Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
nors kijkend, onvriendelijk vrouwmens
vgl. zoer brod
Trien is afgeleid van de vrouwennaam Catharina, Katrien
Ze is weer komen klagen over de juke-box, die zuur trien van hierneven.
Oud-volkse benaming voor “mais”.
Uitspraak eertijds /spöngs?n ta:r?f/ (<Spaansen terf)
Vroeger noemde men in Vlaanderen mais ‘Spaansen tarwe/terf’
Het fijnste is ook zijn haar.
betekenis: “hij is niet al te snugger”
Hij heeft een gaffel geslagen, hij heeft een flater begaan, maar ‘het fijnste is ook zijn haar’, hij is niet al te snugger.
regenworm
verwant met: térik, tetting, tettienk,
synoniemen: pielewuiter, piet, piering, pirling
De witte ging gaan vissen en hij had erop gepeisd van een zakske terikken mee te doen.
kuren
(wordt altijd in het meervoud gebruikt)
Ons Tine was ambetant; ze had weer striepen.
schemering (lett. en fig.)
DS2015 geen standaardtaal
vnw: deemster (het), deemstering (de)/ het donker, duisternis of schemering
vgl. deemsteren, avonddeemstering
kuleuven.be: In de deemstering van het hiernamaalsgeloof hebben ook vele klassieke beelden van het hiernamaals een belangrijke rol gespeeld.
books.google.be: De verdwenen rechters. Analyse van een kunstroof: Ondertussen is de deemstering ingevallen. Om 191145 slaat de openbare elektrische verlichting aan. Op het Sint-Baafsplein voor de hoofdingang (westkant) …
prullen, knoeien, aanmodderen
zie ook kweddel, kweddeleer, gekweddel
Dat plaasterwerk is ook maar gekweddel(d).
> andere betekenis van kweddelen
zeuren, jammeren over een bepaalde toestand;
ook zagen en klagen (zie voorbeelden)
zie zagen
“We weten allemaal, eens goed klagen en zagen, dat kan deugd doen. “Het kan inderdaad aardig opluchten, maar dat is een kortstondig gevoel.” (deredactie.be)
“Daarom is zagen en klagen nog niet zo slecht voor je. We maken er ons allemaal wel eens schuldig aan. Klagen over het Belgische weer, mopperen over de drukte op het werk of zeuren over de ellenlange files en trage chauffeurs.” (feeling.be)
‘Stop met klagen en zagen’: minister van Mobiliteit Lydia Peeters reageert furieus op topvrouw De Lijn (demorgen.be)
berispen, terechtwijzen
Woordenboek der Nederlandsche Taal bij struffen:… in het Antwerps stroeven, struffen, “afzetten”; en “met woorden bestraffen, berispen”, Cornelissen-Vervliet (1899)
Antwerpsch Idioticon (Cornelissen-Vervliet): STRUFFEN, STRO?FEN – Met woorden bestraffen, iemand berispen die iets laakbaars zegt of doet. “Dieë jongen moet gestruft wörren, iedere’ keer dat em zoo’n leelijke woorden spre?kt.”
vergelijk struffen
Onze Alexander zit hier te schreeuwen omdat hij onterecht gestroeft is door zijn juf, het was de schuld van die andere jongen.
> andere betekenis van stroefen
kluit, klomp, klont
stuk
Middelnederlandsch Woordenboek: clot: klot: In het Vlaams is het woord nog heden in gebruik in de beteekenissen klont, klomp of kluit aarde; turfkluit en brokken steenkolen (Schuermans).
vgl klotzeep, klotter, klutje, kluit, klod
Met zo’n slijkweer buiten in den hof gaan werken, dan hangen de klotten grond aan uw botten.
Een klotteke suiker in de koem soppen en dan afzabberen, zo leren de klein mannen koffie drinken.
Een klot goeiboter in de puree is niet slecht.
voldaan zijn van eten. Meest gezegd van dieren.
< variant van volte:
3. In bijz. toep. op drank en spijs: verzadiging, bekomst, genoegen; zooveel als iemand maar lust of kan verduwen. Met de bijgedachte dat het genoemde of geïmpliceerde dient tot vulling (nl. der maag). In de algemene taal sinds lang verouderd, echter nog wel in dial. aangetroffen
Vulte, Saturitas, Kiliaan (1588). (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
De boer had buukstabie (buikstabij) gegeten, ie pufte ne keer, zei “’k heb mijn vulte” en nu smoorde ie zijn puupke.
het resultaat van het schiften, van het selecteren
sport en andere competities: de schifting = de voorrondes, de voorselecties
vnw:
•selectie
•voorronde, selectie, serie in de sport
Van Dale 2017 online: BE
Van Dale 1995:
3. (in Belg.) selectie
4. (in Belg.) sport: voorronde, selectieronde,…
woorden.org:
2. Zuid-Nederlands onderzoek, selectie naar geschiktheid; geneeskundige, medische schifting a) medische keuring; b) medisch keuringsbewijs
3. Zuid-Nederlands, sport voorwedstrijd om te bepalen wie in de (halve) finale komt, serie
zie ook schiftingsvraag; schiftingsproef
Vroeger kwamt ge met platvoeten niet door de medische schifting op het Klein Kasteeltje voor het leger.
Er zijn veel kandidaten die aan Idool meedoen, maar de meesten komen niet door de schifting.
Voor ge op de hoofdtabel van het tennistornooi komt moet ge de schiftingen spelen.
wordt gezegd wanneer iemand een mager, scherp, spits gezicht heeft
Hij mag stoppen met zijn regime want binnenkort kan hij uit een fles pikken.
zagen, meuzzen, kassen op iets of iemand, roddelen
< Frans: bisquer
ook in Vlaams-Brabant
Leuven: “jaloezie en /biskandoese/
Ze zaten altijd te biskeren over de prijs van van alles en nog wat.
helemaal hetzelfde, krek eender
In ‘t moederhuis.
"’t Is helemaal gewisseld en gedraaid haar moeder."
jeuk, zie ook jeuksel
ook als werkwoord: hukselen
Die vlooiebeet hukselt nogal.
Elk parket beschikt over een dienst slachtofferonthaal. De medewerkers van deze dienst zijn justitieassistenten. Zij zorgen er voor dat slachtoffers van misdrijven en hun verwanten binnen het parket en de rechtbank de nodige aandacht krijgen. De justitieassistenten van de dienst slachtofferonthaal helpen met andere woorden de rechten van slachtoffers te realiseren.
zie ook slachtofferbejegening
Het slachtoffer of diens verwanten kunnen spontaan een beroep doen op de dienst slachtofferonthaal. De dienst is gratis.
bijwerking
De nevenwerking van sommige medicamenten is erger dan de werking.
groot geluk
zie ook beire
Eje were gewon met de lotto? Je e gie toch altied berechanse.
(Heb je weer gewonnen met de lotto? Je hebt toch altijd veel geluk.)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
