Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed
seksuele relaties, seks
zie ook: samsonseks
zie ook: betrekkingen, betrekkingen hebben
Twee mannen en een vrouw hebben elk 100 zweepslagen gekregen omdat ze onwettige seksuele betrekkingen hebben gehad in Afghanistan. (Nieuwsblad)
Een dagelijkse intieme hygiëne is essentieel, maar seksuele betrekkingen betekenen niet dat u nog meer inspanningen moet doen. (Saforelle)
een bepaalde, meestal afgeronde, leeftijd naderen
ook voor andere getallen dan leeftijden (zie voorbeelden)
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
vnw: naar de veertig, vijftig, zestig enz. gaan: tegen de veertig, vijftig, zestig enz. lopen
NL-SN: tegen de 60 lopen
Hij gaat naar de 50. En hij heeft een enorme drukke job. (happymama.be)
Hij gaat naar de 40. Hij zou een knappe man kunnen zijn, maar hij is zichtbaar een sukkel. (binnendemuren.be)
“Mogelijk schakel ik binnenkort terug over op een elektrische, want ik ga stilaan naar de zestig." (jobat.be)
@zwarteridder, wat is jouw voorspelling voor de koers? Denk je dat we naar de 60 gaan of naar de 30? (beursduivel.be)
“Daar waren er vorig jaar 155 mensen die hebben ingetekend, dit jaar willen ze naar de 200 gaan”, weet Katrien Loots. (hln.be)
plat uitschuifbaar zonnescherm boven een terras (is niet hetzelfde als een markies)
NL: markies, terrasscherm, zonwering voor buiten
Van Dale 2016 online: BE
Ze hebben een automatische zonnetent laten plaatsen.
jaarlijkse vakantie van de bouw
Van Dale 2015 online: BE
zie ook groot bouwverlof
vgl. vriesverlof
Als alles meevalt zal het huis winddicht zijn voor het bouwverlof.
AN ragebol, raagbol,
half ronde borstel aan een lange steel om spinrag weg te nemen
Van Dale 2015 online: halvemaan: Belgisch-Nederlands
zie ook spinnebossel, kobbejager, spinnenborstel, halvemaan
Omdat wij in een oud herenhuis wonen met hoge plafonds, staat in een van de hoeken een halfmaan met een heel lange steel geparkeerd.
2dehands.be: 3x Oude BORSTEL Ragebol
Halve maan Ragebol vroeger gebruikt om spinnenwebben te verwijderen van muren. Merk Vero .
drukt een verwondering of verbazing uit, zowel in positieve als in negatieve zin
Woordenboek der Nederlandsche Taal: A of Ah en mij: als uitroep van leedgevoel of verontwaardiging, van smart, pijn, afkeer, medelijden enz. Niet meer in gebruik, maar vervangen door het thans gewone Ai mij!
P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1936, 1938, 1939), Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Bijvoegsel:
Amai, Amei, Amij, tw. – Ai mij. Amai! dat doe’ zeer! – Uiting van spot. Amai! gij kunt liegen! Amai! wa’ sto?fer! – Amai m’n oog, m’n oor, m’nen hiel, m’n voeten! enz., spottende versterking (Antwerpen). Ze gaan trouwen en ze weten nog nie eens of da’ ze de kost zullen winnen. Amai! m’n voeten!
Van Dale 2016: amai
< een vervorming van ai mij
1. BE; spreektaal uitroep van verbazing of teleurstelling
< NL: nou, jeetje
zie ook amaai, amai amai, voeten, amai mijn ~; amaie; amai merci
Amai, mijn klein schattebolleke, gij zijt groot geworden!
Amai, goe gedaan. Hoe hebt ge dat klaar gekregen?
Ik zen muug nu, amai, wat was dat vandaag allemaal. Zo’nen heksenketel op het werk.
Amai seg, wat voor nen ambetante vent is me dat!
Mijn benen, amai die doen zeer.
Ik ben weleens in haar programma geweest, ’s morgens op Studio Brussel, en amai! Hoe die bitch haar personeel behandelt, dat is werkelijk wraakroepend. (Clement Peerens in De Morgen)
(informeel) foert
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
verkorte vorm: mijn botten!
zie ook van kust mijn, kust mijn ~
Ze kunnen allemaal mijn botten kussen!
definitie taalunie:
Pedagogische studiedagen (soms ook ‘pedagogische conferentie’ genoemd) bestaan in het basisonderwijs en het secundair onderwijs. Het zijn dagen tijdens het schooljaar waarop de leerkrachten nascholing krijgen en de leerlingen bijgevolg een dag vrij hebben.
Basisscholen beschikken over anderhalve pedagogische studiedag per schooljaar, secundaire scholen hebben er één.
vgl. conferentie
De pedagogische studiedag werd vroeger ‘conferentie’ genoemd.
verhoogde stoeprand uitgevoerd met een boordsteen in arduin of cementblokken
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3
Brugs: bordeure (v.)
< Fr. la bordure
zie ook algemene betekenis van borduur
Tegenwoordig zijn de borduurstenen nuus uitgevoerd aan opritten en oversteken.
Hij stond met een wiel geparkeerd op den borduur.
Bewoners rijden banden stuk op scherpe borduur (nieuwsblad.be)
Rosetta wilde nog snel een bus halen die meteen zou gaan vertrekken, schopte met haar klompvoet tegen de borduur, sloeg tegen de grond, (…) en overleed (De fouten – H.Brusselmans)
Meneer ge zijt met uwe jante tegen den borduur gereden. Ja en? Den borduur is nu kapot! (autoforum.be 19 feb. 2007)
regering die beslissingen neemt zonder ze aan het parlement voor te leggen
google2019: .NL (5 mbt BE)
zie ook volmachten, regeren met volmachten
Hij verwijst naar de manifestatie in 1986 van 200.000 mensen, die leidde tot de val van de volmachtenregering Martens-Gol-Verhofstadt. (nieuwsblad.be)
Ik ga niet zo ver om te beweren dat het hier een soort volmachtenregering wordt, maar het is wel duidelijk dat het hier om zelfbediening à la carte gaat, om de parlementaire werking te sturen. (vlaamsparlement.be)
maximaal
Van Dale 2020 online: BE
zie ook maximum
Die boete bedraagt maximaal 10% van het bedrag dat ten onrechte in contanten werd betaald of ontvangen, met een maximum van 1.350.000 euro. (kbc.be)
In de noemer staat het aantal maanden tussen 20e verjaardag en het overlijden, met een maximum van 480. (fgov.be)
Het gewijzigde decreet heeft die grens vastgelegd op 15 procent van de jaarlijkse zendtijd met een maximum van zeshonderd uur. (demorgen.be)
vakkennis
vnw: vakkennis
Van Dale 2018 online: BE, spreektaal
DS2015 standaardtaalzie ook stiel
In de vakschool krijgen de leerlingen genoeg theoretische stielkennis maar te weing praktijk
in goede gezondheid verkeren, het goed maken
ook: het wel stellen
vgl. welstellend
vnw: het goed/slecht stellen: het goed/slecht maken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015: geen standaardtaal
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
VRT Taal:
Moeder en dochter stellen het wel.
? Moeder en dochter maken het goed.
antoniem: stellen, het slecht ~
Stel het wel! (bij afscheid: het ga je goed)
Ik neem de pen ter hand om U te melden dat ik het goed stel momenteel.
Hoe stelt zijn vrouw het? (uit: Grote Van Dale)
Moeder, dochter en ook vader Greg stellen het wel, liet Van Avermaet via zijn eigen website weten. (standaard.be)
Moeder en dochter stellen het wel, zo maakte de persdienst van de VRT, vanmorgen bekend. (standaard.be)
Timothy Dupont en Joeri Calleeuw stellen het wel op hun uiteengelopen wegen. (kw.knack.be)
De kleine olifant en mama stellen het wel. (demorgen.be)
“Moeder en dochter stellen het wel”, klinkt het. (vrt.be)
het faillissement aanvragen
zie ook: boeken, de ~ sluiten, boeken toedoen of dichtdoen
Taaladvies.be: standaardtaal in België
In september 2008 legde de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers de boeken neer.
dessertie; Vaandelvlucht’ (naar het Duitse ‘Fahnenflucht’) wordt vrijwel alleen nog figuurlijk gebruikt, in de betekenis ‘verraad plegen aan zijn idealen’ (Typisch Vlaams)
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 2
vaandelvlucht plegen
De vaandelvlucht van De Wever is helemaal geen primeur in de Belgische politiek (demorgen.be)
Over de vaandelvlucht van de rijkste Belg (knack.be)
Onder hoongelach van de thuisaanhang – zijn vaandelvlucht naar RSC Anderlecht werd nooit verteerd – zocht Vargas de kleedkamer op. (hbvl.be)
Het ontbreekt volkomen aan goede wil en er wordt vaak politieke vaandelvlucht gepleegd. (senate.be)
geslachtsgemeenschap hebben, ook vossen, neuken, poepen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: vogelen
— veugelen — Van vogel.
Eigenlijk: Treden, resp. paren, van hoenders.
De haan veugelt de hen, De Bo (1873).
Overdrachtelijk, van menschen. Coire, resp. futuere, beslapen. In de volkstaal nog vrij algemeen, vooral in het Zuiden.
“Yverig … heb ik u al mijn dagen, O zoete Engelin! mijn liefde toegedragen …! Omdat ik wonder veel van zoete vogelen houw. Dus laten wij te zaam ons beide vaardig maken, Opdat wij met er haast aan ’t vogelen geraken: … Dus laat mijn vogel Lief! in uwe vogelkooi” Verm.(c. 1785).
Van Dale 2014 online: gewestelijk
vgl. rondvogelen
Ik heb goesting om te vogelen.
activiteit in het verenigingsleven waarbij à volonté pannenkoeken gebakken worden, meestal om de clubkas te spijzen
Van Dale online: BE
zie: ~slag
zie ook pannenkoekenbak,koekenbak, mosselfeest, wafelenbak, wafelslag
De Chiro richt vandaag een pannenkoekenslag in om hun kamp van de zomer te bekostigen.
de kleuren van de Belgische vlag (rood, geel en zwart)
overdrachtelijk: belgicistisch
de term is afgeleid van de benaming voor de Franse vlag
vnw:
•nationalistisch, unitaristisch
•vlag met de Belgische kleuren, Belgische driekleur
Klik op de afbeelding
Miss België met tricolore lint
Tom Bonen toont zijn tricolore trui.
Het tricolore lint van Miss België.
De tricolore burgemeesterssjerp.
demorgen.be: Met terreurdreiging 3 een gemoedelijk volkje van pinten en tricolore pruiken blijven, het vergt culot.
“Het tricolore lint werd doorgeknipt en de receptie kon beginnen.” (wrg.be)
Uitroep met onbestemde betekenis gaande van ‘is het nog niet duidelijk genoeg?’ tot ‘kan het nog erger, straffer?’ Naargelang de context met een bijklank van verontwaardiging, verbijstering, verwondering, …
oorsprong: vroeger poetste men de vloeren met wit zand, “moet er nog zand zijn” riepen de leurders die het rondbrachten
Van Dale 2016 online: BE
Rik De Saedeleer (de vader der voetbalscommentators): HAhaHA….moet er nog ZAND zijn !!!!!!!
DAG MOEDER..DAG MOEDER !
Miljardair Etienne Davignon is bereid een crisisbelasting voor superrijken te betalen. Moet er nog zand zijn?
Moet er nog zand zijn?
ze kuiste met droog wit zand
de rode
cementen vloer tot haar kromgebogen rug kapot ging
maakte tot dan met kunstige hand
een tekening van het fijne zand
het huis
kraakte van properheid
top op de dag van vandaag een heel bekende uitdrukking
(lenjef)
rundvlees
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
NL-SN: rundvlees
zie ook rundslap
Breng ook maar wat rundsvlees mee als ge naar de slachter gaat.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.