Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #18901

    pijpke, zijn ~ uitkloppen
    (uitdr.)

    naar het toilet gaan

    Is het toilet vrij want hij moet dringend zijn pijpke uitkloppen!

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door japper en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 01:06)

    👍
    270

    #18902

    fis, stinken gelijk een ~
    (uitdrukking)

    heel onaangenaam ruiken, stinken

    zie ook fis

    Zijt ge aan ’t beren geweest? Ga uw eigen eens wassen en ander dinge aandoen, ge stinkt gelijk een fis.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door nthn (28 Jul 2021 05:03)

    👍
    270

    #18903

    zorgen, de enige van mijn ~
    (Vlaamse uitdrukking)

    SN: mijn enige zorg
    Antwerpen en Kempen: het enige van mijn zorgen

    vgl. ook zorgen, het minst(e) van mijn ~,
    zorgen, de laatste van mijn ~

    ‘Schaamt ge u niet om zo met een reliek uit een duister verleden te pronken?’ had ik verontwaardigd gevraagd, vooral – ik geef het niet graag toe – omdat de koning mij carrément over het hoofd had gezien bij het uitdelen van adellijke titels, en dat in weerwil van mijn enorme verdiensten voor de monarchie. Ondank is des werelds loon. En als dat dan nog de enige van mijn zorgen was.
    (van Dievel consulting, deredactie.be)

    Als dat het enige van mijn zorgen is, dan zijn dat luxezorgen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 05:19)

    👍
    270

    #18904

    schieveren
    (ww.)

    zeer snel voorbij komen, lopen, rennen

    < schijveren

    zie andere definitie van schieveren

    De koers passeerde voorbij onze deur, de coureurs schieverden in een flits voorbij.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door fansy (07 Jul 2021 19:58)

    👍
    270

    #18905

    Vlaams-nationalisme
    (het ~, geen mv.)

    Het is een nationalistische stroming die een onafhankelijk Vlaanderen beoogt.

    zie ook centenflamingantisme

    Het Vlaams-nationalisme is voortgekomen uit de Vlaamse Beweging. Vlaams-nationalisten streven naar Vlaamse onafhankelijkheid, in tegenstelling tot anderen binnen de beweging, zoals cultuurflaminganten, federalisten of confederalisten. (Wikipedia)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door de Bon (07 Jul 2021 20:03)

    👍
    270

    #18906

    gereedmaken
    (ww. maakte gereed, gereedgemaakt)

    klaarmaken, optutten, aankleden,
    door uw haar kammen, jas en schoenen aandoen voor vertrek

    zie ook gereedmaken, zijn eigen ~

    niet in Van Dale 2014 online

    < andere definitie van gereedmaken

    Maakt oe gereed, dat we kunnen vertrekken.

    Hoelang gaat dat duren eer dat ge u gereedgemaakt hebt?

    Maakte gij die klein gereed, ik zal haar speelgoed al inpakken.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 02:51)

    👍
    270

    #18907

    volleren
    (ww. volleerde, volleerd)

    een studie of vak helemaal leren, afmaken
    zich bekwamen

    Nadat hij zich met bijzondere lessen in het Engels had geoefend, ging hij zich in het Frans volleren te Antwerpen, waar hij vervolgens optrad als ondermeester in een van de voornaamste leergestichten. (Henri Consciense, Wikipedia)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (10 Aug 2021 23:31)

    👍
    270

    #18908

    meneer ist wies
    (uitdr.)

    O.L.Heer is het wijs

    Als men iets echt niet (meer) weet, zal je een bruggeling deze uitspraak wel eens horen zeggen.

    Seppen is weere loate vandoage.Wor da tie zit, Meneer ist wies.
    Seppen is weeral laat.Waar hij zit, Mijnheer weet het.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bart de busscher en laatst gewijzigd door fansy (06 Aug 2021 17:05)

    👍
    270

    #18909

    spijs
    (zn. v.)

    moes, brij, pap

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Weeke of vooze, inzonderheid door bederf of vernieling ontstane massa; moes; pap. In het Zuiden. (zie voorbeelden)

    Van Dale 2014 online: weke massa: Belgisch-Nederlands, niet algemeen

    ook: in spijs vaneen (spijs, in ~ vaneen)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hij trapte op ’n pad, dat de spijs er uit kwam. (Cornelissen-Vervliet)

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Daar (in een pistool) steekt nu genoeg in om heel mijn kop in spijs van een te doen vliegen! (Timmermans, Anna-Marie)

    > zie andere definitie van spijs

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (03 Aug 2021 17:24)

    👍
    270

    #18910

    stralenkrans, met een ~ van
    (uitdrukking)

    NL/SN: met een aureool van

    Waarna de gastheer zich bescheiden terugtrok in de richting van de vele cameraploegen en Geert Bourgeois met een stralenkrans van degelijkheid naar voren trad. (Louis van Dievel)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (28 Jul 2021 15:49)

    👍
    270

    #18911

    onnozel worden van iets of iemand
    (uitdr.)

    zot worden van iets of iemand

    NL: ergens simpel van worden, ~ niet goed van worden

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook horens krijgen van, horendol, ergens ~ van worden, hoorndul, orendul

    Die muggenbeet jeukt verschrikkelijk, ik word daar onnozel van.

    Ik word er gelijk onnozel van als ik de gsm niet kan opnemen en ze mij 15 keer na mekaar bellen en geen enkel berichtje inspreken waarvoor ze mij zo dringend nodig hebben.

    Kenny, een manneke van 5 jaar, is een druk kind en kan geen 5 minuten stilzitten. Zijn moeder wordt daar onnozel van.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (27 Jul 2021 06:13)

    👍
    270

    #18912

    keer
    (de ~ (m.), ~s)

    bak, auto, wagen, of kar

    zijn keer staat slecht geparkeerd

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door bestman en laatst gewijzigd door fansy (04 Jul 2021 19:20)

    👍
    270

    #18913

    plaat
    (de ~ (m.), geen meerv.)

    geld
    niet onmogelijk dat het afkomstig is van het Spaanse “plata” (zilver) dat ook een volkse uitdrukking is om geld aan te duiden

    zie ook peeschijven en schijven

    Middelnederlandsch Woordenboek:
    Gewoonlijk beteekent plate: een meer of minder dun of geplet blad van het een of andere metaal.
    Ook in de bet. schijf, geldstuk. Vgl. placke
    In de 19de eeuw sprak men nog van “gouden en zilveren platen” voor “geld”. In het Spaansch is plata het gewone woord voor “zilver” geworden, b. v. in Rio de la Plata, zilverrivier. Eene soortgelijke beteekenis heeft piaster, nl. “lame de métal, plaque” (Scheler 349).
    - Al haddi gout ende selveren platen, verloordijt ter zee, wat haddijs te bat? Vad. Mus.

    Ik zou wel nen nieuwen auto willen kopen maar ik heb geen plaat.

    > andere betekenis van plaat

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (04 Aug 2021 11:25)

    👍
    270

    #18914

    hond, van den ~ zijn kloten
    (uitdrukking)

    slecht gemaakt of gedaan, van slechte kwaliteit
    iets dat de moeite niet waard is

    zie ook: hond, voor de ~ zijn kloten

    zie ook kloten

    Ik heb een nieuw veranda laten bouwen maar ik had het beter zelf gedaan, want het is echt van den hond zijn klote, om mee te bleiten.

    kutfilm.be: En dat is nodig, want het scenario is, om het oneerbiedig te zeggen, van de hond zijn kloten.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Aug 2021 14:09)

    👍
    270

    #18915

    wijven, het regent oude ~
    (uitdr.)

    Hard regenen.

    zie ook het regent stront, duffelsluizen staan open; het weer

    Het regende oude wijven toen ik met de fiets naar huis reed. Toen ik thuiskwam, was ik zeiknat.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Gilles & David en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 06:14)

    👍
    270

    #18916

    mem, ga aan uw moeder haar ~ hangen
    (uitdr.)

    zie ga aan uw moeder haar mem hangen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door fansy (11 Aug 2021 03:47)

    👍
    270

    #18917

    lomp is ook vis, maar de kop deugt niet
    (uitdrukking)

    sarcastische opmerking wanneer iemand – eventueel de spreker – een stommiteit uithaalt

    zie ook: loemp is ook vis

    ook in Limburg en Vlaams-Brabant (zie reactie)
    niet in Oost- en West-Vlaanderen

    Ja, ik had het weer andersom geschreven dan de bedoeling was. Ge weet het, lomp is ook vis, maar de kop deugt niet.

    Zoals mijn vader ooit zei: “Lomp is ook vis, maar de kop deugt niet” (seniorennet.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Oct 2022 11:43)

    👍
    270

    #18918

    plaasterkalk
    (de ~ (m.), geen mv.)

    kalkpoeder om plaaster te maken
    gipspoeder

    zie ook plaasteren, beplaasteren
    vgl plakplaaster

    De plaasterkalkpap die just vers gemaakt is uit water en plaasterkalk, voelt warm aan.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (07 Aug 2021 19:39)

    👍
    270

    #18919

    vetjaar
    (zn. m.; ~jaren)

    een vetzak, vetlap

    uitspraak: vetzjaar

    Gij se vetjaar, vettige moppen vertellen terwijl we aan ’t eten zijn.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Aug 2021 08:36)

    👍
    270

    #18920

    spaarkaske
    (het ~ , ~ s onz. zelfst. nw.)

    spaarkas in een café, waarmee de klanten kunnen sparen om jaarlijks een teerfeest te organiseren.
    Meestal hangt het spaarkaske (een soort grote brievenbus met veel genummerde gleuven) tegen de muur in het café.

    Van Dale vermeldt dit als verouderd, maar in Vlaanderen zijn er nog veel verenigingen en cafés die een spaarkaske organiseren.

    Spaarkaske “DEN HOEK”
    Een spaarkaske is een oude cafégewoonte. Klanten kunnen deelnemen en zo per jaar een centje opzij leggen. Bovendien is het jaarlijks teerfeest uniek en organiseert het Spaarkaske regelmatig activiteiten. (website café ’t Hoekske)

    Nieuwsblad.be: In café ‘t Vaderhuis in Asse hebben zo’n 130 spaarders met een mooi slotfeestje afscheid genomen van hun spaarkaske. Na 40 jaar zet de vierkoppige spaarkasploeg in het etablissement van Lea ,,van Niskes’’ De Nijs er een punt achter. Door de verstrengde wetgeving voor spaarrekeningen verdwijnt daarmee alweer een stukje dorps- en cafécultuur.

    Nieuwblad.be: Wetgeving nekt ouderwetse spaarkas

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (28 Jul 2021 03:41)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Apr 2023

    👍
    270

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.