Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn.
Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als
RSS Feed 
ringworm, een besmettelijke schimmelinfectie van de huid
info: http://nl.wikipedia.org/wiki/Katrienewiel
zie ook katrienerad
Ons Irma haar gezicht ziet er nogal uit; ze heeft ’t katrienewiel.
Activiteit tijdens het uitgaan.
Het uitwerpen van reeds geconsumeerd voedsel.
Geert brokkelde gisteren weer over het hele meubilair. Hij is een echte brokkelaar.
Activiteit tijdens het uitgaan.
Het uitwerpen van reeds geconsumeerd voedsel.
Geert brokkelde gisteren weer over het hele meubilair. Hij is een echte brokkelaar.
Activiteit tijdens het uitgaan.
Het uitwerpen van reeds geconsumeerd voedsel.
Geert brokkelde gisteren weer over het hele meubilair. Hij is een echte brokkelaar.
laat, te laat, later dan gewenst of verwacht
vnw: laat, niet tijdig
Van Dale 2017 online: BE
DS2015 standaardtaal
Liberale onderwijsbond hekelt ‘zondvloed’ aan laattijdige regels.
Laattijdige aangifte van arbeidsonbekwaamheid bij de ziekenkas.
Op gebied van laattijdige aankomsten spant de luchthaven LaGuardia de kroon.
Laattijdig gestemde aanvullende gemeentebelastingen gered door de Ministerraad.
aan de toog zitten
google2016: .BE (>100); .NL (8)
politics.be: Wie gaat er nu nog sporten? Ah, je bedoelt mss “pintjes heffen”, of “toogzitten”?
9lives.be: En kheb een excuus om te toogzitten ipv staan op Ieperfest, mijn enen teen is gebarsten.
nieuwsblad.be: Zeven leiders van de Chiro Sint-Joris-’t Leitje zijn vrijdag gestart met een recordpoging 50 uur toogzitten.
e-bonnen.be: Het terras is vergroot en verfraaid en er kwam een mooie houten strandbar zodat men buiten kan toogzitten met een uniek zicht op de Leie.
ingenia.kahosl.be: …er werd gezellig tooggezeten en natuurlijk veel gelachen.
als gehuwde man of vrouw flirten met iemand om een avontuurtje te beleven
Marietje is weer sexy gekleed vanavond: ze is op scherpe lucht denk ik. Aan haar ogen te zien hangt er elektriciteit in de lucht elektriciteit, er hangt ~ in de lucht.
sterke drank
uitspr.: kortendrank, köttendrank
wnt: Kortedrank, zuidnederlandse naam voor jenever
Van Dale 2018 sterke, geestrijke drank, BE; niet algemeen
vergelijk: kort natje, finalleke
Het is een echte alkolieker geworden: vroeger dronk hij zich nog onnozel in het bier, maar nu heeft hij een fles kortendrank per dag nodig.
het eten staat klaar op de buis van de Leuvense stoof
bij uitbreiding: er staat u nog iets te wachten!
“buize” is regionale uitspraak van “buis”
Wanneer een familielid niet op tijd voor de maaltijd thuiskwam, werd zijn/haar deel van de maaltijd “op de buize gezet”, waar het warm gehouden werd.
Figuurlijk, bijvoorbeeld wanneer een kind kattekwaad had uitgestoken en vader nog niet thuis was, zei moeder: “Uw part staat op de buize”, d.w.z. “Wacht maar tot je vader thuiskomt, dan krijg je er van langs”.
(voorbeelden van Verlimbaud)
sterke drank
uitspr.: kortendrank, köttendrank
wnt: Kortedrank, zuidnederlandse naam voor jenever
Van Dale 2018 sterke, geestrijke drank, BE; niet algemeen
vergelijk: kort natje, finalleke
Het is een echte alkolieker geworden: vroeger dronk hij zich nog onnozel in het bier, maar nu heeft hij een fles kortendrank per dag nodig.
Een zenuwpees die springt en danst en in zeven sloten tegelijk loopt, maar die niks gedaan krijgt.
Kijk naar die twee tallorendraaiers, ze zijn aan het zoeken waar de treinsporen bij mekaar komen.
drukkend warm weer, zwoel, laf
Van Dale online:
Belgisch-Nederlands, niet algemeen, van het weer, de atmosfeer
Het is doef weer vandaag, het zal allicht gaan onweren.
José De Cauwer als commentator bij de Ronde van Frankrijk: "Doef is een woord dat de Nederlanders ons benijden, zoals goesting en goesting in…’
> andere betekenis van doef
In NRC Next schrijft de Belgische schrijver en filosoof Maarten Boudry vandaag over de vervelende reflex dat op cultuurkritiek op bijvoorbeeld de islam geantwoord wordt met cultuurkritiek op het christendom. Hij introduceert daarbij de term wafelijzermoraal: ‘Een aanhanger van de wafelijzermoraal is bereid om problemen aan de ene kant van het ijzer te erkennen, maar alleen op voorwaarde dat er evenveel deeg aan de andere kant terecht komt. Als je wil praten over problemen met de Arabische cultuur, of met de islam, of met allochtonen, zo luidt de redenering, moet je ook in één adem evenredige problemen erkennen met het Westen, de Europese cultuur, het christendom.’ (taalbank.nl)
vergelijk morele wafelijzer, wafelijzerpolitiek
“Hoed u voor de wafelijzermoraal
Wie vrouwenmishandeling in andere culturen niet durft te benoemen, gaat voorbij aan de slachtoffers, schrijft Maarten Boudry.” (http://www.nrc.nl/next/2016/01/25/hoed-u-voor-de-wafelijzermoraal-1583398)
blaffen
Vroegmiddelnederlands Woordenboek: bassen: blaffen van honden, vermogen om te blaffen
oudste attestatie: West-Vlaanderen, 1287
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Een woord, dat in de verwante talen niet voorkomt. In Zuid-Nederland gewoon woord, in Noord-Nederland niet in gebruik.
Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
zie ook belen, niks te bassen hebben
De hond is zo aan ’t bassen, staat er iemand aan de deur
> andere betekenis van bassen
vaste vriend of vriendin, geliefde, partner
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
DS2015 standaardtaal
zie ook verzamellemma mensen
Ik heb vanavond met mijn lief afgesproken.
Ik heb dringend een nieuw lief nodig want ik ben het beu om vrijgezel te zijn.
Mijn lief en ik gaan vandaag Valentijn vieren.
En hedde gij meubelen?
En hedde gij huisgerief?
Dan kunde gij trouwen met uw lief!
Gij ouwe zot!
En hedde gij meubelen?
En hedde gij huisgerief?
Dan kunde gij trouwen met uw lief!
(studentenlied)
een denkbeeldige schuchtere vogel met drie poten die heel snel kan zijn en meestal in de winter, als het sneeuwt, tevoorschijn komt
zie ook schavakken vangen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: schavak > schavuit: nachtuil
“Ik heb schavakken bij me bij
en ‘k leur der mee,
ik heb er ne reutepeuter
in m’n bovenzakje.
Ik heb er ne floe, floe, floe
af en toe, toe, toe
en ne slusterbubbel
in mijn kazakje!”
> andere betekenis van schavak
valies met uitschuifbaar handvat die men achter zich trekt (trolley)
“Ik vlieg vaak en heb altijd 2 stukken handbagage: 1 kleine trekvalies en 1 laptoptas.” (9lives.be)
“De boekentas (type trekvalies) stond waarschijnlijk open, omdat er een extra koek in zat wegens de extra opvang, en Thomas is hem …” (9maand.be)
afstandsmeter, snelheidsmeter
vnw: kilometerteller
Ik heb een nieuwe kilometriek voor mijn velo gekocht.
De wijzer van de kilometriek van de auto slaagt op hol. Ik rijd 100 en 60 km int d’uur tegelijk.
grootlicht, koplamp van de auto
algemeen: schijnwerper
< Frans: phare (zie voorbeelden)
zie ook verzamellemma wegcode
Kunt u de faren opzetten alsjeblief?
“En dan heb je nog de inderdaad de grootlichten (in de volksmond: faren). Als je die ontsteekt, brandt er op je dashboard een blauw symbool.” (gratisrijbewijsonline-forum.be 17 dec. 2010)
Met helikopters en faren zochten ze het hele terrein af.
Als je nog verder dan honderd meter kunt zien door openbare verlichting, dan mag je de grootlichten (pharen in de volksmond) niet aansteken. (vab.be)
Pharen/faren is inderdaad een woord dat men ook wel eens gebruikt voor grootlicht. (gratisrijbewijsonline-forum.be)
> andere betekenis van faar
SN-NL: borrel
eenvoudige, informele receptie;
ook in samenstellingen zoals nieuwjaarsdrink, welkomsdrink/welkomstdrink, afscheidsdrink etc.
Bart geeft een drink voor zijn dertig jaar.
“Tijdens zijn korte speech op de nieuwjaarsdrink zinspeelde de kunstenaar op zijn reputatie. (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
