Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
eerstejaarsstudent
vnw: eerstejaarsstudent, rekruut, groentje, nieuweling
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 1
zie ook: schachtendoop, schachtin; schachtenweek, schachtenverkoop
vgl stront
Onze studentenclub heeft dit jaar veel schachten.
Schacht, brengt mij eens een frisse pint!
> andere betekenis van schacht
monteur, mecanicien, mechanieker
ook mecanieker (zie voorbeelden)
vgl. automekanieker
We moeten een mekanieker bellen om dat machien te maken.
Omdat zij een groot wagenpark hebben, zijn we voor deze vacature op zoek naar een mecanieker die het onderhoud van alle machines op zich kan en wil nemen. (randstad.be)
klaar, afgewerkt, binnengehaald
zie ook: sacoche, in de ~ zijn (synoniem)
Ik heb veel moeite moeten doen om haar zover te krijgen, maar nu is ’t in de sjakosj.
Trek het u niet aan, dat komt wel in de sjakosj!
eerbiedwaardig, respectabel
vnw: in België ook: respectabel, eerbiedwaardig, aanvaardbaar
Hippe vr. zkt. aangen. heer vr. gesprekken, date, relatie. Enkel eerbare voorstellen aub.
verkoudheid, rhinitis
vnw: verkoudheid
-een valling hebben: verkouden zijn
-een valling opdoen: verkouden worden
wnt: (In het Zuiden) In aansluiting bij vallen — vergelijk zinking — t.w. volgens de oude voorstelling: het vallen van koude of kwade vochten op een zeker gedeelte van het lichaam; gevatte kou, verkoudheid, inz. in het hoofd of op de borst.
zie ook kopvalling, snotvalling, borstvalling
kan ook een ‘vastgeroeste valling’ zijn, als ze niet verdwijnt
zie ook verzamellemma geneeskunde
Ik heb heel de dag moeten hoesten, ik denk dat ik een valling heb.
nonsens, prietpraat, gezever
(ook: kwijl)
vnw: onzin, flauwe praat
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
vgl. gezever; zever, gezever; zever in pakskes
Ge moet niet zoveel zever verkopen, manneke.
“De Belgische politiek is, gelukkig maar, noch Iers, noch Joegoslavisch. Ondanks onze communautaire spanningen is er nooit bloed gevloeid. De zever des te meer.” (Mark Eyskens)
> andere betekenissen van zever
sticker, plakker
vnw: sticker
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6; Wordt beschouwd als een purisme.
Hij heeft een zelfklever van het Rode Kruis op de achterruit van zijn auto geplakt.
Als je geen ongeadresseerd reclamedrukwerk meer in je brievenbus wil, kan je een zelfklever ‘geen reclame a.u.b.’ op je brievenbus kleven. (meerhout.be)
geassimileerde vorm/verbastering van “watvoor”
welk? welke?
West-Vlaanderen: wuffer
Waffer broek gaat ge aandoen? Uw jeans of uw zwarte geklede?
dewaffere gaat ge aandoen. (Antwerpse Kempen)
In waffer huis woon je?
Wafferen (waffer een) hond kies je nu? (Antwerpse Kempen)
iemand met een bril, ook (meestal) gebruikt als scheldwoord
zie ook brilaap
Hé brillekas, ziet ge de goal niet staan?
baby die als bevrucht embryo wordt ingebracht d.m.v. in-vitrofertilisatie
vnw: reageerbuisbaby
vgl. ook proefbuisbevruchting
NL: reageerbuisbaby
zie proefbuis
In 1978 werd Louise Brown als eerste proefbuisbaby geboren.
tijdschrift
Van Dale 2015 online: BE, spreektaal
vergelijk boekskes, de ~
Het Rijk der Vrouw van vroeger, dat vond ik nog eens een goed boekske.
In de wachtzaal blader ik maar wat in een boekske.
> zie andere betekenis van boekske
zieden, koken
zie ook zoeën, gezoden, zooije
ook in de Kempen
in Antw.stad enkel in ‘gezoije worst’ en gezoden en gebraden
Woordenboek der Nederlandsche Taal: zooien: zoeien, zoden
< Middelnederlands soyen, naast zieden. Thans nog gewestelijk.
Deze aardappelen zijn niet lang genoeg gezooid.
Deis pataate emme ni lank genoeg gezooije.
In Leive schroëve me zooije. De petaate emme ni lank genoeg gezooije. (Leuven)
De ketel zojt = de moeir zojt (Groene Gordel)
De soep zooit ofte de soep kookt (Brussel)
De patatten hemmen staan te zeujen. (Kempen)
In Antwerpen eten ze geire gezooije weust.
1. domme dingen, stommiteiten
2. flauwe smoesjes, broodje aapverhalen
< zie fontonten
1. Ge moet geen fantonten verkopen!
2. Gij met uw fantonten altijd!
(verouderd in Nederland)
ezelsdracht betekent een zwangerschap die buiten de verwachte datum uitloopt; wordt ook figuurlijk gebruikt
Van Dale online:
ezelsdracht; de (v(m))
(voorlopig toegevoegd in 2010)
1. (Belgisch-Nederlands) olifantsdracht
vnw: (fig.) iets wat te lang duurt
Een zwangerschap die op de verwachte datum extreem uitloopt noemt men een ezelsdracht.
“Het illustreert de situatie van het vrouwenvoetbal. Media doen (eindelijk) verdienstelijke inspanningen, maar de acceptatie van vrouwenvoetbal is een ezelsdracht van jaren, zoals Hugo Camps (DM, 13/7) het noemt.” (sp.a Onze voetballende vrouwen verdienen meer)
beroerte, hersenbloeding
Zuid-Limburg: e beslaog op de hiëse
Os moêder hèt e beslaog g’had. (Ons moeder heeft een beroerte gekregen.)
Mijn fretje is gestorven. Hij was bijna 9 jaar en heeft ’s nachts een beslag gekregen en was in coma.
toegetakeld
Hij is tegen die boom gereden, en amai, hij was ferm gepateeld.
vastpakken zonder doel, weer neerleggen, opnieuw vastpakken… met als effect: vingerafdrukken (bah!)
beduimelen
Zie ook: bepotelen
Ook Antwerpse Kempen: situatie op de markt:
Die appelsien ni nemen, die is bedabbeld, er zijn plekken op, ziet ge da ni?
Bedabbelt dat stuk chocola zo niet!
iets neerzetten, neerleggen, eventueel vlug, zonder zorg
“De zalen zijn best groot (hoewel kleiner dan bij Kinepolis) en je kan je neerpladijzen waar je maar wilt.” (nl.yelp.be)
“Maaaaaaarrr we gaan er het beste van maken vriendjesssss!!!! We gaan weer een recordtijd neerpladijzen ik voel het aan men water!!! (scoutsden41.be)
“Want voor je het weet komen alle zogezegde Mechelaars die in het groen rond de stad wonen hun laatste showroommodellen terug op ons proper plein neerpladijzen, naar analogie van de Place m’as-tu vu van Knokke.” (mechelenblogt.be)
“In Antwerpen gaat ge nog een reservefoto maken aan de rand van Het Eilandje, waar ze een hoop nieuwe gebouwen aan het neerpladijzen zijn, …” (uit een blog)
Wa dat de mensen allemaal neerpladijzen op internet, get er gin idee van !
Strak gaan ik me neerpladijzen in mijne fauteuil.
vrijwel, bijna, nagenoeg, haast, zo goed als
vnw: nagenoeg, vrijwel, zo goed als, om zo te zeggen
DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
vrt.taalmail: ‘Omzeggens’ behoort niet tot de standaardtaal. (ondanks bloemlezing onder)
Hij doed omzeggens niks.
“Drie opeenvolgende jaren is er omzeggens geen regen gevallen in het Zuid-Afrikaanse Kaapstad.” (De Morgen)
bloemlezing De Standaard:
Een tot dusver nog niet geïdentificeerde man is omzeggens voor de deur van een appartementje in een gebouw aan de Theodore Verhaeghenstraat 87 in … (standaard.be)
… bijvoorbeeld schoolgeld, terwijl het onderwijs nu omzeggens gratis is. (standaard.be)
Zaterdagavond is langs de Steense Dijk in Stene (Oostende) het voormalige restaurant ‘t Oud Vliegveld omzeggens volledig uitgebrand. (standaard.be)
Oké, hier gaan we: let er eens op hoe vaak Nederlanders ’zeg maar’ zeggen. Ze zeggen het, zeg maar, omzeggens om de zes woorden. (standaard.be)
enz.
bloemlezing vrt.be:
De tablets vervangen omzeggens alle boeken en schriften.(vrt.be)
Over wat Van Ermen met LDD van plan is, is omzeggens niets bekend. (vrt.be)
De kans dat Trump in de Senaat uit zijn functie wordt gezet, is omzeggens onbestaande. (vrt.be)
“De Lente” verzamelt omzeggens alles waar Brusselmans voor stond en wat hem vandaag nog altijd een moderne uitstraling geeft.(vrt;be)
enz.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
