Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
SN/NL: jurk
DS2015 standaardtaal
wordt dikwijls in verkleinvorm gebruikt: kleedje (prov. Antw.: kliëdje/kliëke)
ook in samenstellingen zoals trouwkleed, slaapkleed, zomerkleed(je), communiekleed, avondkleed, bloemekeskleed, doopkleed
zie ook verzamellemma kledij
Ik weet niet welk kleed ik moet aantrekken.
Onze dochter draagt liever een kleedje dan een broek.
halflange jas
Hij heeft zijn nieuwe demi aan.
problemen, ruzie, narigheid
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, informeel
Ge gaat het zien: Daar komen vodden van!
Maar zei grootmoeder zaliger al niet dat werk en privé strikt gescheiden moeten worden “of er komen vodden van”?
onsmakelijk, afschuw of walging opwekkend, weerzinwekkend
vnw: walgelijk, weerzinwekkend
< Frans dégoûtant, dégoûtant < Latijn dis (aversie opwekkend) + gustus (smaak)
staat in Van Dale, maar is omgangstaal in Vlaanderen volgens het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (RBBN)
zie ook degouteren
Die rotte vis in de vuilbak is echt degoutant.
Het is degoutant dat die pedofielen ongestraft blijven.
metselaar
Een metser is een vak- of ambachtsman die bakstenen of blokken natuursteen metselt.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Afleiding van maetse, metse ‘huizenbouwer, metselaar’ dat ontleend is aan middeleeuws Latijn matio, machio (6e eeuw). Dit Latijnse woord gaat, evenals Frans maçon, terug op Frankisch *makjo, een nomen agentis bij het werkwoord maken. (Philippa e.a.)
Van Dale 2018 online: metser
BE; spreektaal metselaar
DS2015 geen standaardtaal
zie: metsen
vgl. metsersstiel, metsendiender; metsersbroek; metsersbaas; metsersstiel
De metsers hebben op 1 week bijna het hele huis gezet.
iets uit het hoofd weten
zie ook van buiten weten
Hij moest in zijn boekske zien omdat hij het adres niet van buiten wist.
leger
vnw:
-de troep, het leger
-bij de troep zijn, in dienst zijn, soldaat zijn
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, verouderd
Ik ben vroeger naar den troep moeten gaan als dienstplichtige.
“Kijk, ik snap de kerels niet die beweren dat hun tijd bij ‘den troep’ de schoonste tijd van hun leven was, of stellen dat ze er ‘man zijn geworden’.”(forum hln)
“Het opnieuw invoeren van ‘den troep’ zoals men dat toen zei…” (vrij naar anker Annelies Beck in de Zevende Dag)
afkorting van bedrijfsrevisor
bedrijfsauditor
externe controleur van de bedrijfsboekhouding
< Frans: réviseur (d’entreprises)
Van Dale 1995: in België: registeraccountant, corrector
We zullen eens een revisor naar onze boekhouding laten kijken.
balpen
Klik op de afbeelding
Verschillende stylo’s
vnw: balpen
zie ook: bic
Mijn stylo schrijft niet meer.
hoofdstraat die het centrum van een stad met zijn ringweg verbindt
De Leuvensesteenweg te Mechelen is een radiale hoofdstraat.
hark
ook in Oost-Vlaanderen
Van Dale 2018 niet algemeen
vergelijk Engels “rake” (hark)
zie ook: rakelen, rijf, gritsel
Gebruik die rakel om de bodem effen te maken!
vrachtwagen
< Frans le camion; de etymologie van dit woord is niet bekend
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
zie ook: camionchauffeur; camionlading; camionette; camion-remorque; wegcode
Camions zouden tijdens de spits niet mogen rijden, het verkeer zou dan veel vlotter lopen.
bloemlezing De Standaard:
Daardoor sloeg de massa met kippeningewanden in de open laadbak van de camion over de wand en kwam tussen de laadbak en de trekker …(standaard.be)
De man legde zich te rusten in zijn camion en vertrok rond vier uur. (standaard.be)
Hoe Roger Borlez onder een camion sukkelde.(standaard.be)
De Tahoe steekt met ramen en bagagerek boven alle gewone auto’s uit en lijkt wel een kleine camion. (standaard.be)
Na afloop trok de wereldkampioen een halfuur lang naar de mobiele radiologie-camion om uit te maken of hij geen breuken had (standaard.be)
enz.
vleesbrood, grote bal opgewerkt gehakt die in de oven wordt gaar gebakken, kan zowel warm als koel (broodbeleg) gegeten worden
vnw: gehaktbroodje
zie ook frikandon
Met de overschot van het gehakt hebben we een klein fricandonneke gemaakt.
(Bij de beenhouwer): Mag ik 4 schellekes fricandon?
hagelslag, muizenstrontjes
Van Dale 2016 chocoladekorrel: 1 korreltje chocolade als broodbeleg
Wie wil er chocoladekorrels op zijn crème-glace?
de WC doorspoelen, doorchassen; sjassen
< Frans chasse d’eau: waterbak + mechanisme om bruusk een hoeveelheid water door de wc-pot te “jagen”
vnw: de wc doortrekken, doorspoelen
uitspraak: /sjassen/
Wie heeft er vergeten te sjassen?
omhelzen, in de armen nemen, de armen om iem. hals slaan
→ Fr. embrasser > bras (=arm)
Ik had er een hekel aan dat mijn tante mij ambrasseerde, ze stonk naar de parfum.
fiets
ook villo (West-Vlaanderen), vlo (Antwerpen)
< Frans omgangstaal vélo, verkorting van vélocipède < Lat. velox = snel, en pes, pedis = voet.
De Duitse uitvinding ‘Laufmaschine’ werd in 1818 in Parijs geïntroduceerd als ‘machine dite vélocipède’. (Wikipedia)
zie ook wegcode
Ik heb een nieuwe velo gekocht, maar de ketting valt er steeds af.
“Verplaats je snel binnen de Antwerpse Singel en op Linkeroever met de fietsen van Velo Antwerpen. Met een dagpas, weekpas of jaarkaart maak je korte ritten tussen de verschillende Velo-stations.” (velo.antwerpen.be)
Klik op de afbeelding
De Antwerpse Velokes
wie alles voor doet om in de gunst te komen
veel uitspraakvarianten
Van Dale: “slijmerd” met verwijzingen naar “kontlikker”, “hielenlikker”, “gatlikker” zonder aanduidingen van regio
zie ook: gatlekker, gatkruiper, olkruiper, holkruiper, bazenpoeper, mouwveger, mouwefrotter, haar, staat er nog geen ~ op uw tong
Daar de gatlikker van de baas, hij denkt zo een voetje voor te krijgen.
omheinen, (straat) afzetten, afsluiten
Van Dale 2016 online: BE
vnw: door touw of draad afsluiten, afsluiten, afzetten
De brandweer heeft heel onze straat afgespannen.
schommel
uitspraakvariant: rijtek
zie ook: bies, biezabijs, bijs, bijze, boes, boeschcammeré, boesjkammeree, ratak, ratek, renne, rennekoker, rietseko, sturrel, stuur, suur, toeter, touter, wippentater, zwier, zwierentouter
Klik op de afbeelding
De klein mannen zaten op den rijtak.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
