Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2521 31 October 2011: brokkiljon

    brokkiljon
    (de ~ (m.), geen mv.)

    steenafval

    Brugse ommeland en kust: brikkeljon
    Antwerps: brikkaljon
    Antwerpse Kempen: brikkeljon

    < Waals/Frans: briquaillons

    We hebben een muur uitgebroken en we hebben de broquiljon op onze oprit gekapt.

    bouwinfo.be: Eventjes terzijde: brocillion, bricalion, briqueljon, en zo meer, ik heb er ook altijd last mee om dit woord te schrijven (uitspreken geen probleem). Ik heb het dan toch maar eens opgezocht en het is blijkbaar enkel te vinden in het Vlaams woordenboek (wist niet dat dit bestond). Daar schrijft men brikkeljon exact zoals je het uitspreekt dus.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (12 Jul 2021 04:31)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Oct 2011

    👍
    656

    #2522 27 October 2011: factuur, de ~ betalen

    factuur, de ~ betalen
    (uitdrukking)

    In NL is ‘de factuur betalen’ letterlijk een rekening voldoen. In Vlaanderen is het een uitdrukking voor: ‘de rekening betalen’ oftewel ‘het gelag betalen’ (ergens voor opdraaien).

    ‘De factuur betalen’ is een gevleugelde uitdrukking in de hedendaagse Belgiese politiek.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door LeGrognard (14 Jul 2021 16:14)
    Dit woord was woord van de dag op 27 Oct 2011

    👍
    359

    #2523 23 October 2011: inkaderen

    inkaderen
    (ww. kaderde in, heeft ingekaderd)

    - iets in een omlijsting, kader steken, inlijsten
    - ook figuurlijk: zie iets om in te kaderen; inkaderen en boven uw bed hangen

    vnw: in een lijst zetten, inlijsten

    Taaladvies.net: Inkaderen is standaardtaal in België voor het in een lijst plaatsen van een schilderij, tekening, foto et cetera.
    “We kunnen die schetsen inkaderen en aan de muur hangen.” (standaardtaal in België)

    zie ook andere betekenis van inkaderen

    Ik heb een schilderij en twee handwerkjes van mijn moeder ingekaderd.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Dec 2022 08:41)
    Dit woord was woord van de dag op 23 Oct 2011

    👍
    443

    #2524 19 October 2011: vervaldatum

    vervaldatum
    (zn. m., ~s)

    uiterste verbruiksdatum op de verpakking van verbruiksproducten afgedrukt
    houdbaarheidsdatum

    vervaldatum is standaardtaal in België
    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    Hier achterin de kast vind ik nog een blikske makreel met vervaldatum 2008. Ik zal het eens opendoen en rieken of het nog goed is.

    “Het is verplicht een vervaldatum op etenswaren te vermelden. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 16:22)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Oct 2011

    👍
    337

    #2525 16 October 2011: klasseerder

    klasseerder
    (de m. -s)

    persoon die klasseert, archivaris
    zie ook classeur

    “9 e graad : eerste chef-kamerbewaarder-klasseerder, chef-
    kamerbewaarder-klasseerder, eerstaanwezend kamerbewaarder-
    klasseerder, kamerbewaarder-klasseerder …” (Belgisch Staatsblad, 01.08.2OO2)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (09 Aug 2021 21:20)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Oct 2011

    👍
    475

    #2526 11 October 2011: luieriken

    luieriken
    (ww. luierikte, heeft geluierikt)

    de luiaard uithangen, luieren

    vnw: luieren, niets doen

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal

    zie ook luien

    Hij heeft de hele dag geluierikt. Uit de zetel gekomen om een borreltje te drinken en een nootje te kraken of een eike te pellen. Voor de rest heb ik hem niet gehoord of gezien.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (12 Sep 2023 11:37)
    Dit woord was woord van de dag op 11 Oct 2011

    👍
    408

    #2527 04 October 2011: categoriek

    categoriek
    (bn., bw.)

    resoluut, formeel

    NL: categorisch

    taaladvies.net: categoriek is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied is categorisch.
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook andere betekenis van categoriek

    Zijn verzoek werd categoriek geweigerd.
    Het loont niet altijd om categoriek op zijn standpunt te blijven in onderhandelingen.
    Zij weigerde categoriek iedere toenadering.

    demorgen.be: Francken is categoriek: “Ik doe niet meer dan 250 asielaanvragen per dag”

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (06 Aug 2021 16:51)
    Dit woord was woord van de dag op 04 Oct 2011

    👍
    388

    #2528 30 September 2011: chiclet

    chiclet
    (de ~ (m.), ~s/~ten)

    kauwgom

    herkomst: Chiclets is een merknaam. Na de Tweede Wereldoorlog brachten de Amerikaanse soldaten chewing gum mee. De dunne reepjes waren gemaakt van chicle, een boomsap dat de Maya’s reeds kauwden.

    chiclet is een verwaterde merknaam van Chiclets®, zie verwaterde merknamen

    Promotional Chiclets
    Kauwgom van het merk Chiclets

    zie ook tuttefrut, sjiek, sjiekkelitte; verzamellemma verwaterde merknamen

    Gooi uwe chicklet liever in de vuilbak in plaats van er de stoep mee te begaaien.

    “Ik kom regelmatig tegen dat men met een baseballpetje en met een chiclet in de mond, dan zal ik hem meestal zeggen dat hij zijn chiclet moet ofwel inzwelgen ofwel in zijn hand moet plakken omdat hij als ik hem het woord geef één van de twee moet doen." (ugent.be)

    We hangen nu aan elkaar als een chiclet.(tijd.be)

    Ik herinner mij dat ik ooit helemaal kaal naar huis ben gekomen na een scoutskamp omdat ik een chiclet in mijn lange manen had gekregen van mijn patrouilleleider en de leiding oordeelde dat alles eraf moest. (demorgen.be)

    8 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 May 2024 12:08)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Sep 2011

    👍
    795

    #2529 26 September 2011: sensibiliseren

    sensibiliseren
    (ww. sensibliseerde, gesensibliseerd)

    interesse opwekken voor een belangrijke zaak, die voor iedereen van belang is

    vnw: belangstelling wekken, aandacht vragen voor, iets onder de aandacht brengen

    volgens vrt.be Standaardtaal in België voor:
    •belangstelling wekken voor
    •bewust maken voor
    •gevoelig maken voor
    •ontvankelijk maken voor
    •warm maken voor

    We moeten de mensen sensibiliseren voor deze gevaarlijke situatie.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Mar 2025 19:02)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Sep 2011

    👍
    600

    #2530 22 September 2011: flandrien

    flandrien
    (zn. m., ~s)

    Een coureur die zoals zijn historische Vlaamse voorgangers (bv. Briek Schotte) voor de aanval kiest, in weer en wind en in het bijzonder in de voorjaarsklassiekers op de kasseien.
    Titel vroeger enkel toegewezen aan Vlaamse renners, maar nu veralgemeend (zo wordt Vinokourov ook als een flandrien betiteld.)

    Niet in Van Dale 1995.
    Van Dale 2018 online: Belgisch-Frans (lett. Vlaams):
    (Vlaam­se) wiel­ren­ner die be­hal­ve door een gro­te fy­sie­ke kracht, ge­ken­merkt wordt door het ver­mo­gen om in on­gun­sti­ge (weers)­om­stan­dig­he­den zijn strijd­lust te be­hou­den, en daar­door ui­ter­ma­te ge­schikt is voor het rij­den van de Vlaam­se voor­jaars­klas­sie­kers

    vnw: wielrenner die op zijn best is in moeilijke omstandigheden als een slecht wegdek of slecht weer

    Philippe Gilbert is tot flandrien van het jaar 2010 verkozen.

    Johan Museeuw is een echte Flandrien met heel wat wielermonumenten op zijn palmares. (foodbag.be)

    Wil je een echte Flandrien worden? Vlaanderen is het mekka van de wielersport, een absolute must. De beste routes vind je hier. (flemishmasters.com)

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Aug 2022 06:24)
    Dit woord was woord van de dag op 22 Sep 2011

    👍
    431

    #2531 16 September 2011: geseind staan

    geseind staan
    (uitdr.)

    geregistreerd zijn/staan, gezocht worden

    Van Dale 2018 online: BE

    Fr. être signalé

    zie ook seinen, geseind zijn, geseind worden

    Die blauwe Volvo staat geseind als gestolen.

    Een van de gearresteerden staat geseind voor diefstal.

    Luchtvaartpolitie onderschept elke dag 185 passagiers die geseind staan. (Knack)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 10:09)
    Dit woord was woord van de dag op 16 Sep 2011

    👍
    493

    #2532 13 September 2011: vandoen hebben

    vandoen hebben
    (uitdr.)

    nodig hebben

    vnw: iets/niets vandoen hebben met: iets/niets nodig hebben

    zie ook doen, van ~ zijn, hebben

    Belt maar als ge mij vandoen hebt.

    “Maar dat gekribbel met die vulpen
    heb ik allemaal niet vandoen
    want later als ik groot ben,
    leer ik toch voor kampioen” (Urbanus, De Kampioen)

    10 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Krommenaas en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Jul 2025 16:09)
    Dit woord was woord van de dag op 13 Sep 2011

    👍
    668

    #2533 10 September 2011: overroepen

    overroepen
    (bn.)

    1. ten onrechte geprezen, ten onrechte opgehemeld, …
    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, algemeen

    2. overdreven

    1. Dat restaurant is serieus overroepen. We zijn er gaan eten en het viel ferm tegen met die platte, kou fritten.

    2. Bush vond dat de opwarming van de aarde allemaal overroepen was. We zullen zien. Of beter gezegd voelen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door sunshine (01 Jul 2025 16:25)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Sep 2011

    👍
    328

    #2534 07 September 2011: tomate crevette

    tomate crevette
    (de ~ (v.), ~ten)

    tomaat gevuld met garnalen,
    zie ook crevette

    Tomate-crevettes

    Van den avond ete me tomat crevet.

    Vervolgens zijn wij een beetje verder gaan eten. Hij koos voor tomaat crevette. Rare kerel, Hij vond dat een goei grap: creveren en den dag daarna tomate crevette eten. (Clement Peerens in De Morgen)

    24 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door nthn (11 Aug 2021 04:22)
    Dit woord was woord van de dag op 07 Sep 2011

    👍
    839

    #2535 05 September 2011: macadam

    macadam
    (de ~ (m.), geen mv.)

    macadamweg, asfaltweg
    Type wegverharding die populair was in België, maar al een dertigtal jaren niet meer wordt toegepast.

    Opm: Zie ook discussies in de commentaren + de variëteit aan betekenisssen in de bronnen hieronder. Ik heb de indruk dat macadam gebruikt kan worden als synoniem van een verharde (rechte?) baan

    vnw: betonweg, asfaltweg

    anw:
    macadam 1.0: (vooral) in België: wegverharding die bestaat uit een ondergrond van keien waarop met een wals twee lagen fijner steenslag ineengedrukt zijn
    macadam 1.1: (vooral) in België: weg van macadam; macadamweg

    Typisch Vlaams: asfalt(weg ) (informeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 3

    < Eng. macadam
    genoemd naar de uitvinder, de Britse ingenieur John London McAdam (1756-1836)

    klemtoon op de laatste lettergreep

    zie ook wegcode

    Volg de macadam tot aan het rood licht en ga daar rechtsaf een kasseibaantje in.

    Hij woont langs de makkadam voor de bakker. (Cricri, 14 febr. 2011)

    Soms doet het me denken dat we vroeger als kind zongen tijdens het wandelen. (Macadam, macadam, macadam dam dam en steenweg en steenweg). Bij de eerste ging je vooruit, bij de laatste twee achteruit. (lepetitrequin.com)

    Van de N58 afrijden doorheen de industrieblokken om dan op de macadam van de Menensesteenweg in Wervik te dokkeren. (nieuwsblad.be)

    Zonder ze bij naam te noemen trekken de koeien, de knotwilgen en de macadam van ons vlakke land aan je oog voorbij. (stanzamuziek.be)

    Dat zij vroeger al eens in aanraking gekomen zijn met het gerecht, is te wijten aan het feit dat de gemeente hun huis wil onteigenen voor de aanleg van een macadam. (“De Madammen van de Macadam” van Luc Kerkhofs in een regie van Jurgen Vandeweert, met assistentie van Nico Oeyen – nieuwsblad.be)

    8 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door beestenbustel en laatst gewijzigd door K-pop (29 Aug 2025 17:15)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Sep 2011

    👍
    1026

    #2536 01 September 2011: begankenis

    begankenis
    (de ~ (v.), ~sen)

    1) iets van lange duur, problematisch, over en weer geloop, een loopmarterij
    2) een toeloop van mensen

    Van Dale 2017 online: BE; ver­ou­derd: pro­ces­sie, be­de­vaart, druk­te, ru­moer

    1) Dat was nogal een begankenis, eer die aanvraag voor het bouwen van een veranda goedgekeurd werd door de gemeente.

    2) Op de openingsreceptie van de winkel was het een hele begankenis. Er zijn zeker een paar honderd mensen geweest en die hebben allemaal een gratis doosje pralines gekregen.

    > andere betekenis van begankenis

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jiet en laatst gewijzigd door de Bon (08 Sep 2021 11:34)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Sep 2011

    👍
    580

    #2537 30 August 2011: recup

    recup
    (de ~ (m.))

    inhaalverlof (zie reactie)

    Van Dale 2016 online:
    re·cup
    /re­kyp/
    < Frans récup ver­kor­ting van récupération (het in­ha­len)
    BE in­haal­rust

    Morgen gaat hij niet werken, hij is in recuup.
    Ik pak nu liever recup (een recupdag), mijn verlof(dagen) spaar ik op voor later.

    Op een boorplatform werken ze 3 weken aan een stuk en dan 3 weken recup.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door la_rog en laatst gewijzigd door de Bon (29 Jul 2021 18:21)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Aug 2011

    👍
    745

    #2538 26 August 2011: verbrodden

    verbrodden
    (ww. verbrodde, verbrod)

    (verouderd in Nederland)

    om zeep helpen, in de war sturen, verbruien, verpesten

    SN-NL: verbroddelen

    vnw: verknoeien, verpesten, in de war sturen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, de sfeer verbrodden
    DS2015 standaardtaal

    We hadden het zo mooi voorbereid. Uitnodigingen verstuurd, menuutjes opgesteld. Ze wil niet meer gevierd worden. Een streep door de rekening. Ze heeft het wel goed verbrod.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door haloewie en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (21 Jul 2025 08:24)
    Dit woord was woord van de dag op 26 Aug 2011

    👍
    527

    #2539 24 August 2011: chansaar

    chansaar
    (de ~ (m.); ~s)

    geluksvogel, iemand die veel chance heeft.

    van het Frans chançard.

    zie ook chanseur, pietzak

    Dieje Luc is toch echt ne chansaar, weeral 4 azen!

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door nthn (25 Nov 2024 01:51)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Aug 2011

    👍
    1008

    #2540 21 August 2011: overschot van gelijk hebben

    overschot van gelijk hebben
    (uitdr.)

    ter aanduiding van het rechtmatig handelen
    groot ge­lijk, meer dan ge­lijk heb­ben

    meestal in de tweede en derde persoon gebruikt

    vnw: overschot van gelijk: volkomen gelijk

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    Ge hebt overschot van gelijk dat ge dat niet laat passeren.

    Zij hebben overschot van gelijk om daartegen te protesteren.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Aug 2024 06:21)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Aug 2011

    👍
    435

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.