Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
naar het toilet gaan
Is het toilet vrij want hij moet dringend zijn pijpke uitkloppen!
heel onaangenaam ruiken, stinken
zie ook fis
Zijt ge aan ’t beren geweest? Ga uw eigen eens wassen en ander dinge aandoen, ge stinkt gelijk een fis.
SN: mijn enige zorg
Antwerpen en Kempen: het enige van mijn zorgen
vgl. ook zorgen, het minst(e) van mijn ~,
zorgen, de laatste van mijn ~
‘Schaamt ge u niet om zo met een reliek uit een duister verleden te pronken?’ had ik verontwaardigd gevraagd, vooral – ik geef het niet graag toe – omdat de koning mij carrément over het hoofd had gezien bij het uitdelen van adellijke titels, en dat in weerwil van mijn enorme verdiensten voor de monarchie. Ondank is des werelds loon. En als dat dan nog de enige van mijn zorgen was.
(van Dievel consulting, deredactie.be)
Als dat het enige van mijn zorgen is, dan zijn dat luxezorgen.
zeer snel voorbij komen, lopen, rennen
< schijveren
zie andere definitie van schieveren
De koers passeerde voorbij onze deur, de coureurs schieverden in een flits voorbij.
Het is een nationalistische stroming die een onafhankelijk Vlaanderen beoogt.
zie ook centenflamingantisme
Het Vlaams-nationalisme is voortgekomen uit de Vlaamse Beweging. Vlaams-nationalisten streven naar Vlaamse onafhankelijkheid, in tegenstelling tot anderen binnen de beweging, zoals cultuurflaminganten, federalisten of confederalisten. (Wikipedia)
klaarmaken, optutten, aankleden,
door uw haar kammen, jas en schoenen aandoen voor vertrek
zie ook gereedmaken, zijn eigen ~
niet in Van Dale 2014 online
< andere definitie van gereedmaken
Maakt oe gereed, dat we kunnen vertrekken.
Hoelang gaat dat duren eer dat ge u gereedgemaakt hebt?
Maakte gij die klein gereed, ik zal haar speelgoed al inpakken.
een studie of vak helemaal leren, afmaken
zich bekwamen
Nadat hij zich met bijzondere lessen in het Engels had geoefend, ging hij zich in het Frans volleren te Antwerpen, waar hij vervolgens optrad als ondermeester in een van de voornaamste leergestichten. (Henri Consciense, Wikipedia)
O.L.Heer is het wijs
Als men iets echt niet (meer) weet, zal je een bruggeling deze uitspraak wel eens horen zeggen.
Seppen is weere loate vandoage.Wor da tie zit, Meneer ist wies.
Seppen is weeral laat.Waar hij zit, Mijnheer weet het.
moes, brij, pap
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Weeke of vooze, inzonderheid door bederf of vernieling ontstane massa; moes; pap. In het Zuiden. (zie voorbeelden)
Van Dale 2014 online: weke massa: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
ook: in spijs vaneen (spijs, in ~ vaneen)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hij trapte op ’n pad, dat de spijs er uit kwam. (Cornelissen-Vervliet)
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Daar (in een pistool) steekt nu genoeg in om heel mijn kop in spijs van een te doen vliegen! (Timmermans, Anna-Marie)
> zie andere definitie van spijs
NL/SN: met een aureool van
Waarna de gastheer zich bescheiden terugtrok in de richting van de vele cameraploegen en Geert Bourgeois met een stralenkrans van degelijkheid naar voren trad. (Louis van Dievel)
zot worden van iets of iemand
NL: ergens simpel van worden, ~ niet goed van worden
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook horens krijgen van, horendol, ergens ~ van worden, hoorndul, orendul
Die muggenbeet jeukt verschrikkelijk, ik word daar onnozel van.
Ik word er gelijk onnozel van als ik de gsm niet kan opnemen en ze mij 15 keer na mekaar bellen en geen enkel berichtje inspreken waarvoor ze mij zo dringend nodig hebben.
Kenny, een manneke van 5 jaar, is een druk kind en kan geen 5 minuten stilzitten. Zijn moeder wordt daar onnozel van.
geld
niet onmogelijk dat het afkomstig is van het Spaanse “plata” (zilver) dat ook een volkse uitdrukking is om geld aan te duiden
zie ook peeschijven en schijven
Middelnederlandsch Woordenboek:
Gewoonlijk beteekent plate: een meer of minder dun of geplet blad van het een of andere metaal.
Ook in de bet. schijf, geldstuk. Vgl. placke
In de 19de eeuw sprak men nog van “gouden en zilveren platen” voor “geld”. In het Spaansch is plata het gewone woord voor “zilver” geworden, b. v. in Rio de la Plata, zilverrivier. Eene soortgelijke beteekenis heeft piaster, nl. “lame de métal, plaque” (Scheler 349).
- Al haddi gout ende selveren platen, verloordijt ter zee, wat haddijs te bat? Vad. Mus.
Ik zou wel nen nieuwen auto willen kopen maar ik heb geen plaat.
> andere betekenis van plaat
slecht gemaakt of gedaan, van slechte kwaliteit
iets dat de moeite niet waard is
zie ook: hond, voor de ~ zijn kloten
zie ook kloten
Ik heb een nieuw veranda laten bouwen maar ik had het beter zelf gedaan, want het is echt van den hond zijn klote, om mee te bleiten.
kutfilm.be: En dat is nodig, want het scenario is, om het oneerbiedig te zeggen, van de hond zijn kloten.
Hard regenen.
zie ook het regent stront, duffelsluizen staan open; het weer
Het regende oude wijven toen ik met de fiets naar huis reed. Toen ik thuiskwam, was ik zeiknat.
sarcastische opmerking wanneer iemand – eventueel de spreker – een stommiteit uithaalt
zie ook: loemp is ook vis
ook in Limburg en Vlaams-Brabant (zie reactie)
niet in Oost- en West-Vlaanderen
Ja, ik had het weer andersom geschreven dan de bedoeling was. Ge weet het, lomp is ook vis, maar de kop deugt niet.
Zoals mijn vader ooit zei: “Lomp is ook vis, maar de kop deugt niet” (seniorennet.be)
kalkpoeder om plaaster te maken
gipspoeder
zie ook plaasteren, beplaasteren
vgl plakplaaster
De plaasterkalkpap die just vers gemaakt is uit water en plaasterkalk, voelt warm aan.
uitspraak: vetzjaar
Gij se vetjaar, vettige moppen vertellen terwijl we aan ’t eten zijn.
spaarkas in een café, waarmee de klanten kunnen sparen om jaarlijks een teerfeest te organiseren.
Meestal hangt het spaarkaske (een soort grote brievenbus met veel genummerde gleuven) tegen de muur in het café.
Van Dale vermeldt dit als verouderd, maar in Vlaanderen zijn er nog veel verenigingen en cafés die een spaarkaske organiseren.
Spaarkaske “DEN HOEK”
Een spaarkaske is een oude cafégewoonte. Klanten kunnen deelnemen en zo per jaar een centje opzij leggen. Bovendien is het jaarlijks teerfeest uniek en organiseert het Spaarkaske regelmatig activiteiten. (website café ’t Hoekske)
Nieuwsblad.be: In café ‘t Vaderhuis in Asse hebben zo’n 130 spaarders met een mooi slotfeestje afscheid genomen van hun spaarkaske. Na 40 jaar zet de vierkoppige spaarkasploeg in het etablissement van Lea ,,van Niskes’’ De Nijs er een punt achter. Door de verstrengde wetgeving voor spaarrekeningen verdwijnt daarmee alweer een stukje dorps- en cafécultuur.
Nieuwblad.be: Wetgeving nekt ouderwetse spaarkas
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.