Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
- van katoen geven, gas geven, een inspanning doen
- uw best doen
- aansporing: komaan voortdoen, doordoen, niet verzwakken
zie ook: petrol geven, beuzze geven, garen geven, zwam geven
Onzetaal.nl: In sommige Vlaamse dialecten wordt sjette geven gebruikt in de betekenis ‘z’n best doen’. Sjette betekent ‘sajet, breiwol’.
Geef maar sjette of geef maar van katoen zodat je op kop blijft en de rit kan winnen.
wegenwacht, wegenhulp, een garagebedrijf dat bijstand geeft bij pech onderweg
vnw: wegenwacht of andere hulp bij autopech
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 4
Van Dale 2017 online: BE: organisatie die hulp verleent aan automobilisten en motorrijders met pech
zie ook pechverhelping, pechverhelpingsdienst; verzamellemma wegcode
Men heeft de pechdiensten van Touring, VTAB…
Directrice Van Keerberghen relativeert die versie van de feiten: “Wij hebben een beroep gedaan op een soort van pechdienst voor autobussen.” (vrt.be)
Dronken chauffeur belt politie in plaats van pechdienst. (demorgen.be)
dat weet ge niet, er het raden naar hebben
Wat die hier komt doen, dat weet niemand, daar hebt ge het rieken naar.
één- of meerdaagse al dan niet educatieve klas- of schooluitstap naar bos- of natuurgebied.
Dikwijls in het meervoud gebruikt.
ook: bosklassen
Van Dale 2017 online: BE
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
zie ook: zeeklas, sneeuwklas
Onze Jeroen gaat van de week met ’t school op bosklassen, hij zal zijne luchtmatras en zijn pillamp moeten meenemen.
DeMorgen.be: ‘Antwerpen schrapt bos- en zeeklassen’
demorgen.be: Op bosklas bij bomenfluisteraar en succesauteur Peter Wohlleben
tijdens de middagpauze, tussen de middag
vnw: tussen de middag
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
zie ook middag, over de ~
Over de middag voorzien wij een aanbod van een aantal activiteiten voor onze leerlingen zoals: taallessen Engels en Frans, dans en omnisport.
uitnodigen
zie noden
geschikt zijn
standaardtaal in België
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
< Frans: être bien placé
ook best geplaatst zijn en ideaal geplaatst zijn
vb. best geplaatst zijn om iets te weten
Jacques Rogge is als dokter het best geplaatst om de dopingproblematiek in het Internationaal Olympisch Comité aan te kaarten.
Met al zijn ervaring is de Jean goed geplaatst om voorzitter te worden.
Men kan zich echter de vraag stellen of online bedrijven zoals zoekmachines (maar ook sociale netwerksites bijvoorbeeld) wel goed geplaatst zijn om zulke moeilijke afwegingen te maken.
slok water die men per ongeluk inslikt bij het zwemmen/baden
Past op bij ‘t zwemmen da’ ge gin borrel binnenkrijgt!
gebeurtenis, hetgeen gedaan wordt (pejoratief)
gedoe
(verouderd in Nederland)
(Antw.) /g.e’doeng/
Met al dat gedoen rond de Oosterweelbrug of de Lange Wapper, zou een mens nog gaan denken dat we echt in een bananenrepubliek wonen.
nergens
zie ook: nieveranst
Ik ben vandaag nog nieverst geweest.
aframmelen, klappen uitdelen
ook in Antw. & in de Kempen
van het zn. toek
vgl. koek, koeken
Hij stond op zijn broer te toeken.
Man, als ge sebiet ni gaat ophouden met uwe zever, dan toek ik op uw bakkes totdat het blauw ziet.
Stad Antwerpen hangt 5 bokszakken op om studenten te laten bewegen: “Ze kunnen er eens goed op ‘toeken’” (vrt.be)
> andere betekenis van toeken
hard werken, zwoegen, zich super inzetten
zie synoniemen in andere regio’s bij nikkel, zijne ~ afdraaien
’k Voel me moe… heel den dag mijnen toppel afgedraaid in den tuin.
qua karakter op vader of moeder trekken
vlg: een aardje naar zijn vaartje
SN: het van geen vreemde hebben
Het café helpen open doen en sluiten. ‘Den aard naar geen vreemde’, zei mijn moeder, ‘uwe pa deed dat ook’.
Uwe kop in ’t zand steken als er iets over bankzaken moet beslist worden. Den aard naar geen vreemde he, ge zijt precies ons moe
niemand, geen enkele (v.)
Kempen: geeneen (v.), gennenene (m.)
Ze wierden allemale ondervraagd, maar geenéén die van entwadde (entwat) wiste.
Ze werden allemaal ondervraagd, maar niemand die van iets wist.
vertaling van colloque singulier
Tijdens de regeringsformatie, vorig jaar, zou het buitengewoon overleg meer dan eens geschonden zijn.
papieren betalingsbewijs dat uit een kassa rolt
zie ook kassaticket
Van Dale 2016 online: BE
NL-SN: kassabon
zie ook Vlaamse uitspraak
De waarborg op dit artikel is slechts geldig mits voorlegging van het kasticket.
Bij Raco betalen wij u zonder discussie en met de glimlach terug aan het onthaal, binnen de 15 dagen na de aankoop en op vertoon van het kasticket.
door de zeef halen, door de passe-vite halen, doorsteken
Van Dale 2018: niet algemeen door de zeef laten gaan
de soep is doorgedaan
De soep doordoen.
> zie andere betekenis van doordoen
vnw: klantenkring, cliëntèle
een schooljaar overdoen, blijven zitten, je hebt niet goed je best gedaan in het schooljaar
< Frans: doubler
Taaladvies.net:
Dubbelen komt in die betekenis van ‘blijven zitten’ weleens voor in België, maar het is geen standaardtaal. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn blijven zitten en een jaar overdoen. Standaardtaal in Nederland is ook doubleren.
Van Dale 2005: Belgisch-Nederlands, onderwijs.
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing, zie voorbeelden)
vgl. dubbelaar
Onze Johan was een flinke leerling, hij heeft nooit moeten dubbelen.
Omdat ze niet genoeg Nederlands kende, heeft ze haar eerste jaar moeten dubbelen. (in België, geen standaardtaal – Taaladvies.net)
Tegen het einde van de lagere school heeft zeventien procent minstens een jaar gedubbeld en op het einde van het secundair is dat liefst veertig procent. (KULeuven.be)
Schooljaar dubbelen heeft geen enkele zin. (Het Nieuwsblad)
bloemlezing De Standaard
Voor sommige leerlingen kan een jaar dubbelen nochtans ook een keerpunt zijn. (standaard.be)
Zes op de tien leerlingen moet minstens één jaar dubbelen. Dat blijkt uit resultaten van een onderzoek, die Le Soir kon inkijken. (standaard.be)
Ze moest een jaar dubbelen op school omdat ze al heel vroeg revolteerde (standaard.be)
enz.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
