Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Vlaams woord van de dag

    Dagelijks kiezen we een woord van de dag, uit de vele plezante woorden die in dit Vlaams woordenboek terug te vinden zijn. Het Vlaams woord van de dag is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #2041 15 May 2019: meifoor

    meifoor
    (de ~ (v.), -en)

    jaarlijkse kermis in Brugge, duur hangt af van wanneer pinksteren valt, want dan verhuist de foor naar Antwerpen voor de sinksenfoor

    Klik op de afbeelding
    View from Lantern Tower on the Meifoor

    De meifoor is een duur geval. Als je op alle attracties gaat, kom je niet toe met € 100.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Flipper en laatst gewijzigd door de Bon (23 Jul 2021 22:16)
    Dit woord was woord van de dag op 15 May 2019

    👍
    561

    #2042 01 May 2019: meiklokje

    meiklokje
    (zn. o. -s)

    meiklokjes zijn in België gelukaanbrengers (ook ‘porte-bonheur’ genoemd) en worden traditioneel op 1 mei geschonken aan geliefden, dierbaren, vrienden

    NL: lelietjes-van-dalen voor vriendschap én liefde.

    DS2015 standaardtaal

    Muguet de mai

    Paul heeft van de morgend meiklokjes gekocht voor zijn vrouw, de schattebol!

    Een grote bos meiklokjes voor ons aller Bon, van alle VW-ers!

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 03:54)
    Dit woord was woord van de dag op 01 May 2019

    👍
    526

    #2043 30 April 2019: op den boek vliegen

    op den boek vliegen
    (uitdrukking)

    Een bekeuring oplopen. Een proces krijgen. Opgeschreven worden (opschrijven).

    Dikwijls ook “op het boekske vliegen”

    zie ook verzamellemma wegcode

    Pas maar op, als ge zo zot blijft rijden zult ge binnenkort wel eens op den boek vliegen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door nthn (12 Aug 2022 22:57)
    Dit woord was woord van de dag op 30 Apr 2019

    👍
    322

    #2044 21 April 2019: kuis, grote ~

    kuis, grote ~
    (uitdr.)

    grote schoonmaak, zowel letterlijk als figuurlijk

    vooral met het ww. houden is het dikwijls de figuurlijke zin: grote kuis houden

    Rond Pasen is het den tijd van de grote kuis: alle vensters en deuren open, en maar kuisen, schilderen en vernissen.

    ’t Wordt hoog tijd dat ze eens grote kuis houden in die varkensstal.

    demorgen.be: Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) is zelf ook voorstander van een grote kuis in de wirwar aan Vlaamse verkeersborden en zal naar eigen zeggen dan ook initiatieven nemen om het gebruik van de databank opnieuw te bevorderen.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (30 Jun 2023 06:51)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Apr 2019

    👍
    466

    #2045 15 April 2019: cutter

    cutter
    (zn. m.; ~s)

    zeer scherp mes, waarvan het lemmet meestal uitschuifbaar en/of afbreekbaar en/of vervangbaar is

    < Frans cutter < overgenomen uit het Engels box cutter

    NL: breekmes

    DS2015 standaardtaal
    Van Dale online: Belgisch-Nederlands breekmesje, stanleymes

    zie ook cuttermes, cutteren

    Box-cutter
    Cutter Stanley

    Ik zou dat stuk vinyl hier moeten afsnijden. Hebt ge toevallig een cutter in huis?

    Deze krimpfoliehoezen worden op rol geleverd en zijn af te snijden met een cutter of breekmes op elke lengte. (rajapack.be)

    Met een cutter snijdt hij fragmenten uit de foto’s: ijsbergen, een panorama, bloemen, planten, dieren… (kaaitheater.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 06:19)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Apr 2019

    👍
    367

    #2046 01 April 2019: aprilvis

    aprilvis
    (de ~ (m.), ~sen)

    grap die men op 1 april uithaalt
    NL: aprilgrap

    < Frans: poisson d’avril

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    gwnt: Zuidn. gallicisme

    zie ook verzenderkensdag

    Petit garçon de 6 ans et demi "victime" d'un poisson d'avril
    Papieren aprilvis op de rug van een jongen

    Kernenergie als klimaatoplossing? Dat moet een aprilvis zijn …

    De Rode Loper bakte een aprilvis: Betty Owczarek en Eline De Munck hebben dan toch geen plannen om Kathleen van K3 op te volgen.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door FixerBot (04 May 2025 22:58)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Apr 2019

    👍
    621

    #2047 15 March 2019: poep

    poep
    (de ~ (v.), ~en)

    kont, achterwerk, zitvlak

    vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
    -iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven

    DS2015 geen standaardtaal

    De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.

    < Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis

    CSD 2006 Cologne hotpants cropped

    zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep

    Zet u neer op uw poep.

    Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.

    Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)

    Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard

    Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (16 May 2025 20:12)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Oct 2008
    Dit woord was woord van de dag op 15 Mar 2019

    👍
    665

    #2048 01 March 2019: pression

    pression
    (de ~ (m.), ~s)

    een drukknoop, een druksluiting

    < Frans: bouton pression

    Antw. Kempen: knetser
    Brugs: presjong
    Hageland: pitser
    Leiestreek: persjong
    West-Vlaams: springer

    zie ook verzamellemma kledij

    Drockknapp 5

    Ze droeg een bloezeke met heel klein pressionnekes vanvoor.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door herman en laatst gewijzigd door nthn (04 Aug 2021 01:49)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Mar 2019

    👍
    565

    #2049 15 February 2019: gazet

    gazet
    (de ~ (v.), ~ten)

    krant, dagblad

    < Van Dale
    (1824) < Frans gazette <Italiaans gazzetta (een munt, de prijs van een krantje)·
    (Belgisch-Nederlands, spreektaal) krant

    DS2015 geen standaardtaal

    De Standaard

    vgl. gazettenman, gazettenronde, gazettenwinkel

    Tijdens mijn ontbijt lees ik de gazet.

    > andere betekenis van gazet

    5 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (18 Mar 2022 06:15)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Feb 2019

    👍
    747

    #2050 12 February 2019: dikketruiendag

    dikketruiendag
    (zn. m.; ~dagen)

    milieudag waarop de verwarming laag gedraaid wordt zodat de mensen het beste een dikke trui aandoen

    anw: (vooral) in België; neologisme

    NL: warmetruiendag

    linak.nl: LINAK Benelux steunt Warme Truiendag (NL) en Dikketruiendag (BE) 2013

    Frank Deboosere op het weerbericht: Morgen is het dikketruiendag…

    nieuwsblad.be: Elk jaar op Dikketruiendag is er extra aandacht voor het klimaat. Het is dan de bedoeling om minder energie te verbruiken door bijvoorbeeld de verwarming een graadje lager te zetten of de lichten te doven. Heel wat scholen, bedrijven, organisaties en besturen nemen aan de actie deel.

    Het is vandaag “Dikketruiendag”: 15e editie smeert de kuiten in voor het klimaat (vrt.be)

    De Vlaamse Dikketruiendag en de Nederlandse Warmetruiendag zijn jaarlijkse campagnes van respectievelijk de Vlaamse overheid en Klimaatverbond Nederland om op een ludieke manier te sensibiliseren en activeren rond klimaatverandering en de urgentie van de klimaatcrisis te agenderen. (wikipedia)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (04 Dec 2024 13:17)
    Dit woord was woord van de dag op 12 Feb 2019

    👍
    282

    #2051 01 February 2019: monovolume

    monovolume
    (de ~ (v.), ~s)

    ruimtewagen, is een auto waarmee maximaal zeven personen vervoerd kunnen worden, excl. de bestuurder

    vnw: ruimtewagen, one volume car

    NL: MPV: multiple purpose vehicle; spacewagon

    Taaladvies.net: standaardtaal in België
    Van Dale 2017 online: BE

    Krone 19 - Renault Grand Espace IV

    ook monovolumewagen

    zie ook volumewagen, verzamellemma wegcode

    De Renault Espace uit 1984 wordt door velen gezien als de eerste Europese Monovolume.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Jan 2024 07:00)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Feb 2019

    👍
    396

    #2052 19 January 2019: bosbrosser

    bosbrosser
    (de ~ (m.), ~s)

    speels synoniem van klimaatspijbelaar

    zie ook klimaatbrosser

    Hoe ga je als schooldirecteur om met ‘bosbrossers’? (De Standaard, 11/01/2019)

    De actievoerders worden sinds vorige week vrij prozaïsch klimaatspijbelaars genoemd, maar soms ook – veel poëtischer – bosbrossers. (taalbank.nl)

    De jonge bosbrossers eisen bindende afspraken om de opwarming van de aarde onder de 1,5 graden te houden.
    “Er is geen planeet B”, “brossen voor de bossen”, “make love not CO2” en “bla bla bla, act now”, zijn maar enkele van de slogans die vandaag getoond worden en door de straten van Brussel galmen. (msn.com/nl-be)

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door nthn en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:16)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Jan 2019

    👍
    258

    #2053 15 January 2019: pree

    pree
    (de ~ (v./m.), ~s)

    salaris, loon

    vnw: loon, salaris

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 5

    Woordenboek der Nederlandsche Taal:Modern lemma: pree
    znw. vr. Uit frans prêt, dat oudtijds de beteekenis had van ”payement de solde que le roi faisait faire par avance aux soldats enz.” ( …)
    - Ik heb mijne maandelijksche pree getrokken, Schuermans (1865-1870).

    Van Dale: zelfstandig naamwoord • de v/m • g.mv.
    < 1791 < Frans prêt (le­ning, sol­dij)
    BE; spreek­taal
    1. ver­ou­derd sol­dij
    2. werk­loon
    •zijn pree trek­ken
    3. ver­ou­derd be­taal­dag
    4. zak­geld

    zie ook pré

    vgl. vette pree

    Mijn pree wordt op het einde van de maand uitbetaald.

    “Die hele ploeg mag europees meer gaan betekenen, als ge hun prees vergelijkt met het gemiddelde in Belgie.” (9lives.be)

    Je bent 100x gelukkiger als je iets doet wat je graag doet en wat minder verdient, dan dat je ne dikke pree krijgt, maar je dan met overdreven stress zit, tegen je zin gaat werken of andere toestanden. (9lives.be)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door aliekens en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (22 Dec 2024 07:19)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Jan 2019

    👍
    417

    #2054 31 December 2018: koekenzingen

    koekenzingen
    (ww. niet vervoegd)

    Kinderen die op oudjaar van deur tot deur rondgaan om voor een koek of snoep een nieuwjaarsliedje te zingen.

    Hoorde het gisteren op het vrt nieuws vermelden als een traditie in Vlaams-Brabant. Maar zowat alles, inclusief de liedjes, kwamen overeen met het gebruik van nieuwjaarszingen (bv. ook in Antwerpen).

    ook koeken zingen, zie voorbeelden

    google2014: .BE (>8.000); .NL (>70)

    vgl. nieuwjaarkezoete zingen

    karrewiet.BE: Op een aantal plaatsen gaan kinderen de laatste dag van het jaar zingend van deur tot deur. Een nieuwjaarswens in ruil voor koekjes en ander lekkers. Koekenzingen is een echte traditie.

    haacht.be: Haacht – Koekenzingen 2012

    gezinsbond-rijmenam.be: De gezinsbond van Rijmenam staat op 31 december 2014, naar aanleiding van het traditionele koekenzingen, op het stationsplein in Rijmenam met een stand …

    schoolheikant: 30 dec. 2008 – Alle kinderen van het tweede leerjaar gaan dan koekenzingen. Na elke koek lezen jullie een boek. Nee, nee!

    Met oudjaar trekken heel wat kinderen traditiegetrouw van deur tot deur voor het ‘Koeken Zingen’. (hln.be)

    De gemeente Keerbergen legt dit jaar de focus bij het koeken zingen voor één keer vooral op geven in plaats van nemen. (nieuwsblad.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 May 2023 07:49)
    Dit woord was woord van de dag op 31 Dec 2018

    👍
    354

    #2055 15 December 2018: cravate

    cravate
    (de ~ (v.), ~n)

    stropdas, plastron, cravat, kravat

    Van Dale: kravat de (v.); -n
    < Frans Cravate < Servokroatisch Hrvat (Kroaat), naar de das die door Kroatische huursoldaten in Frankrijk gedragen werd

    L85HS09 blake vincent blue striped silk necktie 2

    Bij elk kostum hoort ook een cravatte.

    4 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Diederik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Mar 2022 07:26)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Dec 2018

    👍
    602

    #2056 01 December 2018: gaarnot

    gaarnot
    (de ~ (m.), -ten)

    Garnaal en specifieker grijze garnaal. Klein lakker schaaldier gebruikt in “croquette crevette” of “tomate crevette”.

    uitspraak in Antwerpen: klik op de luidspreker of op het puzzelstukje om het woord te beluisteren

    zie uitspraak in andere regio’s bij gernat

    Crevettes grises

    Zeg mensen, wat is da met de prijs van de gaarnot? In één jaar is die in prijs verdobbeld en als ge een tomat met gaarnot vraagt, kunde ze op één hand tellen.

    6 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door TANTANNE en laatst gewijzigd door de Bon (10 Aug 2021 22:32)
    Dit woord was woord van de dag op 01 Dec 2018

    👍
    649

    #2057 15 November 2018: vlieger

    vlieger
    (de ~ (m.), ~s)

    vliegtuig

    Van Dale 2016 online: BE, spreektaal

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 1

    zie ook: vliegmachien; wegcode

    Klik op de afbeelding
    Brussels Airlines A319-112 (OO-SSG) landing at Brussels Airport (1)

    Ons geburen zijn met de vlieger naar Rome.

    Mijn vriendin en ik willen doorheen Portugal reizen, met de vlieger naar daar en daar dan een auto huren. (9lives.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door de Bon (10 Sep 2021 22:35)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Nov 2018

    👍
    468

    #2058 28 October 2018: Belgisch witblauw

    Belgisch witblauw
    (vaste woordgroep)

    Belgisch vleesrunderras

    Oxcroft Adora

    Franse vertaling Blanc Bleu Belge, zie aldaar voor afgeleide betekenis

    “Blanc Bleu Belge, het witblauw rundvlees, ligt onder vuur. In supermarkten vind je moeilijk iets anders, maar heel wat Vlaamse chefs weigeren het vlees op hun kaart te zetten: te weinig vet en dus onvoldoende smaak.” (http://www.een.be/ zonder datum)

    Al was het maar omdat onze buurlanden – de enige die nog wel wat rund afnemen – het Belgisch witblauw eigenlijk smakeloos vinden. (demorgen.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 19:24)
    Dit woord was woord van de dag op 28 Oct 2018

    👍
    307

    #2059 15 October 2018: sussemien

    sussemien
    (een ~ (v.), -en)

    sering

    < sussemien is een vervorming van jasmijn, in Zuid-Nederland een volksnaam voor sering

    zie ook: jozemien

    Stockholm-lilac

    Ik heb een mooi boeket sussemienen gekregen.

    3 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door jchoolants en laatst gewijzigd door de Bon (25 Apr 2025 12:38)
    Dit woord was woord van de dag op 15 Oct 2018

    👍
    372

    #2060 05 October 2018: wachtbekken

    wachtbekken
    (het ~, ~s)

    overloopgebied, om overtollig water, bv. bij overstroming, tijdelijk op te vangen, overstromingsgebied

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal, Gangbaarheid: 6, Vlaamsheid: 7

    Wachtbekken Velm (SintTruiden) - panoramio
    Wachtbekken Velm (Sint-Truiden)

    Net een jaar geleden werd het wachtbekken in Egenhoven ingehuldigd als laatste reddingsboei om Leuven van overstromingen te vrijwaren. (Het Nieuwsblad)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door petrik en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (09 Aug 2021 05:48)
    Dit woord was woord van de dag op 05 Oct 2018

    👍
    360

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.