsproject ‘muzische vorming’ voor leerkrachten van het basisonderwijs. (academiehsn.be)

    Kinderen kunnen door hun eigen beleving, hun nieuwsgierigheid en hun fantasie de componenten van de muzische vorming ontdekken en ze overdragen op andere toepassingsgebieden. (onderwijsdoelen.be)

    Destijds was leren blokfluit spelen de enige muzische vorming op ’t school.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Mar 2024 08:52)
    Dit woord was woord van de dag op 25 Dec 2021

    👍
    38

    #1367 24 December 2021: energieregulator

    energieregulator
    (zn. m., ~s of ~en)

    toezichthoudende organisatie m.b.t. energiemarkt

    Van Dale 2013 online: in Belg.

    vgl. energiewaakhond

    De CREG is de energieregulator voor het land. De VREG die van Vlaanderen, de CWaPE die van Wallonië en de Brugel die van Brussel. Eén land, vier regulatoren om alles geregeld te krijgen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Jul 2021 00:32)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Dec 2021

    👍
    298

    #1368 23 December 2021: apotheker van wacht

    apotheker van wacht
    (vaste woordverbinding)

    dienstdoend apotheker, apotheek met wachtdienst

    vgl: dokter van wacht

    vnw: dokters en apothekers van wacht: artsen en apothekers met weekend- of nachtdienst

    Taaladvies.net: standaardtaal in België

    Omdat hij een aanval van acute diarree had, stuurde Willy zijn vrouw naar de apotheker van wacht. (taaladvies.net)

    De apotheker van wacht is hier om de hoek, maar het is een apothekeres die de winkel doet.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Sep 2025 08:56)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Dec 2021

    👍
    270

    #1369 22 December 2021: bricolage

    bricolage
    (zn. v.; ~s)

    bricoleerwerk, prutswerk, gebricoleer

    Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
    1 ge­knut­sel
    2 knut­sel­werk
    3 brod­del­werk

    zie ook bricoleren, bricoleur

    Bricolage dus. Je kleeft dat niet met TC 7, das voor de bricoleurs van de gammahubobrico. Je hebt sowieso geen garantie dat deze werkwijze goed uitdraait. (bouwinfo.be)

    Je kan het beschrijven als een levensbeschouwelijke knutselaarsmentaliteit. Een term die duidelijk maakt waarover het gaat is ‘bricolage’. (books.google.be)

    Kort gezegd: dit is bricolage! Maak wat ruimte rond die buis van 90 in de vloer zodat je er een mof met rubbers kunt overheen schuiven. (forum.livios.be )

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (05 Aug 2021 08:41)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Dec 2021

    👍
    258

    #1370 21 December 2021: brand, uit de ~ slepen

    brand, uit de ~ slepen
    (uitdr.)

    zie slepen, uit de brand ~

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    NL: uit het vuur slepen

    De vakbond wil nu proberen een extra ontslagvergoeding uit de brand te slepen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 05:45)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Dec 2021

    👍
    305

    #1371 20 December 2021: bel-etage

    bel-etage
    (de ~ (m.) meestal in de samenstelling 'bel-etagewoning')

    Vroeger: belangrijkste (mooiste) woonlaag in een herenhuis met een souterrain (voor het huispersoneel) dat half boven het straatniveau uitkomt. De bel-etage is te bereiken via een trap voor of achter de voordeur. In die betekenis (vroeger) ook gebruikelijk in Frankrijk (bel étage), vooral in de Loirevallei, in Duitsland (Beletage, ook nu nog) en in Nederland.

    Vergelijk: het Schoon Verdiep

    In Vlaanderen is de betekenis verschoven naar ‘woonhuis met op de gelijkvloerse verdieping een garage en met de belangrijkste woonlaag op de eerste verdieping’. In het Belgisch-Frans, sporadisch ook in Noord-Frankrijk: bel-étage

    Antwerpen Louis Janssenslaan 56 - 277236 - onroerenderfgoed
    Woning Prenen. Erfgoedobject in Deurne (Antwerpen)

    In Nederland: ‘drive-inwoning’

    Van Dale 2018:
    BE huis met in­ge­bouw­de garage op de be­ga­ne grond en het woon­ge­deel­te op de eer­ste ver­die­ping

    Hebbes.be
    Rustig gelegen, goed onderhouden bel-etagewoning met zonnige tuin en garage.
    Indeling: op het gelijkvloers een inkomhal, grote garage, wasplaats en bureau.
    Op de eerste verdieping is er een ruime leefruimte met aparte ingerichte eetkeuken en aansluitend zonnig terras.
    Op de tweede verdieping zijn er drie slaapkamers en een badkamer met dubbele lavabo, toilet en ligbad.

    fr.answers.yahoo.com
    En Belgique un “bel-étage” est une maison dont le garage et le hall d’entrée sont situés au rez-de-chaussée, le jardin et la buanderie en général aussi – au premier le living, la cuisine (w.c. ou terrasse avec escalier ou non donnant sur le jardin, cela dépend) et au deuxième les chambres et la salle de bain (avec éventuellement un second w.c.).

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door F-Peeters en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2025 22:06)
    Dit woord was woord van de dag op 20 Dec 2021

    👍
    296

    #1372 19 December 2021: alcoholstift

    alcoholstift
    (zn. m.; ~en)

    stift met inkt ops basis van alcohol

    VD2015 online: Belgisch-Nederlands

    variant: alkoolstift

    paradisio-online.be: Schrijven en toebehoren, Stiften, Alcoholstift bij Paradisio aan de beste prijs.

    bouwinfo.be: blijkbaar heeft iemand er plezier in gehad een streep te trekken op onze arduinen dorpel met alcoholstift :x is dit nog te verwijderen?

    Sorry he, maar als ge zelfs aan een alcoholstift begint te zabberen hebt ge volgens mij toch een serieus drankprobleem.

    zappybaby.be: Krijg je ‘alkoolstift’ nog af plastiek doosjes?

    onzea.be: ALKOOLSTIFT BEITEL STAEDTLER BOX 350 4 KLEUREN

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Jul 2021 22:10)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Dec 2021

    👍
    268

    #1373 18 December 2021: plantrekker

    plantrekker
    (zn. m., ~s)

    iemand die altijd op de een of andere manier zijn plan weet te trekken of het in zijn voordeel weet te regelen

    ook pejoratief bedoeld: iemand die altijd wel op een of andere manier aan zijn verplichtingen onderuit weet te komen.
    (zie voor de tweede betekenis: karottentrekker, carottier)

    vnw:
    •iemand die zich weet te redden, overlever
    •profiteur

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6

    vnw: iemand die zich weet te redden, overlever

    znwb: Pers. die zich in alle omstandigheden weet te redden; soms bep.: pers. die rustig zijn eigen gang gaat, die op een handige manier alles in zijn voordeel zoekt te regelen enz.: opportunist; – ook in pejor. zin: pers. die langzaam of traag werkt: lijntrekker, dagdief.

    Van Dale 1995: gewestelijk
    Van Dale 2016 online: BE algemeen
    DS2015 standaardtaal

    vgl. plantrekkerij

    Rijden er geen bussen meer na 11 uur ’s avonds? Och, ’t is ne plantrekker, hij zal wel op de een of andere manier thuisgeraken.

    De Jean is ne plantrekker eerste klas: als em een gaatje ziet is em de pist in.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Nov 2024 13:59)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Dec 2021

    👍
    321

    #1374 17 December 2021: poepke

    poepke
    (znw. het ~, ~s)

    rode snoep met kersensmaak, die verdacht veel op een poepke gelijkt

    zie ook poepegatje, poepegatteke

    Gewassen krieken, “poepkes” of “poepegatjes” hadden de bedoeling om op halve kersen te lijken, maar met wat goede wil kun je er ook wel eens een achterwerk in ontwaren. Het is een eerder hard snoepje met een smaak ergens tussen krieken en kersen. Lekker en authentiek! (tsoete.be)

    > andere betekenis van poepke

    1 reactie(s)
    Toegevoegd door nthn (15 Jul 2021 22:34)
    Dit woord was woord van de dag op 17 Dec 2021

    👍
    52

    #1375 16 December 2021: kasbon

    kasbon
    (zn. m. -s)

    obligatie uitgegeven door een bank. De looptijd varieert tussen 1 en 10 jaar.
    Een ‘achtergestelde’ kasbon geeft een hogere rente, maar in geval van faillissement van de bank is de kans op terugbetaling quasi nihil.

    vnw: spaarbrief, waardepapier aan toonder voor een bepaalde termijn met een jaarlijkse vaste rente

    Van Dale 2016 online: BE

    Men betaalt 21% roerende voorheffing op de rente van kasbons.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Mar 2023 07:18)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Dec 2021

    👍
    284

    #1376 15 December 2021: bovenhalen

    bovenhalen
    (ww., haalde boven, bovengehaald)

    te voorschijn halen, opdiepen

    Van Dale 2018 online: BE
    DS2015 standaardtaal

    Het grof geschut bovenhalen.

    De getuige zag de beklaagde een mes bovenhalen.

    Waarom bepaalde geuren herinneringen bovenhalen – HLN

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 Nov 2021 07:55)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Dec 2021

    👍
    364

    #1377 14 December 2021: remgeld

    remgeld
    (het ~, mv. w.g.)

    (def. Van Dale) deel van het bedrag voor geneeskundige hulp en geneesmiddelen dat, in het Belgische systeem van gezondheidszorg, niet door de verzekering wordt terugbetaald

    vnw: (bnl.) eigen bijdrage voor geneeskundige verzorging, deel van het bedrag dat niet door de ziekteverzekering wordt terugbetaald

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    De patiënt betaalt dus enkel nog het zogenaamde remgeld.

    Alle artsen, van tandarts tot specialist, zullen straks zelf kunnen beslissen om alleen nog het remgeld te vragen aan al hun patiënten. (demorgen.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Feb 2025 22:46)
    Dit woord was woord van de dag op 14 Dec 2021

    👍
    298

    #1378 13 December 2021: juffra Toertjes

    juffra Toertjes
    (uitdr.)

    aanspreking vaak tegenover kinderen, soms berispend, soms pejoratief, soms denigrerend, soms vriendelijk plagend

    maar ook “Nu hoort ge het eens van een ander, madam Toertjes.” (Frank Bomans in Thuis 13/10/2010)

    zie ook juffra

    Hela, juffra Toertjes, stop uw gezaag achter chocolat nu maar. Ge hebt al genoeg gesnoept vandaag.

    ‘Juffra Toertjes’ zei ons memoe al eens tegen mij toen ik klein was.

    Oei, madam toertjes is op euren tien getrapt.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Jul 2021 09:05)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Dec 2021

    👍
    312

    #1379 12 December 2021: titelvoerend

    titelvoerend
    (bn.)

    een functie bekleden zonder ze daadwerkelijk uit te voeren, titulair

    bv. titelvoerend burgemeester

    Typisch Vlaams : Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6

    vnw: titulair

    vgl. titelvoerder

    znwb: Alleen de titel hebbend, maar niet de waardigheid of functie: titulair; titelvoerend bisschop

    Van Dale 2017 online: BE
    NL-SN: titulair

    Tijdens de duur van zijn ministerschap wordt Alexander De Croo titelvoerend burgemeester in het Oost-Vlaamse Brakel en wellicht ook gemeenteraadsvoorzitter. (hln.be)

    In het gemeentedecreet is er geen sprake van een onderscheid tussen enerzijds een titelvoerend burgemeester, schepen of gemeenteraadslid en anderzijds een waarnemend burgemeester, schepen of gemeenteraadslid. (vlaamsparlement.be)

    In memoriam Zijn Excellentie Monseigneur Eugeen Van Rechem, titelvoerend bisschop van Carpasia, Ve algemeen overste der Zusters van liefde van Jezus en Maria van Gent (1858-1943). (ugent.be)

    Calvo wordt titelvoerend eerste schepen omdat hij geen schepenambt mag cumuleren met zijn job als fractieleider in de Kamer. (vrt.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 May 2025 07:57)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Dec 2021

    👍
    212

    #1380 11 December 2021: slip

    slip
    (zn. v., ~pen)

    insnijding, vil, inkeping

    Wordt vaak met het werkwoord geven gecombineerd: een slipke in iets geven, een slipke maken. Ook een villeke in iets geven.

    Van Dale 1995 (gewestelijk)

    Hebt gij dat cuttermes vast? Geeft dan eens een slipke hier in dien doek zodat ik dat stokske erdoor kan steken.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 07:24)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Dec 2021

    👍
    322

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.