Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook
beschikbaar als RSS Feed
politiek neologisme: project van de regering dat in uitvoering is of in de steigers staat
vgl. werven, cruciale ~
Dit zijn de werven van de regering-Michel voor de komende weken (vrt.be – 2018)
Jong VLD maakt een harde analyse van de “openstaande werven van de regering ‘Geert Bi Rupo’”, met de positieve en negatieve punten per minister. (deredactie.be – 2016)
De vier werven voor de volgende Brusselse regering – Agoria
10 Werven van Di Rupo – België – Knack.be
realisatieVlaamse regering legt zes prioritaire werven vast in het kader van het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) (geertbourgeois.be – 2015)
> andere betekenis van werf
1) zitkussen van een zetel (onderdeel)
2) kussen om in een zetel te leggen (accessoire)
2) Volledige set van salonzetels (beige kleur met bloemmotieven) + geassocieerde zetelkussens. (2dehands.be)
1) Bengels! Piraten! Oogappels! Prinsessen! Kampen bouwen met zetelkussens, op de muur tekenen met alcoholstiften en de kat plasticine voederen … dat is allemaal toppie, maar na enkele dagen kerstvakantie willen mama en papa echt eens buiten met jullie. (frontview-magazine.be)
1) Zetelkussens overtrekken. De (afneembare) kussens van onze zetel zijn versleten (enkel de kussenhoezen: scheuren en plekken), en we zouden die graag herstellen mits redelijke prijs. (twizzi.be)
synoniem van zetelbed
“Een slaapzetel is interessant voor beperkte ruimtes.” (gerowonen.be)
zetel die kan omgevormd worden tot een bed
synoniem slaapzetel
“Geen plaats voor een extra bed in jouw appartement? Krijg je regelmatig logies over de vloer? Eén oplossing: een zetelbed! Overdag doet het dienst als gezellige sofa, ’s avonds vorm je het om tot een heerlijk bed.” (krea.be)
stoelverwarming
zie ook poepverwarming
“Hij stond hoog genoteerd op haar rankinglijst: hij was niet alleen een knappe en hoffelijke vijftiger, hij reed bovendien in een auto met zetelverwarming.” Diane Broeckhoven, Wat voorafging (2016)
te laag loon
“Volgens de transportbonden gaat het hierbij om chauffeurs die blijkbaar voor de kerstvakantie teruggekeerd waren naar hun land van herkomst. Deze mensen werken aan een dumpingloon van zo’n 250 euro per maand en een…” (dekamer.be 7/01/2016)
“Schulz zegt geen fan te zijn van de Ieren, die met dumpinglonen werken.” (demorgen.be 17/08/2017)
“Zelfs de IT-sector heeft te maken met goedkope Indische programmeurs die in België werken aan dumpinglonen.” (cogitatio.be 16/05/2017)
het aantal artsen dat mag opgeleid worden per deelstaat
Van Dale 2018 online: in BE
De plenaire Kamer heeft donderdag in de late uurtjes een wetsontwerp goedgekeurd dat voor de toekomst de verdeling van de artsenquota tussen Vlaanderen en Franstalig België regelt. (vrt.be)
Het aantal attesten dat wordt uitgedeeld, is afhankelijk van het wettelijk bepaalde artsenquotum: het aantal artsen dat nodig is om in een voldoende, kwalitatief aanbod te voorzien voor de patiënt. (hln.be)
vijf, vijven
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
vgl. gevieren
‘Ieder van ons gevijven heeft een soort van vetorecht, maar in heel mijn carrière hebben we nog nooit echt over iets moeten stemmen’, vertelt de gedelegeerd bestuurder. (tijd.be)
Het afgelopen weekend waren ze in Annecy le Vieux met zijn gevijven die doorstootten naar de finales van de European Youth Cup. (belclimb.be)
tunnel
Van Dale 2018 online: BE
zie ook wegcode
Op maandag 10 juli start het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) met renovatiewerken in de Jan De Vostunnel in Antwerpen. In de tunnelkoker richting Antwerpen worden nieuwe verlichting, ventilatie- en veiligheidssystemen geplaatst. (wegenenverkeer.be)
Tijdens het weekend van 11 en 12 november is de tunnelkoker van de nieuwe fiets- en voetgangerstunnel in Hasselt onder de sporen geschoven. (infrabel.be)
onder elkaar, tussen elkaar
Van Dale online 2018: BE
Hoe ze dat gaan oplossen moeten ze tusseneen overeenkomen.
koosnaam voor partner, geliefde
Andere regio’s?
Dag toeteke, hoe was ’t vandaag?
Kom eens hier m’n toeteke dat ik u nen dikke kus geef.
Je toeteke en Scotty. jeske blijf voor altijd mijn valentijn. (gva.be)
“Toeteke, schatteke,m’n Ilske, ik heb zo’n zeer,” zegt hij… (blogspot.be)
informatiedag georganiseerd door een werkgever om zijn vacatures in te vullen (bv: ziekenhuis, spoorwegmaatschappij, defensie, privébedrijf, e.a.)
zie ook job
“Defensie organiseert op 12 april een jobdag waar je alle technische functies op één plek kan ontdekken.Je kan een brede waaier aan activiteiten, stands en demonstraties verwachten.” (mil.be)
“De Antwerpse Tabaknatie drijft haar personeelsbestand fors op. Komend weekend organiseert zij een jobdag om veertig vacatures in te vullen, sommige zelfs onmiddellijk.” (gva.be 14/02/2017)
“Wie naar de jobdag van Infrabel in Berchem komt, is zo goed als zeker van een nieuwe job. De beheerder van de spoorinfrastructuur zoekt dringend werknemers.” (atv.be 11/04/2017)
Smurfentaart is een vooral in Belgisch Limburg, maar ook in delen van de Antwerpse Kempen en Vlaams-Brabant bekende taart. De basis van een smurfentaart is een bladerdeegbodem met een vulling van vanillepudding en abrikozengelei die mee wordt afgebakken. Als de taart is afgekoeld wordt ze afgewerkt met een flinke hoeveelheid slagroom. Daarbovenop komen witte chocoladeschilfers en poedersuiker.(wikipedia)
staat ongemarkeerd in Van Dale 2018, maar dubbel zoveel googels in BE dan in NL.
synoniem: smurfenvlaai
Gisteren waren we op de babyborrel van de buren met Limburgse roots en als er één ding is waar de Limburgers goed in zijn, dan is het wel in vlaaien bakken. Maar nu bleek dat de buren met Antwerpse roots helemaal geen smurfentaart kennen! Allez! (blog)
Smurfentaart |VTM Koken
Op zoek naar het lekkerste smurfentaart recept? (sole.be)
Deze mangotaart is een zondig lekkere variant op de beroemde ‘smurfentaart’. Van blauwe mannetjes is er verder geen sprake, maar wie straks een punt opsmult zal minstens zo goedgemutst zijn. (dagelijksekost.een.be)
Smurfentaart is de lievelingstaart van onze oudste kleindochter Lien. Als ze met zijn allen hier op de koffie zijn dan hoort deze taart er natuurlijk bij. Die koop ik bij de plaatselijke bakker maar soms bak ik ze ook zelf. Het is helemaal niet moeilijk en toch zo lekker. Het zou een Limburgse specialiteit zijn en dat kan wel zijn, want volgens mijn dochter, die in West-Vlaanderen woont, is ze daar nergens bij de bakkers te koop. Wie kan het mij zeggen? (creymme.blogspot.com)
arbeidshof: Fr.: cour du travail: gerechtelijk recht – rechtbank in hoger beroep die bevoegd is voor arbeids- en socialezekerheidsgeschillen en die dus de hoger beroepen tegen de vonnissen van de arbeidsrechtbanken behandelt. (juridischwoordenboek.be)
Arbeidshof geeft ontslagen ex-kankerpatiënte gelijk: “Kanker is een handicap” (vrt.be)
De arbeidshoven zijn geïnformatiseerd sinds 2010. (justitie.belgium.be)
Het arbeidshof oordeelt daarom dat ondanks de feitelijke samenwoning, de werkzoekende, in de zin van de werkloosheidsreglementering beschouwd moet worden als ‘alleenstaande’. (legalworld.wolterskluwer.be)
Camerawet: De wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s (gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 31 mei 2007). De camerawet is van toepassing op de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera’s met het oog op bewaking en toezicht. (privacycommission.be)
NL googels verwijzen vooral naar BE
Over anderhalve maand gaat de nieuwe camerawet in, die door het parlement is goedgekeurd. Dankzij de wet kan de politie binnenkort bodycams, maar ook drones en helikopters met camera’s inzetten. (vrt.be)
De camerawet laat toe dat de beelden die opgenomen worden kunnen gebruikt worden voor de vaststelling van misdrijven, vaststelling overlast, schade, terugvinden va daders, getuigen of slachtoffers. (elfri.be)
Camerawet goedgekeurd: 1.000 nieuwe camera’s voor nummerplaatherkenning op snelwegen. (vrt.be)
zie favv
“Topman voedselagentschap weert zich: “Veel geruchten in de pers kloppen niet” (DM 20318)
een dik belegde boterham of broodje
Van Dale 2018 online: BE
Opm: Van Dale verwijst hierbij met sandwich naar de BE betekenis van ‘zacht broodje’. Dat klopt volgens mij niet: Voor een clubsandwich hebt ge geen sandwich nodig, maar wel een boterham of broodje.
Een clubsandwich is een goed alternatief. Beleg je boterham met kaas, ham en wat van je favoriete groentes. Een likje mayonaise erop en klaar is je clubsandwich. (cocksfresh.be)
Ondanks de wat bescheiden porties hadden we toch geen honger meer dankzij ons nagerecht, een ‘clubsandwich’ in tiramisustijl (€8) – twee sneden van het luchtigste, geroosterde rozijnenbrood dat we ooit proefden met een mascarpone-achtige crème en chocoladepoeder. (bruzz.bz)
In Limburg komt naast ‘holleblok’ ook ‘kloemp’ voor. Kloempe zijn holleblokken met een lederen riem op de wreef.
zie kloef voor overzicht van Vlaamse benamingen voor NL klomp
Holleblokke zin kloempe zonder laer.
iemand die denkwerk verricht; hoofdarbeider
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
De Unie van (of voor) Hand- en Geestesarbeiders, afgekort UHGA (Frans: Union des Travailleurs manuels et intellectuels, afgekort UTMI) was een Belgische vereniging van vakbonden in de Tweede Wereldoorlog, die door de Duitsers werd opgezet. (Wikipedia)
Je zou warempel denken dat het waar is, dat een geestesarbeider een laatslaper is. (dewitteraaf.be)
Die twee gevallen dienen hier toch te worden aangehaald: het ene betreft een geestesarbeider van zeer grote waarde, en het andere een volkstribuun. (marxists.org)
het voorvoegsel wordt gecombineerd met een beroepsnaam en geeft aan dat de persoon in kwestie een amateur is
oorsprong: een van de scheldwoorden van Kapitein Haddock in de strips van Kuifje door Hergé luidt “zoetwatermatroos”
“Zoetwatermatrozen: Benaming uit de maritieme wereld met een duidelijke negatieve ondertoon. De stoere, echte matrozen bevonden zich volgens Haddock namelijk op de open zee, en niet op het zoete binnenwater van meren, kanalen of rivieren. Werd door kapitein Haddock graag gebezigd tijdens een van de hachelijke avonturen die hij met Kuifje op zee beleefde.” (http://www.standaard.be/cnt/dmf20111021_088)
“Sedert verpolitiseerde zoetwaterpedagogen het leer-en onderrichttraject ondergeschikt maakten aan diversiteit, multiculturalisme en herverdeling, liep het verkeerd in ons onderwijs.” (J.-M. Dedecker in Knack 110318)
“Observaties van een zoetwater psycholoog?”
(https://justguidooohh.com/2011/11/25/de-dikke-vrouw/)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.