Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
condoom, kapoot
zie ook engels frakske, bache
Voorbeeld:
Zegt ze tegen em ’Ik ben in mijn gevaarlijke periode, ge gebruikt best nen Engelse kapoot.
metselaar
Een metser is een vak- of ambachtsman die bakstenen of blokken natuursteen metselt.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Afleiding van maetse, metse ‘huizenbouwer, metselaar’ dat ontleend is aan middeleeuws Latijn matio, machio (6e eeuw). Dit Latijnse woord gaat, evenals Frans maçon, terug op Frankisch *makjo, een nomen agentis bij het werkwoord maken. (Philippa e.a.)
Van Dale 2018 online: metser
BE; spreektaal metselaar
DS2015 geen standaardtaal
zie: metsen
vgl. metsersstiel, metsendiender; metsersbroek; metsersbaas; metsersstiel
De metsers hebben op 1 week bijna het hele huis gezet.
versterking van wat volgt, “mega veel”
Dieje gast diejen heeft echt muug poen!
De Rosse dieje paft echt muug!
> andere betekenis van muug
velg van een wiel (velo, moto, auto), zjant
/ja~t/ (nasaal a)
→ van het Franse “la jante”
zie ook verzamellemma wegcode
Kleine groengele pruim. Niet lang te verkrijgen maar wel lekker.
< verbastering van het Frans “Reine Claude”
Prov. Antw.: regeloot
Augustus is pruimentijd en dan liggen de ringeloten tussen de andere sappige pruimen in de rayon van fruit en groenten.
Limburgs voor “wat”
Haal jij eens get drinken.
> andere betekenis van get
vlinder
Vanessa atalanta
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: vijfwouter
Vlinder, kapel. In de algemene taal sinds lang verouderd, echter nog wel gewestelijk in Vlaams-België in gebruik.
< VIJVOUTER Middelnederlands: vivouder, viveltere, vivalter(e). Een in velerlei vormen verspreid germaans woord, grondvorm fifal?rôn -, dat waarschijnlijk een met latijns papilio overeenkomende reduplicatieve formatie is bij een wortel die ‘fladderen’ beteekent.
Bij De Bo: fijfouter
Volksetymologie (zie reactie): een vlinder bestaat uit 5 delen, een romp en 4 vleugels.
Antwerpen: wiewouter
Antwerpse Kempen: flikketeer
Laarne: moddevijver
Tielt: flieflotter
Vlaamse Ardennen: vliegenbout, vliegenbouter, vliegemouter
’s Zomers zitten er veel vijffouters in onze vlierstruik.
rechtop, stilstaand, onbeweeglijk
< Frans: fixe
Als bn. en bw. is fiks SN volgens Van Dale, echter niet als bevel.
Ook Vlaams is “fiks” in de uitdr. “een fikse kater”
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Vast, onveranderlijk, strak. In dezen zin in Noord-Nederland niet meer in gebruik.
Sta eens fiks! Dan kan ik de zoom van uw broek omspelden.
En toen riep de sergeant tegen de soldaten: “Strekstaa..and-fiks!” En gelijk stonden ze stok en stijf in het gelid.
’s Anderendaags zat hij met een fikse kater.
pijpenstelen regenen, regenen dat het giet
zie ook: strontregenen, duffelsluizen staan open
Als ’t klein geite regent kunde e kruis maken over uwem barbecue.
(schort vuile boter)
iemand die de fouten van een ander naar buiten brengt
Schorte vûle beuter komt binnen, hij gaat weer de vuile was van iedereen buiten hangen.
ikke
zie eummekes, wiewouter, bibi, den deze
ook Michels (Limburg)
Wie kan dat nu anders gedaan hebben? Ik heb de sleutel van de kelder. Mondeeke heeft dat gefikst.
ajuin, ui
Etymologie: Middelnederlands: onder meer ‘enioen’, ‘enguun’, etc… (vergelijk Frans ‘oignon’ en Engels ‘onion’). In hedendaagse Nederlands werd dit vanaf 16de eeuw ‘ajuin’, uitgezonderd in West-Vlaanderen
een rond, dik figuur(tje)
Dat bolleke daar is madam Stevens. Groot is ze niet, maar ge maakt haar beter niet kwaad…
“Piet Fluwijn en Bolleke” is een reeks van Mark Sleen over een kogelrond manneke en zijn vader.
> zie andere betekenissen van bolleke
boterhammetje
zie ook boke
De kleine heeft zijn bootje helemaal opgegeten.
morsen
Als jij kookt, is de keuken altijd vol gebraggeld.
kerrie, kruidenmengsel
Blijkbaar is er in de Nederlandse volksmond een belangrijk verschil tussen kerrie en curry (de ene is curryketchup, de andere het kruidenmengsel). In Vlaanderen duiden kerrie en curry beide het kruidenmengsel aan. Let ook in Vlaanderen op als je currysaus besteld, omdat dit iets anders is dan curryketchup.
Zie ook currysaus, curryworst, curryrol
Currypoeder
Bereid de saus door de pan met braadvet te drogen met een mengsel van curry en bloem. Daarna laat je hierbij een deciliter witte wijn en een deciliter room inkoken.
openbare onderhoudsdienst voor aanplantingen, parken en dergelijke
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 7
zie ook groenarbeider
De Rubenstuin wordt goed verzorgd door de groendienst van de provincie Antwerpen.
flessenopener
Regio: Oostende
synoniemen in andere regio’s bij opendoender
Irma ’t joenk ee weere nie gepeisd! Bier mô gin ullewupper!
Irma heeft weer niet nagedacht. Flesjesbier maar geen flessenopener.
spel kaarten
zie ook: boek kaarten
Als we willen wiezen moeten we wel een bat kaarten hebben.
BAT = Gansch spel kaarten. Er ontbreekt een kaart in dezen bat. = Hoopken kaarten die soms bij het deelen overschieten. Ook boek. Joos, A., Waasch Idioticon. (1900)
hijgen
zie ook asem
Je bent zo aan’t aosejakken, hard gelopen zeker?
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
