Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
ieder van de tepels van een uier
(ook deem)
De koe haar achterste demmen zijn ontstoken.
> andere betekenis van dem
snel naar iets nieuw overstappen
vlug denken dat het nieuwe beter is dan het oude
Woordenboek der Nederlandsche Taal: nieuwloopte (De Bo (1873): vergelijk Middelnederlands nieuloop en -lopich
vgl. nieuwsgezind
Die jonge kapster heeft al direct veel werk. Ja, sommige mensen zijn nieuwloopte hé.
zich ziek, ongemakkelijk voelen, er last van hebben
zie ook weten van
Ik weet daar niet van, van nieuwe aardappelen.
Onze hond weet er ieder jaar van, van z’n inentingen.
van het jaar
[’v?nd?ja:r] (uitspraak zonder de n in “den” dus)
onterecht afgekeurde datief
ook in West-Vlaanderen
Van den jaar hem (hemmen) ik veel gestudeerd.
robot: in Nederland róóbot, meervoud róóbots, in België robót (met 2 korte o’s), mv. robótten.
Als kind speelde ik altijd me van die plastikken robotten.
op assertieve wijze een vrouw het hof maken;
de man die stouwt is een stouwer
< zustervorm van stoeien en stuwen (M. Philippa)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: ( …)
2. Dartel vrijen. Verg. stoeien (II). In Antwerpen.
Ge zij’ zoodanig aan ’t stouwen: wanneer is ’t bruiloft? Cornelissen-Vervliet (1899).
Als ik uitgaan, amuseer ik mij met zuipen en stouwen.
- teleurgesteld of boos zijn
vgl. in het Antwerpse: gat, zijn bloot ~ laten zien: als iets meerdere malen tegenslaat is dat “om uw bloot gat te laten zien (tonen)”
- “in zijn bloot gat staan”, vgl. “in zijn hemd staan”
iets belachelijks of ondoordacht doen
Marie had reeds overal verteld dat ze de lotto gewonnen had toen ze ontdekte dat ze één cijfer verkeerd had ingevuld – ze voelde zich nu in haar bloot gat staan.
de dupe, de sigaar zijn;
uitspraak in Antwerpen: bef, met doffe e (of zoals boeuf in het Frans)
< BEF, z. v. Ingebeeld viervoetig dier of vogel, voorkomend in de ‘bef jagen’, wat in de baronie van Breda piktoren vangen heet en bij De Bo schavuiten vangen. De bef jagen bestaat hierin : Men maakt eenen snul wijs dat er, in een afgelegen veld, een vreemd dier of vreemden vogel te vangen is, Bef genaamd. Een pikdonkeren avond trekt men naar dat veld; daar wordt een groot vuur aangelegd, dat de Zebedeus wel moet aan den gang houden, terwijl de gezellen het dier zullen naar de knappende vlammen jagen. Doch zij poetsen allen de plaat, het vuur gaat eindelijk uit en de sukkelaar zit in den donker, soms in een hem onbekend veld.
Vandaar: de bef zijn, être la dupe de l’histoire. Het Italiaans beffare, ‘t Oudfrans beffer, nieuw Frans bafouer.
Ons oud ’beffen’ is bespotten, foppen. (Bijdrage tot een Haspengouwsch Idioticon, A. Rutten (1890))
zie ook bef, den ~ jagen
Met al da zijn ik toch den beuf van d’ histore!
bult, buil
ook in Antwerpen
Kempen: toot
Ik ben tegen de deur gelopen en nu heb ik een teut op mijn voorhoofd.
> andere betekenissen van teut
bijna
Wat die daar nu vertelt, is schier hetzelfste dat ’k gisteren al gehoord hebbe.
uitspraakvariant van hartelijk
aangenaam in de omgang, vriendelijk
kan ook negatief of ironisch gebruikt worden; aan de vlaamse middenkust nooit negatief of neerbuigend
“Kortom, “ertelijk” welgekomen !” (Minirock Gits op Facebook)
Ik moest gisteren naar het ziekenhuis en die mevrouw aan het onthaal, dat was een ertelijke, moet ik zeggen! Toen ik haar een vraag stelde, keek ze mij aan alsof ik een idioot was en bovendien beet ze mij het antwoord toe.
kusje
alleen in diminutief
zie synoniemen in andere regio’s bij bees
Gaef mich es ’n muulke zaag mien mooder / geef me eens een kus zei mijn moeder.
volkse taal voor penis
kleine kinderen hebben een klein pietje, volwassenen hebben een grotere piet
Mijn broertjes waren aan het vergelijken wie het grootste pietje had, en toen riep moeder “welke vuile manieren (manieren, vuile ~) zie ik daar!”
drinken, een pot pakken, een pint pakken
zie ook pinten pakken
We gaan der ene pakken.
Ne pot pakken heeft nog niemand kwaad gedaan.
Ze gingen na de Sinksenfoor nog een pint pakken.
> zie andere betekenis van pakken
zich zorgen maken over iets of iemand. Zich iets gelegen laten.
zie ook inzitten, met iets of iemand ~
Ik geloof dat je ermee inzit dat ik zo’n lang eind alleen in het donker moet rijden.
Ge moet er niet mee inzitten om ook eens de handen uit de mouwen te steken. (pejoratief)
Zit ge ermee in dat ik nu doorga?
(v.e. betrekking of functie) vacant, open
vnw: er is een betrekking te begeven: er is een betrekking vacant, er is een openstaande betrekking
Kandidaturen voor de te begeven mandaten worden ingewacht bij het partijbestuur.
Binnen de Opleiding Taal- en Letterkunde zijn er twee deeltijdse vacatures (20%) voor wetenschappelijke medewerkers te begeven.
is een corps van puristische verbeteraars van schrijf- en taalfouten. De overtreding die de meeste en de zwaarste bekeuringen krijgt is de dt-fout.
Op het forum Welkom heeft de taalpolitie veel schrijvers weggepest. Die mensen durven hun probleempje nu niet meer voorleggen.
Ploegbaas aan de haven. Een conterbaas leidt zijn ploeg arbeiders die instaan voor de weging, meting, verificatie, kwalitieitscontrole en de douanedocumenten van goederen. De conterbaas maakt deel uit van het kaderpersoneel.
< Frans: contremaitre = meestergast, ploegbaas
vgl. konterbaas
De conterbaas leidt het natiewerk, de ceelbaas is verantwoordelijk voor zijn ploegen die werkzaam zijn op een schip.
handvoertuig met één wiel, kruiwagen
zie ook kortewagen, kurtewagen, puppegalle
uitspraak: kerrewogge en krewage, waarbij de ‘e’ dof wordt uitgesproken zoals in ‘het’
Er ligt nogal wa jeir in de kerrewagen!
Loopjongen, degene die de vuile karweitjes mag opknappen, degene die al het werk doet…
Ik ben het beu om alles zelf te moeten doen. Ik ben uw tsji tsji boy niet hé!
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
