Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
1. in twee delen opsplitsen
2. verdubbelen
vnw: splitsen
-een trein ontdubbelen: een tweede, extra trein inzetten
Van Dale: (BE) een tweede exemplaar toevoegen van (m.n. wanneer het genoemde overbelast dreigt te raken)
een snelweg, startbaan, schoolklas, trein, productielijn, functie
synoniem: splitsen, verdubbelen
DB & Co gallicisme (dédoubler) voor splitsen
vgl. ontdubbeling
1. Er zijn momenteel zoveel kleuters in de gemeentelijke basisschool in Tollembeek dat de klassen werden ontdubbeld.
2. De fietspaden werden ontdubbeld en zichtbaarder gemaakt door ze een rode kleur te geven.
helemaal niet twijfelen of aarzelen
vnw: zeker van zijn stuk, zeker zijn van zijn zaak, vol zelfvertrouwen
Van Dale 2005:
(algemeen Belgisch-Nederlands) zeker van zijn stuk zijn
vol zelfvertrouwen, zelfverzekerd
Ze zijn zo zeker van hun stuk dat de EHEC-bacterie van rode bietenscheuten voort komt.
droevig, triest
uitspraak: neusselek, korte eu + 2x doffe e
Woordenboek der Nederlandsche Taal bij noselijk: Middelnederlands noselijc. Van Noozen. Thans niet meer in de algemeen gebruikelijke taal.
— Als de eerste beteekenis van nooselijk kan men aannemen die van schadelijk, nadeelig, en in dien zin is het ook in het Middelnederlands bekend. Doch het beteekent in de middeleeuwen ook reeds: betreurenswaardig, deerniswaardig, jammerlijk, treurig; en in dien zin is het ook later bekend.
’t is nösselijk dat ze op de VRT het woord plezant niet meer mogen gebruiken…
Dieje zooch er neusselijk eut sè (Die zag er slecht uit, zie) (Beese)
eender, gelijk, om het even
ook eendert
Eenders wat dat ge doet, het is nooit goed genoeg voor hem.
Krieken- of appelvlaai? Voor mij is ’t eenders.
pak rammel
Dat is een lastig kind, zeg. Als dat de mijne was, zou ik hem eens ne flinke schudding verkopen.
duivenringpotje
zie ook bij: duiver
Elke duif wordt voorzien van een gummiring. Bij aankomst van de duif wordt de ring in een kapsuul gestoken, om daarna in de klassieke duivenklok (constateur) te worden gestopt.
laat me met rust, laat me alleen, stoor me niet
Dat dat ambetant vrouwmens eens achter m’n gat uitblijft, ik ga liever alleen winkelen.
iemand uitluisteren
Leiestreek: ‘t ei uit z’n gat vroagn
Ze kent de truc om de sous-chef ‘t ei uit z’n gat te vroagn, om als eerst de laatste nieuwjes te weten.
(medisch) arts gespecialiseerd in borstonderzoek
Frans sénologue
z. ook senologie, senologisch
vr. senologe
zie ook verzamellemma geneeskunde
Voor een volledig senologisch bilan contacteer je best een senoloog.
heksenpikkel op de neus, met of zonder haar
neuswrat, meestal licht- tot donkerbruin
Hebt ge gezien wat een gaffelwrat dat die op hare neus heeft?
een wooneenheid in een appartementsgebouw
NL: flat
appartement is SN, maar wordt in VL couranter en meer gebruikt waar in NL over een flat gesproken wordt. Ook in samenstellingen: appartementsgebouw, dakappartement, villa-appartement, appartementsblok, kijkappartement; …
De Jean woont in een appartement met twee slaapkamers op de Leien.
Ze woont in een klein appartementje in ’t centrum.
slecht ei, bedorven ei, bebroed ei dat niet kan uitkomen (bv. wegens niet bevrucht)
“zwalpei o., vergelijk klutsei en scholpei en de uitdr. eieren die scholpen; dus = ei dat van binnen dooreengeklutst is, van zwalpen.” (J. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Den Haag / Gent)
in W.-Vl. ook: ‘zwolpei’
(fig.) hiervan afgeleid: stommeling, dronkaard, losbol: zie zwalpei
zie ook: zwalper, loterdop
< zwalp + ei: bij het heen en weer schudden maakt zo’n ei een klotsend geluid (=zwalpen)
(vooral in België, volgens het Instituut voor Nederlandse Lexicologie)
zakkenroller
Op een ik en een gij was het de pickpocket gelukt het geld uit hare sacoche te schamoteren.
iets wat aberrant is, absurd, ongelooflijk
Van Dale online: aberratie (de; v; meervoud: aberraties)
ziekelijke afwijking van de menselijke geest
“Het is een aberratie dat de voormalige bestuurders van Arco aangesteld zijn tot vereffenaars.” (De Tijd)
“Het is een aberratie dat spaarders die bereid zijn wat risico’s te nemen, een roerende voorheffing van 25 procent betalen, terwijl de spaarder die de veiligheid opzoekt daar fiscaal voor beloond wordt en geen roerende voorheffing betaalt.” (Trends.be)
Vandaag zijn de klokken van Rome weer geweest en hebben overal chocolatten paaseiren rondgestrooid.
uitvoerig en gedetailleerde beschrijving van uit te voeren werken
ook lastenkohier
SN: bestek
vnw: bestek, beschrijving en plan van een aanbesteed werk
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
De plannen zijn goedgekeurd, nu moet de architect het lastenboek nog opstellen zodat de aannemers aan het werk kunnen.
uit Het Staatsblad: Overwegende dat het milieueffectenrapport beantwoordt aan het artikel 42 van het CWATUP en van het lastenboek
eenzelfde statuut voor arbeiders en bedienden
Er wordt de laatste jaren zo geijverd voor het eenheidsstatuut dat het er een van de dagen toch eens van zal moeten komen. Het kan toch niet zijn dat er verschillende ontslagregelingen van toepassing zijn tussen arbeiders en bedienden.
leeg,uit
ijle (iele) < ijdele; vgl schoure (schoere) < schoudere
Schenk mij nog eens in, min glas is iele.
kermisattractie waarbij met een hengel plastieken eendjes uit het water gevist worden. Het nummer onderaan het eendje bepaalt de prijs die je wint.
Ik moest ons Emelientje op den toog van ’t viskraam zetten omdat ze met haar vislijn bij de eendjes zou geraken. Op ’t eind heeft ze toch ne schone prijs gewonnen: een plastieken horloge. ’t Is nu heel den dag drie uur bij haar.
haarkloverij, miereneukerij, gemiereneuk
zie ook haarkliever
Een forumlid schilderde de BHV-kwestie als ‘mierengeneuk’.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.