Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
stommerik, sufferd, paljas
vnw: (fig.) dom persoon, uilskuiken
Dat is een kieken van een vent: hij doet alles verkeerd.
Ze verzamelden 7 hilarische momenten van ‘Markske’ in één video waar die bewees dat hij een echt kieken is. (clint.be)
> andere betekenissen van kieken
vrouwelijke eerstejaarsstudenten
zie ook por(re)
vnw: (veroud.) meisjesstudent
Er zijn dit jaar weer veel sexy porren op d’unief.
- knoeien, prutsen
- frauderen, sjoemelen
vwn: bedriegen, sjoemelen
Typisch Vlaams: knoeien, sjoemelen (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 4
Woordenboek der Nederlandsche Taal: foefelen
1. Bedriegelijk te werk gaan, vooral bij het spel.
“Ik kan niet begrijpen hoedat hij altijd wint, hij moet er onder fo?felen. In kiezingen wordt er dikwijls gefo?feld”, Cornelissen-Vervliet (1899)
2. Slecht of morsig werk leveren, morsen.
“Die onbehendige werkman is bezig met foefelen. Een schoolkind foefelt als het kladden maakt in ’t schrijven, De Bo (1873).
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands spreektaal
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
zie ook uitfoefelen, foefelaar, gefoefel, foefelare, ineenfoefelen
> andere betekenis van foefelen
Als ge nog veel foefelt aan uwen otto is hij straks helemaal naar de knoppen.
We hebben wat gefoefeld met de belastingen.
Ambtenaren konden jarenlang foefelen bij Regie der Gebouwen (standaard.be)
De uitzonderlijke vervolging komt er nadat het drietal foefelde met handtekeningen. (standaard.be)
Wie foefelt, gaat eruit – De Standaard
slee
Kom! Neem uwen ijsstoel maar mee!
nul, bij score
De verklaring van het woord “bros” als synoniem van “nul” heb ik van mijn vader die zijn dienstplicht vervulde rond de jaren 20 van vorige eeuw. Op dat ogenblik was alles nog in het frans bij het leger, et pour les flamands, la même chose, weet u wel. Wanneer men ging oefenen naar de “tir” ofte schietstand dan moest men ook op grote afstand schieten waarbij men natuurlijk het resultaat niet kon zien. Daarom werd er een soldaat in een put aan de voet van de schietschijf geplaatst die met behulp van een borstel (met de steel ervan) moest aanduiden waar de kogelgaten zaten. Wanneer men de schietschijf niet had geraakt werd de borstel omgedraaid en zwaaide men met de “borstelkant” naar boven heen en weer. Wanneer men dan vroeg: “hoeveel heb jij er geraakt?” dan antwoordde men: “Moi, j’ai une brosse” (uitspraak “bros”). Dit woord werd dan algemeen bij de vlaamse soldaten gebruikt als “bros”, synoniem van nul dus. Deze term werd ook in andere sectoren gebruikt bv. bij het voetbal.
De uitslag van Anderlecht tegen Club Brugge was twee-bros.
Wij hebben vorige week gevoetbald tegen onze sterkste tegenstanders maar we hebben ze gevloerd met 5-bros.
> andere betekenis van bros
gas geven (snelheid opdrijven)
Geef maar slunse, of we komen te laat.
(Sneller rijden, of we komen te laat)
driewielige bakfiets met of zonder motor
vnw: bakfiets, driewieler
zie ook verzamellemma wegcode
Klik op de afbeelding
Triporteur uit 1905
Vroeger reden er veel met een triporteur rond, de vislutte, de bakker, de ijsventer, …
procent, percent
vnw: tien/twintig enz. ten honderd: tien/twintig enz. procent
zie ook honderd ten honderd
Ik geef u een kans van 90 ten honderd dat er geen complicaties zullen zijn.
Vijf à tien ten honderd kinderen zeggen papa tegen iemand die niet echt hun biologische vader is.
Het bedrag van deze vergoeding wordt voor vijftig ten honderd en met ingang van 1 december 1990 voor honderd ten honderd in aanmerking genomen.(ejustice.just.fgov.be)
geld innen
Ik moet nog 1000 euro trekken van de belastingen.
lucifer
ook: stekje (zie voorbeelden)
wnt: stek: Zwavelstok, lucifer: In Zuid-Nederland nog thans gewoon in verkleinvorm.
- E steksken aansteken, Cornelissen-Vervliet (1899)
zie ook: sulfer, surfel, solverstekske, spikske
Stekskes
Mijn briquet is plat, en ik zit zonder stekskes.
In Amerika zitten stekskes in een boekske, bij ons zitten ze in een stekskesdoos.
Wat ook gegarandeerd helpt is om gas in de gangen te jagen en dan een stekje aansteken. (bouwinfo.be)> andere betekenis van stekske
warboel, bende
een ruimte waar alles overhoop ligt
vnw: rotzooi, rommel
Ben je daar al es gaan shoppen, wat een vuile bazaar!
Fien haar kot, een vuil bazaarke, en dit voor een meisje, foei!
> andere betekenis van bazaar
tijdens een sportcompetitie bij een tegenstander spelen, uit spelen
Speelt de voetbalploeg komende zondag thuis of op verplaatsing?
motorkap
Frans le capot
uitspraak kappoot
Om mijn olie te verversen moet ik mijn kapoot opendoen.
weggooien, in de vuilbak gooien
in de doofpot steken, er geen gevolg aan geven
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
vgl. klasseren, verticaal klassement
Ze houdt grote kuis in de administratie: alle oude facturen en bankafschriften worden verticaal geklasseerd.
Mijn aanvraag voor een sociale woning hebben ze verticaal geklasseerd.
Pinksteren
< Middelnederlands: cinxen(e), sinxen(e) < Volkslatijn: ‘cinquagesima’, Oudfrans: ‘cinquiesme’
Vroegmiddelnederlands Woordenboek: Oudste attestatie: Gent, Oost-Vlaanderen, 1236: Pinksteren, kerkelijke feestdag op de vijftigste dag na Pasen.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 geen standaardtaal
Rond Sinksen is er altijd kermis in Antwerpen: de Sinksenfoor.
Voor wie op Sinksen graag de benen losgooit tot in de vroege uurtjes, is er goed nieuws. (standaard.be)
Ze wil voor de rondgang van de Sint-Hubertusprocessie en de halve marathon met Sinksen, honderden stoelen op de stoep. (standaard.be)
De Ternatse cultuur- en heemkring Sint-Gertrudis houdt met Sinksen haar tweejaarlijkse tentoonstelling in het parochiehuis van Ternat.(standaard.be)
1. schijnheiligaard, iemand die zich anders voordoet dan hij is, iemand die kan doen of hij niets verkeerd heeft gedaan (zie toot = gezicht)
Er bestaat ook een Nero-strip genaamd “De Totentrekkers” waarin de betekenis wordt uitgelegd als “mensen die zeer vreemde gezichten trekken”
2. héél zuur snoepgoed (rode bol) waarbij het moeilijk is om een normaal gezicht te blijven trekken
zie ook smoelentrekker, muilentrekker.
1. Zie dien totentrekker daar, het is precies kindje jezus die daar zit, maar het is een echte gangster.
2. Totentrekkers zijn veel te zuur, geef mij maar een praline.
bagagedrager, imperiaal
vnw: porte-bagage:
•bagagedrager
•imperiaal van een auto
→ Fr. porte-bagage
ook voor fiets
Porte-bagage van een fiets
Hoor de port-bagage eens fluiten, ge had hem beter afgedaan voor we vertrokken.
Hij had zijne kazak met ne snelbinder op de portbagage van zijne velo vastgebonden.
slag, tik met platte hand
vnw: klap, mep, slag met de vlakke hand
vgl: klets op de poep; kletsen krijgen
Als ge stout zijt krijgt ge een klets op de poep.
Stop met bleiten of ge krijgt er nog een klets bij!
> andere betekenis van klets
vuilniszak, vuilnis
vgl.: vuilkarre, vuilblik, vuilhoop, vuilkoker
< andere definitie van vuilzak
Iedere week kan men zijn vuilzakken buiten zetten.
zak, tas, boodschappentas of handtas, boekentas
Middelnederlands: ‘cabas’, ‘cabaes’ voor geldkist, geldbuidel, beurs
oorsprong: Latijn capsa of capax.
< Frans: ‘cabas’
Vgl.: Noord-Nederlands ‘karbies’
Woordenboek der Nederlandsche Taal: mand, korf, ben, hengselmand.
Voorheen ook KABASSE; daarnaast KABAAS, KARBAAS; ook wordt op vele plaatsen in Vlaamsch-België (o.a. te Gent) KABA gezegd (het woord moet dus tweemaal ontleend zijn)
zie ook: kabba, bazas, redecuul
De boodschappen zitten in mijn kabas.
’k Vind mijn sleutels niet, waar is mijn kabas ergens? Hopelijk zitten ze daar in.
> andere betekenis van kabas
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
