Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
tongzoenen
met de tong nat maken
iteratief van lebben ‘likken, slobberen’, een klinkervariant naast labben
Die twee hebben heel de namiddag staan lebberen.
Ie, lebbert is aan die zegel, dakik et ni moe doen.
(Hier, lik eens aan die zegel, zodaat ik het niet moet doen.)
dennenboom, pijnboom, geen spar
Standaardnederlands: mast, mastboom, den, dennenboom
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Den of pijnboom.
Gemeynen Witten Dennenboom, oft Mastboom, Dodonaeus (ed. 1608).
Mast-boom; dus worden de Denne- en Pijn-boomen ook genoemt, inzonderheid die fraai regt opwaarts groeien, om dat men daar van de masten der scheepen maakt, Chomel (1771).
Het somber loof der mastboomen, Conscience (ed. 1867)
Pinus Sylvestris
Hier in de Kempen staan der veel mastenbomen.
dom, onhandig iemand
ook in Hageland, Vlaams Brabant
Antwerpen: scheldwoord voor onnozelaar, scharminkel
Kempen: scheldwoord voor achterlijke aap, onnozelaar
Leuven: matteko
Halle: mettekou
Vlaamse Ardennen: martiko
Mechelen: onnozele, onnozelaar, onhandig iemand
Niel: mettekoo: rug
Woordenboek der Nederlandsche Taal: modern lemma: marteko, ook wel martiko
In Zuid-Nederland een naam voor den aap, en zooals De Bo (1873) opmerkt, bepaaldelijk voor het jong van den aap. Mocht men dus denken aan een diminutief, dan moet men wel vragen of Marteko een verkleining zou kunnen zijn van Martijn (bij Kiliaan (1588) ook Marte), vanouds een naam van den aap (…) maar een vorm martico is in het Fransch niet aangewezen."
Marticot bestaat niet in het Frans, maar wel in het Waals waar het makaak (Macaca) betekent (Waalse wikipedia).
Als ge drie keer zout op de patatten doet, zijt ge toch wel nen echten metteko!
harde/stijve tepels hebben,
zie ook: kiekens, de ~ zitten door den draad
Het meisje kwam net uit het koude zwembad en de jongen zei: amai, neuske tegen den draad!
kind van ouders die ontzet zijn uit de ouderlijke macht
Joris is een lieve jongen maar als gerechtskind zal hij het niet gemakkelijk hebben.
spoel voor garen, garenklos, spoelklos, klos
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Bobijn:
- garenklosje, al of niet met garen omwonden. Thans alleen in Zuid-Nederland.
< Het woord is vroeg ontleend aan Frans bobine ‘spoel’ (1544); het heeft de diftongering van – ? – naar – ij – meegemaakt.
Van Dale online: Belgisch-Nederlands
vnw: een bobijntje garen: een klosje garen
Bobijnen van naaigaren
Zet het bobijntje bovenop het naaimachien voor ge begint.
is grijs, mistig, reeds een beetje kou, zonder regen, zonder zon, zonder wind.
Niet in Van Dale 2005.
Van Dale online 2018: allerheiligenweer
grijs, fris, mistig weer zoals omstreeks Allerheiligen weleens voorkomt
zie ook het weer
Als we naar het kerkhof gaan is het doorgaans allerheiligenweer.
rubberen schoenen om in de tuin te werken of om te kuisen
Hij trok zijn galochen aan om geen natte voeten te krijgen.
> andere betekenis van galoche
snuiten
< Middelnederlands snuten
Snut uw neus eens, de snottebellen lopen er zo uit.
spit: acute lage rugpijn, die vaak ontstaat na het optillen van een zware last
Woordenboek der Nederlandsche Taal: (Vl.-België) Plotseling optredende pijn met gedeeltelijke machteloosheid in de lendespieren, spit; (med.) lumbago.
— Ik heb e verschot in mijnen rug, Cornelissen-Vervliet (1903).
Van Dale BE; spreektaal spit
Mijne man heeft mee helpen verhuizen en nu zit hij met het verschot.
een kleine portie friet
Een kleintje met mayonaise en een curryworst, alstublieft.
kampeerwagen, motorhome, camper
uitspraak’/mobiloom/ of ook mobbiloom
in Ned.: camper
vnw: camper, motorhome, kampeerbus
mobilhome is standaardtaal in België (VRT-Taalnet)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook wegcode
Tijdens de zomervakantie rijdt er een grote troep Hollanders met hun caravan of mobilhome door België heen.
demorgen.be: Zwaar ongeval met mobilhome en twee trucks op E19 richting Frankrijk
weer om iets te nuttigen op een terras
Het was echt terrasjesweer vandaag, de terrassen op de Grote Markt zaten vol.
winkelcentrum, winkelpromenade
vaak ook kortweg “shopping” (dan mannelijk)
De oudere generatie in de buurt van het shopping center van Wijnegem spreekt ook van het shoppingcentrum.
Klik op de afbeelding
Wijnegem Shopping Center
Het shopping center in Genk, zeker de Shopping 1, moet wel een van de oudste van het land zijn (opgericht eind jaren 60).
zetpil, ook suppo, suppositoire, gatkaramel, poepraket
Als we ons kindje een poepsnoepke geven, zal zijn koorts wel voorbij gaan.
Pantoffel die van achteren open is, slipper
zie ook: sleffers, slets; verzamellemma kledij
Van Dale 2015 online: BE, niet algemeen
Ik was bang dat ik de hele vakantie op mijn aanstekers had moeten lopen.
Pantoffel die van achteren open is, slipper
zie ook: sleffers, slets; verzamellemma kledij
Van Dale 2015 online: BE, niet algemeen
Ik was bang dat ik de hele vakantie op mijn aanstekers had moeten lopen.
(onoverg.) goochelen, toeren uithalen; (overg.) doen verdwijnen
Frans escamoter
zie ook schamateren
Eén of ander onguur individu heeft het nodig gevonden om ons zaterdag van het internet te halen en ons bescheiden blogje weg te schamoteren.
De prins heeft zijn poppeke zaterdag laten schamoteren en nu zoekt het wanhopig het handje (…)
En moet ik niet gaan schamoteren (ofte goochelen) in mijn beheerpagina?
’s morgens, voor de middag
Periode van de dag tussen de ochtend en de middag, ongeveer tussen 9u en 12u.
In Nederland wordt dit woord gebruikt voor de periode van de vroege namiddag, dus tussen 12u-14u.
anw: In Nederland het gedeelte van de dag dat ongeveer duurt van 12.00 tot 16.00 uur, maar in België gebruikt voor de periode tussen ongeveer 9.00 en 12.00 uur.
DS2015 standaardtaal (geeft als betekenis ochtend!)
ook in samenstellingen: maandagvoormiddag, dinsdagvoormiddag, woensdagvoormiddag, donderdagvoormiddag, vrijdagvoormiddag, zaterdagvoormiddag, zondagvoormiddag, gisterenvoormiddag, eergisterenvoormiddag
klemtoon op de tweede lettergreep (zie Vlaamse uitspraak)
We zijn deze voormiddag al naar de winkel geweest.
In de voormiddag zijn we gaan wandelen, dan hebben we ’s middags gegeten in een taverneke aan de baan, en in de namiddag hebben we dan op de camping wat gevoetbald.
Op de E40 tussen Aalter en Nevele gebeurden gisterenvoormiddag vier verkeersongevallen: drie in Nevele en één in Aalter. (standaard.be)
Zondagvoormiddag zorgde een onwel geworden toeschouwer even voor opschudding bij ‘De Zevende Dag’.(hln.be)
opeten
vnw: naar binnen slaan, opeten of opdrinken
SN: naar binnen werken: hij heeft ze in een mum naar binnen gewerkt.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
Hij had wel zes boterhammen bij maar heeft ze op geen tijd binnengespeeld.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
