Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
een preuts, katholiek opgevoede vrouw
Doortje uit F.C. de kampioenen is een echt tante nonneke.
vandaag.be: Brigitta Callens: "Ik word het tante nonneke van de familie …
twitter.com: Blijkbaar ben ik een “tante nonneke” in mijn “politiek correcte gedesinfecteerde wereld” – gewoon omdat ik vind dat je van vrouwen afblijft
> andere betekenis van tante nonneke
krokettenmaker, millecroquettes
een toestel om van patattenstoemp kroketten te maken.
Klik op de afbeelding
Het kroketmachien is een goede keukenhulp om kroketten te maken.
ijsje, ijsroom
< koud ijs
vgl. toeterka
Ik heb van onze pa ne grote kadijs gekregen.
speling, ruimte
vnw: speling: de deur heeft te veel spel
Van Dale online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Er zit te veel spel op zijn aandrijfriem, de motor draait door.
Hij heeft de Ikea-meubelen volgens het boekske in elkaar gezet, maar er zit nogal veel spel op de deuren.
Er is niet veel spel meer in de onderhandelingen.
> andere betekenis van spel
(verbastering van) karamel, toffee; (fig.) harde klap, slag, lel
nadruk op tweede lettergreep (e helder uitgesproken)
Ik zal u sebiet eens een kermel rond u oren geven (een lap rond uw oren)
Ik kreeg me daar een kermel rond mijn oren dat m’n hoofd er 2 dagen later nog van singelde.
(bij het voetballen) Een kermel tegen de bal geven (er hard tegen trappen)
uitgieten, uitstorten
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands spreektaal: uit een kiepkar storten
zie ook kappen
zie andere definitie van uitkappen
Na het kuisen kapt ge uwen emmer met water maar in het putteke uit.
Gaat die kruiwagen met snoeisel maar op de mesthoop uitkappen.
met iet anders afkomen
veranderen van gedacht
zie ook iet el
Eerst wilde hij dit en nu komt hij met iet el af.
Ander woord voor uitpersen (van een vrucht) voor het sap.
Moeder drinkt graag het sap van een uitgeduwde appelsien.
middel, taille
zie ook: leen
ook in de prov. Antwerpen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: in ’t Westvlaams LEÊN —, znw. vr. Waarschijnlijk het verkorte mv. van lid, in onverkorten vorm lede(n); het wordt soms nog als mv. gevoeld, maar ook wel als enkelvoud, zonder evenwel ook dan een nieuw mv. te vormen. In Oost-Vlaanderen is alleen de meervoudsvorm leens, zonder enkelvoud, bekend. In Noord-Nederland niet in gebruik.
Toen ik nog jong was had ik een leeke dat je met twee handen kon vastpakken. Nu, euh … niet meer.
> andere betekenis van lee
(lett.) ‘achterbandje’, enkel nog in figuurlijke zin:
de (rechte) achterbendel van iet (niet) kennen: ergens de waren toedracht (niet) van kennen
vgl. doorbendel, onderbendel
Zij hebben ooit samen een zaak uitgebaat, maar dat is toen misgegaan; de rechte achterbendel daarvan ken ik niet. (de rèèchten aaterbêndel kèn ich nie tevan)
De zachte/taaie toestand waarin zich een product bevindt dat niet meer al te vers is.
Mijn broodje is wepsch.
Die nectarine is wepsch
al moet er nog zoveel moeite aan besteed worden, welk offer het ook moge eisen
vnw: kost wat kost: (het) koste wat het kost, het koste wat het wil
SN-NL: het koste wat het kost; koste wat kost
zie ook persé
< Frans: coûte que coûte
Van Dale online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
DS2015 geen standaardtaal
Ik wou die juke-box kost wa kost in mijn bezit hebben.
bloemlezing De Standaard:
Parijs wil kost wat kost fusie Aventis/Novartis verhinderen – De Standaard
De Stad Gent en de Internationale Jaarbeurs snijden op die manier de weg naar Gent af voor de Franse groep GL Events, die kost wat kost de Gentse beurshal wou binnenhalen, maar ondanks herhaalde verhogingen van zijn biedprijs nog geen meerderheid achter zich kreeg. (standaard.be)
In ‘Febar’ schetsen de Vlaamse theatermaker Michael De Cock en zijn Senegalese collega Younouss Diallo het verhaal van een jonge Senegalees die kost wat kost naar Europa wil komen. (standaard.be)
De vakbonden van autoconstructeur Ford in Genk willen de nachtploeg kost wat kost behouden. (standaard.be)
enz.
verkleuren, verbleken, verschieten, afgaan
De gordijnen zijn afgeschoten van de zon.
geen gelijke kennen, beter zijn dan wie of wat dan ook, buiten categorie zijn (categorie, buiten ~ zijn), …
onklopbaar zijn (VL)
zie concurrentie, buiten elke ~ staan
nieuwsblad.be: We verloren vorige week wel zwaar, maar Tielt is buiten concurrentie en bovendien speelde mijn ploeg een prima wedstrijd.
forum hardware.info: Ik wil maar aangeven: Aldi materiaal is genen brol, en de waarborg is buiten concurrentie!
sinaasappelhuid/appelsienhuid
< Fr. la cellulite
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ze maakt zich druk voor een beetje cellulite op haar billen.
een goede geur verspreiden ; goed ruiken
< (1873) identiek met storen (hinderen), de betekenis ontwikkelde zich van ‘in beroering brengen’ tot ‘geuren’
1. (gewestelijk) geuren, rieken (Van Dale)
Ho, dat stoort hier! Zijn dat die bloemen daar, die zo goed ruiken?
sabbelen, zabberen
Sotsen op een foets (= fopspeen).
De kleine zit al een kwartier op den hoek van het tafellaken te sotsen.
rukken, trekken
vnw: rukken, met schokken doen bewegen
zie ook toesnokken
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Hij snokte aan het touw, en heel de tent zakte in.
Ook, mede
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1
In Nederland wordt vaak “mede” gebruikt in contexten waar in Vlaanderen “mee” gebruikelijk is. Het heeft dan de betekenis “ook”. “Mee” wordt alleen in de betekenis “met” gebruikt (ga je mee?).
Hij is mee verantwoordelijk.
> andere betekenis van mee
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
