Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
babbelkous
zie ook: babbelgat, tatergat, babbelienge, tettergat
in Herenthout
Geloof die babbeleir toch niet.
broodkruim, kruimel
zie ook grummeling
< Latijn: gremulus
uitspraak: briëmel
Seffes komt er bezoek, pak eens gauw de keerborstel en veeg die bremelen van onder de tafel.
vnw: steelpan, koekenpan
Met een “pan” wordt geen pot bedoeld, zoals in NL.
Een pan wordt gebruikt om in te bakken, een pot om iets in te koken.
Van Dale: pan
(algemeen Belgisch-Nederlands) koekenpan, steelpan
Pas als de boter bruin is legt ge den biefstuk in de pan.
meerdere generaties onder één dak en toch apart
zie kangoeroewonen
Ofschoon ze gekozen hadden voor een kangoeroewoning was het elke dag boel.
presenteren
Een goede presentator kan een show aaneenpraten.
stekelbaars
Mijn vader ging als kind stekelingskes vangen in de beek
hor
< Frans: jalousie: scherm met lamellen < Italiaans: gelosia
zie ook vliegenraam
Steek de jalouzie in zodat de muggen niet binnen komen.
klap, slag
vnw: slag, klap, oorveeg
-motten geven: een pak slaag, een pak rammel
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
Omdat hij zijn tong uitstak kreeg hij een mot in zijn gezicht.
Als de stang geblokkeerd is moet ge er maar een harde mot op geven dan komt die wel los.
> andere betekenis van mot
overdreven lief, suikerzoet
Van Dale 2018 online: BE
standaardtaal in België (VRT-Taalnet)
DS2015 standaardtaal
zie ook zeem
Hij kwam haar zeemzoet vertellen, dat hij de telelens gekocht had die hij graag wou. Van haar kant pikte ze erop in dat ze een nieuw montuur dat ze in de kathedraal van de consumptie in Wijnegem gezien had, hoogdringend op haar kooplijstje had gezet. (inpikken op)
lijf, lichaam; (ook) kraag
Èn z’ne gielis hooë. (naar binnen spelen, “in zijn botten slaan”, opeten)
Iemed bij z’ne gielis pakke, hébbe. (bij zijn kraag grijpen, hebben)
te voorschijn komen, voor de dag komen (met)
op tafel gegooid, publiek bekend worden
vnw: voor de pinne(n) komen:, voor de dag komen, te voorschijn komen, zich vertonen, op de proppen komen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In de zegsw. voor de pinne (of de pinnen) komen, te voorschijn komen, zich vertoonen, voor den dag treden. Dikwijls ook bepaaldelijk: voor het gerecht verschijnen. In Zuid-Nederland. De oorsprong van de uitdrukking is niet bekend; Gezelle denkt dat pinne hier opgevat moet worden als: gepunte stok of lat die de balie schoort en vandaar de balie zelf, zoodat voor de pinne komen vergeleken kan worden met voor den droomstok klagen, voor ’t gerecht gaan.
“Iemand veur de pinne dagen” Joos (1900-1904).
“Betalen zal hij, of ik zal hem doen voor de pinnen komen” Claes
“Die zaak komt morgen veur de pinnen” Cornelissen-Vervliet.
zie ook pinnen, met iets voor de ~ komen,
pinnen, iets voor de ~ halen
variant: voor te pinnen komen, zie voorbeelden
In de politiek wordt altijd naar de stok gezocht, waarmee ze den hond kunnen slaan. Als die voor de pinnen komt, kunt ge beter een kruis maken over uw carrière.
“Later, als de muizen weer voor de pinnen komen, zoo stil is het hier, dan zou hij tegen zichzelf wel durven zeggen: wees toch stil.” Louis Paul Boon
“Ook gaan we op bezoek bij de negentien Halse carnavalsgroepen die opnieuw met een nieuwe praalwagen en eigen kostuums voor de pinnen komen.” (standaard.be 06/03/2007)
“In ieder geval u moet dus goed opletten wat je tekent!!!!!!! zeker de papiertjes waar ze inneens mee voor de pinnen komen en laten tekenen, want de banken dekken zich voor alles in en de particulier zeker iemand van 87 jaar loopt erin!!!!” (forum spaargids.be 15/03/2018)
We proberen het aantal ‘toeristen’, die vooral een kijkje komen nemen of met totaal onrealistische budgetten voor te pinnen komen, … (Gazet van Zurenborg 2017)
Hij liet dus Adam voor te pinnen komen. En zond hem zoetjes naar het dromenland. (Volksliedjes – Er wordt verteld)
kus, zoen, pun
zie ook poenen
zie synoniemen in andere regio’s bij bees, pieper
Lang mich èns e poenneke.
(Geef me eens een kus.)
afgevaardigde, gedelegeerde
Vroeger was er bij elke voetbalploeg nen délégué. Of dat nu nog zo is weet ik niet.
1. auto
2. kinderwagen, kinderkoets, koets
In Brugs: voiteure
ook: voiture
vgl. 1) sportvoiture 2) kindervoiture
1)
Zou makkelijk zijn dat de firma kan leveren want 3m lange buizen van verschillende diameters krijg ik nie in mijn voiture (bouwinfo.be)
2)
Moeder was weer met de kindervoituur op schok.
Oma heeft mij uit mijn voiture gehaald voor mijn avondflesje, maar dat was niet zo eenvoudig. (seniorennet.be)
smokkelen
ook: brossen (van school)
Etymologie: < ‘blauw’ = bedrieglijk
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Van Blauw in den zin van bedrieglijk.
? In zuidelijke gewesten: bedriegen, zich heimelijk toeëgenen; inzonderheid iets smokkelen, of wel de betaling van invoerrechten ontduiken; in West-Vlaanderen ook: de school verzuimen (De Bo (1873)); evenzoo de messe, de vesper blauwen. Verg. hoogduits schwärzen, smokkelen.
— In den donder blauwen, in West-Vlaanderen: ”iets zoodanig verrichten dat het niemand bemerke of achterhalen kunne” De Bo
gedoe, spektakel, chaos
Dat gaat nogal een cirk zijn als de kroonprins van Engeland trouwt met zijn Kate.
1) melkkalf
2) idioot, kalf als scheldwoord
zie mutten
uitspraak: /m.e t.e/
1) In de wei lopen heel wat meutekes rond.
2) Sta daar niet zoals een onnozele meute te gapen.
- omvallen
- achterover klaaien
- omklaaien
Dat staat hier niet al te stabiel zulle, ’t zal nog klaaien!
Vroeger de dienst voor tewerkstelling RVAW (Rijksdienst voor Arbeidsbemiddeling en Werkloosheid), thans de werkwinkel bij de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding).
Onze Lowie heeft werk gekregen van de werkbeurs.
ei
verschillende meervoudsvormen:
Lier: aare, aaërs
Kempen: aajere
reïnterpretatie van ei-ren/ei-res tot eir-en/eir-es
Het bruin kieken heeft 1 aar gelegd en het zwet 3 aaërs.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
