Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
spin
Zie ook: kobbe
Provincie Antwerpen: spinnekop
Er zitten twee spinnekobben in den hoek.
zinloos gepraat, zever, zeverderij
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 1
Wat is dat hier na veur een gezever!
koppig persoon
Da’s nen echte ettekeskop, die kan nu eens nooit toegeven dat hij ongelijk heeft.
SN: chefarts
De geïnterneerde Frank die al jaren pleit voor overplaatsing naar Nederland om daar in aanmerking te komen voor therapie wordt daarin gesteund door de hoofdgeneesheer. (schrijnende documentaire op Canvas)
zin, trek, lust, smaak
zie ook: goesting, goestendoender
< Oudfrans: goust
“Het is onmogelijk iedereens goeste te doen.” (De Bo)
Ek ze goeste. Elk zijn eigen smaak.
“Ik heb goeste naar/op een wafel.” “Ge zult er u moeten bakken.”(Denderstreek)
“Morgen begint ’t school. Maar hij heeft er precies niet veel goeste in.” (Denderstereek)
metalen bord dat ertoe bestemd is om briefjes met mededelingen, plaatjes enz. op vast te hechten door middel van een magneet
Afbeelding zie hier
Magneetborden zijn tegenwoordig gelakt zodat men er ook met een bordstift kan op schrijven.
aanzetten
Op straat was de rust teruggekeerd, maar op internet werd er nog aangepord tot geweld.
waarschuwing: niet overal in Vlaanderen gekend!
ook: honderd dagen en chrysostomos genoemd. Chrysostomos naar de heilige Chrysostomos, een redenaar. Het laatste jaar van de humaniora was vroeger de retorica.
Oorspronkelijk was het de traditie dat 100 dagen voor de laatstejaars (middelbaar) afstudeerden, ze een “show” gaven, gedurende de 1e 2 lesuren. De hele school had die 2 uur vrij om te kijken. In die 2 lesuren maakten de laatstejaars de leerkrachten het leven zuur (niet letterlijk) voor al die ellendige schooljaren te “wreken”. Vandaag de dag is het meer een komisch optreden, zij het dat de leerkrachten nog steeds belachelijk worden gemaakt.
Morgen is ‘t d’honderddagenshow, ik zen is curieus wat ze nu weer gaan uitspoken!
Leuvense stoof, plattebuiskachel
< buis + stove
Op de buzestove werden er dikwijls (panne)koeken gebakken.
- van katoen geven, gas geven, een inspanning doen
- uw best doen
- aansporing: komaan voortdoen, doordoen, niet verzwakken
zie ook: petrol geven, beuzze geven, garen geven, zwam geven
Onzetaal.nl: In sommige Vlaamse dialecten wordt sjette geven gebruikt in de betekenis ‘z’n best doen’. Sjette betekent ‘sajet, breiwol’.
Geef maar sjette of geef maar van katoen zodat je op kop blijft en de rit kan winnen.
wegenwacht, wegenhulp, een garagebedrijf dat bijstand geeft bij pech onderweg
vnw: wegenwacht of andere hulp bij autopech
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 4
Van Dale 2017 online: BE: organisatie die hulp verleent aan automobilisten en motorrijders met pech
zie ook pechverhelping, pechverhelpingsdienst; verzamellemma wegcode
Men heeft de pechdiensten van Touring, VTAB…
Directrice Van Keerberghen relativeert die versie van de feiten: “Wij hebben een beroep gedaan op een soort van pechdienst voor autobussen.” (vrt.be)
Dronken chauffeur belt politie in plaats van pechdienst. (demorgen.be)
Persoon die ‘geocaching’ beoefent
De ‘cacher’ gaat op schattenjacht.
billen (poep)
Zigk hubs’du die batse van dat vrommesj gezeen?
Zeg heb jij die billen van die vrouw / dat vrouwmens gezien?
> andere betekenis van bats
aftrekker om de tsjoepkens van uw flesken te trekken
< Frans: décapsuleur
zie ook stoppentrekker, opendoender, ziboelateur
Gift den decapsulateur is veur mijn pinten af te trekken.
uitnodigen
zie noden
aframmelen, klappen uitdelen
ook in Antw. & in de Kempen
van het zn. toek
vgl. koek, koeken
Hij stond op zijn broer te toeken.
Man, als ge sebiet ni gaat ophouden met uwe zever, dan toek ik op uw bakkes totdat het blauw ziet.
Stad Antwerpen hangt 5 bokszakken op om studenten te laten bewegen: “Ze kunnen er eens goed op ‘toeken’” (vrt.be)
> andere betekenis van toeken
(verouderd in Nederland)
bijwoord van ontkenning, geplaatst voor het verbogen werkwoord, gaat vaak gepaard met ander ontkennend woord
uitspraak met doffe e
zie ook elders in dit woordenboek: ndoeje, tendoedendoet, weet, dat ik het niet en ~
gebruik in verschillende regio’s: zie reactie
Dien en ken ik niet.
Ik en weet het niet.
Het en doet! (het is niet waar).
“Hier sta ik, ik en kan niet anders.” (M. Luther)
schuimrubber, schuimplastic
uitspraak: moes (korte oe) en moesj
vnw: schuimrubber, schuimplastic, piepschuim
(opm: die piepschuim klopt m.i. niet)
< Frans mousse = schuim
betekenissen van ‘mousse’ in Van Dale:
1.gerecht op basis van stijfgeklopte room of eiwit
2.zeer fijne wildpastei
3.luchtbelletjes in wijn
4.(Belgisch-Nederlands, niet algemeen) schuimrubber, schuimplastic
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 2. In Belgische teksten is het woord ‘mousse’ véél frequenter dan in Nederlandse, maar dat heeft waarschijnlijk meer te maken met de andere eetcultuur, dan met deze in Nederland onbekende schuimrubber-betekenis.
bijv.nw.: moussen
De kinderen zijn met een moussen bal aan het spelen, zo sjotten ze geen ruiten in.
Die mousse is helemaal verduurd.
Aan de ontvangstbalie van post 2 van het Vlaams Kruis liggen de mousse oordopjes gesorteerd op maat: small, large, extra large. (demorgen.be)
papieren betalingsbewijs dat uit een kassa rolt
zie ook kassaticket
Van Dale 2016 online: BE
NL-SN: kassabon
zie ook Vlaamse uitspraak
De waarborg op dit artikel is slechts geldig mits voorlegging van het kasticket.
Bij Raco betalen wij u zonder discussie en met de glimlach terug aan het onthaal, binnen de 15 dagen na de aankoop en op vertoon van het kasticket.
door de zeef halen, door de passe-vite halen, doorsteken
Van Dale 2018: niet algemeen door de zeef laten gaan
de soep is doorgedaan
De soep doordoen.
> zie andere betekenis van doordoen
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
