Reacties van nthn

In reklam van Vinted zeggen ze altijd “neem een foto, upload ze, …”

Voor mij slaat dat nergens op. Die ‘ze’ is een typisch Vlaamse onbeklemtoonde vorm van ‘haar/heur’ (lijdend voorwerp), maar het enige waar die ‘ze’ naar kan verwijzen is ‘foto’, en foto’s zijn mannelijk. Ik ging dus op speurtocht, en wat blijkt? In Van Dale staat voor het geslacht van ‘foto’ ‘v(m)’, en dat betekent doorgaans dat het in Vlaanderen vrouwelijk is maar in Nederland en in de standaardtaal mannelijk (eigenlijk bestaat er in het Nederlands al lang geen grammaticaal vrouwelijk geslacht meer), maar dat is hier dus niet het geval. De WNT, in een net geen honderd jaar oud artikel, meent zelfs dat foto’s uitsluitend vrouwelijk zijn.
(Daarnaast is het ook ’foto’s trekken’ en niet ’foto’s nemen’, maar bon.)

Ik snap het niet. Zit ik mis en zijn er ook vrouwelijke foto’s? Zijn ze bij Vinted inconsistent en gebruiken ze een Vlaams persoonlijk voornaamwoord maar geen Vlaams geslacht? Waarom zeggen ze niet gewoon wat de Nederlanders zouden zeggen, “neem een foto, upload ’m”?

Ik weet het niet zeker, koarebleumke, maar ik heb een beetje zitten zoeken en in NL lijkt de uitdrukking eerder “met de vinger wijzen naar …” ipv “… met de vinger wijzen”. Bijvoorbeeld:

NL: “Als er grootmoeders verdwijnen in het bos, wordt er meteen met de vinger gewezen naar de grote boze wolf.”
VL: “Als er grootmoeders verdwijnen in het bos, wordt de grote boze wolf meteen met de vinger gewezen.”

De VL’se vorm wordt ook in NL gebruikt, maar aanzienlijk minder, en een aanzienlijk deel van de .NL-resultaten zijn dan nog geschreven door Vlamingen, hebben betrekking op Vlaanderen of zijn geschreven door Nederlanders die al lang in Vlaanderen vertoeven. Als ik nu intik:
“met de vinger wijzen” site:.be -naar (de -naar filtert alle resultaten waarbij er een ‘naar’ voorkomt weg)
krijg ik 405 resultaten, tegenover een schamele 190 voor
“met de vinger wijzen” site:.nl -naar
Idem voor
“met de vinger gewezen” site:.nl -naar
dat amper 155 treffers oplevert, tegenover 844 treffers voor
“met de vinger gewezen” site:.be -naar

Ge zou peizen dat alle woorden op -itis dan gekender zijn in VL dan in NL, maar ‘tonsillitis’ blijkt dan weer door 10% meer NL’ers gekend te zijn. Ge moet maar eens snuisteren in de lijst op Wiktionary:
https://nl.wiktionary.org/wiki/-itis

Wasdom en vloed zijn bij deze toegevoegd, maar voor ‘ziek vieren’ is er nog geen lemma. Als ge der daar eentje voor wilt ingeven voeg ik het direct ook toe.

Heeft die ‘ee’ eigenlijk ne naam? Ge hebt in het Vlaams de doffe e (nen), de scherpe e (bed), de zachtlange e (beek) en de scherplange e (scheef), maar hoe noemt (ge) de dees, de ‘e’ van de ‘kerel’ of de ‘wereld’? ‘Antwerps schrijven’ geeft er gene specifieke naam aan (1), en in andere werken wordt ze meestal niet eens besproken, of verkeerdelijk tot de zachtlange e gerekend (2), en anders hooguit in een voetnoot als fait divers beschouwd. Zo ziet ge maar in wat voor staat de ‘Nederlandse’ taalkunde zich bevindt.

Ik denk dat de meeste Vlamingen ze uitspreken gelijk /?/ (eventueel met een lichte naslag), aan de kust echter /æ/ (/?/ wordt daar immers al gebruikt voor de scherplange e). De uitspraak geeft zo meestal de spelling ‘ei’, maar ik denk dat iets gelijk ‘èè’ misschien beter is aangezien er toch redelijk veel dialecten een andere uitspraak voor ‘ei’ en ‘pèèrd’ hebben (om nog te zwijgen over ‘schijn’). Nu, tot daar aan toe, want voor de zacht- en scherplange e’s hebben we ook geen aparte spelling.

Bij deze stel ik dan ook voor dat we het kind een naam geven. Suggesties?

(1) http://www.antwerps.be/artikel/1586
(2) Zie bv. Magda Devos’ Taal in stad en land: West-Vlaams, blz. 57. Let wel, het is niet compleet verkeerd aangezien de ‘e’ in kwestie deels daaruit is ontstaan (met name als ze gevolgd wierd door een r en daarna een d, n, s, t of z), maar lang niet alle woorden met deze e-klank gaan terug op de combinatie ‘zachtlange e + r + d/n/s/t/z’ (zoals ook te zien op de bovenstaande link van antwerps.be), en zoals gezegd is het nu en al zeer lang een klank op zich. Devos gebruikt bovendien dezelfde Hollands-fonetische notatie voor de scherplange e en de naamloze e in kwestie, maar dat dan ook weer niet op consistente wijze, waardoor het geheel zo verwarrend wordt gemaakt als het maar kan. Op de onduidelijke spellingskeuzes en een aantal kemels na is deze TiSL wel van onmetelijk hogere kwaliteit dan de ‘Oost-Vlaamse’ klucht van Johan charlaTaeldeman. Dien boek is zodanig slecht dat ge door hem te lezen minder weet dan voordien.