Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    matras

    Dit is slechts 1 definitie voor "matras." Bekijk alle definities.

    matras
    (de ~, (v./m.), -sen)

    slet, snol
    zie ook: allemansgerief

    Van Dale online: BE, in­for­meel: vrouw die met veel man­nen ge­sla­pen heeft

    Antwerpen (v.)
    Zuiderkempen: (m.)

    zie ook in lijst Vlaamse geslachten

    Ze noemen haar de matras omda half ’t dorp er al op gelegen heeft…

    demorgen.be (Saskia Decoster): Vroeg of laat wordt iedere vrouw wel eens uitgemaakt voor hoer, slet of matras.

    Geen enkele vrouw is een ‘matras’ (demorgen.be)

    10 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door leander11 en laatst gewijzigd door fansy (01 Aug 2021 04:52)

    👍
    354

    Reacties

    m. / v.

    Uit de aard van de beest, maar ook in de gewone betekenis van ‘strozak’ is matras vrouwelijk. Ik ga daar niet veel woorden meer aan vuilmaken. Ik bewerk en wie niet akkoord gaat past aan.

    Toegevoegd door haloewie op 03 Feb 2010 14:13

    ’k denk nie da leander een woord per abuis mannelijk zou toevoegen als het een vrouw aanduidt…

    Toegevoegd door Grytolle op 03 Feb 2010 14:23

    Het gaat dus wel degelijk om matras afkomstig van het Arabisch ma, een plaatsaanduiding en taraha, neerwerpen (van een kleed), nu een onderbed of beddezak.
    In VD 76 v.(m.), in VD84 v.(m.) en (in volkst.)o. (-sen)
    Haha, ze weten het dus niet meer en klant is koning, dus kies maar. In het voorbijgaan las ik dat hoen o. is. Voor mij is dat een de-woord. Met de koe, hij geeft melk is de waanzin compleet. Wat geslachten van woorden betreft, vertrouw ik VD niet. Ik ga voort op mijn eigen taalgevoel.
    Met de afrodieten doe ik niet mee.

    Ik ga het nog een keer bewerken. Dan staat het 2-2. Als Leander11 het niet eens is, dat hij dan initiatief neemt. Grytolle en haloewie hebben dan hun best gedaan. Ze hebben hun voetafdruk tot tweemaal toe achtergelaten in de oudere versies. Dat moet volstaan.

    Toegevoegd door haloewie op 03 Feb 2010 15:01

    Matras
    is wrs heel lang onzijdig geweest in ’t Hollands, maar een de-woord in de schrijftaal (leenwoorden met klemtoon op het eind zijn veel vaker o. in ’t Hollands dan in ’t Vlaams)

    “Matras” zal oorspronkelijk vrouwelijk zijn in ’t Vlaams (< “matrasse”, nog altijd den dialectvorm is westwaarts). Leander11 was er duidelijk niet mee eens, aangezien hij het woord m. had toegevoegd, maar ok, wachten we maar op hem.

    De groep woorden waarbij variatie in de loop van den tijd is opgetreden is groot, meestal in de richting v → m. Voorbeelden die mij meteen te binnen schieten: confituur, lijst, helft, worst, matras

    hoen
    “de hoen” is iets nieuws voor mij… ik heb het onzijdig geleerd gelijk in ’t AN, wat ook past bij de meervoudsvorm (alle meervouden op -eren/-ers zijn van onzijdige woorden)

    Toegevoegd door Grytolle op 03 Feb 2010 15:23

    “hoen” zit niet op mijn harde taalschijfgeheugen. Het is een vreemd Nederlands woord. Het kieken is mijn basiswoord. Dat neemt niet weg als ik mijn geslachtsproceduur inschakel op een “nieuw” woord, dan zegt die dat hoen een de-woord is. Vraag me niet waarom. Met ‘het’ hoen kan ik geen kant op.

    Van uw moedertaal kent ge de spraakkunstregels niet. Die zijn bruikbaar voor ‘aangespoelden’ (non-natives). Als ik dus als aangespoelde moet oordelen over het geslacht van hoen, dan voel ik dat woord als de- (v.) aan, omdat ‘het’ kieke v.! is! Het mannetje is een haan, geen hoen (hoewel blijkbaar familie). Hoen is dus misschien het vr. van haan? Hanen, zijn geen haanders of haanderen en het haan is nonsens. Hoenders en hoenderen zijn dat niet. Maar niet my cup of tea. Kuiken(s) en kieken(s). Het kind, de kinders of kinderen, maar niet de kinden. Geraak er maar wijs uit.

    Toegevoegd door haloewie op 03 Feb 2010 16:15

    genus commune

    In Vlaanderen hebben we een heel ander (ik durf niet zeggen: veel beter) genusgevoel bij de substantieven dan de Nederlanders omdat het Vlaams en het Nederlands niet dezelfde taalevolutie gekend hebben. Zo is het Vlaams, net als het Frans, de accusatiefvorm van de substantieven in nominatiefpositie gaan gebruiken (Zie o.a. Wikipedia onder “accusativisme”). Een voorbeeld: in het Frans valt het woordaccent bij substantieven op de laatste lettergreep, dus “papillón”, omdat het de verkorting is van de oude accusatief “papilionem”. Tussen haakjes: in Limburg zegt men “piepel” of iets dergelijks, wat erop wijst dat dit woord niet uit het Frans, maar rechtstreeks uit het Latijn papilio is overgenomen; zie ook https://fuzzy.arts.kuleuven.be/rewo/vlinder.htm.
    Een en ander maakt dus dat wij aan de uitgang van een lidwoord of adjectief bij een substantief kunnen horen wat het genus van dat woord is. De evolutie in Nederland is enigszins vergelijkbaar met die in enkele Scandinavische talen, waar men spreekt van een “genus commune”, een gemeenschappelijk geslacht naast het onzijdig. Zie ook hier wikipedia (commun genus, common gender).
    Sorry, ik moet weg.

    Toegevoegd door petrik op 03 Feb 2010 16:32

    Behalve dat zaakaanduidingen met “hij” niet zijn verdwenen ten voordele van “die”, lijkt mij de Nederlandse situatie net dezelfde als die van het Zweeds en het Deens

    Den term dieje ’kik normaal gezien hanteer voor het Nederlands is “zijdig” (naar analogie van “onzijdig”)

    Toegevoegd door Grytolle op 03 Feb 2010 18:14

    Ik bedoelde “commuun genus”. Haastige spoed …

    Toegevoegd door petrik op 04 Feb 2010 17:52

    Toch maar eens vaker naar ‘mijn’ woorden komen kijken in het vervolg…kan blijkbaar tot halve taalrellen leiden :p. Ik zeg wel degelijk ‘ne matras’ (ook als het naar een vrouw verwijst), een matras krijg ik amper gezegd bij wijze van spreken. Dus voor de duidelijkheid; ne/de matras maar je doet ermee wat je wil, dit is mijn woordenboek niet ik voeg alleen maar woorden toe.
    Haloewie: Heist-o/d-Berg en de lagere school heb ik ondertussen wel al een aantal jaren achter me :s

    Toegevoegd door leander11 op 04 Feb 2010 18:19

    Zijn er nog mensen die het woord matrassenpissers kennen als scheldwoord voor de militaire politie?

    Ik vind het niet via google, aarzel dan ook om het toe te voegen.
    Nu de BSD niet meer bestaat is het misschien niet meer in gebruik.

    Toegevoegd door helle op 02 Feb 2020 14:57

    Voeg een reactie toe

    Ingelogde gebruikers kunnen reacties aan deze definitie toevoegen.

    Log in

    Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

    Uw gebruikersnaam
    Uw geheime paswoord

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.