Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
volgieten, over iets heen gieten of storten
zie schudden
Kijk wat ge doet, ge schudt mijn schoenen vol!
Iemand zijn schoenen volschudden (figuurlijk): hem uitschelden, de volle laag geven
doos om koekjes in te bewaren
Ook doosje om een vieruurtje in te bewaren
NL: koektrommel
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook koekendoosverhaal
Ik bewaar die oude muntstukken in een koekendoos waar nog Boudewijn en Fabiola opstaat.
Doe dat plastiekje van het pak en steek de speculaas maar in de koekendoos.
Al haar schoolgerief gaat dan ook in de boekentas, brooddoos, koekendoos, fruitjesdoos en drinkfles! (bol.com)
> andere betekenis van koekendoos
veel te veel, al heel veel
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, weinig gebruikt
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Ook van reeds meer bejaarden. Jeugdig van uiterlijk en manieren:
Ghy blijft altijt even groen. Ghy blijft altijt in de puncten van elf-en-dertigh, SARTORIUS, (van iemand die zich jonger tracht voor te doen dan hij is).
zie ook: elvendertig
Ik heb al elfendertig keer gebeld, maar ze pakken niet op.
demorgen.be: Welkom in de ‘crypto wars’, aflevering elvendertig.
facebook.com: In plaats van elvendertig keer “De Kampioenen” te herhalen, zouden ze beter dit eens heruitzenden!!
Elke wandelaar moet ergens beginnen, ook de wandelaars die al elvendertig keer hebben meegedaan. (vrt.be)
Avondvullende voorstelling waarbij elkeen, weliswaar voorbereid, iets te berde kan brengen: dans, muziek, voordracht, … Meestal georganiseerd door jeugdbewegingen, jeugdclubs, …
Haar allereerste publieke optreden was op een vrij podium van de scouts in Zichem, later is zij een professionele zangeres geworden.
het gerecht (meervoud van friet)
NL: patat
wikipedia: Friet is bekend onder verschillende benamingen: in Vlaanderen wordt meestal van frieten, frietjes of fritten gesproken, in de drie zuidelijke provincies van Nederland spreekt men van friet of frites, en in de rest van Nederland wordt ook vaak het woord patat gebruikt. Vlaamse friet is in Nederland een benaming voor dikke frieten van goede kwaliteit.
samenstellingen: stoofvlees-friet, frietkotfrieten
We eten frieten vandaag.
Frieten met mayonaise is toch nog wat anders dan de ‘friet met’, laat staan de ‘patat met’, van onze noorderburen.
Frituriste uit Lanaken verkoopt frieten met choco (vrt.be)beter een kleine die steigert dan een grote die weigert
meestal verbogen: beter ne kleine plezante dan ne groten ambetante
gerief, een passende levensgezellin
Na veel mislukkingen heeft hij zijn geran gevonden: een meisje uit de buurt!
de jaren des onderscheids, (prille) volwassenheid
vgl. jaren van verstand
Bron: Van Dale, Groot wdb. EN-NL: (age of) discretion
Men zou de leeftijd van zeven, waarop het kind de eerste communie mag ontvangen, kunnen lezen als (zoals dat in onze vroegere catechismus zo mooi heette) “de jaren van discretie en verstand”.
sloot
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
zie ook wegcode
“Wacht, ik zal je helpen!”
" Ja…van de kant in de gracht zeker!".
Dat is van de oever in de gracht (Ned. van de wal in de sloot) (Van Dale)
Ouwe koeien uit de gracht halen. (Ned. uit de sloot)
> andere betekenis van gracht
slet, snol
zie ook: allemansgerief
Van Dale online: BE, informeel: vrouw die met veel mannen geslapen heeft
Antwerpen (v.)
Zuiderkempen: (m.)
zie ook in lijst Vlaamse geslachten
Ze noemen haar de matras omda half ’t dorp er al op gelegen heeft…
demorgen.be (Saskia Decoster): Vroeg of laat wordt iedere vrouw wel eens uitgemaakt voor hoer, slet of matras.
Geen enkele vrouw is een ‘matras’ (demorgen.be)
tijdsspanne: in minder dan (of uiterlijk)
taaladvies: Na binnen (in de betekenis ‘in minder tijd dan…’) wordt in België vaak een bepaald lidwoord gebruikt in combinatie met een meervoudig woord dat de tijdsperiode noemt. Dat gebruik is standaardtaal in België.
aanvulling op regel van taaladvies: Ook voor ‘enkelvoudige woorden’ wordt in VL een bepaald lidwoord toegevoegd: binnen de week, de maand, de 24 uur, …
vgl. ook binnen
Binnen de twee weken hoort ge iets van mij.
(In NL zou men hier zeggen: Binnen twee weken hoor je iets van mij.)
Binnen de 24 uur krijgt ge antwoord op uw vraag.
(In NL zegt men ook voor deze betekenis: Binnen 24 uur … Alhoewel er ook in NL veel google-treffers zijn voor ‘binnen de 24 uur’, dus ongebruikelijk is het er niet.)
deuntje, wijsje, liedje
eigenlijk verkleinwoord van “air”, verwant aan “aria”
Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij air: Uit Frans air.
1. Muzikale wijs, deuntje. Veelal in den verkleinvorm. In Noord-Nederland verouderd.
zie andere definitie van erreke
en a vroeg of da’ z’ een erreke oep de liere spele wou (Wannes van de Velde – Antwerps)
verdeenen iel good eule bruud, me een gitaar, en me een erreke, in plosj van gon te werke (Crejateef Complot – Brussels)
Een airke zingen tijdens het werken. (Toegevoegd door A. M. ANZEGEM: 14 Jun 2023 08:25)
dienster, serveuse, iemand die opdient in de horeca
restaurant ‘Het Ribstuk’: Opdienster gevraagd voor weekends.
pissebed
zie synoniemen in andere regio’s bij wild varken
Daar zie, onzen hof zit vol steenvarkens!
loon dat om de veertien dagen wordt uitbetaald
zie voor overzicht bij quinzaine
< verbastering van het Franse ‘quinzième’
Hebt ge uw quinziem al getrokken ? Zoja dan kunnen wij op gank gaan (gang, op ~ gaan).
Besloten bijeenkomst van de Belgische ministers om de balans van inkomsten en uitgaven (de begroting) op te maken. Ook kortweg als ‘conclaaf’ aangeduid.
In NL wordt ’conclaaf alleen in religieuze betekenis gebruikt (Pausverkiezing in Rome) Al wordt wel grappend gezegd: “daar moeten we nog maar eens over in conclaaf”.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Op dag drie van het begrotingsconclaaf stond het luik rond de inkomsten op het programma. (VRTNWS)
In Het Conclaaf komen zeven politieke kopstukken samen om te debatteren en een weekend lang samen onder hetzelfde dak te verblijven. (VTM)
arduin
Herenthout
Hij zit op de koele ardoan.
waakzaam, attent, uitspraakvariant van gewarig
In de Kempen ook gewaorig.
De geburen hebben nen hond, ne fox, die is geweldig geworeg.
motregenen
zie ook het weer
Het is beginnen smusteren, de straat wordt langzaam nat.
het helpt niet (meer)
< daken
Alle dokterszorgen ten spijt, het heeft niet mogen daken.
Gisteren is hij overleden.
Het dakt niet dat ik nu vlug nog enkele woorden schrijf, het VW staat toch al vol (……)
Antibiotica heeft niet meer gedakt omdat hij er al te veel van gekregen had.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
