Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
psychiatrische kliniek, psychiatrische inrichting
vnw: krankzinnigengesticht, psychiatrische inrichting, gekkenhuis
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: zwakzinnigeninrichting
(overdrachtelijk) een plaats waar de mensen zich eigenaardig gedragen of waar men gek wordt van de drukte
zie ook zottekot; verzamellemma geneeskunde
Psychiatrisch Centrum Broeders Alexianen Boechout
In de Oude-God is het zothuis St.Amedeus welbekend. Tegenwoordig wonen er geen zotten meer, maar patiënten en dat is maar goed ook. Ik ben zo niet voor segregatie of afscheiding. Die mensen hebben ook niets misdaan. Maar ge moet ze nemen zoals ze zijn. Geel is daar toch een universeel voorbeeld van. De wereldvermaarde gezinsopvang.
“Wat voor een zothuis is dat hier” is de titel van een blog op http://www.dewereldmorgen.be
‘Een zothuis, Lucien!’ had Rita me laten weten. ‘Een zothuis! Ik heb geweend en op mijn nagels gebeten, ik heb twee radio’s aangezet en de televisie.’(Lucien (E-boek): Hoe ik als laatste Belg de Tour won)
oorspronkelijk naar aanleiding van de zaak Ye, een gokschandaal in het Belgisch voetbal (2005).
Het begrip heeft standgehouden, is op het ogenblik weer actueel, maar wordt ook meer algemeen gebruikt voor (al dan niet pejoratief):
een malafide persoon (al dan niet in verband met gokken)
een gokker
een aziaat
forum www.9lives.be: ’Met alle gokchinezen, maar niet met den deze"
Gij se gokchinees, ge zoudt uw moeder nog verwedden, gij.
Haar nieuw lief is ne gokchinees uit Korea ofzo.
dag waarop men ongestraft vreemd mag gaan, t.w. op 1 november
zie poepen
Ze zijn daarmee begonnen in Schalkse Ruiters en da was de man van Melle die bij mensen aan de deur kwam bellen voor Poeperkesdag.
Ja, kunnen we van Poeperkesdag gene betaalde feestdag maken?
vuilniswagen
vnw: vuilkar, vuilniskar:
• vuilniswagen, vuilnisauto
• reinigingsdienst, ophaaldienst
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
De vuilkar komt wekelijks langs om het huisvuil op te halen.
Vuilnismannen onwel door pesticiden vuilkar – De Standaard
Vuilkar met paarden (Antwerpen) – De Standaard
Advocaat achter vuilkar – De Standaard
Vuilkar neemt vrijdag ook dagje vakantie (Antwerpen) – De Standaard
Verbranden, zwart blakeren
zie ook: schoeperen
Jeanine heeft te lang in de zon gelegen, haar buik is verschoeperd.
het goed maken, in goeden doen zijn
De baby die eergisteren in de vondelingenschuif (in Antwerpen is gelegd, (…) is nu 4 dagen oud, en hij stelt het goed. (HBVL 200709)
We stellen het goed, we moeten ons geen zorgen maken over de toekomst.
op het eerste gezicht
vnw: op het eerste zicht: op het eerste gezicht
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
De architect kon op het eerste zicht al een aantal fouten in de constructie vaststellen.
In haar teksten geeft ze op het eerste zicht weinig prijs over haar privéleven. Toch is haar muziek intiem en persoonlijk. (vrt.be)
Om erachter te komen hoe liefde op het eerste zicht werkt, lieten onderzoekers aan de Universiteit van Aberdeen vrijwilligers naar digitale foto’s kijken (demorgen.be)
De energiecentrale in de Mojavewoestijn in de VS lijkt op het eerste zicht geen minpunten te hebben. (standaard.be)
gummi laarzen
Antw.: katsjoewe botten
Neem uw rubberen botten maar mee als ge door het slijk gaat ploeteren.
stekelbes, kruisbes
zie kruisbes voor overzicht
In den hof staat ne struik vol met knoeselen.
De knoesele zen in ‘t sezoen, da’s altâ goed ete.
(De stekelbessen zijn in seizoen, da’s altijd smullen!)
Niks zo lekker als knoeselconfituur.
De knoesels waren zoet dees jaar.
Deze overheerlijke taart maak je met verse kruisbessen of stekelbessen, in de volksmond ook wel ‘knoeselen’ genoemd. (dagelijksekost.vrt.be)
> andere betekenis van knoesel
meenemen, bijeenscharrelen, opruimen
uitspraak: /ra m.e ’see r.e/
variant van ramasseren
ook meerammaseren, opramasseren
< Frans: ramasser: oprapen, samenrapen
Als ge verhuist, moet ge heel uwe huisraad rammeseren.
De Juul zijn wijf is ervandoor; ze heeft alles gerammeseerd.
petroleumlamp, zie ook kinkee
< Frans le quinquet
genoemd naar Antoine Quinquet die de lamp perfectioneerde en commercialiseerde. (Wikipedia)
Enkel in een paardestal vind je nog een kingkee om te verlichten.
vat hebben, invloed hebben
zie ook pak, er geen ~ op hebben
Ik heb geen pak op Joris. Hij doet altijd zijn zin.
volgend jaar, komend jaar.
Antw.: te neuste jaar
Westhoek: tjarent
zie ook: teneustejoar, neuste, noste, naaste, naarste
Nostejare gaat onze buurman met pensioen.
jeuk
zie ook jeuksel
regio: Antwerpse Kempen?
Die huiduitslag bezorgde hem veel juksel.
selecteren: in een selectie opnemen
vnw: selecteren, uitkiezen
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
Voor iedere match moet de trainer zijn elftal selectioneren.
“Er wordt niets pre-geselectioneerd tijdens de reservatieprocedure”, reageert Ryanair. (demorgen.be)
Guardiola selectioneert hem voor het eerst op zijn zestiende voor een Champions Leaguematch tegen Celtic, maar op zijn eerste stappen op het … (knack.be)
ook in de Antwerpse Kempen, naast les
in Antwerpen: les
zie andere definitie van lits
Als je met je hond gaat wandelen, dan moet je zijn lits aandoen.
- iets in ere dragen, bewaren
- goed zorg voor iets dragen
SN: iets gade slaan, maar in ons dialect heeft het een andere betekenis
zie ook gadeslaan
Ge hebt voor de derde keer ne nieuwe pennenzak gekregen, slaogt ’m na goë hè!
Sloagt em na gaai, hé! (Antw.)
kwaad
Antwerpse Kempen: /kao/, kaod
Ik zal mij weer eens koad moet maken voor ze hier iets aan het huishouden doen.
Zedder nog koad oep mich? (Ben je nog kwaad op mij?)
zoeken naar
vnw: zoeken achter iets/iemand, zoeken naar iets/iemand
(achter iets of iemand zoeken)
vgl. achter iets of iemand kijken
Mijn zoon zocht achter een foto van zijn eerste lief.
Corona of niet, er werd gretig achter paaseieren gezocht en er stond veel lekkers op het menu. (gva.be)
ik heb al eens achter zoiets gezocht, maar nog nooit gevonden. (beyondgaming.be)
Hier op d’abdije van Eversham, z’hebben lange gezocht achter twaalf zilveren apostels. (verhalenbank.be)
Ze hebben met een paar honderd man enkele weken achter hem gezocht.
> andere betekenis van achter
fier, trots
uitspraak: oevi-erg
prov. Antw.: hoveerdig
Hij is heel oevierg over zijn punten.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
