Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
geeft het niks?
maakt het niks uit, dat ik?
zou je het erg vinden, dat ik?
< West-Vlaams idioticon:
besanden of bisanden. Hetzelfde als mishanden. Wegens het verloop van m in b.
“Die gekwetste vinger besant mij om te werken”.
Besant het nie, dat ik dat eens meeneem?
Geeft het niet, is het niet erg dat ik dat eens meeneem?
Besant da niet dat ik langskom de zondagnamiddag?
regenlaarzen, schoenen om buiten te werken
zie bottine
“Vergeet uw bottinnen niet aan te doen als ge ’t gras gaat afdoen!”
tegen elkaar
voornamelijk ten oosten van de Schelde
vnw: tegen elkaar
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 1
Ze spreken ni meer tegeneen.
Voor de vergadering schuiven we de tafels tegeneen.
Zet de deuren tegeneen open zodat het wat trekt met al die warmte.
dronken zijn, zat zijn, meurg zijn
< ‘botten’ betekenen hier waarschijnlijk ‘beenderen’ en overdrachtelijk ‘het lichaam’
Van Dale: met zijn dronken kop
Hij sloeg met zijn zatte botten tegen de sjambrang van de deur.
effe dikke merci aan dees schoon poep die ervoor gezorgd heeft dat ik en mn vriendin ons kapot hebben gelachen nadat gij op uw gemak met uw zatte botten de straat opging zonder broek! gij zijt ene HELD (stubru.be 22 aug. 2016)
Kris Van Dijck kroop met een halve bak bier op achter het stuur van zijn wagen en reed met zijn zatte botten tegen een aanhangwagen. (doorbraak.be › Satire 14 jul. 2019)
terwijl
uitspraak: swèl
ook: swees, swens, swengst, swengst dat
Swèl ik naar de winkel was, is mijn moeder langsgekomen, we hebben elkaar net gemist.
opwaardering
VL: Een herlaadkaart bevat een herlaadbedrag dat je met een herlaadbeurt weer kunt verhogen.
NL: Een opwaardeerkaart bevat het beltegoed dat je weer kunt opwaarderen met belminuten.
hinderen, ergeren, tot last zijn
bilabiale vervorming van ‘mishanden’
ook in West-Vlaanderen (kust en zuidoosten); in centraal en zuidwestelijk West-Vlaanderen wordt (ook) ‘mesannen’ gebezigd
zie ook: besant da nie
Kunde mij ne keer helpen, als het nie besant? Als het besant, doe geen moeite.
een pak slaag, rammeling geven
Die nozems waren elkaar op het pleintje weer aan ’t aflappen.
wij
< wijlder < wijlieder
→ de onafgezwakte vorm ‘wijlder’ wordt in Oost-Vlaanderen lokaal nog gebruikt (mits klinkerverkorting), in West-Vlaanderen is het zelfs de normale vorm: ‘wijder/wijnder’, of in de met ‘me’ samengesmolten vormen ‘mijder/mijnder’
Wulder èn da nie gedaan zulle!
Wij hebben dat niet gedaan hoor!
succes hebben, aanslaan, in trek zijn
zie ook aftrek hebben
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 2
Hare knappe zoon heeft veel aantrek van de meiskes.
in een kledingstuk kleine plooien aanbrengen
SN: rimpelen (naaistersterm)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands fronsels maken aan een kledingstuk
zie ook verzamellemma kledij
Smok is een vorm van fronsen.
Het kleedje is bijna af, de mouwen moeten nog gefronst worden.
felle, volle zon
Ik zet zon erbij omdat het woord flakke alleen voor zon gebruikt wordt.
ook in West-Vlaanderen
zie ook blakke zon; flak
Het is niet goed om in de flakke zon te zitten, je verbrandt dan heel snel.
het stuift er, er is heibel
zie ook verzamellemma koterij
Ik zou er maar voor zorgen dat dat rechtgezet wordt, anders zal het kot te klein zijn, als de baas dat hoort!
Het kot was te klein toen het regeerakkoord aangaf de Bouwmeester te vervangen door een Bouwmeesterscollege. (DS 18.03.15)
“Ik denk niet dat de spellingcommissie over 5 jaar een revolutie zal ontketenen door de dt-regel zoals we die nu kennen op de schop te gooien. Ik denk dat dan, zoals we in Vlaanderen zeggen, het kot te klein zal zijn.” (Ruud Hendrickx – vrt.be)
steenkool
uitspraakvariant zie ook: hulle, hoelle, hullen
< Frans: houille
Smait een bèkke oe(i)le op de stouf.
(Gooi een beetje steenkool in de kachel.)
bijnaam voor de in Antwerpen geboren en getogen Antwerpenaar die dateert uit de periode van de Spaanse Bezetting tijdens de 80-jarige oorlog (1568-1648)
< Spaanse señor ‘deftige heer’
vnw: bijnaam voor de Antwerpenaar
zie ook Belgische bijnamen van inwoners
Echte Sinjoren ziede tegewoordig helaas minder en minder.
Van Dale: in België: tussendoortje rond vier uur ’s middags
< Frans: quatre heures
vgl.: tienuurtje
Elke dag nemen de kinderen een vieruurtje. Naar men zegt, is dat zeer gezond.
(ertoe) in staat (om)
Van Dale 2016 online: BE; niet algemeen
Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1
Hij is bekwaam om al het geld wat hij met zijn vakantiejob heeft verdiend, aan platen uit te geven.
Hij is bekwaam om het aan de grote klok te hangen. (vb. uit Van Dale)
uiteindelijk, ten langen laatste
vgl. leste, ten ~
Uren hebben we gewacht, langenlaatste was het dan toch onzen toer.
kaalkop, kale
zie synoniemen bij kletskop
Mijn favoriete personage van Suske en Wiske is diene pletskop.
iemand bedriegen
Hij heeft me bij de bok gezet, ik voel me echt bedrogen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
