Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #2261

    middenstatie
    (de ~ (v.))

    Centraal station

    DS2015 geen standaardtaal

    zie ook verzamellemma wegcode

    Klik op de afbeelding
    Antwerp train station clock (28548979242)

    De middenstatie is de schoonste staose van ’t land.
    Het Centraalstation is het mooiste station van het land.

    Ruim tien jaar later (1858) kan er in een nieuwe en grotere middenstatie overgestapt worden naar Veurne, en in 1870 ook naar Duinkerken.(inventaris.onroerenderfgoed.be)

    CP ANCIENNE Bruxelles – Brussel – Gare Centrale – Middenstatie

    Azzek in de Middenstatie aankoom, zennek al thuis (Azzek in de middenstatie – Strangers)

    Op de Brandariskaai brengt hij de accu binnen, hij loopt voorbij de Middenstatie en steekt de Kapellebrug over.(De vrouw in de duinen – Els Snick )

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door koen brabo en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 17:17)

    👍
    421

    #2262

    voituur
    (de ~ (v.), ~en)

    1. auto
    2. kinderwagen, kinderkoets, koets

    In Brugs: voiteure

    ook: voiture

    vgl. 1) sportvoiture 2) kindervoiture

    1)
    Zou makkelijk zijn dat de firma kan leveren want 3m lange buizen van verschillende diameters krijg ik nie in mijn voiture (bouwinfo.be)

    2)
    Moeder was weer met de kindervoituur op schok.

    Oma heeft mij uit mijn voiture gehaald voor mijn avondflesje, maar dat was niet zo eenvoudig. (seniorennet.be)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (20 May 2025 18:38)

    👍
    421

    #2263

    gast
    (de ~ (m.), ~en)

    arbeider in dienst van een ambachtsman of fabrikant

    vnw: knecht, hulp: bakkersgast, beenhouwersgast

    afgeleid: meestergast
    zie ook: metsersgast, timmermansgast

    zie ook gast, volle ~, gast, halve ~

    De timmerman van om de hoek werkt met drie gasten.

    > andere betekenis van gast

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Oct 2022 14:55)

    👍
    421

    #2264

    klaaien
    (ww. klaaide, geklaaid)

    - omvallen
    - achterover klaaien
    - omklaaien

    Dat staat hier niet al te stabiel zulle, ’t zal nog klaaien!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door dsa en laatst gewijzigd door fansy (08 Aug 2021 17:43)

    👍
    421

    #2265

    meute
    (de ~, (m.), ~n, ~s)

    1) melkkalf
    2) idioot, kalf als scheldwoord

    zie mutten

    uitspraak: /m.e t.e/

    1) In de wei lopen heel wat meutekes rond.

    2) Sta daar niet zoals een onnozele meute te gapen.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door sin en laatst gewijzigd door nthn (10 Aug 2021 08:33)

    👍
    421

    #2266

    stekeling
    (de ~ (m.), ~en)

    stekelbaars

    Mijn vader ging als kind stekelingskes vangen in de beek

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door petrik (07 Aug 2021 17:19)

    👍
    421

    #2267

    flemen
    (ww., fleemde, gefleemd)

    behagen, aaien, paaien, flodderen, liefkozen … maar niet ernstig gemeend.
    Niet echt om iemand gunstig te stemmen, zoals omschreven in Van Dale, maar eerder met de bedoeling om er (persoonlijk) voordeel uit te halen, om je zin te krijgen …
    zie ook flemer
    Van Dale online 2016:
    voor­al van kin­de­ren vlei­end spre­ken om iem. gun­stig te stem­men of iets ge­daan te krij­gen

    - ‘Als ge stout zijt geweest, moet ge achteraf niet komen flemen.’

    - Je moet niet komen flemen. Het zal niet helpen. Nee is nee!

    7 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fore en laatst gewijzigd door Marcus (08 Aug 2021 01:22)

    👍
    421

    #2268

    commeerewijf

    een klikspaan

    vgl. komeren

    < Fr. commère

    Mijn gebuurvrèwe es een echt commeerewijf. (Mijn buurvrouw is een echte klikspaan)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door FrederikM en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 02:27)

    👍
    421

    #2269

    werkbeurs
    (de ~ (v.),, geen mv.)

    Vroeger de dienst voor tewerkstelling RVAW (Rijksdienst voor Arbeidsbemiddeling en Werkloosheid), thans de werkwinkel bij de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding).

    Onze Lowie heeft werk gekregen van de werkbeurs.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door gommarus en laatst gewijzigd door de Bon (08 Aug 2021 21:34)

    👍
    421

    #2270

    jalouzie
    (de ~ (v.), ~ën)

    hor

    < Frans: jalousie: scherm met lamellen < Italiaans: gelosia

    zie ook vliegenraam

    Steek de jalouzie in zodat de muggen niet binnen komen.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 12:10)

    👍
    421

    #2271

    fruitniers, het fruit waar ~ op zitten is niet van het slechtste
    (uitdr.)

    mensen over wie geroddeld wordt zijn daarom geen slechte mensen

    zie ook: fruitenier

    deze zin staat in een gedicht van J.Declerq alias Joost Uyttendaele in het West-Vlaams geschreven:

    De mensch’n,
    ‘is van ouds bekend
    Bebabbelen geern makanger,
    ’t is woa vo’my, ‘t is woa vo’joe,
    vo’n een is’t lik vo’n angern.

    Wuk doe’j, ojje bebabbeld zyt?
    j’hoalt’r e spreuke bie:
    ‘Och,’t fruut woa da’n dr’
    frutt’niers up zyn…
    en is nog ’tslichtste nie!

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 08:16)

    👍
    421

    #2272

    frietkot
    (het ~, ~ten)

    frituur, friterie, fritkot, frietkraam, snackbar

    Van Dale 2018: friet­kot
    BE; spreek­taal snack­bar of stal­le­tje waar friet ver­kocht wordt
    = friet­kraam

    DS2015: standaardtaal

    vgl. spiegelfrietkot, frietkotfrietjes

    zie ook verzamellemma koterij

    Welk frietkot verkoopt de beste frieten?

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (28 Aug 2022 12:21)

    👍
    420

    #2273

    jante
    (de ~ (v./m.), -n)

    velg van een wiel (velo, moto, auto), zjant
    /ja~t/ (nasaal a)

    → van het Franse “la jante”

    zie ook verzamellemma wegcode

    Fuchsfelge silber

    Amai, da’ zijn schoon janten.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door tavern senses en laatst gewijzigd door nthn (02 Aug 2021 11:01)

    👍
    420

    #2274

    fiks
    (bn. bijw.)

    rechtop, stilstaand, onbeweeglijk

    < Frans: fixe

    Als bn. en bw. is fiks SN volgens Van Dale, echter niet als bevel.
    Ook Vlaams is “fiks” in de uitdr. “een fikse kater”

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Vast, onveranderlijk, strak. In dezen zin in Noord-Nederland niet meer in gebruik.

    Sta eens fiks! Dan kan ik de zoom van uw broek omspelden.

    En toen riep de sergeant tegen de soldaten: “Strekstaa..and-fiks!” En gelijk stonden ze stok en stijf in het gelid.

    ’s Anderendaags zat hij met een fikse kater.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door de Bon (15 Jul 2021 13:19)

    👍
    420

    #2275

    schortevullebeuter
    (de ~, ~s)

    (schort vuile boter)
    iemand die de fouten van een ander naar buiten brengt

    Schorte vûle beuter komt binnen, hij gaat weer de vuile was van iedereen buiten hangen.

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 18:16)

    👍
    420

    #2276

    geit, klein ~en regenen
    (uitdr)

    pijpenstelen regenen, regenen dat het giet

    zie ook: strontregenen, duffelsluizen staan open

    Als ’t klein geite regent kunde e kruis maken over uwem barbecue.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door leander11 en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 14:40)

    👍
    420

    #2277

    geraaktheid
    (de ~ (v.), meervoud niet gebruikelijk)

    beroerte, infarct
    zie ook attak

    uitgesproken: geroktèt, gerokthad, geroktaad

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:
    Beroerte, aanval van vallende ziekte, verlamming. Het mv. mogelijk, doch weinig in gebruik.
    - Kom, Pauw, kom naar boven, of ik krijg er nog eene geraaktheid van! Conscience (ed. 1868)
    - Het jaar daarna werd de oude hertog Philips te Brugge door eene geraaktheid geslagen, Conscience (ed. 1869).

    Van Dale 2014 online: gewestelijk, verouderd: door of met een geraaktheid geslagen, getroffen worden, een beroerte krijgen

    ook in de provincie Antwerpen

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Fons ligt in het ziekenhuis, hij heeft een kleine geraaktheid gekregen, maar hij komt er wel weer bovenop.

    Op 10 november 1608 werd Avellinus bij aanvang van de viering van de Heilige Mis getroffen door een beroerte. Als gevolg hiervan wordt hij tot op vandaag om voorspraak gevraagd bij “geraaktheid” en “onvoorziene dood”. (wikipedia: Andreas Avellinus)

    Gelooft me na, dat is deur da zuipe dat hem een “gerokthad” ee g’had. (Antwerpen)

    Hij heeft een geroktaad gehad en is lam geworden aan één kant. (Kempen)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door nthn (10 Aug 2021 23:53)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Jun 2009

    👍
    420

    #2278

    beus
    (de ~ (v.), -zen)

    1) plastic tasje, zak (bös), hoos
    2) balzak, scrotum, bus, beuze: ook in de Kempen
    3) beurs, portemonee (Kempen)

    < beurs

    Regio Aalst: bezze
    ook in de Antwerpse kempen

    zie ook beuzzeke

    1) Sinds we allemaal aan het milieu doen, krijg je in bijna geen enkele winkel nog een beuzeke om uw winkelwaar in te steken.

    2) Sebiet ne stamp onder eur bös !

    3) Steekt den overschot van dat kleingeld maar terug in mijn beus.

    > andere betekenissen van beus

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 04:18)

    👍
    420

    #2279

    curry
    (zn. m. -'s)

    kerrie, kruidenmengsel

    Blijkbaar is er in de Nederlandse volksmond een belangrijk verschil tussen kerrie en curry (de ene is curryketchup, de andere het kruidenmengsel). In Vlaanderen duiden kerrie en curry beide het kruidenmengsel aan. Let ook in Vlaanderen op als je currysaus besteld, omdat dit iets anders is dan curryketchup.

    Zie ook currysaus, curryworst, curryrol

    Nahrungsmittel 2012-07-08-9517
    Currypoeder

    Bereid de saus door de pan met braadvet te drogen met een mengsel van curry en bloem. Daarna laat je hierbij een deciliter witte wijn en een deciliter room inkoken.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door de Bon (20 Jul 2021 01:36)

    👍
    420

    #2280

    geweest hebben
    (vervoeging)

    geweest zijn

    Vroeger meer algemeen in gebruik, nu minder (zie reacties)

    Politiekers zijn zakkenvullers, het heeft nooit niet anders geweest.

    Als ge u een klein beetje meer gespoeid had dan hadden we op tijd geweest.

    De Waalse Pijl, heeft dat al geweest of moet dat nog komen? (spreek uit: ee-ta al gewest?)

    Gehoord in de documentaire reeks Geel: Ik dacht dat gij genezen geweest zou emmen (hebben).

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (09 Aug 2021 03:51)

    👍
    420

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.