Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #8721

    ontdubbelen
    (ww., ontdubbelde, heeft ontdubbeld)

    1. in twee delen opsplitsen
    2. verdubbelen

    vnw: splitsen
    -een trein ontdubbelen: een tweede, extra trein inzetten

    DS2015 standaardtaal

    Van Dale: (BE) een tweede exemplaar toevoegen van (m.n. wanneer het genoemde overbelast dreigt te raken)
    een snelweg, startbaan, schoolklas, trein, productielijn, functie
    synoniem: splitsen, verdubbelen

    DB & Co gallicisme (dédoubler) voor splitsen

    vgl. ontdubbeling

    1. Er zijn momenteel zoveel kleuters in de gemeentelijke basisschool in Tollembeek dat de klassen werden ontdubbeld.

    2. De fietspaden werden ontdubbeld en zichtbaarder gemaakt door ze een rode kleur te geven.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Jun 2024 08:04)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Jul 2024

    👍
    337

    #8722

    zeker van zijn stuk zijn
    (uitdr.)

    helemaal niet twijfelen of aarzelen

    vnw: zeker van zijn stuk, zeker zijn van zijn zaak, vol zelfvertrouwen

    Van Dale 2005:
    (algemeen Belgisch-Nederlands) zeker van zijn stuk zijn
    vol zelfvertrouwen, zelfverzekerd

    Ze zijn zo zeker van hun stuk dat de EHEC-bacterie van rode bietenscheuten voort komt.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 May 2025 08:22)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Nov 2021

    👍
    337

    #8723

    nösselijk
    (bn)

    droevig, triest
    uitspraak: neusselek, korte eu + 2x doffe e

    Woordenboek der Nederlandsche Taal bij noselijk: Middelnederlands noselijc. Van Noozen. Thans niet meer in de algemeen gebruikelijke taal.
    — Als de eerste beteekenis van nooselijk kan men aannemen die van schadelijk, nadeelig, en in dien zin is het ook in het Middelnederlands bekend. Doch het beteekent in de middeleeuwen ook reeds: betreurenswaardig, deerniswaardig, jammerlijk, treurig; en in dien zin is het ook later bekend.

    zie noselijk, nuselijk

    ’t is nösselijk dat ze op de VRT het woord plezant niet meer mogen gebruiken…

    Dieje zooch er neusselijk eut (Die zag er slecht uit, zie) (Beese)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door 1001 en laatst gewijzigd door de Bon (25 Jul 2021 18:09)

    👍
    337

    #8724

    eenders

    eender, gelijk, om het even

    ook eendert

    Eenders wat dat ge doet, het is nooit goed genoeg voor hem.

    Krieken- of appelvlaai? Voor mij is ’t eenders.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 06:58)

    👍
    337

    #8725

    schudding
    (een ~ (m.), -en)

    pak rammel

    Dat is een lastig kind, zeg. Als dat de mijne was, zou ik hem eens ne flinke schudding verkopen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Erwin en laatst gewijzigd door haloewie (09 Aug 2021 15:35)

    👍
    337

    #8726

    kapsuul
    (de~, (v.), ~s)

    duivenringpotje
    zie ook bij: duiver

    Elke duif wordt voorzien van een gummiring. Bij aankomst van de duif wordt de ring in een kapsuul gestoken, om daarna in de klassieke duivenklok (constateur) te worden gestopt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fore (11 Aug 2021 05:00)

    👍
    337

    #8727

    gat, blijf achter mijn ~ uit
    (uitdr.)

    laat me met rust, laat me alleen, stoor me niet

    Dat dat ambetant vrouwmens eens achter m’n gat uitblijft, ik ga liever alleen winkelen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door fansy (04 Aug 2021 01:34)

    👍
    337

    #8728

    het ei uit zijn gat vragen
    (uitdr.)

    iemand uitluisteren

    Leiestreek: ‘t ei uit z’n gat vroagn

    Ze kent de truc om de sous-chef ‘t ei uit z’n gat te vroagn, om als eerst de laatste nieuwjes te weten.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 20:14)

    👍
    337

    #8729

    senoloog
    (de ~ (m), -logen)

    (medisch) arts gespecialiseerd in borstonderzoek

    Frans sénologue
    z. ook senologie, senologisch
    vr. senologe

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Voor een volledig senologisch bilan contacteer je best een senoloog.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door nthn (03 Aug 2021 07:28)

    👍
    337

    #8730

    gaffelwrat
    (de ~, (v.), ~ten)

    heksenpikkel op de neus, met of zonder haar
    neuswrat, meestal licht- tot donkerbruin

    Hebt ge gezien wat een gaffelwrat dat die op hare neus heeft?

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 04:00)

    👍
    337

    #8731

    appartement
    (zn., o., ~en)

    een wooneenheid in een appartementsgebouw

    NL: flat

    appartement is SN, maar wordt in VL couranter en meer gebruikt waar in NL over een flat gesproken wordt. Ook in samenstellingen: appartementsgebouw, dakappartement, villa-appartement, appartementsblok, kijkappartement; …

    De Jean woont in een appartement met twee slaapkamers op de Leien.

    Ze woont in een klein appartementje in ’t centrum.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Mar 2023 07:26)

    👍
    337

    #8732

    zwalpei
    (het ~, ~eren/~ers)

    slecht ei, bedorven ei, bebroed ei dat niet kan uitkomen (bv. wegens niet bevrucht)

    “zwalpei o., vergelijk klutsei en scholpei en de uitdr. eieren die scholpen; dus = ei dat van binnen dooreengeklutst is, van zwalpen.” (J. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Den Haag / Gent)

    in W.-Vl. ook: ‘zwolpei’
    (fig.) hiervan afgeleid: stommeling, dronkaard, losbol: zie zwalpei
    zie ook: zwalper, loterdop

    < zwalp + ei: bij het heen en weer schudden maakt zo’n ei een klotsend geluid (=zwalpen)

    • Ik ben drie eitjes gaan halen bij de kippen: ik heb twee goede eitjes, maar het derde klotst, ’t is een zwalpei.
    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LimoWreck en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 23:42)

    👍
    337

    #8733

    pickpocket
    (de ~ (m.), -s)

    (vooral in België, volgens het Instituut voor Nederlandse Lexicologie)

    zakkenroller

    Op een ik en een gij was het de pickpocket gelukt het geld uit hare sacoche te schamoteren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door nthn (27 Jul 2021 02:19)

    👍
    337

    #8734

    aberratie
    (zn. v. -s)

    iets wat aberrant is, absurd, ongelooflijk

    Van Dale online: aberratie (de; v; meervoud: aberraties)
    ziekelijke afwijking van de menselijke geest

    “Het is een aberratie dat de voormalige bestuurders van Arco aangesteld zijn tot vereffenaars.” (De Tijd)

    “Het is een aberratie dat spaarders die bereid zijn wat risico’s te nemen, een roerende voorheffing van 25 procent betalen, terwijl de spaarder die de veiligheid opzoekt daar fiscaal voor beloond wordt en geen roerende voorheffing betaalt.” (Trends.be)

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door fansy (25 Jul 2021 14:56)

    👍
    337

    #8735

    klokken van Rome
    (begrip)

    paasklokken

    Vandaag zijn de klokken van Rome weer geweest en hebben overal chocolatten paaseiren rondgestrooid.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (25 Jul 2021 20:19)

    👍
    337

    #8736

    lastenboek
    (o./m. ,~en)

    uitvoerig en gedetailleerde beschrijving van uit te voeren werken
    ook lastenkohier

    SN: bestek

    vnw: bestek, beschrijving en plan van een aanbesteed werk

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    De plannen zijn goedgekeurd, nu moet de architect het lastenboek nog opstellen zodat de aannemers aan het werk kunnen.

    uit Het Staatsblad: Overwegende dat het milieueffectenrapport beantwoordt aan het artikel 42 van het CWATUP en van het lastenboek

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Jul 2023 08:08)
    Dit woord was woord van de dag op 03 Jun 2020

    👍
    337

    #8737

    eenheidsstatuut
    (zn. o.)

    eenzelfde statuut voor arbeiders en bedienden

    Er wordt de laatste jaren zo geijverd voor het eenheidsstatuut dat het er een van de dagen toch eens van zal moeten komen. Het kan toch niet zijn dat er verschillende ontslagregelingen van toepassing zijn tussen arbeiders en bedienden.

    2 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (10 Aug 2021 23:27)

    👍
    337

    #8738

    iele
    (bn.)

    leeg,uit

    ijle (iele) < ijdele; vgl schoure (schoere) < schoudere

    Schenk mij nog eens in, min glas is iele.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door hamamelis en laatst gewijzigd door Grytolle (04 Aug 2021 02:28)

    👍
    337

    #8739

    viskraam
    (het ~ (o.), ~kramen )

    kermisattractie waarbij met een hengel plastieken eendjes uit het water gevist worden. Het nummer onderaan het eendje bepaalt de prijs die je wint.

    Stuttgart 2013 -Frühlingsfest-by-RaBoe-64

    Ik moest ons Emelientje op den toog van ’t viskraam zetten omdat ze met haar vislijn bij de eendjes zou geraken. Op ’t eind heeft ze toch ne schone prijs gewonnen: een plastieken horloge. ’t Is nu heel den dag drie uur bij haar.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (30 Apr 2025 14:55)

    👍
    337

    #8740

    mierengeneuk
    (het ~, geen mv.)

    haarkloverij, miereneukerij, gemiereneuk

    zie ook haarkliever

    Een forumlid schilderde de BHV-kwestie als ‘mierengeneuk’.

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 18:42)

    👍
    337

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.